7
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai 11-11-2019
Luật & đời
(Tiếp theo trang 1)
Kéo theo đó, hạnh kiểm trong học kỳ 1 của em bị hạ xuống bậc trung
bình.“Trường đã căn cứ vào Thông tư 08/1988 của Bộ Giáo dục (nay là Bộ Giáo dục
và Đào tạo - GD&ĐT) để đề ra các hình thức kỷ luật trên. Trường chỉ có một thiếu
sót là đã cho công khai clip xin lỗi của em trên
trang thông tin (
fanpage) mang tên
trường khiến hình ảnh của em bị phát tán rộng rãi…”. Một hiệu phó của trường đã
trả lời báo chí như vậy.
Thầy ấy nói trúng không mà sao dư luận, nhất là nhiều người trong ngành giáo dục
phản ứng dữ quá? Đáng lưu ý là từ vụ này cho thấy đang có khá nhiều bức bối pháp lý
mà người đứng đầu Bộ GD&ĐT phải khẩn trương xử lý để không làm phát sinh nhiều
hậu quả khó lường.
1. Sử dụng thông tư không còn hiệu lực
Để kỷ luật học sinh có sai phạm
, nhiều trường đang sử dụng mỗi Thông tư 08/1988
về việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh các trường phổ thông. Rất ít trường
xem xét, áp dụng một thông tư khác cũng của
Bộ GD&ĐT có quy định việc kỷ luật học
sinh. Ấy là Thông tư 12/2011 (ban hành Điều lệ trường THCS, trường THPT…) mà
theo đó cách nhìn nhận, xử lý các trẻ nhỏ vi phạm đỡ cay nghiệt hơn. Các học sinh có
thể được khuyên răn chứ không phải là bị xử lý kỷ luật ngay. Cùng với đó, hình thức
cảnh cáo trước toàn trường bị bãi bỏ.
Khoản
3 Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định: “Trong
trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật do cùng một cơ quan ban hành có quy
định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp
luật ban hành sau”.
Chiếu theo điều luật này, dẫu Bộ GD&ĐT không chính thức xác định Thông tư
08/1988 đã hết hiệu lực thì các trường vẫn phải áp dụng Thông tư 12/2011. Còn như
làm ngược lại, tức tiếp tục làm theo Thông tư 08/1988 thì có nghĩa là các trường đã
làm trái luật.
2. Chưa có quy định để kỷ luật các sai phạm trên mạng xã hội
Với thời gian ban hành, các khuyết điểm được liệt kê và không có lưu ý nào khác, rất
dễ dàng nhận ra hai thông tư trên, đặc biệt là Thông tư 08/1988 chỉ điều chỉnh các vi
phạm ở ngoài đời.
Trong khi đó, hành vi vi phạm của nam học sinh
xảy ra
trên mạng xã hội
(em đăng
trên fanpage tự lập nhiều bài có lời lẽ, hình ảnh rất thô tục, lăng mạ một nhóm nhạc và
cộng đồng fan của nhóm nhạc này).
Vậy, nếu dùng Thông tư 12/2011 (hoặc Thông tư
08/1988 như cách làm của Trường THCS Ngô Quyền, quận Tân Bình) để kỷ luật em thì
có phù hợp không, có được phép không?
Có thể tham khảo thêm cách làm dành cho người lớn. Muốn xử lý kỷ luật công chức,
người lao động… có hành vi sai phạm trên mạng xã hội, các cơ quan, đơn vị phải căn
cứ vào các quy định phù hợp của pháp luật cộng thêm những quy tắc ứng xử trên mạng
do cơ quan tự ban hành hay do các tổ chức xã hội nghề nghiệp ban hành. Hoàn toàn
không cho phép sự tùy tiện, áp đặt theo ý chủ quan mà phải là pháp luật có quy định thì
mới được xử lý, luật quy định sao thì những người có trách nhiệm cần làm y vậy.
Hiện tại, ngành giáo dục chưa có quy định xử lý kỷ luật học sinh có hành vi vi phạm
trên không gian mạng. Đây là lý do mà Quyết định 3296/2018 của Bộ GD&ĐT (v/v phê
duyệt Đề án “Tăng cường quản lý, giáo dục chính trị tư tưởng đối với học sinh, sinh
viên trên môi trường mạng đến năm 2025”) đã yêu cầu có sự “rà soát, bổ sung, hoàn
thiện các văn bản quy định về khen thưởng và xử lý kỷ luật học sinh, sinh viên theo quy
định tại Luật An ninh mạng và các quy định của pháp luật khác có liên quan”.
3. Sai với cả quy định cũ
Trở lại vụ Trường THCS Ngô Quyền, quận Tân Bình để cùng thấy hành xử của nhà
trường là quá sai.
Khi kỷ luật nam học sinh trên, không chỉ là áp dụng văn bản không còn hiệu lực mà
trường còn làm sai quy định của
Thông tư 08/1988.
Thay vì chỉ được quyền áp dụng
một hình thức kỷ luật trong năm hình thức nêu trong thông tư thì trường đã tự ý bồi
thêm một hình thức kỷ luật không hề có trong thông tư. Đó là đã
“cảnh cáo trước toàn
trường” rồi mà trường lại còn “
đình chỉ học bốn buổi”!
Không chỉ vậy, cách thức cảnh cáo cũng bị làm lố. Khi nam học sinh xúc phạm
nhóm nhạc ở nước ngoài cùng
cộng đồng fan của nhóm nhạc này trên fanpage, lẽ ra
cùng với yêu cầu em gỡ bỏ các nội dung bậy bạ, nhà trường có thể tạo điều kiện để em
xin lỗi họ cũng trên fanpage. Hoặc nếu cao cả hơn và cũng nhằm nhanh chóng chấm
dứt các xung đột thì nhà trường có thể thực hiện trên trang web của trường lời xin lỗi
họ thay cho em kèm theo cam kết sẽ tiếp tục dạy dỗ để em không còn sai lầm.
Chọn cách một hay chọn cả hai cách thì tùy lãnh đạo trường, chứ cách mà trường
đã làm là hết sức vô nghĩa đối với nhiều phía và có phần bất nhẫn đối với em học sinh,
đó là bắt em đọc lời xin lỗi trước ngàn học sinh không có liên quan.
Đã vậy, như xác nhận của thầy hiệu phó, clip xin lỗi đó còn được trường chuyển
đến đăng trên
fanpage của trường khiến hình ảnh, danh dự của em bị tổn hại nghiêm
trọng.
4. Phải nhanh chóng khắc phục
Về chính sách chung, Bộ GD&ĐT cần chỉ đạo các trường không dùng Thông tư 08
của 31 năm trước nữa. Song song đó, bộ này cần khẩn trương ban hành quy định mới
về xử lý kỷ luật học sinh như Quyết định 3296/2018 đã đề ra ở trên cho phù hợp với
nhiều luật mới (Luật Trẻ em, Luật An ninh mạng...).
Về vụ việc cụ thể của nam học sinh, theo như các phân tích ở trên, nhà trường
cần thu hồi quyết định kỷ luật phạm nhiều lỗi; cho gỡ bỏ clip xin lỗi ở fanpape của
trường; có cách xử lý khác đúng đắn hơn, thấu lý, hợp tình hơn.
THU TÂM
Kỳ lạvề thông tư lâunămcủa
BộGiáodục
PHƯƠNGNAM
L
iên quan đến bài viết
“Bản án tù bị tòa bỏ quên
36 năm”
mà
Pháp Luật
TP.HCM
đã phản ánh ngày
26-8, mới đây ông Biện Văn
Hoan, Chánh án TAND tỉnh
Bình Thuận, đã liên lạc và
trực tiếp làm việc với chúng
tôi về vụ án này.
Tại buổi làm việc, ông Hoan
cho biết ngay sau khi sự việc
được
Pháp Luật TP.HCM
phản
ánh, ông đã ký quyết định thành
lập tổ xác minh làm rõ. Sau
gần hai tháng phối hợp, ngày
25-9, TAND Cấp cao tại Đà
Nẵng đã có công văn trả lời
cho TAND tỉnh Bình Thuận
kèm theo bản án phúc thẩm.
Theo đó, ngày 26-12-1984,
TAND tỉnh Thuận Hải (nay
là Bình Thuận) mở phiên tòa
sơ thẩm xét xử bà Lương Thị
Phương cùng 16 người khác của
Trạm thủy sản Hàm Tân. Bà
Phương bị truy tố ba tội: Tham
ô tài sản xã hội chủ nghĩa, lạm
dụng tín nhiệm để chiếm đoạt
tài sản xã hội chủ nghĩa và vi
phạm chế độ tem phiếu dùng
vào việc phân phối tài sản xã
hội chủ nghĩa.
Bà Phương bị tuyên phạt 36
tháng tù, hai bị cáo khác cũng
bị phạt tù và 13 bị cáo còn lại
được hưởng án treo.
Ngày 19-9-1985, Tòa Phúc
thẩm TAND Tối cao tại Đà
Nẵng xử phúc thẩm đã sửa án
sơ thẩm, cho ba bị cáo trong
đó có bà Phương được hưởng
án treo. Hiện không có bản án
hay quyết định nào hủy bản án
phúc thẩm và sơ thẩm nên bản
án trên có hiệu lực pháp luật.
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, bà Phương (79 tuổi,
ngụ TP Phan Thiết) khẳng định
bà không hề biết có phiên tòa
phúc thẩm trên. Bà là bị cáo
kháng cáo nhưng khi xét xử
không được triệu tập. Thậm
chí ngay cả bản án phúc thẩm
bà cũng không được nhận. Cụ
thể là sau nhiều lần bà kêu oan,
tháng 8-2011, Tòa Phúc thẩm
TAND Tối cao tại Đà Nẵng có
văn bản trả lời rằng không thụ
lý, xét xử vụ án trên.
Theo báo cáo của TAND tỉnh
Bình Thuận, hiện không có hồ
sơ thi hành án (THA) hình sự
trong vụ án này, do thời gian
quá lâu không tìm thấy trong
Tìm được bản án tù
bỏ quên 36 năm
Sau khi TANDCấp cao tại Đà Nẵng nhiều lần trả lời
không thụ lý vụ án, TAND tỉnh BìnhThuận đã có
công văn và bản án cuối cùng cũng được tìm thấy.
Người phụ nữ gần 80 tuổi hàng chục nămqua luôn đau đáu về bản án
kết tội mình. Ảnh: PN
Bản án bị bỏ quên
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã thông tin, tháng 8-1983, khi đang làm
trạm phó Trạm thủy sản Hàm Tân, tỉnh Thuận Hải, bà Phương bị
bắt giam. Lúc đó chồng bà là ông Phan Thanh Hạnh đang là phó
chủ tịch UBND huyện Hàm Tân.
Ngay sau đó, Huyện ủy HàmTân đã cử một đoàn cán bộ xuống
địa phương để họpdân, phát động quần chúng tố cáo gia đình bà.
Thế nhưng không một ai biết hoặc có ý kiến gì. Chính bà Phương
cũng bất ngờ bởi những gì bà bị quy kết.
Sau khi bị giam127 ngày, bà Phương bất ngờ được thả về. Ngày
26-12-1984, TAND tỉnh Thuận Hải mở phiên tòa sơ thẩm xét xử
bà cùng 16 người khác của Trạm thủy sản Hàm Tân. Đáng chú ý,
hơn sáu tháng sau khi tuyên án, tòa án này mới ban hành bản án.
Theo bản án, từ đầu năm 1983, lấy danh nghĩa công đoàn hợp
đồng gia công phơi cá ngoài giờ cho Xí nghiệp chế biến thức ăn
gia súc Phan Thiết, bà Phương đã chỉ đạo nhân viên ướp cá nhiều
muối, ngâm lâu để cá tăng trọng lượng. Qua đó các bị cáo chiếm
đoạt hơn 135.000 đồng chia nhau.
Bị tòa tuyên phạt 36 tháng tù, bà Phương kháng cáo nhưng chờ
mãi không thấy xử phúc thẩm hoặc bị bắt THA phạt tù. Số phận
pháp lý của bà bị treo lơ lửng suốt 36 năm qua.
“Tôi sẽ tiếp tục hành trình kêu oan của mình. Sinh mệnh chính
trị của một con người, sinhmệnh của cả gia đình có truyền thống
cống hiến không thể bị quy kết cẩu thả vì những cách làm không
theomột quy định nào như thế”- bà Phương nói trong nước mắt.
Bà Phương là bị cáo
kháng cáo nhưng
không được triệu tập
đến phiên tòa phúc
thẩm, thậm chí ngay
cả bản án phúc thẩm
bà cũng không được
nhận.
kho lưu trữ.
TAND tỉnh đã có văn bản
yêu cầu TAND thị xã La Gi
truy tìm tài liệu liên quan đến
việc THA treo hoặc THA bồi
thường của 16 bị cáo và những
người liên quan. Tuy nhiên,
TAND thị xã La Gi không tìm
thấy tài liệu liên quan đến các
bị cáo trong vụ án này.
Theo ông Hoan, sở dĩ ông
tin rằng bản án nói trên có
xét xử phúc thẩm là do truy
lục được bản án sơ thẩm có
đóng dấu hàng chữ “Án có
kháng cáo”. Riêng việc vì sao
khi Tòa Phúc thẩm TAND Tối
cao tại Đà Nẵng xử phúc thẩm
không triệu tập bị cáo hoặc có
gửi hay không bản án về cho bị
cáo và cơ quan THA thì không
thể biết và giải thích được vì
thời gian đã quá lâu.•
