9
Họ đã nói
VIẾT LONG
“N
ăm 2018, trong số
53 dự án đưa vào
vận hành khai thác
có đủ điều kiện đánh giá về
doanh thu thực tế so với hợp
đồng, có 27 dự án có doanh
thu thực tế tăng so với phương
án tài chính ban đầu, 26 dự án
có doanh thu thực tế thấp hơn
so với phương án tài chính
ban đầu…”. Đó là một nội
dung trong dự thảo báo cáo
Thủ tướng mới đây, qua đó Bộ
GTVT đề xuất tăng phí qua
trạm hoặc ngân sách cấp bù
để “cứu” các dự án sụt giảm
doanh thu.
Bộ GTVT nêu nguy cơ
hàng loạt BOT vỡ nợ
Bộ GTVT cho biết: Theo
quy định trong hợp đồng được
sự đồng ý của Bộ Tài chính và
các địa phương (nơi có dự án
BOT), dự án BOT có lộ trình
tăng phí ba năm/lần và mỗi lần
tăng 12%-18%(tùy dự án). Tuy
nhiên, thực hiện chỉ đạo của
Phó Thủ tướng Vương Đình
Huệ, Bộ GTVT chưa thực hiện
việc tăng phí theo lộ trình như
quy định trong hợp đồng BOT.
Theo lãnh đạo Bộ GTVT,
nguyên nhân dẫn đến sụt giảm
doanh thu trên là do lưu lượng
phương tiện thấp hơn so với dự
báo. Cụ thể, do kế hoạch phát
triển kinh tế-xã hội tại một số
địa phương không đúng như
dự báo, làmảnh hưởng đến lưu
lượng xe qua trạm thấp hơn
dự báo (như dự án hầm Đèo
Cả, dự kiến khu kinh tế Vân
Phong sớm đi vào hoạt động
nhưng đến nay vẫn chưa hoạt
động). Một số trạm thu phí có
số lượng xe sử dụng vé tháng,
vé quý lớn hơn rất nhiều so với
dự báo ban đầu (như trạm Hà
Nội - Bắc Giang, trạm Pháp
Vân - Cầu Giẽ, quốc lộ 38,
tuyến tránh Phủ Lý…); việc
bán vé tháng, vé quý tại các
trạmnày làmgiảm15%-20%số
Bộ GTVT đề xuất tăng phí
37 trạm BOT
Bộ GTVT cho rằng nếu không có giải pháp “cứu” các dự án sụt doanh thu thì phương án tài chính
của các dự án bị phá vỡ, ảnh hưởng đến chủ trương kêu gọi đầu tư…
TrạmBOTHòa Lạc - Hòa Bình (đặt tại đầu TPHòa Bình)mới đưa vào thu phí từ đầu tháng 5
nhưng nhiều lần bị người dân phản ứng vì cho rằngmức phí cao, chưa hợp lý. Ảnh: VIẾT LONG
Trước khi đề cậpđến tăngphí,
BộGTVTcầnsớmđẩynhanhviệc
quyết toán để công khai tổng
mức đầu tư các dự án BOT. Bên
cạnhđó, triểnkhai thực hiện thu
phí không dừng, kiểm soát dữ
liệu thu phí. Việc này Bộ GTVT
cần triển khai rốt ráo trước khi
đề cập việc tăng mức phí mới
tạo được sự đồng thuận của
xã hội…
Ông
NGUYỄNVĂN QUYỀN
,
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô
Việt Nam
Giám sát, chấn chỉnh tất cả
trạm thu phí
Theo Bộ GTVT, từ năm 2017, Tổng cục Đường bộ đã tiến
hành thực hiện việc giám sát công tác thu phí tại các trạm
(giám sát 10 ngày liên tục, 24/24 giờ). Đến hết năm 2018 đã
giámsát 51/63 trạm thu phí của 47/59 dự án đã vận hành khai
thác. Trong năm 2019, Tổng cục Đường bộ có kế hoạch tiếp
tục giám sát các trạm còn lại. Qua giám sát, Tổng cục Đường
bộ đã kịp thời chấn chỉnh những sai sót trong công tác thu
phí, đồng thời yêu cầu nhà đầu tư thực hiện khai thác dự án
đúng quy định của pháp luật và hợp đồng dự án.
thu so với phương án tài chính
ban đầu dự kiến khoảng 5%.
Đồng thời, do xuất hiện các
tuyến đường song hành, đường
ngang qua khu vực trạm thu
phí dẫn đến xe tránh trạm.
Ngoài ra, việc sụt giảmdoanh
thu còn do giảm mức phí. Cụ
thể, việc sụt giảm doanh thu
do giảm phí (giảm phí các loại
xe nhóm 4, nhóm 5 từ mức
200.000 đồng xuống 180.000
đồng tại hầu hết các trạm thu
phí và giảm phí quanh trạm
trong bán kính 5-10 km) và
chưa tăng phí theo đúng lộ
trình (tăng 12%-18%/ba năm)
trong hợp đồng như nội dung
báo cáo trên.
Bộ GTVT cho rằng đối với
các dự án có sụt giảm doanh
thu, nếu không có giải pháp
đồng bộ, kịp thời có thể kéo
theo một số hệ lụy như phá
vỡ phương án tài chính của
các dự án, các khoản vay đầu
tư BOT sẽ thành nợ xấu, ảnh
hưởng đến chủ trương kêu
gọi đầu tư phát triển kết cấu
hạ tầng giao thông theo hình
thức PPP, đặc biệt trong việc
kêu gọi đầu tư dự án đường
bộ cao tốc Bắc-Nam.
Đề xuất tăng phí
hoặc ngân sách bù
Để cứu các trạm thu phí
có nguy cơ vỡ phương án tài
chính, Bộ GTVT đề xuất hai
phương án thu phí. Phương
án 1, tăng phí trong giai đoạn
2019-2021. Theo hợp đồng đã
ký, trong giai đoạn 2018-2021
có 49 dự án phải tăng phí theo
lộ trình. Bộ GTVT sẽ đàm
phán với các nhà đầu tư và
ngân hàng tài trợ để xem xét
tăng phí trong giai đoạn này.
Riêng trong năm 2019 sẽ đàm
phán tăng phí đối với các dự
án có sụt giảm doanh thu lớn
để hạn chế các hệ lụy xấu.
Bộ GTVT đánh giá theo
phương án này, phương án tài
chính các dự án vẫn đảm bảo
khả thi, đặc biệt không phải bố
trí ngân sách để bù đắp phần
thiếu hụt. Ngoài ra, việc tăng
phí đường bộ tại các trạm cơ
bản không ảnh hưởng lớn đến
chi phí vận tải.
Phương án 2, giữ nguyên
mức phí như hiện tại, chỉ thực
hiện việc tăng theo hợp đồng
từ năm 2022. Theo phương án
này, 49 dự án có lộ trình tăng
phí trong giai đoạn 2018-2021
sẽ bắt đầu tăng phí từ năm
2022. Theo tính toán, sẽ có
khoảng chín dự án bị phá vỡ
phương án tài chính và dự kiến
Nhà nước phải bố trí khoảng
3.000 tỉ đồng để hỗ trợ các dự
án này nhằm đảm bảo phương
án tài chính dự án.
Bộ GTVT đánh giá ưu điểm
của phương án 2 là hạn chế
ảnh hưởng xấu đến tình hình
thu phí đang dần ổn định tại
các trạm thu phí. Nhưng nhược
điểm là Nhà nước phải bố trí
ngân sách khoảng 3.000 tỉ
đồng trong năm 2022.
Qua phân tích, Bộ GTVT đề
xuất chọn phương án 1. “Vì
không phải bố trí ngân sách
nhà nước. Việc quyết định
phương án có liên quan đến
ngân sách, vượt thẩm quyền
nên Bộ đề nghị Thủ tướng
Chính phủ cho ý kiến chỉ
đạo…” - lãnh đạo Bộ GTVT
thông tin.
Chuyên gia chưa
đồng tình
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, đại biểu Quốc hội
Bùi Văn Phương (Ninh Bình)
cho rằng việc tăng thu phí
như đề xuất của Bộ GTVT
có đúng không, bởi hiện nay
nhìn chung kinh tế phát triển,
lưu lượng xe qua trạm thu phí
nhiều hơn trước đây nên nguồn
thu chắc chắn tăng. Vì vậy,
Bộ GTVT cần yêu cầu tất cả
trạm thu phí phải công khai,
minh bạch tổng mức đầu tư
dự án, lưu lượng xe qua trạm,
mức thu… để người dân biết
nhằm tạo sự đồng thuận.
“Vì tiền do dân đóng nên
họ có quyền được biết doanh
nghiệp thu chi ra sao... Lâu
nay chủ đầu tư chưa chủ
động công khai, minh bạch
việc thu phí nên người dân
còn băn khoăn…” - đại biểu
Phương nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn
Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp
hội Vận tải ô tô Việt Nam, đề
nghị không tăng phí đối với
những dự án có trạm đặt sai
vị trí gây bức xúc người dân
thời gian qua và các trạm thuộc
dự án BOT cải tạo, nâng cấp
đường độc đạo. “Theo tôi, các
dự án này Bộ GTVT và nhà
đầu tư nên trao đổi, bàn bạc
để giải quyết dứt điểm vấn đề
dư luận xã hội nêu ra trước
khi đặt vấn đề tăng mức thu
phí” - ông Quyền nhấn mạnh.
Khẳng định các dự án BOT
đang có bất cập, chủ tịch Hiệp
hội Vận tải ô tô Việt Nam cho
rằng việc tăng thu phí nếu có
thì chỉ nên đặt ra với các dự
án đạt theo tiêu chí của Nghị
quyết 437/2017 của Ủy ban
Thường vụ Quốc hội về đầu
tư, khai thác. Đó là các dự
án BOT xây mới hoàn toàn
và người dân có sự lựa chọn
sử dụng.
Đối với các dự án BOT bị
hụt thu, ông Quyền cho rằng
cần phân tích kỹ nguyên nhân
là do lưu lượng phương tiện
không đạt như dự báo hay
biên chế các trạm thu phí quá
nhiều, tổ chức không hợp lý...•
Chiều 7-6, tại cuộc họp thông tin báo chí tuần 23,
vụ chủ đầu tư resort Hoàng Mai (xã Thủy Bằng, thị xã
Hương Thủy) xây dựng lấn chiếm đất công, bít đường
giao thông đã được báo chí đặt câu hỏi.
Bà Trần Thị Hoài Trâm, Chánh Văn phòng UBND tỉnh
Thừa Thiên-Huế, cho biết UBND xã Thủy Bằng đang hoàn
tất hồ sơ để thông báo xử lý buộc ông Lê Ngọc Thiện (chủ
đầu tư) phải tháo dỡ một phần tường rào đã lấn chiếm, khôi
phục con đường quy hoạch rộng 8 m. Đồng thời, bà Trâm
Cấmcửađoànkiểmtrakhuresort:Không có chuyện chống lưng
khẳng định “không có chuyện chống lưng” đối với những
sai phạm này.
Cùng ngày, ông Nguyễn Đắc Tập, Phó Chủ tịch UBND
thị xã Hương Thủy, cho biết cơ quan chức năng đang kiểm
tra, rà soát những sai phạm đối với khu resort này. Ông Tập
cho biết dù bị chủ resort cấm cửa nhưng vào ngày 5-6 đoàn
kiểm tra đã hoàn tất quá trình kiểm tra với đầy đủ số liệu tại
hiện trường. Tuy nhiên, do thời gian dài, các mốc lộ giới bị
mất nên chưa xác định chính xác vị trí, diện tích lấn chiếm
nên đơn vị đang đo đạc lại, sau đó sẽ ra thông báo để chủ
đầu tư dỡ bỏ. Nếu như không dỡ bỏ thì sẽ chỉ đạo cưỡng
chế tháo dỡ.
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã đưa tin, ngày 5-6, đoàn kiểm
tra liên ngành thị xã Hương Thủy đã đến kiểm tra hiện trạng
sử dụng đất tại khu vực resort Hoàng Mai nhưng chủ đầu
tư chặn kín cổng, cán bộ đoàn kiểm tra phải trèo tường vào
nhằm làm rõ các sai phạm xây dựng.
NGUYỄN DO
Đề nghị không
tăng phí đối với
những dự án có
trạm đặt sai vị trí
gây bức xúc người
dân thời gian qua
và các trạm thuộc
dự án BOT cải tạo,
nâng cấp đường
độc đạo.
