9
Ở đó có lác đác vài căn nhà xây
hoàn thiện, mặt tiền một dãy nhà
đang xây dang dở.
Ngồi bệt trong căn nhà đang
được xây dựng, bà Nguyễn Thị
Lệ Thủy cho biết vẫn còn nhớ
như in cảnh tượng ngày sạt lở.
“Bữa đó tôi đang trong nhà, nghe
tiếng la thất thanh, tôi chạy ra thì
thấy mọi người chạy tán loạn như
chạy giặc, cả dãy dần chìm xuống
sông mất dạng. Nhà tôi không
bị sụp nhưng cũng thuộc diện
phải di dời. Từ đó đến nay gần
ba năm, vợ chồng tôi vào ở đậu
tại trường học khốn khổ trăm bề.
Vừa rồi bốc thăm nền, không tiền
nên cũng phải đi mua chịu vật tư,
đợi địa phương hỗ trợ chứ ở đậu
hoài cũng không được. Nhiều hộ
khác người ta quay về nhà chứ
tôi bị ám ảnh tới giờ, không dám
quay lại xem cái nhà mình thế nào
nữa” - bà Thủy cho hay.
Những ngày này, quay lại điểm sạt
lở sông Cái Côn, thị trấn Mái Dầm,
Hậu Giang, chúng tôi bắt gặp một
cảnh tượng hoang tàn. Qua nhiều
vụ sạt lở ăn sâu vào bờ hơn chục
mét, “bà thủy” đã nuốt mất một lớp
nhà và đoạn đường giao thông tại
đây. Nước ngoạm sâu vào bờ thành
những hàm ếch khổng lồ, những
căn nhà nằm lơ lửng trên nền đất
hỏng chân có thể đổ sập bất cứ lúc
nào. Ấy vậy mà còn rất nhiều hộ
dân vẫn bám trụ, sinh sống cạnh
miệng hà bá.
Bà PhạmThị Thơi đang buôn bán
tạp hóa, một phần căn nhà đã bị sạt
xuống sông nhưng gia đình bà vẫn
bất chấp nguy hiểm, quyết không di
dời. “Địa phương có vận động chúng
tôi di dời và hỗ trợ nền ở KDC vượt
lũ nhưng tôi không đi, bởi vào rừng
thì buôn bán cho ai. Nhà tôi phía
sau còn dài lắm, có lở thì lùi vô nữa
thôi” - bà Thơi nói.
Tương tự là gia đình bà Trần Thị
Loan. “Lở thì rút vào chứ gì. Gia
đình tôi chỉ có mảnh đất này cất nhà
ở đây, địa phương kêu dỡ nhà đi và
hỗ trợ 20 triệu thì chúng tôi biết đi
đâu, ở đâu. Ở đây vợ chồng tôi còn
có mối đi làm thuê làm mướn kiếm
tiền được. Mà mấy nay thấy ngành
chức năng đến lấy mẫu đất chuẩn
bị làm bờ kè chắc sẽ ổn thôi” - bà
Loan chia sẻ.
Cấp thiết ổn định dân cư
vùng lở
Ông Lưu Minh Tuấn, Trưởng
phòng Nông nghiệp huyện Chợ
HẢI DƯƠNG
T
ập quán người dân ĐBSCL vốn
thích sống ven theo bờ sông,
kênh rạch, do vậy mỗi trận sạt
lở đi qua là hầu như người dân bị
mất đất, mất nhà. Nhiều hộ dân nằm
trong vùng ảnh hưởng cũng buộc
phải di dời.
Ăn nhờ ở đậu
Tìm về điểm sạt lở ven sông Tiền
(xã An Phong, huyện Thanh Bình,
Đồng Tháp) mới thấy hết nỗi khốn
cùng của người dân bị mất nhà do
sạt lở. Trước mắt chúng tôi là đoạn
sông Tiền khoảng 40 m ngoạm sâu
vào chân bờ chỉ còn lớp đất mặt,
chuồng bò đổ sập nằm nghiêng ngả
nửa dưới sông, nửa trên bờ. Phía
trên, nhiều căn nhà sàn chỉ còn trơ
khung bởi chủ nhân đã dắt díu nhau
đi chạy lở. Không còn đất, không
có tiền, họ chỉ biết chạy xuống sàn
nhà người thân ở đậu.
Bà Nguyễn Thị Huệ cho biết vụ
sạt lở xảy ra vào ngày 14-1 đã khiến
gia đình bà và hai hộ khác phải dỡ
nhà khẩn cấp. Khó khăn, không
có tiền thuê nhà nên vợ chồng bà
đành dọn vào ở đậu dưới sàn nhà
của cha mẹ. “Người bà con thấy
thương nên cho tôi mượn đất cất
nhà. Nhưng phải nhờ mấy chú từ
thiện tới cất giùm, vật liệu xây
dựng thì mua thiếu chứ vợ chồng
tôi đi bán vé số chỉ đủ tiền cơm
qua ngày. Cất căn nhà trước hơn
10 năm nay vẫn chưa trả hết nợ,
nay thêm căn này thì chắc suốt đời
vẫn không trả hết nợ” - bà Huệ
thở dài nói.
Hoàn cảnh hơn là trường hợp anh
Đỗ Văn Vũ, ngồi co ro dưới sàn nhà,
đôi mắt nhìn xa xăm, anh nói: “Từ
khi sạt lở tới giờ, gia đình tôi năm
người sống chui rúc dưới sàn nhà
hàng xóm như vầy nè. Tết cũng ăn
tết ở đây luôn, đúng là cái tết nhớ
đời. Không biết phải sống như thế
này đến bao giờ”.
Theo anh Vũ, địa phương có ý
định bố trí nền tái định cư ở khu
dân cư (KDC) Phú Lợi, tuy nhiên
vẫn chưa có thông báo chính thức
và người dân cũng không chịu vào.
“KDC cách đây mấy chục cây số,
hoang vắng, thiếu cơ sở hạ tầng,
vào đó chúng tôi làm gì sống, rồi
mấy đứa nhỏ đi học thế nào. Ở đây
tôi còn đi làm thuê làm mướn được,
thà ở dưới sàn còn hơn vào đó để
chết đói” - anh Vũ nói.
Liều mình bám trụ
KDC Mỹ Hòa (xã Mỹ Hội Đông,
huyện Chợ Mới, An Giang) của
các hộ dân ảnh hưởng vụ sạt lở
kinh hoàng ở Vàm Nao là một khu
vực hoang vắng, ruộng đồng bao
quanh. Con đường dẫn vào KDC
vẫn chưa hoàn thiện, có đoạn chỉ
vừa được trải cát, bụi bay mịt mù.
Sau gần ba năm, vị trí sạt lở ở VàmNao đã làmkè kiên cố nên nhiều hộ dân có ý định quay về sống ở vùng lở. Ảnh: HẢI DƯƠNG
Cảnh báo sụt lún, sạt lở diện rộng ở ĐBSCL - Bài 2
Khó thay đổi tập quán an cư
Ổn định dân cư cho người dân vùng sạt lở là vấn đề quan trọngmà các địa phương cần phải quan tâmhàng đầu.
Mới, An Giang, cho biết năm
2017, tại khu vực sông Hậu thuộc
xã Mỹ Hội Đông xảy ra sạt lở
làm anh hương đên 106 căn nhà,
trong đo 14 căn nha, hai nên bi
sut lun hoan toan, 92 căn nha
phai di dơi.
“Để bố trí các hộ bị ảnh hưởng
sạt lở, huyện đầu tư cụm dân cư
ấp Mỹ Hòa với diện tích 53.102
m
2
, bố trí khoảng 272 nền cho các
hộ dân, tiến độ thi công đến nay
đạt khoảng 90%. Đường tránh
khu sạt lở Mỹ Hội Đông đến nay
đã hoàn thành, riêng đường đấu
nối hai cụm dân cư ấp Mỹ Hòa
và Mỹ Hội đạt khoảng 95% đang
khẩn trương thi công” - ông Tuấn
thông tin.
Theo ông Tuấn, đến nay huyện
đã xét hỗ trợ cho 81 hộ, trong đó
đã chi cho 42 hộ xây nhà. 25 hộ
cũng đồng ý vào KDC xây nhà
nhưng do không đủ tiền nên xã
đứng ra bảo lãnh cho người dân
mua vật tư trong phạm vi 40 triệu
đồng/hộ tiền hỗ trợ.
“Hiện khu vực sạt lở được lấp
hố xoáy, xây dựng bờ kè kiên cố.
Thấy vậy, một số hộ dân còn nhà
ở khu vực ảnh hưởng muốn quay
lại sinh sống chứ không đồng ý
vào KDC. Tính mạng con người
là trên hết, do đó địa phương tích
cực vận động, tuyệt đối không cho
các hộ dân tự ý quay lại điểm sạt
lở” - ông Tuấn nhấn mạnh.
Tại Hậu Giang, ông Trương
Cảnh Tuyên, Phó Chủ tịch tỉnh
Hậu Giang, cho biết thời gian qua
tỉnh luôn quan tâm, chú trọng công
tác an cư cho người dân vùng sạt
lở. “Nhằm khắc phục thiên tai sạt
lở gây thiệt về người và tài sản,
cần phải di dời dân ra khỏi vùng
sạt lở, có những giải pháp công
trình và phi công trình đồng bộ.
Cuối năm 2018, tỉnh Hậu Giang
đã xây dựng đề án “Di dời dân cấp
bách do thiên tai và xây dựng đê
bao sông Mái Dầm, huyện Châu
Thành”. Tuy nhiên, đến nay vẫn
chưa thực hiện được do vướng
vấn đề kinh phí. Tỉnh cũng có
kiến nghị Chính phủ hỗ trợ kinh
phí thực hiện nhưng chưa được
duyệt” - Phó Chủ tịch tỉnh Hậu
Giang thông tin. •
“Từ khi sạt lở tới giờ,
gia đình tôi năm người
sống chui rúc dưới sàn
nhà hàng xóm như vầy
nè. Tết cũng ăn tết ở đây
luôn, đúng là cái tết nhớ
đời. Không biết phải
sống như thế này đến
bao giờ” - anh Đỗ Văn
Vũ nói.
52 đoạn sông có nguy cơ sạt lở,
ảnh hưởng 20.000 hộ dân
Theo báo cáo quan trắc và cảnh báo sạt lở đợt 2-2019 của SởTN&MT tỉnh
An Giang, trên địa bàn có 52 đoạn sông cảnh báo nguy cơ sạt lở từ mức độ
binh thương đến rất nguy hiểm, ảnh hưởng 20.000 hộ dân, trong đó có
hơn 5.380 hộ dân cần di dời khẩn cấp ra khỏi khu vực sạt lở.
Sở TN&MT cho rằng việc khắc phục sạt lở hiện nay thường mang tính
cấp thiết trước mắt nên tốn chi phí rất cao và không có ý nghĩa lâu dài. Về
biện pháp căn cơ lâu dài, sở kiến nghị tỉnh chỉ đạo các huyện rà soát điều
chỉnh quy hoạch giao thông, dân cư trên địa bàn đồng bộ, định hướng di
dời dân lâu dài, ổn định cuộc sống gắn với mục tiêu phát triển kinh tế-xã
hội trên địa bàn huyện.
Mất nhà do sạt lở, người dân xã An Phong phải dọn vào sống
dưới sàn nhà của hàng xóm. Ảnh: HẢI DƯƠNG
Những căn nhà xây dựng dang dở domột công ty tài trợ cho
người dân ảnh hưởng vụ sạt lở VàmNao, do gặp khó khăn về
tài chính nên công ty đã ngưng tài trợ. Ảnh: HẢI DƯƠNG
