11
Kinh tế -
ThứBa5-3-2019
Tranh cãi kịch liệt
về tiêu chuẩn
nướcmắm
Việc soạn thảo tiêu chuẩn về nước mắmbị cho là
tạo ra rào cản đối với nước mắm truyền thống.
QUANGHUY - TÚUYÊN
D
ự thảo tiêu chuẩn quốc
gia TCVN-12607:2019
về quy phạm thực hành
sảnxuất nướcmắmdoCụcChế
biến và Phát triển thị trường
nông sản (Bộ NN&PTNT)
soạn thảo bị các doanh nghiệp
sản xuất nước mắm truyền
thống (NMTT) lẫn chuyên
gia phản đối dữ dội.
Đa số các ý kiến cho rằng
những tiêu chuẩn đưa ra
trong dự thảo không hợp lý,
gây khó khăn, thậm chí “tiêu
diệt” NMTT.
NMTT sẽ bị triệt tiêu
nếu…
Ông Nguyễn Quốc Hùng,
Phó Giám đốc DNTN Nước
mắm Hạnh Phúc, cho rằng
dự thảo tiêu chuẩn này
đánh đồng giữa sản xuất
NMTT và nước mắm công
nghiệp (NMCN). Để sản
xuất NMTT cần có quy trình
hẳn hoi từ khai thác nguồn
nguyên liệu đến ủ chượp,
chưng cất, đóng chai đến
tay người tiêu dùng. Trong
khi NMCN chỉ là một công
đoạn cuối trong quy trình sản
xuất nước mắm. Thế nhưng
đến khi ra thành phẩm thì
lại không phân định rõ ràng
hai loại sản phẩm này.
Từ phân tích trên, theo
ông Hùng, nếu tiêu chuẩn
TCVN-12607:2019 không
phân định rõ quy trình sản
xuất đâu là NMTT, đâu là
NMCN, thậm chí nước mắm
pha chế thì sẽ lập lờ khiến
người tiêu dùng không hiểu.
Do đó cần phải phân biệt
rạch ròi đâu là NMTT với
NMCN.
“NMTT ngoài bắt buộc
quy trình sản xuất mang tính
truyền thống còn phải phù
hợp theo từng vùng miền
hoàn toàn tự nhiên là muối
và cá, loại có bổ sung thêm
chất điều vị hoặc đường.
Còn loại nước mắm có bổ
sung chất bảo quản, chất tạo
màu, tạo mùi, tạo vị, chất
làm dày… là dạng công
nghiệp. Đối với những sản
phẩm mang tên nước mắm
nhưng không hề có chút nước
mắm nguyên chất nào mà sử
dụng hương cá cơm, hương
cá hồi thì không được gọi là
nước mắm mà gọi đúng chỉ
là nước chấm” - ông Hùng
nhấn mạnh.
Ông Hùng cũng lo ngại
nếu tiêu chuẩn này được áp
dụng, các cơ quan quản lý
dựa vào để kiểm tra thì các
cơ sở NMTT cả trăm năm có
nguy cơ hết đất sống hoặc
chỉ còn cách đi bán nước
mắm nguyên liệu cho công
ty sản xuất NMCN.
Ông Trương Quang Hiến,
Chủ tịch Hiệp hội Nước
mắm P h a n
Thiết,nêuquan
điểm: Dự thảo
về quy phạm
thực hành sản
xuấtnướcmắm
đưa ra yêu cầu
kiểm soát các
l o ạ i t h u ố c
thú y, thuốc
bảo vệ thực
vật… trong
khinguyênliệu
làm NMTT là
cá biển chứ
không phải cá
nước ngọt. Điều này cũng
đồng nghĩa quy định này
buộc nhà sản xuất NMTT
phải tốn tiền xét nghiệm
các chỉ tiêu không có nguy
cơ tồn dư trong nước mắm.
Đây là điều rất vô lý.
“Dự thảo cũng quy định
nhà s ản xuấ t phả i l oạ i
bỏ cá nguyên liệu đã bị
phân hủy mạnh, trong khi
làm nước mắm sử dụng
c á không t ươ i l à b ì nh
thường, vì quá trình khai
thác phải ướp muối. Hơn
nữa, không thể làm được
NMTT nếu không sử dụng
cá ươn như dự thảo nêu
ra” - ông Hiến nói.
Nhiều cơ sở chế biến
nước mắm cũng phản ánh
quy định của dự thảo đưa
ra là không phù hợp thực
tế. Ví dụ việc phải bổ sung
thêm các chỉ tiêu cần kiểm
soát như kháng sinh, thuốc
thú y… là không cần thiết.
“Nếu xây dựng tiêu chuẩn
về sản xuất nước mắm để
rồi… xóa sổ cả ngành sản
xuất NMTT là điều không
thể chấp nhận được” - đại
diện một cơ sở bức xúc.
Đơn vị soạn thảo:
Chỉ mang tính
khuyến cáo,
không bắt buộc
Ngày 4-3, trao đổi với PV
Pháp Luật TP.HCM
, ông
Trần Văn Công, Cục phó
Cục Chế biến và Phát triển
thị trường nông sản, đơn vị
soạn thảo dự thảo tiêu chuẩn
quốc gia TCVN-12607:2019
về quy phạm thực hành sản
xuất nước mắm khẳng định:
Dự thảo đưa ra được căn
cứ theo tiêu
chuẩn Codex
về nước mắm
do Việt Nam
và Thái Lan
đồng chủ trì
biên soạn, đã
được chọn lọc
khoa học các
t i êu chuẩn
cho phù hợp
với thực tế tại
Việt Nam.
Theo ông
Công , Cục
cũng đã gửi
ý kiến tới các doanh nghiệp,
hiệp hội và tổ chức các buổi
họp lấy ý kiến có mặt các cơ
sở sản xuất nước mắm tên
tuổi ở Việt Nam.
“Đây chỉ là tiêu chuẩn quy
phạm thực hành và chỉ mang
tính khuyến cáo, nhận diện
về các mối nguy trong tương
lai, không mang tính bắt buộc
áp dụng. Nhiều ý kiến hiểu
lầm cho rằng tiêu chuẩn này
áp dụng bắt buộc là không
đúng. Nếu cơ sở sản xuất nào
muốn áp dụng hay không là
tùy cơ sở, doanh nghiệp đó
chứ không bắt buộc; doanh
nghiệp nào áp dụng thực hiện
theo thì chỉ góp phần tăng uy
tín cho sản phẩm của doanh
nghiệp đó” - ông Công lý
giải thêm.
Đại diện Cục Chế biến và
Phát triển thị trường nông
sản cho hay khi ngành nuôi
cá biển phát triển thì có
thể nguyên liệu này có thể
đưa vào làm nước mắm. Vì
vậy với những sản phẩm có
nguồn gốc từ nuôi trồng thì
được khuyến cáo phải xem
xét giảm thiểu các mối nguy
có thể xảy ra như sử dụng
nguyên liệu không để dính
dư lượng thuốc bảo vệ thực
vật, thuốc thú y.
Tuy nhiên, cac hiêp hôi,
câu lạc bộ NMTT Việt Nam
vừa co văn ban góp ý về dự
Một loạt đai diên NMTT như Câu lạc bộ NMTT Việt Nam,
Hiệp hội Nước mắm Nha Trang, Hiệp hội Nước mắm Phú
Quốc… đa co văn ban kiên nghi gưi Phó Thủ tướng Chính
phủ Vũ Đức Đam, Bô trương Bô NN&PTNT, bô trương Bô
KH&CN vê viêc xây dưng dự thảo TCVN-12607:2019 quy
phạm thực hành sản xuất nước mắm.
Văn ban nêu rõ sau khi tiến hành hội thảo để góp ý
kiến cho dự thảo trên, đại diện cac bên nhận thấy: Xu
thế xây dựng TCVN, quy chuẩn cho nước mắm và cơ sở
sản xuất nước mắm đang thiên về cổ súy cho sự phát
triển nước mắm pha chế - NMCN. Đi cùng với nó là tạo
ra rào cản kỹ thuật để triệt tiêu nghề sản xuất NMTT,
không làm rõ sự khác biệt giữa quy trình và điều kiện
sản xuất nước mắm thật hay còn gọi NMTT và nước
mắm pha chế công nghiệp.
Lo lắng cho sự sống còn của nghề NMTT, cac hiêp hôi,
doanh nghiêp nhất trí cùng nhau kiên nghi: Thư nhât, tạm
thời dừng việc ban hành TCVN-12607:2019 quy phạm thực
hành sản xuất nước mắm. Thứ hai, tổ chức hội thảo, mời đại
diện các nhà sản xuất nước mắm ở cả nước và các chuyên
gia chuyên sâu về nước mắm, xây dựng tiêu chuẩn, quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia về tham dự để góp ý kiến xây dựng
TCVN này.
Văn bản này cũng đề nghị các bộ chỉ đạo việc xây dựng
các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia riêng cho nước
mắm hay còn gọi là NMTT và nước mắm pha chế quy mô
công nghiệp, không để chung môt văn bản như hiện nay…
Nếu dự thảo tiêu
chuẩn quốc gia
TCVN-12607:2019
về quy phạm thực
hành sản xuất nước
mắm được áp dụng,
các cơ quan quản lý
dựa vào để kiểm tra
thì các cơ sở NMTT
cả trăm năm có
nguy cơ sẽ chết.
thảo tiêu chuẩn quốc gia
TCVN-12607:2019. Trong
đó, cac đơn vi trên nêu rõ:
Dù trước mắt TCVN chỉ là
khuyến khích áp dụng nhưng
TCVN cũng có thể sẽ được
Tiêu điểm
Nướcmắmtruyền thống có thể bị khai tử do tiêu chuẩnmới.
Ảnh: QUANGHUY
Cac hiêp hôi, doanh nghiêp đang lo lắng cho sự sống còn của nghề nướcmắmtruyền thống.
Trong ảnh: Khách hàng đangmua nướcmắmPhúQuốc. Ảnh: TÚUYÊN
Khẩn cấp “kêu cứu” Chính phủ
Liệu có ẩn ý gì đằng sau
Bà Vũ Thị Kim Hạnh, Chủ
tịch Hội Doanh nghiệp hàng
Việt Nam chất lượng cao,
cho biêt Thái Lan đã hỗ
trợ các hộ, doanh nghiệp
nhỏ phát triển sản phẩm
rất tốt. Trong khi dự thảo
tiêu chuẩn quốc gia TCVN-
12607:2019 được xây dựng
lại ảnh hưởng có hại cho
nhà sản xuất và người tiêu
dùng Việt Nam.
“Vậy liệu có ẩn ý gì đằng
sau chuyện này không? Tôi
đề nghị dừng ngay việc ban
hành TCVN để xin thêm ý
kiến” - ba Hanh nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, ông
Triều Anh, Sở KH&CN tỉnh
Kiên Giang, nguyên Trưởng
phòng Quản lý chất lượng,
đặt vấn đề: “Nguyên tắc xây
dựng tiêu chuẩn ở đây như
thế nào, cần cho chúng tôi
biết ai ở Cục Chế biến và
Phát triển thị trường nông
sản soạn thảo? Xây dựng
TCVN này với mục đích gì,
phục vụ ai? Tại sao không
lấy ý kiến của các hội nước
mắm địa phương?”.
Ông Triều Anh cũng cho
rằng tài liệu tham khảo
không cập nhật văn bản
quy phạm pháp luật hiện
hành, ví dụ như việc ghi
nhãn hay các chỉ tiêu đưa ra
không phù hợp. Do đó cần
tạm dừng việc xem xét ban
hành để lấy thêm ý kiến.
sử dụng như là một căn cứ
để xây dựng, chỉnh sửa và
ban hành các quy chuẩn
kỹ thuật quốc gia về thực
hành sản xuất nước mắm
sau này. •
