4
Kỷ niệm 45 năm thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2020)
PHONGĐIỀN
Đ
ầu tháng 4-2020, anh
Võ Quyền (quê Quảng
Bình) trong một lần đi
rừng đã tình cờ phát hiện trên
thân cây gõ đỏ đường kính gần
1 m có khắc tên hai chiến sĩ
với thời gian lưu dấu là năm
1969. Những chữ khắc trên
cây này không có dấu, tạm
dịch một người tên là Việt
Hùng (hay Việt Hưng), quê
Đông Anh, Hà Nội; người
còn lại là Quang Uy, quê
Hòa Bình. Anh Quyền cho
biết khu vực anh phát hiện
thuộc khu vực Khe Đan, làng
Ho, huyện Lệ Thủy, Quảng
Bình. Xung quanh vị trí này
còn phát hiện dấu vết đường
thông tin hai dây, bình sứ và
bi đông đựng nước đã mục
nát nằm ở hầm trú cá nhân.
“Dây như ruột,
cột như xương”
Chúng tôi mang câu chuyện
này trao đổi với Thiếu tướng
Phan Khắc Hy, nguyên Phó
Tư lệnh Bộ tư lệnh Trường
Sơn (giai đoạn 1971-1976),
để hiểu hơn về những chiến
công của bộ đội thông tin
trên dãy Trường Sơn trong
chiến dịch Hồ Chí Minh lịch
sử, góp phần làm nên mốc
son chói lọi - thống nhất đất
nước 45 năm trước.
Thiếu tướng Phan Khắc
Hy cho biết cùng với các lực
lượng như thanh niên xung
phong, binh chủng công binh,
quân chủng phòng không, lực
lượng giao liên, binh chủng
vận tải, bộ đội đường ống
thông suốt liên tục và đánh
lạc hướng đối phương.
“Với tinh thần “coi dây như
ruột, cột như xương sống”
bảo vệ đường dây thông tin
trong mọi tình huống, binh
chủng thông tin đã hết sức
dũng cảm, năng động, sáng
tạo xây dựng được mạng lưới
thông tin thông suốt liên tục
24/24 giờ. Đường dây này
được xây dựng bằng nhiều
phương thức khác nhau như
vô tuyến, hữu tuyến, tải
ba, tiếp sức, bộ đàm sóng
ngắn… góp phần đổi mới
về chất việc chỉ đạo, chỉ
huy trên toàn tuyến Trường
Sơn” - tướng Hy nói.
Tướng Hy kể thêm, có lần
địch biết được sở chỉ huy của
Bộ tư lệnh Trường Sơn tại
Km3 đường 18 nên đã điều
máy bay B52 rải thảm. Vụ
rải thảm này đã khiến lực
lượng phụ trách thông tin
lúc bấy giờ hy sinh nhiều.
Theo tướng Phan Khắc Hy,
cùng với hệ thống tuyến chi
viện, hệ thống thông tin liên
lạc dài 1.350 km xuyên suốt
từ các binh trạm, trận địa,
kho hàng, căn cứ… ra tận
thủ đô Hà Nội còn có đường
biết Trạm cơ vụ A69, Lữ
đoàn 134 ban đầu do binh
chủng thông tin liên lạc
thành lập, sau đó bàn giao
về bộ đội Trường Sơn.
Trạm cơ vụ A69 có nhiệm
vụ bảo đảm thông tin từ Hà
Nội đến Đường 9 Nam Lào
cho các đơn vị chiến đấu
trên địa bàn cụm kho của bộ
đội Trường Sơn và các đơn
vị chiến đấu không quân,
đồn biên phòng, căn cứ hải
quân. Ngoài ra, Trạm cơ vụ
A69 còn là kho dự trữ chiến
lược, thường xuyên dự trữ
hơn 700 km dây bọc dã chiến
sẵn sàng thay thế đường dây
trần tuyến trục Bắc-Nam khi
bị địch đánh phá.
Sau một thời gian thám
thính, ngày 2-7-1972, máy
bay địch đã bất ngờ tập kích
rải thảm bằng nhiều loại vũ
khí hủy diệt vào khu vực
Trạm cơ vụ A69. Sự việc
đã làm toàn bộ doanh trại
bốc cháy, 13 cán bộ, chiến
sĩ đã hy sinh, trong đó có
10 chiến sĩ là nữ. Trạm máy
trên hang Lèn Hà bị hư hỏng
nặng, mạng cáp nhập đài và
hơn 1.500 m đường dây trong
khu vực trạm bị phá hỏng.
Nghe tin Lèn Hà bị đánh
phá, rất nhiều đồng đội hy
sinh, bộ đội thông tin khắp
mạng lưới tim như nghẹn
lại. Nhưng nhiệm vụ cho
chiến trường miền Nam
đang thúc giục từng giờ
từng phút, tất cả chiến sĩ
đều hiểu rằng không thể để
mạng lưới thông tin bị gián
đoạn lâu được. Mỗi người
lính thông tin quyết biến
nỗi đau thành hành động,
tiếp tục xuyên Trường Sơn
ngày đêm để đảm bảo kết
nối thông suốt thông tin trên
khắp các mặt trận.
“Có thể nói chiến công
và sự hy sinh anh dũng của
cán bộ, chiến sĩ thông tin
liên lạc nói chung và Trạm
cơ vụ A69 nói riêng đã góp
phần làm nên mốc son lịch
sử thống nhất đất nước 30-
4-1975” - tướng Phan Khắc
Hy nói.•
Bộ đội thông tin sửa chữamáy thu để bảo đảm liên lạc thông suốt trên chiến trường. Ảnh: TƯ LIỆU
xăng dầu… thì binh chủng
thông tin đã góp phần tạo
nên sức mạnh tổng hợp, lập
nên nhiều chiến công vang
dội của bộ đội Trường Sơn.
Tướng Phan Khắc Hy đúc
kết: Binh chủng thông tin
là cầu nối hệ thần kinh chỉ
huy giữa Bộ tư lệnh với các
chiến trường, các trận địa,
các binh trạm.
Hệ thống thông tin khi
ấy được kết nối từ núi rừng
Trường Sơn đến tận đầu
não chỉ huy tại Hà Nội và
ra thẳng chiến trường. Vì
là hệ thần kinh chỉ huy nên
địch đã sử dụng nhiều cách,
nhiều thiết bị để lùng sục,
nghe lén và đánh phá trực
diện vào trạm liên lạc, hệ
thống đường dây nhằm gây
cho ta nhiều thiệt hại.
Tướng Phan Khắc Hy cho
hay giai đoạn đầu, hệ thống
đường dây thông tin được
làm cạnh đường ống xăng
dầu nên khi đường ống bị
đánh phá, kéo theo đường
dây bị thiệt hại. Từ đó, bộ
đội thông tin đã triển khai
nhiều cách làm sáng tạo khác
nhau để đảm bảo thông tin
dây thông tin dành riêng cho
vận hành hệ thống đường
ống xăng dầu dài 1.400 km.
Ông kể bộ đội Trường Sơn
khi ấy được biên chế hai
trung đoàn thông tin, mỗi
trung đoàn biên chế 1.000
quân. Do thường xuyên bị
địch tìm cách phá hoại nên
bộ đội thông tin phải lắp
đặt hệ thống các kênh liên
lạc để tương kế tựu kế với
âm mưu đột nhập nghe lén
của địch theo phương châm
“coi dây như ruột, coi cột
như xương”.
Biến nỗi đau Lèn Hà
thành hành động
quyết thắng
Trong trang sử chói lọi
về binh chủng thông tin
trên dãy Trường Sơn khi
ấy không thể không nhắc
đến sự kiện bi hùng đối với
lực lượng thông tin tại hang
Lèn Hà (còn gọi là Trạm cơ
vụ A69), nằm lưng chừng
vách núi phía tây Trường
Sơn, Quảng Bình. Nơi đây
đã ghi dấu những công việc
thầm lặng của các cán bộ,
chiến sĩ thông tin. Thiếu
tướng Phan Khắc Hy cho
Bộ đội thông tin
được coi là cầu nối
hệ thần kinh chỉ huy
giữa Bộ tư lệnh với
các chiến trường, các
trận địa, các binh
trạm… và góp phần
làm nên ngày toàn
thắng 30-4-1975.
Ngày 24-4, Đoàn phòng CSGT (PC08) Công an
TP.HCM phối hợp với Quận đoàn quận 1 tổ chức trao
tặng 200 phần quà cho người dân có hoàn cảnh khó khăn
trên địa bàn quận, mỗi phần quà trị giá 300.000 đồng.
Bà Lê Thị Hương An (65 tuổi) run run dắt tay người
con trai khuyết tật, tay chân cong lại bước đến xin nhận
quà trước vì người con trai không thể đứng lâu được.
Bà An kể mình bị tai biến nhiều năm qua, vốn chạy xe
ôm nhưng sau đó đổi nghề để đi bán vé số cùng con trai.
Cầm trên tay thùng mì, bịch gạo, bà An xúc động nói:
“Có gạo về nấu cơm, có mì về làm canh rồi, có gì thì ăn
cái đó”.
Còn cụ Lai Văn Lai (82 tuổi, ngụ quận 1) xúc động nói
rằng rất vui khi nhận được món quà ý nghĩa này. Cụ bảo
dù lớn tuổi nhưng vẫn kiếm sống bằng nghề điện, thu
nhập chừng 500.000-600.000 đồng/tháng nên cuộc sống
khó khăn, ăn uống đạm bạc, có gì ăn nấy.
Thượng úy Trần Nguyên Bảo, Bí thư Đoàn phòng
PC08, cho biết để tránh tụ tập đông người, lực lượng
CSGT và đoàn viên quận 1 đã tiến hành phát phiếu cho
bà con, nửa tiếng trao tặng 10 phần. Đối tượng được
nhắm đến là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn,
người bán vé số, neo đơn… trên địa bàn quận.
Có mặt tại điểm tặng quà, ông Võ Trung Thành, Bí thư
đoàn phường Cầu Kho, quận 1, nói: Đây là lúc thể hiện
tinh thần xung kích, tình nguyện của đoàn viên thuộc
hai đơn vị. Việc này giúp chia sẻ với khó khăn của bà
con trên địa bàn phường, chung tay vượt qua những khó
khăn do dịch bệnh gây ra.
Phòng PC08 cũng cho biết thời gian qua, các đơn vị
trực thuộc phòng đã chia sẻ, quyên góp và trao gần 2.000
phần quà, 4,5 tấn gạo, 450 thùng mì gói, một xe máy trị
giá 21 triệu đồng và một sổ tiết kiệm 9 triệu đồng cho
người dân với mục đích san sẻ gánh nặng cơm áo gạo
tiền cũng như tạo sinh kế cho các hộ gia đình.
LÊ THOA
Giữ mạch thông
tin xuyên Trường
Sơn tới Sài Gòn
Cùng với những lực lượng khác, bộ đội thông tin
đã tạo nên sức mạnh tổng hợp, lập nên
nhiều chiến công vang dội của bộ đội Trường Sơn.
Người dânxúc độngkhi đượcCSGTTP.HCMtặngquà
Những dấu tích có thể là của
bộ đội thông tin Trường Sơn
khắc trên thân cây gõ đỏ.
Ảnh: VÕQUYỀN
Trong chiếndịchHồChí Minh, bộđội thông
tin liên lạcđãbảođảm liên lạc luôn thôngsuốt,
liên tục, chuyển nhận kịp thời cácmệnh lệnh,
chỉ thị của cấp trên và báo cáo của các đơn
vị với cấp trên. Riêng tại tổng trạm thông tin
Sở chỉ huy cơ bản của Bộ tư lệnh Thông tin
liên lạc đã chuyển nhận 40.959 công điện, có
633 điện tối khẩn, 139 điện đặc biệt và 2.113
điện tối khẩn dịch ngay.
Trong tháng 4-1975, cứ 80 giây có một
công điện được chuyển nhận qua trung tâm
vô tuyến điện của tổng trạm. Nhiều đơn vị
gồm Quân đoàn 2, Quân đoàn 4, Đoàn 232,
lực lượng pháo binh, đặc công đã tổ chức và
sử dụng tốt thông tin vô tuyến điện cùng với
các phương tiện thông tin khác phục vụ cho
chỉ huy tác chiến thắng lợi, nhất là khi hành
quân, cơ động lực lượng.
Đóng góp to lớn của bộ đội thông tin
