16
Quốc tế -
ThứHai 24-6-2019
• Campuchia:
Tính đến sáng 23-6,
vụ sập tòa nhà bảy tầng do một nhà
thầu của Trung Quốc đang xây dựng
tại tỉnh Preah Sihanouk (Campuchia)
xảy ra vào ngày 22-6 đã khiến ít nhất
17 người thiệt mạng và 24 người khác
bị thương. Trong đó có nhiều người
vẫn ở trong tình trạng nguy kịch,
Tân
Hoa Xã
đưa tin. Thống đốc tỉnh Yun
Min cho hay các cơ quan chức năng
đã huy động 1.000 người tham gia
vào hoạt động tìm kiếm cứu hộ trong
suốt hai ngày xảy ra vụ việc.
• Anh:
Hãng tin
AFP
cho biết nhiều
khả năng trong thời gian tới chính phủ
Anh sẽ đình chỉ các hoạt động ký kết
hợp đồng vũ khí mới với Saudi Arabia.
Theo đó, Tòa Phúc thẩm London
ngày 20-6 đã ra phán quyết rằng việc
bán cho Riyadh những vũ khí có khả
năng được sử dụng ở Yemen là “lỗi
của pháp luật” trong việc để cuộc nội
chiến kéo dài gần năm năm ở đây.
Suốt nhiều năm qua, các hợp đồng bán
cho Saudi Arabia chiếm 43% doanh
thu vũ khí của Anh.
• Mỹ:
Theo tờ
Romania Insider
,
mới đây một số xe tăng, xe bọc thép
Mỹ dưới điều kiện thời tiết bất lợi
đã đi lạc và rẽ nhầm vào cánh đồng
của người dân địa phương trong
cuộc tập trận Saber Guardian 2019.
Đại diện Bộ Quốc phòng nước này
cho biết khoảng 600 ha hoa màu đã
bị nghiền nát. Một ủy ban đã được
thành lập để đánh giá thiệt hại và
mức bồi thường thỏa đáng, theo cơ
quan này. Được biết Saber Guardian
2019 là một trong những cuộc tập
trận lớn tại Đông Âu vào năm nay
với sự tham gia của Mỹ, Romania,
Bulgaria và Hungary.
VĨ CƯỜNG
Thế giới 24 giờ
Tàu Philippines bị đâm ở
biển Đông: Chờ bên thứ ba
Việc Philippines chọn ai đóng vai trò là bên thứ ba trung lập trong cuộc điều tra vụ đâm tàu cá Philippines sẽ
hé lộ phần nào chính sách củaManila về biểnĐông sắp tới.
KIMNGUYÊN
T
heo hãng thông tấn
quốc gia của Philippines
(
PhilippineNewsAgency
),
Tổng thốngRodrigoDuterteđã
chấp nhận đề nghị của Trung
Quốc (TQ) để cùng điều tra
vụ việc một tàu cá TQ đã đâm
chìm và bỏ mặc sinh mạng
của 22 người Philippines ở
bãi Cỏ Rong, phía Đông Bắc
quần đảo Trường Sa của Việt
Nam, người phát ngôn của
tổng thống Philippines cho
biết hôm 22-6.
Nhưn g n g o à i TQ v à
Philippines, ôngDutertemuốn
một quốc gia thứ ba được đưa
vào ủy ban điều tra chung.
Trong khi trước đó, hàng loạt
quan chức cao cấp nhất của
Philippines đã công khai tố
cáo thuyền viên TQ hành xử
“vô nhân đạo, đáng bị lên án
và đáng khinh bỉ”. Thêm vào
đó, Ngoại trưởng Philippines
Teodoro Locsin cũng đã lên
tiếng kịch liệt phản đối hành
động của Bắc Kinh.
Theo hãng tin
Reuters
,
vụ việc này thực sự là một
thách thức rất lớn đối với
ông Duterte, bởi lẽ đương
kim tổng thống Philippines
thời gian qua vẫn muốn xây
dựng mối quan hệ bền chặt
với TQ bất chấp những bất
đồng về mặt lợi ích quốc gia
của hai bên trên biển Đông
ngày càng rõ nét, cùng với
thái độ nghi ngờ sâu sắc của
đồng minh quân sự là Mỹ.
Ai sẽ là “quốc gia
trung lập”?
Một cuộc điều tra chung
về vụ việc ở bãi Cỏ Rong
lần đầu tiên được đề xuất bởi
một số quan chức Philippines,
bao gồm Bộ trưởng Tư pháp
Menardo Guevarra và người
phát ngôn của Tổng thống
Duterte, ông Salvador Panelo.
Thêm vào đó, người phát
ngôn Bộ Ngoại giao TQ Lục
Khảng trong một cuộc họp
báo vào hôm 20-6 đã chủ
động đề xuất tiến hành một
cuộc điều tra chung và nói
rằng đây là chìa khóa để tìm
ra “giải pháp thích hợp” cho
vụ việc.
Ông Salvador Panelo nói
rằng Tổng thống Duterte
muốn cuộc điều tra được thực
hiện bởi “những cá nhân có
trình độ và năng lực cao”.
Philippines và TQ sẽ cử ra
mỗi bên một đại diện. Ngoài
ra sẽ có một thành viên thứ ba
từ một “quốc gia trung lập”.
Ông Panelo khẳng định một
cuộc điều tra chung và vô tư
là cách duy nhất để chốt lại
vấn đề này.
Ngoại trưởng Philippines
Tedoro Locsin dù từng bác
bỏ ý tưởng về một cuộc điều
tra chung với TQ nhưng hôm
22-6 ông cũng hy vọng các
bên sẽ tổ chức “một cuộc
điều tra với một bên thứ ba
độc lập, ví dụ như Brunei”,
theo đài
CNN Philippines.
Theo Bộ trưởng Tư pháp
PhilippinesMenardoGuevarra,
bên thứ ba trung lập sẽ có vai
trò cực kỳ quan trọng nếu có
sự khác biệt trong kết luận
điều tra vụ việc giữa TQ và
Philippines. Một số quan
chức Philippines cho rằng
Tổ chức Hàng hải Quốc tế
(IMO) cũng có thể tham gia
tiến hành điều tra.
IMO, một cơ quan chuyên
môn của Liên Hiệp Quốc có
trụ sở tại London (Anh), có
chức năng tập trung vào an
toàn, an ninh và tác động môi
trường của hàng hải quốc tế.
Cả Philippines và TQ đều
là các quốc gia thành viên
của IMO.
Một số ý kiến khác đề xuất
chính phủ Philippines nên
chọn Singapore để làm bên
trung lập. Bởi vì Singapore
có nhiều chuyên gia giỏi về
lĩnh vực Luật Biển và không
ÔngDutertemuốn thành lập ủy ban điều tra chung gồmba bên để làmrõ vụ đâmtàu ở bãi Cỏ Rong.
Ảnh: CNNPHILIPPINES
Toàn cảnh vụ đâm tàu
Hôm9-6, một tàuTQđã đâmvà làmchìmmột tàuđánh
cá Philippines gần bãi Cỏ Rong, phía Đông Bắc quần đảo
Trường Sa của Việt Nam. Sau đó, tàuTQ đã bỏmặc tất cả
22ngưdânPhilippines trêncon tàuđangchìmdầnxuống
biển. Các nạn nhân may mắn được một tàu cá của tỉnh
Tiền Giang cứu sống sau nhiều giờ lênh đênh trên biển.
Phản hồi sự việc này, Đại sứ quán TQ tại Manila cho
biết một tàu đánh cáTQ đã bị“bao vây”bởi 7-8 chiếc tàu
Philippines khi đang neo đậu gần hiện trường xảy ra vụ
việc. Tàu TQ sau đó “vô tình” đâm vào tàu Gem-Ver khi
đang cố thoát khỏi sự truy đuổi của các tàu Philippines.
Ngư dân Philippines bác bỏ lời tường trình phíaTQ. Họ
nói với đài
CNN Philippines
rằng họ đang ngủ thì bị giật
mình khi tàu TQ đâm vào thuyền của họ lúc nửa đêm.
TàuTQ nhanh chóng rời đi khi thấy tàu Philippines đang
chìm dần xuống nước.
Việt Nam cho rằng các tàu,
bao gồm tàu cá trên biển có
trách nhiệm thực thi các quy
định của luật phápquốc tế trên
biển, trong đó có Công ước về
Luật Biển1982 (UNCLOS) và các
sáng kiến củaTổ chứcHànghải
Quốc tế (IMO) thuộc Liên Hiệp
Quốc,theođócáctàucácótrách
nhiệm đối xử nhân đạo và hỗ
trợ ngư dân gặp nạn trên biển.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao
Việt Nam
LÊ THỊ THU HẰNG
Tiêu điểm
Các xung đột giữa
Philippines và TQ
trong thời gian gần
đây một lần nữa
gợi ý Manila tăng
cường áp dụng các
biện pháp nhằm đạt
ưu thế trước Bắc
Kinh trên mặt trận
pháp lý.
50
tỉ USD là số tiền mà Mỹ sẽ đầu tư cho kế hoạch thiết lập
hòa bình tại Trung Đông. Theo
Reuters
ngày 22-6, dự án
được đề xuất nhằm hỗ trợ kinh tế cho một số quốc gia
khu vực này như Palestine, Ai Cập, Jordan và Lebanon
trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Iran đang dâng cao. Cố
vấn cấp cao Nhà Trắng Jared Kushner cho biết kế hoạch
đã được Washington nung nấu gần hai năm. Theo đó,
khoảng 25 tỉ USD đầu tư sẽ trao cho các khu vực đang
gặp khó khăn kinh tế thuộc Palestine. 25 tỉ USD còn lại
sẽ được chia đều cho Ai Cập, Lebanon và Jordan.
VĨ CƯỜNG
có yêu sách tại biển Đông.
Mặt khác, giới quan sát cho
rằng nếu Philippines chọn
Nga hay Triều Tiên - vốn có
quan hệ đặc biệt tốt đẹp với
TQ thì cuộc điều tra chỉ là
vỏ bọc cho một “thỏa thuận
ngầm” giữa ông Duterte với
TQ, theo
Rappler.
Thượng tôn pháp
luật: Một tiền lệ tốt
Ông Salvador Panelo hôm
22-6 khẳng định: “Để có được
một phán quyết của công lý
đòi hỏi phải có chứng cứ đầy
đủ về các dữ kiện mà cuối
cùng dẫn đến việc 22 ngư
dân tội nghiệp của chúng tôi
bị bỏ rơi ở giữa biển và trách
nhiệmcủa những người có lỗi.
Một cuộc điều tra chung và
công bằng sẽ không chỉ thúc
đẩy giải quyết vấn đề nhanh
chóng mà còn tuân thủ luật
pháp quốc tế. Trong đó, cần
phải hết sức nhấn mạnh vào
việc sử dụng các biện pháp
hòa bình để giải quyết tranh
chấp quốc tế”.
Cùng với đó, ông Panelo
cũng cho biết: “Chính phủ
Manila đang đòi công lý cho
những đồng bào của chúng
tôi và đang sử dụng tất cả
biện pháp cho mục đích đó”.
Nếu Philippines và TQ
cùng chọn lựa một bên thứ
ba công tâm và đưa ra các kết
luận trên tinh thần thượng tôn
pháp luật thì đây là một tiền
lệ tốt trong việc quản lý va
chạm hay xung đột trên biển.
Ngược lại, nếu Bắc Kinh tiếp
tục ngăn cản hay làm thay đổi
tính khách quan của vụ việc,
điển hình như việc từ chối sự
thật tàu Việt Nam đã cứu 22
ngư dân Philippines thì hình
ảnh của Bắc Kinh sẽ càng xấu
hơn trong cộng đồng quốc tế.
Cần nhớ lại rằng một loạt
cuộc đối đầu giữa tàu TQ và
Philippines trong năm 2011
và 2012 đã trở thành tiền đề
cho việc Philippines khởi kiện
TQ lên Tòa Trọng tài quốc tế
vào ngày 22-1-2013. Tháng
7-2016, Tòa Trọng tài quốc tế
đã ban hành phán quyết với
phần thắng gần như tuyệt đối
nghiêng về Philippines. Các
xung đột giữa Philippines và
TQ trong thời gian gần đây
một lần nữa gợi ýManila tăng
cường áp dụng các biện pháp
nhằm đạt ưu thế trước Bắc
Kinh trên mặt trận pháp lý.•
