9
THỨHAI
4-9-2017
Đô thị
Nếukhôngquyếtđoán,
giao thôngTP.HCMđã… tê liệt!
NếutínhtừdựánBOTđầutiênđếnnaythìsaugần25nămhệthốnghạtầnggiaothôngTP.HCMđãcóbướcpháttriển
khángoạnmục.
LƯUĐỨC-HOÀNGTUYÊN
S
au đổi mới, TP.HCM
chuyểnmình bước vào
con đường đô thị hóa
rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, đi
kèm với phát triển là những
thách thứcmới xuất hiện về
hạ tầngnhư tình trạngkẹt xe
kéodài, ngậpnước…“Nhiều
năm trướcTPcũngnhậndiện
được điều đó và luôn chủ
động tìm tòi hình thức đầu
tư, nguồn vốn, mạnh dạn đề
xuất các cơ chế để sớm giải
quyếtnhữngvấnđềnóng trên.
Nếukhôngcó sựquyết đoán,
quyết liệt trongvậndụnghình
thức BOT, BT thì hệ thống
hạ tầnggiao thôngTPkhông
thể phát triển như hiện nay”
- ôngVõVăn Hoan, Chánh
Văn phòng kiêm người phát
ngôn của UBND TP.HCM,
nhậnđịnhkhi nhìn lại vấnđề
phát triểnhạ tầnggiao thông
đô thị củaTP.
Thành công lớn
ởnội đô
Nếu tính từdựánBOTđầu
tiênmở rộng đường Trường
Sơn đến nay thì sau gần 25
năm hệ thống hạ tầng giao
thông TP.HCM đã có bước
pháttriểnkhángoạnmục.Năm
1993,BộGTVTphêduyệtdự
ánmở rộng nâng cấp đường
Trường Sơn thuộc sân bay
quốc tếTânSơnNhất.Đây là
công trìnhBOTđầu tiên trên
địabànTPvớiđoạnđườngcó
chiều dài 940m, rộng 34m,
bắt đầu thu phí từ năm 1994
với thời gian thu là 20 năm.
Cácnăm tiếp theo, lượngxe
lưu thông trênđườngTrường
Sơn tăng rất cao và các nhà
đầu tư đã có lãi nên từ ngày
1-1-2002,UBNDTPraquyết
định ngừng thu phí đối với
trạm thuphí này. Sauđóviệc
thu phí ra vào sân bay được
dời vào trongkhuônviêncủa
ga (không còn thu cho đoạn
đườngmà thuchocácdịchvụ
đi lại, dừng đỗ trong khuôn
viênnhàga)vàdoCảnghàng
khôngquốc tếTânSơnNhất
tổ chức thực hiện đếnnay.
DựánBOTđángchúýkếtiếp
làdựán làmđườngHuỳnhTấn
Phátkéodài, từcầuTânThuận
đếnphàBìnhKhánh thuộcđịa
bànquận7vàhuyệnNhàBè,
khởicông tháng6-1999.Ngày
7-5-2003, đườngHuỳnhTấn
Phát hoàn thànhvà thôngxe.
Theo quyết định của UBND
TP thì IDICO (đơnvị chủđầu
tư tuyếnđường)được thuphí
trong hơn 13 năm, đến hết
tháng 8-2017 mới kết thúc.
Nhưng từ tháng3-2006, giữa
IDICOvàTPcócáccuộcđàm
phánđểsớmchấmdứt thuphí
ở tuyếnđườngnày trước thời
hạn.Nguyênnhândo tốcđộđô
thị hóa dọc tuyến quá nhanh
với lượngxeđivào tuyến trục
nối quận7với huyệnNhàBè
tăng lên nhanh.
Bung ra vùng ven
Từsaunăm2000,TPchuyển
mạnh các dự ánBOT, BT ra
vùngvenvớimongmuốn tạo
racác tuyếnhành langvận tải
hàng hóa không đi sâu vào
trong nội đô. Sự hình thành
các tuyến hành langmới kết
nối với các tuyến hiện hữu
tạo ra sự khép kín dần các
vànhđai 2, 3…Cũng từđây,
cáccông trìnhBOT,BTcàng
ngày càng lớn về quymô kỹ
thuậtvàmứcđầu tư.Điểnhình
trongsốnày làcầuPhúMỹvà
đườngdẫn lênxuốngcầu.Khi
đó, đườngNguyễnVănLinh
đãdầnhình thành,đivàokhai
thác.HướngđixuốngcảngSài
Gòn,nhất làcụmcảngKhánh
Hội, bến Nhà Rồng qua cầu
Tân Thuận ngày nào cũng
tắc xe. Hướngmở của TP là
phải đi từNguyễnVăn Linh
qua quận 7, quận 2 bằng cầu
PhúMỹ để đưa hàng hóa đi
về giữa TPvàmiềnTây qua
cảngCátLái. “Cầuvàđường
dẫnPhúMỹ là sựkết hợphài
hòa, nhuần nhuyễn của hai
hình thức đầu tư BOT (với
cầu) vàBT (với đường dẫn).
Nó đã mang lại hiệu quả là
từ saunăm2005, cụmnội thị
các quận1, 4, 7, BìnhThạnh
không cònbị ùn tắcvì xe lên
xuống cảng. Nhưng đặc biệt
hơn là tạo hướngmở choTP
về phíaĐông, cụm cảngCát
Lái,HiệpPhước…” -ôngBùi
Xuân Cường, Giám đốc Sở
GTVTTP, nói.
Chính sách
“mẹbồng con”
Từsaunăm2005,IDICObắt
đầumở rộng, nâng cấp đoạn
quốc lộ1 từAnSươngđếnAn
Lạc.Cácnăm tiếp theo,IDICO
triểnkhai thêmhàng loạtdựán
cầuvượtđoạnAnSương -An
Lạc như cầu vượt tỉnh lộ 10,
10B, hương lộ 2, GòMây…
Cáccầuvượtnày thuộcphạm
vi tuyếnđườngAnSương-An
Lạcnênkhông thểđầu tưđộc
lập theo hình thức BOT với
một chủđầu tưkhácmàphải
gắn liền trong tổng thểdự án
BOTAn Sương -An Lạc do
IDICOđang thựchiện.Chính
sáchđầu tưnàyđượcgọi đơn
giản là “mẹ bồng con”.
ChínhsáchBOT“mẹbồng
con” có cái hay lànhàđầu tư
sẵnsàngbỏ tiền làmcông trình
nhỏ trong tổng thểcông trình
lớn, giúp cho TP “gỡ” hàng
loạtđiểmnghẽnvềgiao thông
trongđiềukiệnkhókhănngày
càng tăngvềnguồnngânsách.
Được biết sau khi thông cầu
vượt GòMây, IDICO thông
tin sẽ làm tiếp bốn cầu vượt
nữa tại cácgiao lộ trên tuyến
AnSương -AnLạcvà IDICO
cũng đã dự tính nhảy vào dự
ánmở rộngđoạnquốc lộ1 từ
AnLạc tới ranh tỉnhLongAn.
Tương tự,ởdựáncầuBình
Triệu 2, Công ty CPĐầu tư
hạ tầngkỹ thuậtTP(CII)cũng
ápdụngchínhsách“mẹbồng
con”.Ởhai dựán lớn lànhận
chuyểngiaocầuBìnhTriệu2
vànângcấp,mởrộngcầuBình
Triệu1cũ,CII làm trướcvà tổ
chức thu phí. Đồng thời, CII
cũng đảm nhận luôn hai tiểu
dự án là xây dựng ngã năm
Đài liệt sĩ vàmở rộngđường
UngVănKhiêm.
Khi nhàđầu tư
“đỏngđảnh”
Vớiviệc thànhcôngcủacầu
và đường dẫn PhúMỹ, ông
NguyễnThànhThái,Giámđốc
Công ty CPĐầu tư PhúMỹ
(cóquốc tịchPháp), đượcTP
gắndanhhiệuCôngdândanh
dự của TP. Nhưng trong quá
trình khai thác cầu và đường
dẫn PhúMỹ, ông Thái liên
tụcđòi trả lại công trìnhvìTP
chậm triểnkhaicấmxeđivào
nộiđô,khuvựccảngSàiGòn,
“buộc” xe tải nặng dồn sang
đi vào tuyến có trạm thu phí
củaCông tyPhúMỹ.
Câu trả lời của TP là việc
cấm xe tải vào nội đô phải
theo lộ trìnhgắn liềnvới việc
di dời cảng Sài Gòn, không
thể làm ngaymột lúc theo ý
kiến của nhà đầu tư BOT vì
có thểgâyxáo trộnhoạtđộng
kinh tế-xãhội củaTP.Câu trả
lời cứng rắn của TP đã buộc
nhà đầu tư “đỏngđảnh” phải
thuận theo và đến nay Trạm
thuphí cầuPhúMỹđãdầnổn
định, phát triển.
Nhớ lạicâuchuyệnnày,ông
Lê Toàn, nguyên Phó Giám
đốc Sở GTVT, “chốt lại”:
“Tronggiảiquyếtphát sinh từ
các công trìnhBOT,BTphải
luôn hài hòa giữa lợi ích của
TP, Nhà nước với nhà đầu tư
và người dân. Nếu nghiêng,
lệch vềmột trong ba phía đó
thìnguycơphásảncủadựán
rất cao!”.■
CầuSàiGòncũtrướckhicócầuSàiGòn2 luônởtrongtìnhtrạngkẹtxe.Ảnh:LĐ-HT
Ngày17-5-2017,khánhthànhcầuvượtGòMâytrênđoạnAnSương
-AnLạc,giảmtìnhtrạngùntắcquanhkhuvựcnày.Ảnh:LĐ-HT
Giải quyết “vếthằnđô thị”
Với cách thứcvậndụng linhhoạt, hình thứcđầu tưBOT, BT
đãmang lại choTPnhững công trìnhmangđậmdấuấn của
sựpháttriển.Nhưngđi liềnvớinókhôngthểkhôngcónhững
bănkhoăn, bứcxúccủangườidânmà lãnhđạoTPđangphải
tìm cách tháogỡ kịp thời. Chẳnghạnmới đây, ông LêQuốc
Bình,TổngGiámđốcCII, thông tin tớiđâyCII sẽ tập trungvào
nhữngcông trìnhmớinhư tuyếnđường trêncaosố1với vốn
đầutưkhoảng21.000tỉđồng.Theonhàđầutư,vớiconđường
trêncaosố1,ngườidâncóquyền lựachọnđi từcửangõphía
ĐôngTPđi vào sânbayTânSơnNhất theocácconđườngcũ
hayđi theođường trêncaomới.
Nhưvậy, tớiđâyTPsẽcóconđườngtrêncaođầutiên.Nhưng
quanhnóvẫnkhôngcòn ítbănkhoăn từngười dânnhưcon
đườngnàysẽ thuphí trong thờigianbao lâuvàkiến trúccủa
nósẽnhưthếnàođểkhôngtrởthành“mộtvếthằnchémtrên
lưngTP”…Để sớmcócâu trả lời chongườidân, hiệnTPđang
tập trung ý kiến của các chuyêngia vềgiao thông, kiến trúc
đô thị đểgiải bài toánmỹ thuật, khônggianđô thị khi thực
hiệnđường trêncao số1.
CáccôngtrìnhBOT,BTphải
luônhàihòagiữa lợiích
củaTP,Nhànướcvớinhà
đầutưvàngườidân.
TP.HCM là nơi đi đầu về dự
ánBOT (xâydựng -kinhdoanh
- chuyểngiao) vàBT (xâydựng
- chuyểngiao) trong cả nước.
Gần25nămqua,cáccôngtrình
BOT,BTđitừngbướctừnhỏđến
ngàycàng lớnvềquymô,mức
đầu tư…vàđãcónhữngđóng
góp lớnvàoviệcgỡbài toánùn
tắcgiaothông, làmtốtviệcvận
chuyểnhànghóachoTP.
GiámđốcSởGTVTTP.HCM
BÙIXUÂNCƯỜNG
Họ đã nói
CầuSàiGòn1,2hiệnnay luônthôngthoáng.Ảnh:LĐ-HT
