6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBảy8-6-2019
MobiFone không thể biết được chứng thư
bảo lãnh bị làm khống
Theo Quyết định số 26/2006 của Ngân hàng Nhà nước, các quyết định
của hội đồng quản trị và tổng giám đốc Techcombank thì (giám đốc)
Techcombank PGD An Lạc có thẩm quyền ký phát hành CTBL với giá trị,
điều kiện và thủ tục theo quy định. Đó là lý do ở giai đoạn đầu, Quân (với
tư cách giám đốc PGD An Lạc) đã phát hành nhiều CTBL cho Cường và
mọi giao dịch diễn ra bình thường.
Tuy nhiên, ở giai đoạn sau, Quân và Phước đã làm 26 CTBL khống
(không tài sản đảm bảo, không hạch toán trên hệ thống sổ sách kế toán
của ngân hàng). Các CTBL này có pahôi hoàn toàn thật, chữ ký thật của
người có thẩmquyền (giámđốc Quân) và con dấu thật củaTechcombank
PGD An Lạc đóng vào.
Cũng theo án sơ thẩm, đối với 26 CTBL khống, MobiFone cũng đã gửi
văn bản yêu cầu PGDAn Lạc xác nhận và Quân (với tư cách giámđốc PGD
) đã ký xác nhận và dùng con dấu của PGD đóng vào. Chính vì vậy, án sơ
thẩm cho rằng MobiFone “mặc dù đã làm đúng thủ tục xác nhận chứng
thư theo quy định của MobiFone nhưng không thể biết được các chứng
thư do Cường, Quân, Phước câu kết lập khống, không có tài sản bảo đảm
nên đã bán thẻ cào trả chậm nhiều lần cho Công ty Thìn Phát và Eapay”.
Các bị cáo vụ làmkhống chứng thư bảo lãnh để lừa đảo sau phiên tòa sơ thẩm.
Ảnh: HY
Vụ chứng thư
bảo lãnh khống:
Ai phải bồi thường?
Chứng thư bảo lãnh tuy khống với ngân hàng nhưng lại thật từ
phôi đến con dấu và chữ ký của người có thẩmquyền của ngân
hàng nên nếu nói ngân hàng vô can là không thấu lý đạt tình.
PHƯƠNG LOAN - T.LINH
S
au bài
“Tin chứng thư bảo
lãnh (CTBL), MobiFone
mất gần 40 tỉ”
(
Pháp Luật
TP.HCM
ngày 5-6), chúng tôi
nhận được nhiều ý kiến xung
quanh giá trị pháp lý của CTBL
cùng trách nhiệm và quyền lợi
của các bên liên quan xung quanh
vụ án lừa đảo khiến MobiFone
bị thiệt hại gần 40 tỉ đồng.
Thiện chí ban đầu
và phán quyết của
tòa sơ thẩm
Theo bản án sơ thẩm của TAND
TP.HCM, Công ty Thìn Phát và
Công ty Eapay (do Trương Phú
Cường làm giám đốc và phó
giám đốc) được Techcombank
Phòng giao dịch (PGD) An Lạc
cấp CTBL để hai công ty này
thường xuyên mua thẻ cào từ
MobiFone khu vực (KV) 2. Giai
đoạn đầu, các giao dịch liên quan
đến CTBL được tiến hành suôn
sẻ, đúng quy định.
Đến tháng 2-2012 thì Trần Văn
Quân (cựu giám đốc Techcombank
PGDAn Lạc) và Trần Văn Phước
(cựu chuyên viên phòng Khách
hàng Techcombank PGD An
Lạc) làm thủ tục, ký phát hành
26 CTBL khống tổng giá trị 57
tỉ đồng để Cường mua thẻ cào
trả chậm của MobiFone KV2…
Tháng 1-2013, Techcombank
phát hiện và gửi đơn tố cáo đến
công an việc Quân, Phước phát
hành các chứng thư khống bảo
lãnh cho hai công ty để chiếm
đoạt gần 40 tỉ đồng.
Sự việc bắt đầu giằng dai:
MobiFone KV2 nhiều lần yêu cầu
Techcombank thực hiện nghĩa vụ
thanh toán theo các CTBL khống
nêu trên. Phía Techcombank thì
cho rằng các CTBL ấy không có
giá trị pháp lý ràng buộc trách
nhiệm của Techcombank.
Mãi đến tháng 10-2013, trên cơ
sở thỏa thuận đạt được để không
ảnh hưởng đến “mối quan hệ
hợp tác khách hàng chiến lược
giữa hai bên”, Techcombank đã
chuyển cho MobiFone hơn 39 tỉ
đồng coi như khắc phục hậu quả.
Sau khi chuyển tiền theo thỏa
thuận, bất ngờ phía Techcombank
yêu cầu phong tỏa số tiền này
trong tài khoản của MobiFone
KV2.
Xử sơ thẩm, ngoài việc tuyên
phạt Quân 12 năm tù, Phước tám
năm tù và Cường 16 năm tù về
tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản,
TAND TP.HCM còn tuyên không
chấp nhận yêu cầu của MobiFone
về việc buộc Techcombank bồi
thường số tiền bị chiếm đoạt. Từ
đó, tòa buộc MobiFone phải trả
cho Techcombank hơn 39 tỉ đồng.
khống để lừa MobiFone nên các
bị cáo phải liên đới bồi thường
cho MobiFone, chứ không phải
Techcombank phải bồi thường.
Luật sư Trần Hữu Nghiệp, Đoàn
Luật sư TP.HCM, lập luận: Vì các
chứng thư là do các bị cáo lấy
danh nghĩa Techcombank PGD
An Lạc lập khống, không có giá
trị pháp lý, các bị cáo sử dụng
làm công cụ để lừa đảo, chiếm
đoạt thẻ cào của MobiFone. Do
đó, tài sản các bị cáo chiếm đoạt
là của MobiFone chứ không phải
của Techcombank.
“Theo các quy định liên quan
đến việc ủy quyền trong BLDS
2005 thì Techcombank không
phải chịu trách nhiệm thanh toán
CTBL khống cho MobiFone, vì
các CTBL này do Trần Văn Quân
ký phát hành vi phạm ủy quyền
của Techcombank. Techcombank
không có lỗi, không vi phạm các
quy định trong việc quản lý hoạt
động bình thường của mình” -
luật sư Nghiệp nhận định.
Tuy nhiên, theo luật sư Nghiệp,
phần nhận định trong bản án sơ
thẩm không thấy HĐXX nêu việc
ngân hàng có yêu cầu MobiFone
KV2 trả lại số tiền đã chuyển hay
không. “Đáng lý, án phải nhận
định là tại phiên tòa, ngân hàng
có yêu cầu MobiFone KV2 hoàn
trả số tiền 39,8 tỉ do các chứng
thư không có giá trị pháp lý. Từ
đó tòa mới buộc MobiFone KV2
trả lại cho ngân hàng số tiền này.
Còn nếu ngân hàng không yêu
cầu MobiFone KV2 trả lại số
tiền này mà tòa tuyên trả là sai vì
giải quyết vượt quá yêu cầu của
đương sự” - luật sư Nghiệp nói.
Ngân hàng phải
có trách nhiệm
Trái ngược với quan điểm nói
trên, nhiều ý kiến cho rằng trong
vụ án này, ngân hàng không thể
không có trách nhiệm.
Tổng giám đốc một ngân hàng
TMCP có hội sở đặt tại TP.HCM
nói: Xét từ góc độ của khách hàng
(người thụ hưởng), họ chi biêt
răng đơn hàng giao cho người
mua đã được bảo đảm bằng CTBL
do ngân hàng phát hành với đầy
đủ chữ ký, con dấu cua ngươi co
thâm quyên. Người thụ hưởng
đã cẩn thận liên hệ với nơi phát
hành CTBL để xác nhận và đã
nhận được phúc đáp chứng thư
đó là thật. Như thế là đã ổn, đã
đủ giá trị pháp lý.
“Do vậy, khi xảy ra rủi ro vơi
bên thụ hưởng thi ngân hang
phai la ngươi chiu trach nhiệm
để bảo vệ quyền lợi cho khách
hàng. Bởi cán bộ, nhân viên cua
ngân hang đa vi pham thi đo
cũng la lôi do khâu quản lý rủi
ro cua ngân hàng đã thiếu chặt
chẽ” - vị tổng giám đốc bày tỏ
quan điểm.
Đồng tình, luật sư Bùi Viết
Nông, Đoàn Luật sư TP.HCM,
cho rằng: Pháp nhân phải chịu
trách nhiệm về những thiệt hại
do người của mình gây ra và có
quyền yêu cầu những người gây
thiệt hại phải hoàn trả. Trong vụ
án này, CTBL tuy không có tài
sản đảm bảo, không hạch toán
trên hệ thống sổ sách kế toán của
ngân hàng… nhưng đó là chuyện
của nội bộ ngân hàng, rủi ro đạo
đức và tác nghiệp của ngân hàng.
“CTBL thật từ phôi chứng thư,
thật từ con dấu đến chữ ký của
người có thẩm quyền, lại được
người có thẩm quyền ký xác
nhận chứng thư này là thật khi
MobiFone gửi văn bản kiểm tra
tính xác thực của chứng thư. Bên
bán hàng là MobiFone chỉ cần
căn cứ những điều có thật này
để đặt niềm tin, từ đó xuất hàng
cho khách” - luật sư Nông nói.
Tương tự, TS Phan Anh Tuấn
(Trưởng bộ môn Luật hình sự,
Trường ĐH Luật TP.HCM) phân
tích thêm: Quân và Phước cấp
CTBL cho Cường là thực hiện
nhiệm vụ của Techcombank.
Bởi lẽ Quân là giám đốc PGD
An Lạc của Techcombank, có
chức năng cấp CTBL đúng phân
cấp thẩm quyền theo Quyết
định số 015375/QĐ-TGĐ ngày
26-12-2011 của tổng giám đốc
Techcombank, chữ ký của Quân
là có giá trị pháp lý. Tiếp nữa,
con dấu đóng trên CTBL là thật
và của Techcombank…
“Ngoài ra, bản án sơ thẩm c ng
xác nhận Quân lợi dụng chức vụ,
quyền hạn để đồng phạm lừa đảo
chiếm đoạt tài sản, do đó việc cấp
CTBL cho Cường (dù không đúng
điều kiện để cấp) vẫn là thực hiện
nhiệm vụ của Techcombank. Như
vậy, CTBL của Techcombank có
giá trị pháp lý đối với MobiFone
và MobiFone c ng không cần
phải biết điều kiện để được cấp
CTBL của Techcombank như
thế nào, vì đó là việc quản lý
nội bộ của Techcombank. Do có
CTBL này nên MobiFone mới
bán thẻ cào trả chậm cho Cường
và mới bị chiếm đoạt. Vì vậy,
về mặt dân sự, Techcombank
phải liên đới bồi thường thiệt
hại do người của mình gây ra” -
TS Phan Anh Tuấn.•
CTBL thật từ phôi
chứng thư đến con dấu,
chữ ký của người có
thẩm quyền, lại được
người có thẩm quyền ký
xác nhận khi MobiFone
gửi văn bản kiểm tra
tính xác thực của
chứng thư.
Chứng thư khống nên
ngân hàng vô can?
Trong vụ này, có quan điểm
cho rằng các bị cáo làm CTBL
