12
THỨBẢY
2-12-2017
Đời sống xã hội
20nămrồi!Lárừngbao
bậnđãthay.Nhiềucánh
rừngđãbiếnthànhđồi
trọc.Chỉnỗiđaucủabà
Niênvàcáccon làkhông
thayđổi.Diảnhcủaông
Chiếntrênbànthờvẫn là
mảnhgỗ…
Khu phốTâyPhạmNgũLão -
Đê Tham - Bùi Viênơ trung tâm
TP.HCM tưnhiêu năm nay đã nổi
lên lamột điểmgiao thoaTây-ta
trong sinh ho t đời thường. Tây
là nói chung người nước ngoài đa
chủng tộc, nhiều chủng lo i, phần
lớn làdu kháchba lôhay lao độngđếnViệt Nam tìm
việc làm, c ng cómột s ít là viên chức các công ty liên
doanh, hợp tác các ngành nghề t m cư t i TP.HCM.
Đặcbiệt, bên sau khách s n“có sao”ởph Tây là
nhữngd ynhà trọ cho kháchở chung với giađìnhgiábèo,
l i còn códịch vụ khâu vááoquần cho kháchbị rách, bên
cạnh cónhữngph ng tắmgội thô sơ. Nhưngdịch vụ l là
mởquầyđổi sách, đem sách c đếnđổi sáchmới. Khách
nướcngoài cómột thói quen t tmà tanênhọc theo, đó là
hamđọc sách, đi tàu, ngồi xe…, có thểnói “đâu c ngđọc”.
Đọcnhiềunhưngng imua t n tiền, nêndịch vụđổi sách là
đápứngđúng“phân khúc thị trườngđọc”.
Tại phốTây gân đây đ hinh thanhmôt loại hinh kinh
doanh thơi thương, đươc coi la kha lạ đơi. Đo là chuyên
viên tiếp thị cua cac đơn vi chuyên tô chưc hôi thảo
chuyênđê, ôm thưmơi chao va tâp gấpđến chàomời
kháchdựhội th o, tất nhiên la chuyên viên“tiêp thi đại
biêu hôi thảo” cũngbiêt nhin ngămđê chao vơi nhưng
vi khach co vẻ la doanh nhân hay tri thưc cho những hội
th o chuyên đề r t cần có khách nước ngoài tham dự cho
thêm phần trọng thể.
Ph Tâycó thời điểmvắngkhách, hàngquán trởbộvừa
“ViệtNamhóa”vừamở thêmdịchvụ.Cácquáncàphênhư
Sinh,Kim… tổchứcchokháchđi du lịch, banđầu lànhững
tourđơngi ngần, sau lầnphát triển raxa. Tưởngchỉ làgi i
pháp tình thế, nàongờcácquáncàphê thànhđ t, phát tài;
ngàycàngnhiềukháchTây tìmđếnvàkhách tac ng tìmđến
ph Tây.Biểuhiện rõnét quacácquánhàngquen tênnhư
càphêSasa,Kim, Sinh…, tỉ lệkháchngồi Tây-ta là50/50,
trênxeđi tour kháchTây-ta là7/3, c ncácdịchvụkhách
s n thuêxemáy thì khách tavắngbóng.
Khách tađếnph Tây làdocó sựchọn lựa, ănởph Tây
vừangon, s ch, giá l imềm, cókhi chỉ bằng2/3cácquán
khácc ngcỡ. Tâycầmđ a, ch mnướcmắm; tacầmnĩa,
muỗng, quần lửng, áo thunnênnhìnxaxa, Tây-tac ngxêm
xêm.Nhưngđêyquan sat kỹ thi c ngcođôi nét phânbiệt:
Tâynói ít, tanói nhiều.Vàodịp lễNoel, nếukhách tachọn
cácmón thỏn u rượuvang, gà lôi n uđậu, thịt xôngkhói
u ngvang trắngcủaÝ; ngược l i Tây thì chọn lẩudê, ch
gi chiên, bắpnướng, gỏi cu n…, u ng rượu trắngLàng
Vân.Qu tìnhđúngnhưcâu thànhngữcủaPháp“vănmình,
vợngười,mónăn trênbànngười khác”.
Ph Tâyc nh pdẫnvới các tournội địamàkháchchẳng
cầnmua tour trọngói, xephụcvụ t t vành t làgiá r tmềm.
Điều thuân lợi nh tmàkhôngcóh ngxekháchnàocó thể
đápứngđược, đó làdâychuyềnn i khépkín. Tỉ nhưđiCủ
Chi có thể từđón i xecùngmôt hãngđi TâyNinhhayđi
MộcBài, điAngkor…Vàocác thời điểmcó lễhội lớn, điểm
dừngnàoc ngcó tổchức lễhội dànhchokhách.
Ph Tây nói chungdần trở thànhmột “SàiG n nhỏ”
trongTP.HCM rộng lớn, hội nhập vàphát triển, nh t là
mới đây đườngB i Viện - trọngđiểmph Tây - trở thành
ph đi bộ. Tuy ph Tây êm th m, sinh ho t có văn hóa,
tương đ i trật tự an ninh nhưng c ngph i cónhữnganh
trật tựđồng phục xanh lui tới xem chừng. Được cái các
anh khánhàn t n, trên tay không th y có công cụ hỗ trợ,
hiếm khi th y các anh ph i can thiệp v t v . Đó c ng là
một nét chanh a nơi ph TâyTP.HCMphát triển.
ĐƯỜNGTHIÊNLÝ
PHƯƠNGNAM
N
ghe tin thằng Thạch
con ông Đoàn Ngọc
Chiến ở Tánh Linh,
BìnhThuận có vợ, bất giác
tôi giật mình nhớ lại hình
ảnhgần chụcnăm trướckhi
nó ômmột mảnh gỗ làm di
vật thờcha trướcbàn thờmà
ám ảnh và thương đứt ruột.
Ámảnhởđâykhôngphảivì
vụáncó tới44bịcáovới tổng
mứcántù225năm, tàinguyên
rừngthiệthại53.492m
3
gỗmà
ámảnhvề“tấmảnh”củaông
Chiến trênbàn thờ.
Di ảnhđặc biệt
Ông Chiến là một trong
những công dân dũng cảm
băng rừng tìm chứng cứ để
tốcáovụphá rừng.Vàkhông
may, trongmột chuyếnbăng
rừng ở bãi Bạch Tùng, ông
Chiến bị mất tích. Mọi tìm
kiếmđềuvôvọng.
Từđóđếnnaycó rấtnhiều
câu chuyện thêu dệt xung
quanh vụmất tích bí ẩn của
ôngChiến.Có thông tincho
rằngôngChiếnđãbị cọpvồ
hoặc bị lâm tặc thủ tiêu, vứt
xácđâuđó.Nhưng ít ai đểý
chuyệnvì nhàquánghèomà
ôngChiếnkhôngcónổimột
tấm ảnhđể thờ.
ThằngThạch, con trai ông
Chiến,đã“sángtạo”bằngcách
nhặtmộtmiếnggỗmà trong
một lầnđi rừngchanómang
về đặt lên làm ảnh thờ. Cái
bàn thờ cũng rất “sáng tạo”
khi thằngThạchgác hai cây
gỗ, lót tấmvánbìa lên rồidán
giấyđỏđể trang trí.Cănnhà
dộtnátngàynàođãsửasang
lại chút ít nhờbạnđọc
Pháp
Luật TP.HCM
gửimấy chục
triệu đồng giúp đỡ. Cái bàn
thờcũngđãđược sửanhưng
“tấmảnh”củaôngChiến thì
vẫn nhưngày nào…
Một người đồngđội
mãi không về
AnhNguyễnQuangHòe,
đồng đội chống lâm tặc của
ông Chiến, kể: Hôm đó là
mùng4-2-1997(âm lịch),ông
Tư Chiến lúc đó đã 49 tuổi
cùng anh Hòe và hai người
khácbăng rừnghơn10 tiếng
đồng hồ mới đến bãi Bạch
Tùng. Đây là khu vực hiểm
trở nhất của rừng phòng hộ
Trị An và là nơi tập trung
nhiềubãi gỗcủa“trùm” lâm
tặcĐinhMạnhHồ.
“Chúng tôi phâncônganh
Chiến ở lại nấu cơm, còn
chúng tôi chia làmbahướng
đi tìm bãi gỗ” - anhHòe kể.
Hai giờ sauhọ tìm thấymột
bãi gỗ hơn 100 m
3
ở đỉnh
MùaThu.AnhHòe trởvềbãi
BạchTùng rồicảhaicùngăn
mừngchứngcứmớibằngmột
chùmnhãnrừng.Vácrựa,ông
ChiếnbảoanhHòe tranh thủ
chợp mắt, còn mình đi tìm
nước về uống.AnhHòe còn
nhắc ông Chiến về sớm rồi
anh lăn rangủvàkhôngngờ
đó là lần cuối cùng anh còn
gặpngười đồng đội xấu số.
Hai người đi tìm bãi gỗ
lần lượt về điểm tậpkết chỗ
anhHòenhưngchờmãi vẫn
không thấyôngChiếnmang
nước về. Trời sụp tối rất
nhanh, tiếng vượn hú, tiếng
trâu rừnggọinhau, tiếngcọp
rống rợn người vang cả đại
ngàn.NhưngôngChiếnvẫn
bặt tăm. Ba người đốt lửa
sáng cả góc bãi BạchTùng,
hú gọi bạn suốt đêm nhưng
vẫnkhông thấybạn đâu.
Hôm sau, họ tiếp tục chia
bahướngđi tìmnhưngngay
cảdấu chânôngChiến cũng
không tìm thấy.Bênbờ suối
chỉ thấydấuchâncọpvà trâu
rừng dày đặc. Sau khi bàn
bạc, cả ba quyết định quay
về. “Trước khi đi chúng tôi
đã gói cơm vắt kèm cá khô
treo ởmấy cành cây để nếu
có lạc tìmvềđược,anhChiến
có cáimà ăn” - anhHòe kể.
Đi một đoạn, họ lại chặt tre
cắm trênđườngmòn, tiếp tục
cột cơmvắt với hyvọngông
Chiếnnếumaymắn trởvềsẽ
khôngbị đói.
Gầnmột tuần sauhọquay
lại. Những vắt cơm đã lên
men. Nỗi đau biến họ thành
những bức tượng câm lặng.
Qua20mùa lá rụng…
20nămđãtrôiqua,bàPhạm
ThịNiên, vợôngChiến, vẫn
luôn cho rằng “ông nhà tôi
khôngbaogiờđi lạc,ổngrành
rừng cònhơn lòngbàn tay”.
20 năm qua bà và hai con
vẫnphấpphỏngchờvớiniềm
tinmongmanhngười chồng,
người cha sẽ đột ngột trởvề
gọicửa.Thờigian trôinhanh,
bàNiênđãgiàđi, hai conđã
lớn, niềm tin củamẹ con bà
thì nhỏ lại và xem như đã
chấm hết.
Thằng Thạch kể ngày đó
nócứkhócgọi cha trongmơ
vì thườngngủchunggiường
với cha. Và dù đã được cha
truyền nghề bẫy thú nhưng
nó quyết bỏ rừngvĩnhviễn.
20 năm rồi! Lá rừng bao
bận đã thay. Rất nhiều cánh
rừng đã biến thành đồi trọc.
Chỉ nỗi đau của bà Niên và
cáccon làkhông thayđổi.Di
ảnh của ôngChiến trên bàn
thờ vẫn là mảnh gỗ. Trông
mà đứt ruột!
VàanhHòecũngvậy,năm
1999khimẹmất, anhkhông
lonổichomẹmộtcỗquan tài
màphảinhờhàngxómquyên
góp giúp đỡ, dù chính anh
đã góp phần giữ lại cho đời
những cánh rừng gỗ quý.
n
Mộtnôngdân
chốnglâmtặc
mấttíchtrong
mộtlầnđi
rừng.Không
cóảnhđểthờ,
ngườiconlấy
tấmgỗmàcha
mìnhmangvề
trướcđólàm
diảnhđặtlên
bànthờ…
Tiêu điểm
Sau vụôngChiếnmất tích,
nhữngngườicùngđirừngđược
công anmờimấy lần rồi thôi.
Saunày,mấy lầnđi rừng, anh
HòeđềuđếnbãiBạchTùnghy
vọngcòntìmđượccáigìđócủa
ôngChiếnnhưngvôphương.
AnhHòe cũng là dânnghèo,
ham lội rừngchống lâm tặc, ở
nhà vợgomhết vốn liếngbỏ
đi,để lạichoanhngườimẹgià
vàhai đứacon thơ.
Di ảnhđặcbiệt trênbàn thờ
ngườimất tích
Góc nhỏ Sài Gòn
SàithànhdịchvụphốTây
NhàvănLêVănNghĩa
phụtrách
Thạch,contraiđầuôngChiến,ôm“diảnh”củacha.
Ảnh:PHƯƠNGNAM
