11
THỨBẢY
2-12-2017
Kinh tế
Giáđiện tăng:Locơn“bãogiá”
ập tới
Hiệntại,bênbánvẫn“nắmđằngchuôi”quyếtđịnhgiáđiệnlàbaonhiêuchứbênmuakhôngcóquyềntácđộng.
QUANGHUY-TRÀPHƯƠNG
B
ộ Công Thương vừa
công bố giá bán lẻ
điện bình quân được
điều chỉnhvớimức giámới
là1.720,65đồng/kWhchưa
baogồm thuếgiá trịgia tăng,
tăng 6,08% so với giá bán
điện bình quân hiện hành
(1.622,01đồng/kWh).Thời
điểm điều chỉnh là từ hôm
qua (1-12).
Trongđó, riêngđốivớigiá
bán lẻđiện chonhómkhách
hàng sửdụngđiện sinhhoạt,
biểu giá điện chia thành sáu
bậc cómức giá tăng dần.
Giáhànghóa có thể
“ténước theomưa”
Trướcviệc tănggiáđiện,cả
người dân lẫndoanhnghiệp
(DN)đều lo lắngsẽkéo theo
bãogiávàodịp cuối nămvà
Tết. Bởi theo tính toán, với
biểu giá điện chia thành sáu
bậcvớimứcgiá tăngdần thì
chỉnhữngngườisửdụngdưới
100 kWh mới được hưởng
giáđiệndướimứcgiábán lẻ
điện bình quân. Còn lại, đại
đasốngười tiêudùng (NTD)
phải trả tiềncaohơngiábán
lẻ điện bình quân.
ChịLanHồng (nhàởquận
12,TP.HCM)chobiếtkhigiá
điện tăng 6,08%, tính ra gia
đình chị mỗi tháng phải trả
thêmkhoảng200.000-300.000
đồng. “Hiện tạingườidânđã
vất vảvì việnphí, họcphí…
tăng, nay lại thêm tiền điện
tăng.Cácmặthàng tiêudùng
tớiđâycũngsẽ“ténước theo
mưa” tăng theo, trongkhi thu
nhập của những thành viên
trong gia đình không tăng”
- chị Hồng thởdài.
DNsảnxuất,kinhdoanhcũng
bị tácđộngmạnh từviệc tăng
giá điện, đặc biệt là các lĩnh
vực sử dụng lượng điện lớn
như thép, xi măng, dệt may,
nhựa, thủy sản.ÔngĐỗDuy
Thái, TổngGiám đốc Tổng
Công tyThépViệt,nóichiphí
điệnchiếm rất lớn trong tổng
chiphísảnxuất thép.Tănggiá
điệnđồngnghĩaDNphải tăng
chiphísảnxuất,giá thànhsản
phẩm tăng theo.
“Đáng lo ngại nhất là giá
thànhsảnxuấtthéptrongnước
sẽ tăng,đẩygiábánsảnphẩm
củaDNViệtcaohơngiá thép
nhậpkhẩutừTrungQuốc.Lúc
nàyngành thépViệt nguycơ
sẽ trở lại thờinhậpkhẩuồạt,
DNtrongnướcthuahàngnhập
khẩugiá rẻngay trênsânnhà
vàđẩynhiều côngnhân thất
nghiệp” - ôngThái lo lắng.
Đốivớingànhcaosuvànhựa,
ôngNguyễnQuốcAnh, Chủ
tịchHộiCaosu-NhựaTP.HCM,
tính toán chi phí điện chiếm
khoảng10%giáthànhsảnxuất.
Do vậy, giá điện tăng 6,08%
sẽ tác động trực tiếp, đẩygiá
thành của các sản phẩm cao
su,nhựa tăng lên0,3%-0,6%.
Nhưng không dừng lại ở
đó, giá thành sản xuất mặt
hàng này sẽ còn tăng cao
hơn vì những nhà cung cấp
đầu vào khác cũng tăng do
họcũngchịu tácđộng từgiá
điện tăng. Như vậy khi giá
điện tăng,DNbuộcphải tăng
giá thành trên 1%.
“Khôngchỉ gặpkhó trong
nướcmà xuất khẩu cũng bị
ảnh hưởng. DN chịu thiệt,
giảm lợi nhuận vì nếu bán
giá cao thì mất khách hàng,
mất đối tác” - ôngAnh nói.
Vì sao EVN lãi,
giáđiện vẫn tăng?
Chiều1-12,BộCôngThương
gặpmặtbáochí thông tinchi
tiết vềviệc tănggiáđiệnbán
lẻ. Ông NguyễnAnh Tuấn,
Cục trưởng Cục Điều tiết
điện lực Bộ Công Thương,
Hỗ trợngười nghèo
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục
trưởngCụcĐiều tiết điện lực - Bộ
CôngThương, chobiết việc tăng
giá điện sẽ khiến chi phí của các
hộ kinhdoanhdịch vụ tăng5,4%;
tăng giá điện sẽ ảnh hưởng đến
chi phí của cácđơn vị hành chính
sựnghiệp vớimức 4,97%. Đối với
kháchhàng sinhhoạt thì ápdụng
sáubiểugiábậc thangnên tácđộng làkhácnhau.
Cụ thể, với hộdùng50 kWh/tháng tăng3.250đồng. Hộ
dùng50-100 kWh,mức tăng thêm là6.600đồng. Hộdùng
200kWh/thángphải trảthêm13.800đồng.Vớihộdùng300
kWh/thángthìmứctăngthêm là23.600đồng.Cuốicùng,hộ
dùngtừ400kWh/thángtrởlên,chiphítăngthêm34.800đồng.
Tuynhiên, theoôngTuấn,Chínhphủsẽhỗ trợchocáchộ
nghèo,chínhsáchmức50kWhcủabậcthangđầutiên, tương
đươnghỗtrợ51.000đồng/tháng.Tổngsốtiềnngânsáchhỗ
trợchohộnghèo, chính sáchkhoảng2.500 tỉ đồng/năm.
Giáđiệncầnđượcngười
muavàngườibánthỏa
thuận,ngườimuađược
mặccảchứkhôngchỉ
riêngngườibánđưaragiá
vàngườimuaphảichấp
nhậnmứcgiáđó.
ThutiềnđiệntạimộtkhudâncưởhuyệnBìnhChánh,TP.HCM.Ảnh:HTD
giải thích việc điều chỉnh
giá bán điện lần này được
thực hiện trên cơ sở kết quả
kiểm tra giá thành sản xuất,
kinh doanh điện năm 2016
đãđượckiểm toánđộc lậpvà
kiểm tra bởi tổ công tác liên
bộ. Trongđó, tổ công tác đã
xem xét đến các yếu tố tăng
giảm chi phí đầuvào (tỉ giá,
nguồnphát điện…).
ÔngTuấncũngdẫnsố liệu
củaTổng cụcThống kê cho
thấy việc tăng giá điện làm
tăngchỉ sốgiá tiêudùngnăm
2017ởmức 0,08%.
Thếnhưngmột điềuđược
cơ quan báo chí đặt ra với
Bộ Công Thương là tại sao
lại tăng giá điện trong bối
cảnh tổng cộng hoạt động
sản xuất, kinh doanh năm
2016 của EVN lãi 2.658,20
tỉ đồng (riênghoạt động sản
xuất, kinh doanh điện năm
2016 lỗ593,46 tỉđồng).Ông
NguyễnAnhTuấn lýgiải:Dù
năm 2016 EVN kinh doanh
có lãi nhưngđơnvị nàyvẫn
còn treomột khoản lỗchênh
lệch tỉ giá từ các năm trước
đó với mức 9.000 tỉ đồng
và đây là áp lực lớn đối với
ngành điện.
“Nếu toàn bộ số tiền hơn
9.000 tỉđồngđưahếtvàogiá
điện thì sức ép tăng giá rất
lớn.Trongđợtđiềuchỉnhgiá
điệnnày, chúng tôi cũng chỉ
đưa một phần chênh lệch tỉ
giávào tronggiá thành.Theo
quyđịnh thìkhoản lỗnàyphải
đưahếtvàogiáđiệnngay lập
tứcnhưngChínhphủkhông
làm như vậy và chỉ đạo Bộ
TàichínhchophépEVNđược
giãnrakhoản lỗnày theo từng
năm.Dựkiếnđếnnăm2020,
khoản lỗ 9.000 tỉ đồng này
sẽ được xử lý xong” - ông
Tuấn nói.
n
Bảnggiábán lẻđiệnsinhhoạt
Mứcsửdụng
Giácũ (đồng)
Giámới(đồng)
50kWhđầu tiên 1.484
1.549
51-100
1.533
1.600
101-200
1.786
1.858
201-300
2.242
2.340
301-400
2.503
2.615
401 trở lên
2.587
2.701
Tiêu điểm
Không nên xemgiá
điện là tài liệumật
Tạicuộchọpbáo,ôngNguyễn
MinhĐức, chuyêngiađến từ
BanPhápchế -PhòngThương
mạivàCôngnghiệpViệtNam
(VCCI),đánhgiáviệckiểm tra
chi phí sản xuất, kinhdoanh
điệnđãcóbước tiếnvềminh
bạch.Tuyvậy, vẫncó thể tiến
bộhơnđểđảmbảo tínhminh
bạchhơnnữa.
Theođó,ôngĐứccho rằng
có hai khía cạnh có thể giúp
đáp ứng tốt hơn tínhminh
bạch. Thứ nhất, việc đi kiểm
tragiáđiệnđã cómặt của cả
bên bán và bên mua điện,
song quyết định tăng bao
nhiêu% thì chỉ do bên bán
điện quyết. Có thể cải thiện
tính minh bạch bằng cách
chophépbênmua thamgia
vào việcnày.
Thứ hai, theo ông Đức,
quy định hiện nay, tài liệu
về phương án giá điện hiện
vẫnnằm trong “diện” tài liệu
bí mật. Do đó cần thay đổi,
khôngnênđểcơchếmật với
phương ángiáđiện.
Phải bỏ ápđặt giá điện
Giáđiện tăngkhôngchỉ liênquan trực tiếpđếnđời sống
người dânmàcònảnhhưởngđếnDNvàgiácảhànghóa
khác.
Chúng tôi khôngđược thamgiaquyếtđịnhgiábán, nếu
được thamgia thì cònminhbạchhơnvì chúng tôi làđại diện
kháchhàng.Giácảcầnđượcngườimuavàngười bán thỏa
thuận, ngườimuađượcmặccảchứkhôngchỉ riêngngười
bánđưa ragiávàngườimuaphải chấpnhậnmứcgiáđó.
Ông
NGUYỄNMẠNHHÙNG
,
PhóChủ tịchkiêmTổngThưký
Hội TiêuchuẩnvàBảovệNTDViệtNam
Xóa độc quyềndânmới được nhờ
Việc tănggiáđiệncho thấymộtphầndoquản lýcủangành
điệnchưa tốt, haohụtđiệncòn lớndẫnđếnphải tănggiá, lấy
tiềncủaDNngoài ngànhvàNTDđểbù lỗchomình.
Đặcbiệt, sau cácbiệnphápquyết liệt củaChínhphủ và
cácDNđểhạ chỉ sốgiá tiêudùng (CPI), người dân vừađược
hưởng lợi thì lại đốimặt với khảnănggiámột sốmặt hàng
thiết yếu có thể sẽ tăng trở lại. Giáđiện tăng, NTDphải
gánh chịu.
Việc tănggiá có thểgâykhókhănhơn choDN trong sản
xuất, đặcbiệt làDNvừavànhỏ. Hơnnữa, đểphát triểnbền
vữngkhông thể tiết chế cầuvềđiện. Vì vậy cầnphải cải thiện
mạnhmẽ từphía cung, tứcngànhđiện, chứkhôngphải chỉ
tiết chế cầu thôngqua tănggiá.
Lýdo tănggiá thường rấtdễđượcđưa ra trong trườnghợp
nhàcungcấp làđộcquyền.Nếukhôngđộcquyền,họsẽkhông
tănggiámà tăngsản lượng.Dođó,để tăngđộng lựccungcấp
điệncần tạo ramôi trườngcạnh tranh. Khi cócạnh tranh, các
vấnđềnhư lãngphí,quản lýkém, oépNTD... sẽgiảmđi,đồng
thời sản lượngđiệnsẽ tăng trongkhi sứcép tănggiácó thể lại
giảmbớt.
TS
NGUYỄNĐỨCTHÀNH
,
Viện trưởngViệnNghiêncứu
Kinh tếvàChínhsách (VEPR)
Ý kiến
