12
Đời sống xã hội -
ThứHai 2-9-2019
VIẾT THỊNH- TRỌNGPHÚ
D
i tích nằm trên dãy đồi
núi rộng 234 ha, bên bờ
sông Đà, với những vạt
đồi bạt ngàn cây cối. Hiện
các chiến sĩ của Đoàn 285,
Bộ tư lệnh bảo vệ Lăng đang
ngày đêm trông giữ, tiếp tục
tôn tạo khu vực này.
Ngày2-9-1969, Chủ tịchHồ
Chí Minh đã đi vào cõi vĩnh
hằng, để lại cho toàn Đảng,
toàn dân, toàn quân một văn
bản “Tuyệt đối bí mật” mà
sau này chúng ta gọi là “Di
chúc”.
50 năm thực hiện Di
chúc cũng là 50 năm giữ gìn
tuyệt đối an toàn thi hài Chủ
tịch Hồ Chí Minh, một nhiệm
vụ thiêng liêng, trách nhiệm
lớn lao đã được Đảng, Nhà
nước, nhân dân tin tưởng giao
cho Quân ủy Trung ương, Bộ
Quốc phòng, trực tiếp là Bộ tư
lệnh bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ
Chí Minh đảm nhiệm.
Lĩnh vực khoa học
đặc biệt
Nói về việc bảo vệ thi hài
Bác tại Lăng, Thiếu tướngCao
Đình Kiếm, Chính ủy Bộ tư
lệnh bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ
ChíMinh, cho hay: Kể từngày
mở cửa Lăng (29-8-1975) đến
nay, đơn vị phải trải qua hai
giai đoạn hết sức khó khăn.
Lần thứ nhất vào năm 1979,
khi chiến tranh nổ ra ở biên
giới phía bắc; lần thứ hai bắt
đầu từ tháng 9-1991, khi chế
độ chính trị ở Liên bang Xô
Viết tan rã vàmột loạt nước xã
hội chủ nghĩa ở Đông Âu sụp
đổ. Hai lần biến động ấy đã tác
động trực tiếp đến nhiệm vụ
của Bộ tư lệnh bảo vệ Lăng.
Tuy nhiên, thực hiện chính
sách đối ngoại đúng đắn, tình
cảm trước sau như một của
Đảng, Chính phủ, nhân dân
và quân đội ta mà trực tiếp là
cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Bộ
ta tìm được tiếng nói chung,
tìmđược phương thức hợp tác
mới giữa hai bên. Trong đợt
công tác này, ta và nước bạn đã
ký văn bản hợp tác với nhau.
Nhờ những sự hợp tác của
nước bạn, từ năm1995 chúng
ta đã làm chủ được nhiệm
vụ chăm sóc thường xuyên
thi hài Bác mà không còn tổ
chuyên gia thường xuyên.
Nhận thấy trình độ cán bộ y
tế của ta đã trưởng thành nên
ngày 29-4-1995, nước bạn tự
nguyện bàn giao nhiệm vụ
chăm sóc thường xuyên thi
hài Bác cho ta.
Nơi lưu giữ thi hài Bác
thời chiến
Thượng úy Hoàng Hải,
Chính trị viên Đội Quản lý
di tích K9 - Đá Chông, cho
hay:Vào năm1957, trongmột
lần thăm Sư đoàn 316 diễn
tập bên sông Đà, Bác Hồ đã
dừng chân ăn trưa trên đỉnh
đồi, ngay dưới chân ba tảng đá
chông hùng vĩ. Sau đó Người
đã chọn địa điểm này làm căn
cứ của trungương để đề phòng
chiến tranh có thể lan rộng ra
toàn quốc. Từ năm 1960 đến
1969, Bác đã nhiều lần lên
đây làm việc. “Sau khi Bác
mất, từ năm 1969 đến 1975,
Bộ Chính trị và Trung ương
cũng chọn địa điểm này làm
nơi bảo vệ thi hài Bác trong
những năm chiến tranh chống
Mỹ” - Thượng úy Hải nói và
dẫn chúng tôi xem công trình
Nơi giữ giấc yên ngủ của Bác
,
giờ là công trình giữ gìn thi
hài Bác. Đây là khu vực có
hầm ngầm, nhà kính, phòng
làm thuốc, nhà cho các chuyên
gia y tế Liên Xô giúp đỡ Việt
Nam bảo quản thi hài Bác.
Ngoài công trình này, hiện
di tích còn nhiều công trình
khác lưu giữ ký ức về Bác,
trong đó có ngôi nhà làm việc
của Bác được thiết kế hai tầng
theo kiến trúc nhà sàn; khu
nhà để xe di chuyển thi hài
Bác trong những năm chiến
tranh, trong đó có ba chiếc xe
(xe UAZ cứu thương biển số
FH-1468, xe ZIL 157 biển số
470-189 cùng chiếc xe PAP
biển số 31-162) trực tiếp sáu
lần di chuyển thi hài Bác vượt
qua mọi địa hình hiểm trở,
mưa lũ đến nơi an toàn.
“Từ năm 2015, di tích mở
cửa rộng rãi để đón đồng bào
lên tham quan, tưởng niệm
Bác. Mỗi năm đều có hàng
vạn lượt đoàn khách tới thăm.
Nhất là dịp tháng 3 hằng năm
có rất nhiều đoàn học sinh,
sinh viên lên đây tham quan,
tưởng niệm Bác” - Thượng
úy Hải cho hay.•
Chuyện những người 50 năm
gìn giữ thi hài Bác
Những ngày
này, di tích
K9 - Đá
Chông (Minh
Quang, Ba
Vì, Hà Nội),
nơi lưu giữ
những ký ức
về Bác Hồ, có
nhiều đồng
bào đến thăm
hơn hẳn.
Đểphụcvụtiếpđónđồngbào
lên thamquan, nhữngnămgần
đây Khu di tích K9 - Đá Chông
(Minh Quang, Ba Vì, Hà Nội)
được tôn tạo thêm nhiều khu
vực như nhà đón tiếp khách
tham quan, Khu tưởng niệm
Chủ tịch Hồ Chí Minh…
Tiêu điểm
tư lệnh bảo vệ Lăng Chủ tịch
Hồ Chí Minh, đầu năm 1992,
nước bạn đã đồng ý chuyển
giao số dung dịch hiện có tại
Lăng cho ta.
Đại tá-TS Vũ Văn Bình,
nguyên Phó Tư lệnh bảo vệ
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh,
kể lại:Một sự kiện diễn ra năm
1992, khi có ba lần chuyên gia
không sang Hà Nội trực tiếp
giữ gìn thi hài Bác, lâu nhất
là hơn năm tháng. Tuy cán bộ
của ta tự lo việc làm thuốc thi
hài Bác an toàn nhưng chúng
ta suy nghĩ hơn lúc nào hết
phải thúc đẩy mạnh mẽ việc
hợp tác với nước bạn.
Chính vì thế, tháng 11-
1992, đoàn cán bộ của Ban
quản lý Lăng Chủ tịch Hồ
Chí Minh do Thượng tá-TS
Nguyễn Quang Tấn, Trưởng
Ban quản lý Lăng Chủ tịch
Hồ Chí Minh, đã sang làm
việc trực tiếp với lãnh đạo của
Viện Lăng Lênin Moscow để
bàn về cách giải quyết.
Nước bạn cho rằng hợp tác
trực tiếp với ta là vi phạmpháp
luật, là việc mà Viện Lăng
Lênin chưa bao giờ làm, bởi
vậy phía nước bạn không đồng
ý mặc dù rất muốn. “Tôi còn
nhớ lúc đó viện sĩ Đebov với
nét mặt buồn rầu nói với đồng
chí tư lệnh: “Tôi đã hơn 70
tuổi rồi nên ngại đứng trước
vành móng ngựa lắm”” - Đại
tá-TS Vũ Văn Bình kể lại.
Rất may, viện sĩ BưKov
tới, lúc đó ông là chủ tịch
Tập đoàn VILAR - cơ quan
đỡ đầu cho Viện Lăng Lênin,
ông nhanh chóng khẳng định
đề nghị của đồng chí tư lệnh
là phù hợp với pháp luật của
Nga hiện hành. Từ đây chúng
Nhận thấy trình
độ cán bộ y tế của
ta đã trưởng thành
nên ngày 29-4-1995,
nước bạn tự nguyện
bàn giao nhiệm vụ
chăm sóc thường
xuyên thi hài Bác
cho ta.
Lĩnh vực khoa học chưa từng có tiền lệ
Giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh là một lĩnh vực khoa
học đặc biệt chưa từng có tiền lệ ở Việt Nam, đây là nhiệm
vụ rất khó khăn, phức tạp, nhất là phải thực hiện trong điều
kiện khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm, lại đang tiến hành cuộc
kháng chiến chống Mỹ, khó khăn càng lớn hơn gấp bội.
Thiếu tướng
CAO ĐÌNH KIẾM
Có thể nói ở miền Tây Nam bộ hiếm có
họa sĩ nào khắc họa hình tượng Bác Hồ bằng
những chất liệu độc đáo như họa sĩ Đỗ Năm.
Trong ngôi nhà rợp bóng cây xanh ở
phường An Bình (quận Ninh Kiều, TP
Cần Thơ), người họa sĩ già dù đã ở tuổi 80
nhưng vẫn nhanh nhẹn và cần mẫn sáng tác
những tác phẩm về Bác Hồ.
Hơn 40 năm qua, ông đã cho ra đời hàng
trăm tác phẩm về Bác Hồ. “Tôi luôn đi tìm
sự mới lạ trong phong cách sáng tác, tìm
những chất liệu miệt vườn đặc trưng cho
vùng đất Nam bộ để tạo dấu ấn riêng cho
tác phẩm của mình” - ông tâm sự.
Họa sĩ chia sẻ sở dĩ ông thường chọn chủ
đề Bác Hồ và chiến tranh cách mạng Việt
Nam là muốn cho thế hệ sau thấy được quá
trình đấu tranh anh dũng của dân tộc và tỏ
lòng tôn kính với Bác. “Đề tài về Bác Hồ
được xuất phát từ tình cảm tôn kính của tôi
đối với Người. Trước kia tôi có thời gian
công tác ở Nghệ An, nhờ vậy mà được tìm
hiểu sâu hơn về cuộc đời, sự nghiệp và tấm
gương đạo đức trong sáng của Người. Có
thể nói những thành công của tôi đều có
bóng hình Bác” - ông tâm sự.
Một trong những ấn tượng khó phai khi
kể đến gia tài nghệ thuật của họa sĩ Đỗ Năm
là các tác phẩm được sáng tạo từ dây điện.
Dưới bàn tay tỉ mỉ của ông, những khúc dây
điện nhỏ nhiều màu sắc đã tạo nên bức tranh
vô cùng sống động. Trong đó phải kể tới bức
chân dung Bác Hồ trong cuộc sống hằng
ngày, chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp
tươi cười trong bộ quân phục. Nhiều bức
trong số đó đã có mặt ở Pháp, Úc, Thái Lan,
Nhật Bản, còn ở trong nước nhiều tác phẩm
của ông cũng đang được trưng bày tại các
bảo tàng, nhà văn hóa như Bảo tàng Hồ Chí
Minh - Chi nhánh TP.HCM, Bảo tàng Tôn
Đức Thắng ở An Giang…
Năm 2006, ông thực hiện 31 bức tranh
ghép bằng dây điện đủ màu cắt nhỏ, miêu
tả hình ảnh Bác Hồ từ lúc ra đi tìm đường
cứu nước cho đến khi Bác trở thành lãnh tụ.
“Để có được những tác phẩm về Bác, tôi đã
sưu tầm, nghiên cứu rất nhiều tranh, ảnh,
tượng của Bác để nắm được cái thần, từ đó
cố gắng thể hiện đúng phong thái của Bác
trong mỗi bức tranh” - ông chia sẻ.
CẨM GIANG
Khu di tíchĐá Chông còn gọi là K84, trước đây gọi là K9, nơi đầu tiên ướp bảo quản thi hài Bác.
Ảnh: TRỌNGPHÚ
Người họa sĩ giàmiềnTâyđammê làmtranhvềBác
Họa sĩ ĐỗNămbên bức tranh Bác Hồ
với thiếu nhi. Ảnh: CẨMGIANG
