11
Kinh tế -
ThứHai 13-5-2019
“Ông trùm” ca cao: Có lúc tôi
muốn buông xuôi, dẹp hết
“Nhiều lúc tôi đauđầuvì nôngdânnói cha conchúng tôi đi lừahọ” - ôngĐặngTườngKhanh,
Giámđốc Công ty Ca cao Trọng Đức.
MINHPHƯƠNG-QUANGHUY
T
ừng hờ hững với nông
nghiệp và chỉ đến khi
được người cha trao
tận tay sản nghiệp cũng như
truyền lửa cho một mục tiêu
về phát triển cây ca cao, ông
Đặng Tường Khanh, Giám
đốc Công ty TNHH Ca cao
Trọng Đức, mới tìm thấy
niềm đam mê. Ông đang đặt
mọi quyết tâm thực hiện bằng
được tâmhuyết của người cha
mình là bác sĩ - thầy thuốc
ưu tú Đặng Trường Khâm.
Chúng ta chậm chân
hơn các nước
.
Phóng viên:
Các tổ chức
quốc tế đã xếp hạng ca cao
Việt nằm trong những nhóm
ngon nhất thế giới. Dưới góc
nhìn củamình, một người làm
ca cao, ông đánh giá cái ngon
này cụ thể như thế nào?
+Ông
ĐặngTườngKhanh:
Ngành ca caoViệt Nam (VN)
chỉ mới phát triển gần đây, đi
sau nhiều nước. Thậm chí tại
khu vực Đông Nam Á, VN
cũngchậmchânhơn Indonesia,
Malaysia hay Philippines. Tuy
vậy, thổ nhưỡng cộng thêm
nhiều yếu tố khác đang tạo
ra sản phẩm ca cao VN có
hương vị khá độc đáo.
.
Đã tốt, vậy những người
sản xuất ca cao đã hưởng lợi?
+ Giai đoạn hơn 10 năm về
trước, những nông dân trồng
ca cao không hưởng lợi nhiều
và nếu đem so các loại cây
khác có phần thiệt thòi hơn.
Bản thân công ty chúng tôi
trong những năm đầu cùng
nông dân mở vùng nguyên
liệu, sản xuất các sản phẩm
từ cây ca cao cũng lao đao
trong kinh doanh. Nhiều lúc
tưởng như không trụ lại được.
Tuy nhiên, hiện nay nhiều
tổ chức quốc tế, quỹ đầu tư
đang đầu tư mạnh cho ngành
ca cao VN. Điều này đã đem
lại nhiều giá trị cũng như
thương hiệu cho lĩnh vực còn
mới mẻ này.
.
Thưaông, làmnôngnghiệp
chưa bao giờ dễ, đặc biệt là
lĩnh vực còn khá mới lạ tại
VN như ca cao?
+ Có lẽ gian khổ nhất của
thời kỳ đầu phải nói đến cha
tôi, một người ở tuổi lục tuần
mới bắt đầu khởi nghiệp. Ông
mong muốn làm được cái gì
đó cho nông nghiệp, nông dân
và khôngmuốn cuộc sống trôi
đi bình lặng trong tuổi hưu.
Nghĩ là làm, ông gom góp
toàn bộ vốn liếng gia đình,
lên vùng Tân Phú (Đồng Nai)
mua đất, trồng ca cao. Sau đó,
chúng tôi chọn cách hợp tác
với nông dân và nhanh chóng
mở rộng vùng nguyên liệu lên
hàng trăm hecta tại khu vực
Đồng Nai, Lâm Đồng.
Từng “khủng hoảng”,
chặt bỏ ca cao
.
Việc bắt tay với nông dân
xây dựng vùng nguyên liệu đã
được bàn rất nhiều nhưng khi
bắt tay vào làm không hề đơn
giản. Với công ty ông thì sao?
+Lúcđầucũngchưacódoanh
thu đâu, chỉ là đầu tư thôi. Có
nghĩa là cứbỏ tiềnnhà ra để đổi
lấy kỳ vọng tương lai. Chúng
tôi cũng không lường hết các
trò kinh doanh trên thương
trường. Chẳng hạn, có doanh
nghiệp đầu tư nước ngoài vào
thu mua tại vùng nguyên liệu
mà công ty đang hợp tác với
nông dân. Họ đẩy giá mua lên
cao dù cho năng lực sản xuất
rất nhỏ và chỉ chọn các vùng
có nguyên liệu đẹp để mua.
Hệ quả làm đảo lộn về giá,
nhiều nông dân không thấy
bản chất vấn đề đã quay lại nói
chúng tôi là ép giá họ. Ngoài
ra, có thời kỳ gần năm năm
liền giá ca cao xuống rất thấp,
cộng với sự lên ngôi nhiều cây
công nghiệp khác khiến nhiều
người dân chặt bỏ cây ca cao.
.
Vậy đây là cách để công
ty ông vực dậy kinh doanh?
+Để giữ vững vùng nguyên
liệu, chúng tôi xác định phải
có giá bao tiêu tốt. Để đạt được
điều đó, phải chế biến sâu chứ
không thể bán thô. Thực tế khi
đã có vùng nguyên liệu lớn,
chúng tôi đã đầu tư mạnh cho
máy móc, nhà xưởng.
Tất cả những gì của trái ca
cao đều có thể làm ra tiền. Có
những sản phẩm sơ chế như
làm bột ca cao nhão đóng gói
xuất cho nước ngoài hay là gia
công ca cao cho các nhà hàng,
khách sạn… nhưng cũng có
nhữngsảnphẩmcóthươnghiệu
riêng của Trọng Đức như bột
ca cao, rượu…Đây là những
sản phẩmbán rất mạnh với giá
trị không hề nhỏ.
Đưa ca cao
thương hiệu Việt
sang Nhật, Hàn
. Ông có nghĩ đầu tư nông
nghiệpđòi hỏi sựbềnbỉ không?
+ Một quan chức đầu tỉnh
từng hỏi tôi suy nghĩ thế nào
để chuỗi liên kết thành công.
Tôi nói chuỗi liên kết đòi hỏi
sự công bằng và minh bạch
cho những người trong chuỗi.
Nếu chúng ta kiên trì thì sản
xuất theo chuỗi sẽ đem lại
tăng trưởng bền vững.
Thực tế, nhờ sự bền bỉ trong
14 năm qua trong cuộc chơi
liên kết của Công ty Trọng
Đức với bà con nông dân,
mọi người đều được hưởng
lợi ích lớn, giá bao tiêu bà
con tăng từng năm, có thu
nhập tốt. Còn bản thân công
ty tôi có thêm thị trường,
khách hàng mới, sản phẩm
mới, doanh thu…
.
Thật ra mọi người thường
nhìn vào kết quả kinh doanh
để ngưỡng mộ mà không thấy
những chặng đường đi và cả
những lúc khó khăn của một
công ty. Trải nghiệm của ông
về điều này ra sao?
+ Có những lúc chúng
tôi muốn buông, mệt mỏi.
Nhiều lúc đau đầu vì nhiều
nông dân nói cha con chúng
tôi đi lừa. Ngoài ra, nguồn
vốn đầu tư hầu hết là tự có,
phải đi xoay xở để có dòng
tiền kinh doanh, trả tiền đúng
hạn cho bà con… nên nhiều
lúc chỉ muốn dẹp hết. Như
vừa rồi, gia đình đã phải bán
mảnh đất trên Sài Gòn để tất
toán toàn bộ khoản nợ khá
lớn cho ngân hàng.
Tuy nhiên, khi đối diện với
khó khăn, tôi luôn tâm niệm
lời dặn của cha là nếu trong
việc hợp tác, bà con chưa
hiểu, cần phải kiên trì làm để
mọi người nhìn thấy và đặt
niềm tin. Vì một khi có uy
tín, niềm tin thì mọi chuyện
sẽ được giải quyết suôn sẻ.
.
Kỳ vọng của anh với chiến
lược phát triển của công ty
trong tương lai ra sao?
+ Tôi vẫn kiên trì song
hành với bà con nông dân
trong việc xây dựng được
vùng nguyên liệu rộng lớn
để tập hợp được khối lượng
hàng hóa nhiều, ổn định và
không thể phá vỡ được.
Chính những bước đi bền bỉ
có vùng nguyên liệu ổn định,
đạt các tiêu chuẩn quốc tế nên
nhiều đối tác nước ngoài như
Hàn Quốc, Nhật Bản đã đặt
niềm tin hợp tác với chúng tôi.
Đặc biệt là người Nhật, sau
thời giandài hai bên songhành,
chúng tôi đã đi đến một quyết
định xây dựng nhà máy sản
xuất ca cao hạt nhiệt đới tại
Định Quán (Đồng Nai). Từ
đây, thương hiệu ca cao VN
có bàn đạp vươn ra thị trường
thế giới xa hơn.
.
Xin cám ơn ông
.•
Tiêu điểm
Nông dân đã thay đổi
suy nghĩ
Bâygiờbà connôngdânđều
hiểu câu chuyện để có nguồn
lực,phảicóđầurachosảnphẩm.
Dođó, nôngdân xác định họ là
nhà sản xuất chứ không tư duy
theo cách nông dân chỉ trồng
trọt và chịu nhiều thiệt thòi.
Chính cách nghĩ này buộc họ
phải luôn nỗ lực, tìm tòi cách
trồng để nâng cao năng suất
và chất lượng ca cao.
Cũngchínhnhờsuynghĩnày,
giờ đây cả Công ty Trọng Đức
và bà con nông dân cùng hòa
nhịp chomục tiêu chung. Bằng
chứnglàchúngtôiđãpháttriển
tốt vùng trồng ca cao tại bốn
tỉnh LâmĐồng, BìnhThuận, Bà
Rịa và Đồng Nai với tổng diện
tích hơn 1.000 ha. Toàn bộ sản
lượng này dùng chế biến đến
70% nên đảm bảo giá mua
nguyên liệu cho bà con.
ÔngĐặng Tường Khanh có thamvọng xây dựngmột thương hiệu ca cao Việt cạnh tranh sòng phẳng
với các đối thủ nước ngoài. Ảnh: QUANGHUY
“Tôi luôn tâm niệm
lời dặn của cha là
nếu bà con nông
dân chưa hiểu, cần
phải kiên trì làm để
mọi người nhìn thấy
và đặt niềm tin.”
Ông
Đặng Tường Khanh
.
Nếu nhìn lại chặng đường đầu tư khá dài gần 20 năm, chọn
nông nghiệp đầy khó nhọc, trong khi nếu đầu tư bất động sản
có thể dễ làmgiàuhơn. Giờđây ông cónghĩ chọn tiếp conđường
đầu tư nông nghiệp?
+ Năm2010, khi cha tôi kêu lên giúp ôngmột tay, thật ra lúc
đótrongđầuchỉsuynghĩsốnggầnchađểthuyếtphụcôngquay
vềTP nghỉ ngơi. Còn những gì gia đình tạo dựng được trên đây
biến thành trang trại, thu mua, sơ chế ca cao cho vui là chính.
Tuy nhiên, khi lên ở gần ông, nghe được những trăn trở của
ông, đi với ông xuống nông dân, nhìn niềm tin của những
nông dân vào ngành ca cao đầy tâm huyết, tôi bỗng thấy
mình phải có trách nhiệm cùng cha hoàn thành tâm nguyện
phát triển ngành ca cao.
Thậm chí có lúc tôi ôm xe tải đi mua trái để giảm chi phí
tối đa. Hành động này hoàn toàn trái ngược hồi xưa, tôi nghĩ
những chuyện cha làm là viển vông quá, như bán giống thiếu
rồi ba năm sau thu lại. Khi hòa vào cuộc sống nông dân, nông
nghiệp đã làm thay đổi suy nghĩ của tôi là làmbằng cách nào
đừng để tâm huyết của cha trôi đi.
Giờ dù có nhà ở Sài Gòn nhưng vài hôm tôi lại muốn về
vườn ca cao. Tôi thích sống ở vùng nông thôn hơn vì người
dân thân thiện, môi trường trong lành.
.
Là thế hệ thứ hai, ông có nghĩ những gì mình làm thuận lợi
hơn cha ông làm?
+ Thuận lợi hơn do mình còn trẻ, học hỏi nhiều, đi nhiều
quốc gia tiên tiến về ngành ca cao, tư duy có khác và áp dụng
nhanh. Có điều tôi vẫn thua cha về kinh nghiệm kinh doanh,
domình đi nhanh quá và cũng đã có thất bại do đi quá nhanh
vì nghĩ mình làm đúng.
Bây giờ tôi thích sống ở nông thôn hơn thành thị
ÔngĐặngTườngKhanhcùngnhânviênbênvườnươmcacaogiống.
Ảnh:PM
