16
Thế giới 24 giờ
Tiêu điểm
Quốc tế -
ThứSáu17-1-2020
THIÊNÂN
15
-1làmộttrongnhững
ngày đáng nhớ nhất
trong lịch sử chính
trị Nga gần đây, nhà báo
Bryan MacDonald (Ireland)
làm việc tại Nga viết trên đài
RT
. Ngày đáng nhớ này đánh
dấu bằng sự kiện Tổng thống
Nga Vladimir Putin đề xuất
sửa đổi hiến pháp khi phát
biểu thông điệp liên bang
trước Quốc hội.
Giảm quyền
tổng thống
Ông Putinmuốn phân bổ lại
quyền lực giữa tổng thống và
Quốc hội, theo hướng chuyển
giaoquyềnbổnhiệmthủ tướng
và các thành viên chính phủ từ
tổng thống (trước đây) sang
Hạ viện; và tổng thống không
có quyền bác bất cứ vị trí nào.
Sau đề xuất của ông Putin,
Thủ tướng DmitryMedvedev
thông báo ông và chính phủ
từ chức, nhằm tạo điều kiện
cho ông Putin xúc tiến sửa
đổi hiến pháp. Trước mắt ông
Medvedev cùng nội các vẫn
kiêm nhiệm vị trí cho tới khi
chínhphủmới thànhhình.Theo
hãng tin
Sputnik
, sau khi rời
ghế thủ tướng, ôngMedvedev
sẽ giữ chức phó chủ tịch Hội
đồng An ninh Quốc gia - cơ
quan quyền lực có nhiệm vụ
cố vấn cho tổng thống về các
chiến lược an ninh quốc gia,
theo đề nghị của ông Putin.
Ngày16-1,nhânvậtđượcông
Putinđềcử thayôngMedvedev
- Cục trưởng Cục Thuế Liên
bang Mikhail Mishustin đã
được Hạ viện thông qua sẽ
trở thành thủ tướng mới, thay
ôngMedvedev, đài
RT
đưa tin.
Ông Putin đề xuất những
người nắm các vị trí trọng yếu
đảmbảo an ninh và chủ quyền
quốc gia, bao gồm thủ tướng,
thành viên nội các, các thống
đốc, người đứng đầu các cơ
quan liên bang, các nghị sĩ,
các thẩm phán… và cả các
l
Thương chiến Mỹ-Trung:
Ngày
15-1, tại Mỹ, Tổng thống Donald
Trump và Phó Thủ tướng Lưu Hạc
cùng ký thỏa thuận giai đoạn một,
theo hãng tin
Reuters
. Theo đó Trung
Quốc sẽ tăng số tiền mua hàng hóa
và dịch vụ từ Mỹ lên 200 tỉ USD
trong hai năm. Đổi lại Mỹ hủy kế
hoạch đánh thuế lên một số mặt hàng
Trung Quốc như điện thoại di động,
đồ chơi, máy tính xách tay. Mỹ cũng
giảm mức thuế quan đánh lên 120 tỉ
USD hàng Trung Quốc từ năm ngoái
xuống còn 7,5%. Tuy nhiên, 250 tỉ
USD hàng Trung Quốc còn lại sẽ vẫn
phải chịu mức thuế 25%. Trung Quốc
vẫn duy trì thuế quan đánh lên 100 tỉ
USD hàng Mỹ.
l
Mỹ:
Sau gần một tháng lần
lữa, ngày 15-1, Hạ viện thống nhất
chuyển các cáo buộc với Tổng thống
Donald Trump sang Thượng viện.
Hạ viện cũng xác định các công tố
viên sẽ truy tố ông Trump tại phiên
tòa Thượng viện sẽ mở sắp tới, trong
đó có Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ
viện Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban
Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler. Nghị
sĩ Cộng hòa Mitch McConnell - lãnh
đạo phe đa số Thượng viện cho biết
phiên tòa xét xử ông Trump sẽ bắt
đầu vào ngày 21-1.
ĐĂNG KHOA
53,9%
người được hỏi nói Trung Quốc (TQ) quân sự hóa biển Đông
khi được hỏi hành động nào của TQ khiến họ có ấn tượng
tiêu cực đến ấn tượng với nước này, theo thăm dò của Viện
nghiên cứu ISEAS-Yusof Ishak (Singapore) trên1.308 côngdân
các nước châu Á và công bố ngày 16-1. 55,5% nói TQ dùng
ảnh hưởng kinh tế và chính trị tác động nước họ; 45,5% nói
TQ dùng công cụ kinh tế tác động đến chính sách đối ngoại
nước họ; 39,3% nói TQ can thiệp chuyện nội bộ nước mình,
33,1%chọn cáchTQ xử lý biểu tìnhHong Kong.
ĐĂNGKHOA
Mikhail Mishustin - Thủ tướng “mới toanh” của Nga
383
hạnghịsĩủnghộôngMishustin
làm thủ tướng, không nghị sĩ
nào bỏ phiếu chống nhưng 41
nghị sĩ thuộc đảng Cộng sản
Nga chọnbỏphiếu trắng trong
cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện Nga
ngày 16-1.
Bức tranh chính trị Nga sẽ thay đổi
Việc ông Putinmuốn phân bổ lại quyền lực giữa các nhánh nhà nước sẽ làm thay đổi bức tranh chính trị
của Nga thời gian tới.
ÔngMishustin, 53 tuổi, cóhai bằng tiếnsĩ vềcôngnghệvàkinh
tế.Năm1998ôngđượcbổnhiệmvịtrícụcphóCụcThuếnhànước
Nga. Thời gian 1999-2004, ông giữ chức thứ trưởng Bộ Thuế
quan và Phí. Giai đoạn 2004-2006, ông là giám đốc Cơ quan
Địa chính Liên bang. Đếnnăm2007, ông chuyển sang làmgiám
đốc Cơ quan Quản lý các khu kinh tế đặc biệt. Năm 2010, ông
giữ chức cục trưởng Cục Thuế Liên bang Nga.
Dấu ấn của ông là tạo sự thoải mái hết sức có thể cho công
dân, đặc biệt là doanh nghiệp, trong làmviệc với cơ quan thuế,
cũng như công nghiệp hóa hệ thống thuế, giảm bớt độ cồng
kềnh, quan liêu. So với năm2010, ngân sách nhà nước Nga năm
2018 tăng tới hơn 2,76 lần (21.300 tỉ rub, tương đương 346 tỉ
USD). Nămngoái báo
Financial Times
(Anh) gọi ôngMishustin là
“người đánh thuế trong tương lai”với vai trò tái thiết hệ thống
thuế xuất nhập khẩu của Nga trở thành một trong những hệ
thống tiên tiến và hiệu quả nhất thế giới.
Từbềdày hoạt động của ôngMishustin có thể chắcmột điều
là thủ tướngmới của Nga là người có kinh nghiệm về lĩnh vực
kinh tế.Với nhiềunhàquan sát cả trong và ngoài nướcNga, việc
ông Putin đề cử ông Mishustin là bất ngờ lớn và gợi nhớ việc
Tổng thống Boris Eltsin tiến cử ông - khi đó cũng không được
nhiềungườibiết
-làmthủtướng
năm 1999.
Ông
Medvedev
(trái)
và ông
Mishustin
(phải)
năm
2006. Ảnh:
RIANOVOSTI
ứng viên tổng thống không
được có quyền song tịch hay
quyền cư trú ở nước ngoài.
Một đề xuất nữa của ông
Putin là tổng thống tương lai
của Nga phải là người sống ở
nước này 25 nămliên tiếp (chứ
không phải 10 năm như quy
định hiện tại) và chưa bao giờ
có hộ chiếu nước ngoài hay
có quyền cư trú ở nước khác.
Theo nhà khoa học chính trị
DmitryTrenin-Giámđốctrung
tâmCarnegieMoscowCenter
(Nga - nghiên cứu chính sách
đối nội, đối ngoại, quan hệ
và an ninh quốc tế), mục tiêu
của quy định này nhằm ngăn
chặn các thành phần chống
đối chính phủ Nga và thân
phương Tây chạy đua tổng
thống. Đài
Deutsche Welle
(Đức) cho rằng đề xuất này
nhằmngăncácnhânvật đối lập
đang sống lưu vong như ông
Mikhail Khodorkovsky chạy
đua tổng thống. Tại Nga, lãnh
đạo đối lập Alexei Navalny
lên án các đề xuất chỉ nhằm
mục đích củng cố quyền lực
của ông Putin.
Bức tranh chính trị
sẽ thế nào?
Bên cạnh muốn chuyển
giao quyền lực nhiều hơn cho
Quốc hội, ông Putin cònmuốn
mở rộng vai trò của Hội đồng
Nhà nước - cơ quan tư vấn cho
tổng thống Nga về các vấn đề
quan trọng củaLiên bangNga,
được thành lập theo sắc lệnh
tổng thống của ông Putin năm
2000. Hiện tại Hội đồng Nhà
nước bao gồm lãnh đạo các
vùng của Nga và thành viên
của văn phòng tổng thống.
Trong thông điệp liên bang,
ông Putin nói ông đồng ý với
giới hạn hai nhiệm kỳ tổng
thống và xác nhận sẽ rời vị trí
tổng thống vào cuối nhiệmkỳ
hiện tại (năm 2024).
Đánh giá về đề xuất của ông
Putin, nhà báoMacDonald cho
rằng với việc chuyển quyền
bổ nhiệm thủ tướng và thành
viên nội các sang Hạ viện,
ông Putin vạch lộ trình rời
khỏi điện Kremlin, phần nào
chuẩn bị cho tiến trình chuyển
tiếp quyền lực.
Nói với đài
RT
, ông Dmitry
Trenin cho rằng các đề xuất
này “mở đường tái định dạng
hệ thống quyền lực trước kỳ
bầu cử tổng thống 2024”.
Ngày 15-1, ông Putin nhấn
mạnhNga vẫn cần duy trì một
“nềncộnghòatổngthốngmạnh”.
Tuy nhiên, từ các nội dung đề
xuất, nhàbáoMacDonaldnhận
xét ông Putin có thểmuốn cân
đối hơn quyền lực tổng thống
và các nhánh quyền lực khác
của nhà nước. Quyền lực và
ảnh hưởng của tổng thống
mới sẽ hạn chế hơn của ông
Putin hiện tại. Trong khi đó
thủ tướng sẽ có quyền lớn
hơn, độc lập hơn so với tổng
thống. Vai trò của Quốc hội
cũng sẽ tăng hơn.
Tổng thốngNga
Vladimir Putin
vừa có bước đi
sẽ làmthay đổi
bức tranh chính
trị Nga.
Ảnh: USNEWS
Một đề xuất nữa
của ông Putin là
tổng thống tương
lai của Nga phải là
người sống ở nước
này 25 năm liên
tiếp (chứ không
phải 10 năm như
quy định hiện tại)
Bản thân ông Medvedev
lúc thông báo từ chức có nói
rằng “các thay đổi này một
khi được thực thi… sẽ tạo ra
những sự thay đổi lớn không
chỉ với một số điều khoản của
hiến pháp mà cả với cán cân
quyền lực nói chung”.
Từ nhận định này, nhà báo
MacDonald cho rằng sau khi
rời điện Kremlin, khả năng
ông Putin sẽ về lãnh đạo Hội
đồng Nhà nước với vai trò
như một “cố vấn nhà nước
lão làng”. Một khả năng khác,
theo đài
Deutsche Welle
, có
thể ông Putin để mở khả năng
sẽ quay lại với ghế thủ tướng,
vị trí ông từng giữ giai đoạn
2008-2012.•
