11
Kinh tế -
ThứBảy30-3-2019
Tiêu điểm
VCCI nói gì về tính chính xác của
chỉ số cạnh tranh?
PCI là kênh hiệu quả giúp giảmthiểu nhũng nhiễu, thúc đẩyminh bạch củamôi trường kinh doanhViệt Nam.
thực hiện
CHÂNLUẬN
N
gày 28-3, Phòng Công
nghiệp và Thương mại
Việt Nam (VCCI) phối
hợp với Cơ quan Viện trợ
phát triển Hoa Kỳ (USAID)
công bố chỉ số năng lực cạnh
tranh cấp tỉnh (PCI). 14 năm
trôi qua, PCI được đánh giá
là một bộ chỉ số thúc đẩy cải
cách “từ dưới lên” khi ý kiến
của cộng đồng doanh nghiệp
(DN) đối với sự vận hành bộ
máy hành chính được ghi nhận
ngày càng đa dạng hơn. Tuy
vậy, vẫn có một số ý kiến tỏ
ra chưa đồng tình hoặc nghi
ngại tính chính xác của PCI.
Pháp Luật TP.HCM
đã trao
đổi với ông Đậu Anh Tuấn,
Trưởng ban Pháp chế VCCI,
Giám đốc chương trình PCI,
xung quanh câu chuyện này.
Nhiều đơn vị sử dụng
chỉ số PCI
.
Phóng viên
:
Chúc mừng
PCI đã trải qua 14 năm nhiều
thăng trầm. Thưa ông, ý nghĩa
quan trọng nhất củaPCI trong
quá trình cải cách là gì?
+ Ông
Đậu Anh Tuấn
: Ý
nghĩa quan trọng nhất của PCI
là giúp
chuyển
tải tiếng
nói của
DN lên
các cơ
q u a n
nhànước
có liên
quan. Họ đang gặp khó khăn
gì, họ kiến nghị gì, họ mong
muốn gì… thì những công cụ
như PCI giúp góp phần phản
ánh được điều này. Từng DN
tư nhân một thật khó có thể
phản ánh trực tiếp những
vướngmắc củamình cho lãnh
đạo các tỉnh, các cơ quan liên
quan trong tỉnh.
.
Sự quan tâm của mọi giới,
kể cả các cấp lãnhđạo từ trung
ương tới địa phương, như tôi
biết cũngbiến chuyển theo thời
gian. Vậy những nămgần đây,
PCI được quan tâm ra sao?
Phải giữ được yếu tố minh bạch,
độc lập
. Theo ông, PCI nên phát triển như thế nào trong thời gian
tới để tiếp tục đóng góp cho công cuộc cải cách tại Việt Nam?
+Thời gian tới, chúng tôi mongmuốn PCI sẽ được sử dụng
phổ biến và rộng rãi hơn nữa. Gốc rễ của PCI vẫn là chuyển tải
được tiếng nói của DN lên chính quyền. Cho nên định hướng
của chúng tôi là cách thức và phương pháp phải hoàn thiện,
chuyên nghiệp hơn. Đặc biệt phải giữ vững được yếu tốminh
bạch và độc lập trong thực hiện.
PCI là bộ chỉ số bao gồm
nhiều chỉ số thành phần như
chi phí gianhập thị trường, tiếp
cậnđất đai, sựổnđịnh trong sử
dụng đất; tính minh bạch, chi
phí thời gian, chi phí không
chính thức; tínhnăngđộngcủa
chính quyền địa phương; môi
trường cạnh tranh bình đẳng;
dịch vụ hỗ trợ DN, đào tạo lao
động, thiết chế pháp lý và an
ninh trật tự...
Có nhiều tập đoàn,
công ty tham khảo
dữ liệu PCI để lập
kế hoạch
kinh doanh.
+ Theo quan sát của chúng
tôi thì PCI được sử dụng khá
rộng rãi. Các nhà đầu tư, các
tổ chức xúc tiến đầu tư sử
dụng để tham khảo khi tìm
hiểu cơ hội đầu tư của mình.
Thậm chí có nhiều tập đoàn,
công ty thamkhảo dữ liệu PCI
để lập kế hoạch kinh doanh.
Tôi khá bất ngờ khi trong
một buổi gặpđại diệnTậpđoàn
Coca-Cola thì họ cho biết đã
sử dụng dữ liệu PCI trong ba
năm qua cho kế hoạch mở
rộng mạng lưới kinh doanh
và phân phối sản phẩm mới
của mình.
Hiện lãnh đạo nhiều tỉnh,
TP đã sử dụng PCI để tạo sức
ép cải cách xuống bên dưới.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và
Thủ tướng Chính phủ cũng
thường xuyên sử dụng PCI
khi làm việc với các tỉnh, TP.
Cùng một chính
sách, nơi làm tốt
nơi thì không
. Một số ý kiến phản ánh
tới
Pháp Luật TP.HCM
cho
rằng một số chỉ số của PCI
có vẻ chưa phù hợp, chẳng
hạn chỉ số về tiếp cận đất đai.
Vì chính sách về đất đai là
chính sách chung, cả nước
phải làm như vậy, họ không
thể làm khác?
+ Đúng là chính sách đất
đai là chung của cả nước,
các thuận lợi hay bất cập
về chính sách đất đai cũng
giống nhau ở tất cả tỉnh, TP.
Nhưng trên thực tế thì tại
sao ở một số tỉnh, TP, tỉ lệ
DN gặp khó khăn trong thực
hiện thủ tục hành chính về
đất đai rất cao, còn một số
tỉnh lại thấp hơn? Tại sao
DN tư nhân khi mong muốn
mở rộng mặt bằng, tìm quỹ
đất để mở rộng sản xuất,
kinh doanh tại một số địa
phương lại thuận lợi hơn các
địa phương khác? Tại sao
nhiều nơi họ không lo lắng
việc thay đổi quy hoạch liên
tục, bị thu hồi không được
bồi thường thỏa đáng khiến
họ chưa yên tâm đầu tư kinh
doanh…
Đây là những lĩnh vực
thuộc vai trò, chức năng của
chính quyền cấp tỉnh, cũng
là nội dung mà PCI đo đếm,
đánh giá.
.
Một số địa phương cũng
cho rằng việc xếp hạng chỉ
số đất đai với các tỉnh dường
như chưa phản ánh đúng thực
tế khi những sai phạm về đất
đai cũng đang làm cho nhiều
tỉnh… chùn tay?
+ Trong hệ thống chỉ số
đánh giá về đất đai, chúng tôi
đánh giá nhiều vấn đề. Ví dụ,
DN có đất nhưng họ có giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất
hay không? Thủ tục cấp giấy
chứng nhận này có thuận lợi
không? DN muốn mở rộng
mặt bằng kinh doanh có gặp
trở ngại nào không? Quỹ đất
sạch có sẵn hay không? Việc
cung cấp thông tin về đất đai
ra sao? Thay đổi khung giá
đất có phù hợp không? DN
có yên tâm sử dụng đất, có sợ
rủi ro thu hồi hay không?...
Những lĩnh vực này, nếu
thực hiện tốt, theo tôi không
liên quan gì đến rủi ro hay
trách nhiệm của các cơ quan
chính quyền hay tương tự với
những sai phạmđất đai xảy ra
vừa rồi ở nhiều địa phương.
. Cũng có ý kiến còn phân
vân về chỉ số tham nhũng,
rồi tình trạng tham nhũng
vặt. Thậm chí có những tỉnh,
thành, tình hình tham nhũng
được báo chí và các cơ quan
chức năng nói nhiều nhưng
chỉ số lại cao?
+ Điều tra PCI là một điều
tra xã hội học diện rộng, nó
cung cấp thông tin từ thực
tiễn. Vấn đề tham nhũng ở
đây là trong tương tác về thủ
tục hành chính giữa DN và
chính quyền, chứ PCI không
đo lường toàn bộ các vấn đề
tham nhũng.
Từ dữ liệu của chúng tôi về
chỉ số chi phí không chính thức
cho thấy một số vùng thường
có vấn đề chi phí không chính
thức tương đối tốt như nhiều
tỉnh vùng đồng bằng sôngCửu
Long. Ngược lại, các TP lớn
trực thuộc trung ương thì chỉ
số này lại thường rất thấp, nằm
nhóm sau cả nước.
Đồng Tháp đã tạo
lập được hình ảnh
chính quyền gần gũi
.
Có ý kiến lấy Đồng Tháp
làm ví dụ. Đồng Tháp những
năm gần đây luôn xếp ở tốp
5 về chỉ số CPI nhưng sự
phát triển của tỉnh này liệu
có tương xứng với thứ hạng
cao đó hay không?
+ Đồng Tháp là một tỉnh
mà nếu xét về lợi thế đầu tư
về vị trí địa lý, về phát triển
của cơ sở hạ tầng, về chất
lượng lao động, về quymô thị
trường… thì thua kém nhiều
địa phương khác. Đây cũng
lý giải phần nào cho việc các
luồng vốn đầu tư nước ngoài,
các nhà đầu tư lớn chưa vào
Đồng Tháp.
Nhưng Đồng Tháp về chất
lượng điều hành lại được các
DN tư nhân đánh giá cao, thể
hiện trong xếp hạng PCI qua
nhiều năm. Theo quan sát của
chúng tôi, Đồng Tháp đã tạo
lập được hình ảnh chính quyền
gần gũi, thân thiện và tính hỗ
trợ DN cao. Yếu tố này có thể
không thay thế được các yếu
tố nói trên nhưng tôi tin rằng
nó sẽ bù đắp một phần.
.
Ông có thể nói cụ thể hơn?
+Cách làmcủaĐồngTháp,
tôi cho rằng là một lựa chọn
tuyệtvời.Thayvìđứngyênthan
trách vị trí địa lý không thuận
lợi, hạ tầng chưa phát triển…
thì tỉnh này đã rất tích cực cải
thiện bộ máy hành chính, tạo
ra môi trường thuận lợi nhất
choDN, bù khuyết cho những
hạn chế đặc thù mà phải cần
rất nhiều thời gian và nguồn
lực để khắc phục.
Đây cũng phần nào được
xem là một lợi thế tự tạo lập
để thu hút đầu tư. Thực tế dòng
vốn đầu tư tư nhân mà Đồng
Tháp thu hút được thời gian
qua cũng rất ấn tượng.
Ngoài ra, ĐồngTháp đã đưa
ra được một số mô hình mới
mà đã được nhiều địa phương
khác học tập như cà phê doanh
nhân, hội quán nông dân…
. Xin cám ơn ông.•
QuảngNinh tiếp tục giữ vững ngôi đầu trong bảng xếp hạng chỉ số PCI. Trong ảnh: Hành khách
đang làmthủ tục tại sân bay quốc tế VânĐồn - sân bay tư nhân đầu tiên ở Việt Nam. Ảnh: TL
(PL)- “Khách yêu cầu chúng tôi, bên cho thuê văn phòng
phải ký hợp đồng chống tham nhũng thì họ mới thuê” - bà
Nguyễn Thị Mai Thanh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần
Cơ điện lạnh (REE), cho biết tại đại hội cổ đông thường niên
tổ chức sáng 29-3. Theo bà Mai Thanh, đây là lần đầu tiên kể
từ khi REE kinh doanh mảng văn phòng cho thuê có khách
hàng yêu cầu như vậy.
Cụ thể, một công ty Mỹ muốn thuê một văn phòng tại tòa
nhà Etown của REE và họ đồng ý mọi điều khoản REE đưa
ra. Nhưng đổi lại, công ty Mỹ yêu cầu REE phải ký vào bản
cam kết chống tham nhũng.
“Chúng tôi đồng ý ngay vì REE xưa giờ làm việc theo
nguyên tắc minh bạch và công bằng, không nhũng nhiễu với
khách hàng. Nhưng khi xem lại bản hợp đồng chống tham
nhũng thì nó rất chi tiết, kỹ lưỡng và nghiêm ngặt với gần
một trang giấy A4. Tuy nhiên, REE chỉ có thể đồng ý là ký
hợp đồng chống tham nhũng trong phạm vi thuê văn phòng
như nhân viên sẽ không đòi chiết khấu, giá cả đúng hợp
đồng... Còn những vấn đề chống tham nhũng khác ngoài
phạm vi này, chúng tôi không đồng ý. Trong khi đó, phía
công ty Mỹ đòi hỏi chúng tôi phải ký cả những vấn đề chống
tham nhũng rất rộng lớn. Do không cùng tiếng nói chung nên
việc ký hợp đồng thuê không đạt” - bà Thanh kể.
Tuy vậy, bà Thanh cho biết vừa rồi phía công ty Mỹ quay
lại đàm phán về việc thuê văn phòng. REE đang xem xét mọi
thứ mà phía công ty Mỹ đưa ra có phù hợp hay không để xúc
tiến ký kết.
PHƯƠNGMINH
Khách thuê yêu cầu chủ nhà cam kết chống tham nhũng
