16
Quốc tế -
ThứSáu7-6-2019
• Đài Loan:
Các quan chức giấu
tên trong chính phủ Mỹ hôm 5-6
tiết lộ nước này đang theo đuổi hợp
đồng bán vũ khí trị giá 2,6 tỉ USD
cho Đài Loan, một động thái có thể
khiến Trung Quốc tức giận trong
bối cảnh quan hệ giữa Washington
và Bắc Kinh đang căng thẳng, theo
hãng tin
Reuters
. Thương vụ này sẽ
bao gồm 108 xe tăng chiến đấu chủ
lực M1A2 Abrams cùng 600 triệu
USD các loại vũ khí chống tăng và
phòng không khác. Hồi cuối năm
2018, Bắc Kinh cũng đã phản ứng
dữ dội với việc Mỹ phê duyệt hợp
đồng bán 330 triệu USD vũ khí cho
Đài Loan.
• Mexico:
Hôm 5-6, lực lượng quân
sự Mexico đã buộc một đoàn tỵ nạn
gần 1.200 người phải dừng lại sau
khi họ vượt qua biên giới phía Nam
nước này khi Tổng thống Mỹ Donald
Trump đe dọa sẽ áp thuế 5% đối với
tất cả hàng hóa của Mexico, bắt đầu
từ ngày 3-6 và tăng dần lên 25% vào
tháng 10 nếu không giải quyết dứt
điểm vấn đề người tỵ nạn xâm nhập
vào nước này. Tính đến tháng 5-2019,
số người xâm nhập tại biên giới Mỹ-
Mexico vẫn tăng 32% so với tháng
trước, lên tới hơn 144.000 người, theo
hãng tin
AFP
.
VĨ CƯỜNG
Ngoài quan hệ thương
mại, TQ và Nga còn hỗ trợ
lẫn nhau trong nhiều vấn đề
chính sách đối ngoại, bao
gồm cuộc khủng hoảng tại
Venezuela, chương trình hạt
nhân của CHDCND Triều
Tiên và thỏa thuận hạt nhân
Iran. Cả hai đều có xu hướng
phủ quyết các nghị quyết của
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp
Quốc được thiết lập nhằm
gây sức ép với Tổng thống
Syria Bashar al-Assad trong
cuộc xung đột kéo dài nhiều
năm qua ở nước này.
Nga dần phụ thuộc thị
trường Trung Quốc?
Vì các lệnh trừng phạt từ
phương Tây chống lại nhiều
quan chức và tổ chức của
Nga, Moscow có lý do để
củng cố mối quan hệ chặt chẽ
với TQ. Điều này cũng hợp
lý với Bắc Kinh khi thương
chiến với Washington vẫn
chưa có dấu hiệu hạ nhiệt
và ông Tập cần một đối tác
lớn và ổn định. Tuy nhiên,
một số chuyên gia lo ngại
quy mô hợp tác vẫn còn hạn
chế khi đầu tư của TQ vào
Nga suy giảm dù thương mại
song phương gia tăng vốn
nhờ xuất khẩu năng lượng
của Nga sang TQ.
Tờ
Politico
công bố dữ
liệu từ Ngân hàng Trung
ương Nga cho thấy đầu tư
trực tiếp của TQ vào Nga đã
giảm mạnh đến 24% trong
nửa đầu năm 2018.
Theo GS Ivan Tselichtchev
từ ĐHNiigata (Nhật Bản), sẽ
có những bước giới hạn của
hai bên trong việc khỏa lấp
mối quan hệ đang xấu dần với
Mỹ. Ông Tselichtchev còn
khẳng định đầu tư kinh doanh
của các công ty TQ tại Nga
không đạt tăng trưởng nhanh.
“Các nhà đầu tư TQ cảm
thấy khá thận trọng về môi
trường kinh doanh ở Nga. Có
những đầu tư về công nghệ
cao nhưng quy mô không lớn
tại thời điểmnày” - tờ
Politico
dẫn lời ông Tselichtchev cho
biết ngày 5-6.
“Một số người ở Nga có
vẻ hy vọng rằng đầu tư của
TQ sẽ bù đắp phần nào cho
sự suy giảm đầu tư từ các
nước phát triển khác. Tuy
nhiên, điều này không xảy
ra, ít nhất vào lúc này” - ông
Tselichtchev nói thêm.
Trong khi đó, việc tăng
cường hợp tác trong lĩnh vực
dầu khí giữa Moscow và Bắc
Kinh khẳng định chính sách
đối ngoại chính của ông Putin,
trong đó quan hệ đối tác chiến
lược cũng như liên minh với
TQ là nhắm vào việc đối phó
với áp lực từWashington. Ông
Grzegorz Kuczyski, chuyên
gia về Nga và năng lượng
tại Viện Warsaw (Ba Lan),
dự đoán rằng Bắc Kinh và
Moscow sẽ tăng cường hợp
tác kinh tế, đặc biệt ở cấp
chính phủ với các công ty
nhà nước hàng đầu.
“Thị trường TQ trở nên rất
quan trọng trong việc hợp tác
của một số nhà tài phiệt và
tập đoànNga” - ôngKuczyski
nói thêm.•
Thế giới 24 giờ
HÀMINHTHU
T
rong chuyến thămcấp cao
tới Moscow (Nga), Chủ
tịchTrungQuốc (TQ)Tập
CậnBìnhđã thânmật gọiTổng
thống Nga Vladimir Putin là
“người bạn tốt” khi hai nhà
lãnh đạo cam kết tăng cường
hợp tác trong lĩnh vực quân
sự và kinh tế trong tương
lai. Và một thỏa thuận nổi
bật nhất trong chuyến thăm
lần này có lẽ là việc Công ty
viễn thông Nga MTS sẽ cho
phép gã khổng lồ công nghệ
TQ Huawei phát triển thế hệ
mạng thứ năm (5G) ở Nga.
Quan hệ Trung-Nga
trên tầm cao mới
Điện Kremlin công bố số
liệu cho thấy thươngmại giữa
Nga và TQ đã tăng gần 25%
trong năm 2018, đạt 108 tỉ
USD. Đây là con số kỷ lục
vượt mốc 100 tỉ USD - vốn
là mục tiêu trong nhiều năm
giữa hai chính phủ, tờ
The
New York Times
cho biết.
Quan hệ với TQđã cải thiện
rõ rệt từ năm 2014, khi ông
Putin tuyên bố châu Á sẽ là
mục tiêu tập trung của Nga
sau khi phương Tây liên tiếp
áp đặt các biện pháp trừng
phạt kinh tế và nỗ lực cô lập
Moscow với những cáo buộc
Nga sáp nhập bán đảo Crimea
và gây bất ổn cho Ukraine.
Trả lời truyền thông rằng
đây là chuyến thăm thứ bảy
tới Nga, ông Tập còn thông
báo hai nước đang dần mở
rộng hợp tác ở nhiều lĩnh vực
khác như năng lượng, giao
thông, hàng không-không
gian và nông nghiệp. “Hợp
tác kinh tế và thương mại vốn
là những nền tảng vững chắc
của mối quan hệ hai nước sẽ
đóng vai trò quan trọng trong
sự phát triển và khôi phục
chung của Nga và TQ” - ông
Tập nói thêm.
Ước tính 70% xuất khẩu
của Nga sang TQ đều liên
quan đến năng lượng. Trong
khi đó, phần lớn hàng xuất
khẩu của TQ là máy móc,
đặc biệt là thiết bị mỏ dầu
bị phương Tây từ chối theo
lệnh trừng phạt.
Bên cạnh đó, cả hai đều
quan tâm đến việc thúc đẩy
các dự án ở Bắc Cực, nơi
Moscow hy vọng các dòng
vốn và nhu cầu của TQ sẽ
thay thế phương Tây phát
triển các mỏ dầu khí. Hơn
nữa, Nga hy vọng tình trạng
ấm dần lên toàn cầu sẽ dẫn
đến việc khai mở một tuyến
đường biển cạnh tranh đến
châu Á thông qua Bắc Cực,
với TQ là thị trường chính.
“TQ mang đến dòng tiền
và nhu cầu, trong khi Nga
sẽ đảm bảo an ninh và vị trí
thuận lợi ở Bắc Cực” - ông
Alexander Gabuev, người
đứng đầu chương trình châu
Á tại Trung tâm Carnegie
Moscow, phát biểu.
Mối quan hệ gần gũi với
điện Kremlin cung cấp cho
Bắc Kinh một sân sau khá ổn
định, trong khi liên kết quân
sự hiện tại cũng đang được
mở rộng. Hai bên đã tham gia
tập trận quân sự chung trên
bộ và trên biển. Và TQ, với
mối quan hệ căng thẳng với
các nước láng giềng trên biển
Đông liên quan đến những
tuyên bố chủ quyền thái quá,
là thị trường quan trọng của
các hợp đồng vũ khí với Nga,
đặc biệt là hệ thống tên lửa
phòng không tầm xa S-400
và máy bay chiến đấu phản
lực Su-35.
Cho phép Huawei
phát triển mạng 5G
ở Nga
Mặc dùMoscow thừa nhận
rằng sáng kiến “Vành đai và
Con đường” của Bắc Kinh sẽ
làm lu mờ sự kiểm soát của
nó đối với Trung Á nhưng họ
hy vọng TQ sẽ tiếp tục chấp
nhận vai trò lớn của Nga trong
an ninh khu vực. Và dĩ nhiên,
Nga và TQ đều chia sẻ một
đối thủ chung làWashington.
Tờ
The Guardian
còn đưa
tin một trong những giao dịch
quan trọng và nổi bật nhất
trong chuyến thăm lần này có
lẽ là giao dịch liên quan đến
Công ty Huawei, đó là Công
ty viễn thôngNgaMTS sẽ cho
phép gã khổng lồ công nghệ
TQ Huawei phát triển thế hệ
mạng thứ năm (5G) ở Nga.
Thỏa thuận này sẽ chứng
kiến sự phát triển của các công
nghệ 5G và ra mắt thí điểm
vào năm 2019-2020, MTS
cho biết trong một tuyên bố
ngày 5-6. Về phía Huawei,
đại diện tập đoàn cho biết
ông rất hài lòng với các thỏa
thuận trong một lĩnh vực có
tầm quan trọng chiến lược
như 5G.
Chủ tịch TrungQuốc Tập Cận Bình
(trái)
và Tổng thốngNga Vladimir Putin. Ảnh: GETTY IMAGES
Đại sứ Mỹ Jon M. Huntsman Jr. không tham dự Diễn đàn
kinh tế St. Petersburg (Nga) vì bất đồng với việc Nga bắt
giữ doanh nhân Michael Calvey, một chủ ngân hàng đầu
tư Mỹ có trụ sở tại Moscow. Ông Calvey có liên quan đến
tranh chấp kinh doanh với một doanh nhân người Nga. Một
khách du lịchMỹ PaulWhelan cũng bị bắt giữ từ cuối tháng
12-2018 với tội danh gián điệp. Một phóng viên người Mỹ
thậm chí còn bị cấm phỏng vấn Bộ trưởng Phát triển kinh
tế Nga MaximOreshkin. Ông Oreshkin nói chỉ có công dân
Nga được chào đón.
Ngacầnđối tácTQnhiềuhơn
là TQ cần Nga. Moscow cần thị
trườngmới, nguồn tài chính và
công nghệ mà Nga không thể
tiếp cận vì các biện pháp trừng
phạt. Về lâu dài, mối quan hệ
Nga-Trung sẽ dần phát triển
với lợi thế nghiêng về Bắc Kinh.
GS
IVANTSELICHTCHEV
(
ĐHNiigata
)
Tiêu điểm
Sẽ có những giới
hạn giữa Nga và TQ
trong việc khỏa lấp
mối quan hệ đang
xấu dần với Mỹ.
Nga, Trung gắn kết trước áp lực
từ Mỹ
Vì các lệnh trừng phạt từ phương Tây, Moscow và Bắc Kinh có lý do để củng cốmối quan hệ.
8
triệu USD là khoản viện trợ mà chính phủ Hàn Quốc
vừa phê duyệt cho CHDCND Triều Tiên do lo ngại về
“tình trạng thiếu lương thực đang ngày càng tồi tệ” ở
miền Bắc. Hãng tin
AP
cho hay đây là lần đầu tiên Seoul
viện trợ cho Bình Nhưỡng kể từ năm 2015. Tổng thống
Hàn Quốc Moon Jae-in hy vọng những cử chỉ thiện chí
sẽ giúp thuyết phục Triều Tiên quay lại đối thoại với Mỹ.
VĨ CƯỜNG
