16
ÁNHNGỌC
H
ôm qua (20-5), bà Thái
Anh Văn đã chính thức
tuyên thệ nhậm chức
nhiệm kỳ thứ hai lãnh đạo
vùng lãnh thổ Đài Loan.
Sự kiện này dự báo quan
hệ Trung Quốc (TQ) - Đài
Loan tiếp tục bước vào
những ngày tháng không êm
đẹp, nhất là trong bối cảnh
lập trường hai phía ngày
càng khác nhau và sự ủng
hộ của Mỹ với chính quyền
Đài Bắc ngày càng lớn. Tam
giác Mỹ - Đài - Trung vì thế
cũng bước vào giai đoạn dự
báo là sóng gió mới.
Lập trường cương
quyết của Đài Bắc
lẫn Bắc Kinh
“Đài Loan không thể trở
thành một phần (lãnh thổ)
của TQ theo hệ thống “một
quốc gia, hai chế độ” - bà
Thái Anh Văn khẳng định,
theo hãng tin
Reuters
. Theo
đó, lãnh đạo Đài Loan bác
bỏ mạnh mẽ yêu sách chủ
quyền của TQ với vùng lãnh
thổ này. Chính quyền Đài
Bắc cũng khẳng định không
để Bắc Kinh hạ thấp vị thế
của Đài Loan hoặc làm suy
yếu, thay đổi nguyên trạng
hiện nay ở eo biển Đài Loan.
Phía Đài Loan cũng ám chỉ
quan hệ giữa chính phủ TQ
và chính quyền Hong Kong,
vốn theo mô hình “một quốc
gia, hai chế độ”, đã gặp nhiều
khó khăn trong suốt nhiều
năm qua mà chưa có lối ra.
Trái lại, chính phủ TQ lâu
nay quả quyết việc “thống
nhất” Đài Loan vào lãnh thổ
của mình sẽ “chắc chắn diễn
ra” và Bắc Kinh sẽ không
cho phép Đài Loan tuyên bố
trở thành quốc gia độc lập.
Thậm chí, trước bối cảnh lãnh
đạo Thái Anh Văn tìm cách
Mỹ-Đài Loan càng được
siết chặt hơn vì ba động
lực lớn: (i) TQ ngày càng
gia tăng sức mạnh quân sự,
đánh tiếng thúc đẩy quá trình
thống nhất Đài Loan; (ii)
Mỹ và TQ ngày càng căng
thẳng vì chiến tranh thương
mại, sở hữu trí tuệ; và (iii)
Washington cáo buộc Bắc
Kinh ứng xử sai trái trong
cuộc chiến chống đại dịch.
Mới đây, một trong những
nhà sản xuất chip máy tính
hàng đầu thế giới (của Đài
Loan) tuyên bố công ty này
sẽ xây dựng một nhà máy tại
bangArizona (Mỹ). Động thái
này khởi đầu cho quá trình
chuyển các cơ sở sản xuất
từ TQ về Mỹ nhằm giảm sự
phụ thuộc vào TQ. Sau đó,
Bộ Thương mại Mỹ công bố
những thay đổi về luật pháp
nhằm vào các hoạt động
kinh doanh giữa gã khổng lồ
công nghệ TQ Huawei với
các doanh nghiệp sản xuất
chip máy tính của Đài Loan
và toàn cầu. Điều này đồng
nghĩa rằng chuỗi cung ứng
sản xuất công nghệ của TQ
sẽ gặp gián đoạn khi không
thể tiếp cận các nhà máy sản
xuất của các quốc gia khác và
cả vùng lãnh thổ Đài Loan.
ViệcWashington phối hợp với
Đài Bắc hay các nước khác
để tấn công TQ là điều hoàn
toàn dễ hiểu, bởi vì các giá
trị tự do mà Mỹ tạo ra ở khu
vực đang đứng trước nguy
cơ đổ vỡ do sự trỗi dậy đầy
tranh cãi của TQ.•
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứNăm21-5-2020
đưa Đài Loan trở thành một
nước độc lập với TQ thì Bắc
Kinh đã khẳng định không
loại trừ biện pháp vũ lực để
ngăn cản Đài Loan. Chính
vì thế, trước việc tái đắc cử
của bà Thái Anh Văn, giới
quan sát nhận định quan hệ
Bắc Kinh - Đài Bắc sẽ tiếp
tục xấu đi.
Bên cạnh đó, bà Thái
Anh Văn trúng cử trong bối
cảnh khá trái ngược giữa
Đài Loan và TQ trong cuộc
chiến chống dịch COVID-19.
Bắc Kinh gặp vô số chỉ trích
liên quan đến đại dịch, như
nghi án che giấu thông tin,
ngăn cản các cuộc điều tra
về nguồn gốc virus gây bệnh
vào những ngày đầu bùng
phát dịch, triển khai ngoại
giao y tế kém chất lượng,
tiến hành động thái leo thang
căng thẳng ở Biển Đông
giữa lúc các nước bận rộn
chống dịch. Trong khi đó, vị
thế toàn cầu của Đài Loan,
theo báo
The Guardian
, đã
được củng cố và thúc đẩy
đáng kể nhờ việc phản ứng
minh bạch và đối phó hiệu
quả với đại dịch.
Sự hiện diện của Mỹ
Mố i quan hệ TQ-Đà i
Loan ngoài mâu thuẫn về
lập trường “một quốc gia,
hai chế độ” còn gặp xung
đột về Biển Đông. Yêu sách
đường chín đoạn của TQ tất
nhiên sẽ không loại trừ các
vùng biển mà Đài Loan đang
chiếm đóng (dù có hợp pháp
hay không). Tuy nhiên, quan
trọng hơn cả, Đài Loan đang
là nhân tố để Mỹ trực tiếp
cạnh tranh với TQ tại khu
vực, vốn đang bị Bắc Kinh
tìm cách chi phối và “xét lại
lịch sử”, thay đổi cục diện
mà Mỹ lãnh đạo.
“Mỹ từ lâu đã xem Đài
Loan là một lực lượng thân
cậy của thế giới và là một
đối tác tin cậy. Chúng ta có
chung một tầm nhìn đối với
khu vực, bao gồm tinh thần
thượng tôn pháp luật, minh
bạch, thịnh vượng và an toàn
cho tất cả các bên” - Ngoại
trưởng Mỹ Mike Pompeo
phát biểu. Ông Pompeo cũng
bày tỏ sự chúc mừng của
Mỹ với lãnh đạo Đài Loan,
đồng thời ca ngợi rằng: Lòng
dũng cảm và tầm nhìn của bà
Thái Anh Văn khi lãnh đạo
nền dân chủ Đài Loan sẽ trở
thành nguồn cảm hứng cho
khu vực và thế giới.
Trước nay, Mỹ luôn là quốc
gia hỗ trợ quân sự chính để
Đài Loan ứng phó với TQ,
đồng thời luôn ủng hộ Đài
Bắc tham gia vào các thể chế
quốc tế theo tư cách quốc gia.
Hành động của Mỹ khiến TQ
tức giận và liên tục gây áp
lực đối với Washington lẫn
Đài Bắc. Hiện nay, quan hệ
Lãnh đạo Thái Anh Văn có các chính sách khiến Bắc Kinh không hài lòng, nhất là việc kêu gọi
Đài Loan độc lập khỏi TrungQuốc. Ảnh: AP
• Palestine
: Tổng thống Nhà nước
Palestine - ông Mahmoud Abbas hôm 19-5
tuyên bố rút khỏi mọi thỏa thuận an ninh với
Israel và Mỹ với cáo buộc Tel Aviv muốn
kiểm soát “lãnh thổ Palestine” khi chuẩn bị
phương án sáp nhập phần lớn khu Bờ Tây,
hãng tin
Al Jazeera
cho biết. Mới đây, chính
phủ liên minh vừa thành lập của Israel tiết lộ
kế hoạch mở rộng chủ quyền ra Bờ Tây sẽ
được triển khai ngay từ ngày 1-7 dựa theo
nội dung của “kế hoạch hòa bình” Tổng
thống Mỹ Donald Trump từng đề xuất.
• Singapore
: Ngày 20-5, hãng tin
Reuters
cho biết Tòa án Tối cao Singapore vừa
tuyên án tử hình trực tuyến thông qua ứng
dụng Zoom đối với một bị cáo 37 tuổi,
người Malaysia, tên Punithan Genasan
can tội vận chuyển ma túy vào Singapore
năm 2011. Luật sư của Genasan cho biết sẽ
không kháng cáo. Do ảnh hưởng của lệnh
phong tỏa để ngăn chặn dịch COVID-19,
nhiều sự kiện đông người ở nước này, trong
đó có các phiên tòa, đều bị tạm hoãn đến
ngày 15-6.
• Nga
: Ít nhất ba quân nhân Nga thiệt
mạng và nhiều người khác bị thương sau
khi một trực thăng quân sự Mi-8 bất ngờ
rơi ở khu vực ngoại ô cách thủ đô Moscow
85 km về phía đông ngày 19-5, theo tờ
The
Moscow Times
. Hiện lực lượng cứu hộ đã
tìm thấy hai hộp đen của chiếc máy bay
để trích xuất dữ liệu. Điều tra ban đầu cho
thấy nhiều khả năng nguyên nhân vụ tai
nạn này là do trục trặc kỹ thuật khiến phi
công mất kiểm soát.
PHẠM KỲ
Bắc Kinh lên tiếng
Chỉ vài giờ sau bài phát biểu nhậmchức của lãnh đạoThái
AnhVăn,Vănphòngphụ trách các vấnđềĐài Loan củaTQđã
lên tiếng. Họ cho biết hai bên sẽ tiếp tục làm việc với nhau
để tăng cường phát triển. Tuy nhiên, phía TQ khẳng định
sẽ không bao giờ tha thứ cho bất kỳ động thái nào nhằm
chia tách Đài Loan ra khỏi TQ, hoặc tạo ra bất kỳ cơ hội nào
để Đài Loan hình thành sự độc lập.
Hãng thông tấn
Tân Hoa Xã
dẫn lời người phát ngôn Văn
phòng phụ trách các vấn đề Đài Loan củaTQMa Xiaoguang
khẳng định việc thống nhất (Đài Loan vào chủ quyền lãnh
thổ TQ) là một xu hướng hiển nhiên của lịch sử và TQ sẽ
không bỏ qua cho bất kỳ sự can thiệp nào từ các thế lực bên
ngoài đối với các vấn đề liên quan đến Đài Loan.
Lãnh đạo Đài LoanThái Anh
Văn trong bài phát biểu nhậm
chứccũngđưaracáccamkếtvề
tăng trưởng kinh tế và cải cách
ở vùng lãnh thổ này. Một số kế
hoạch bà Văn đưa ra, theo
The
Guardian
, dường như đã thách
thức trực tiếp lợi ích toàn cầu
của TQ. Trong đó, người đứng
đầuchínhquyềnĐàiBắccamkết
phát triển ngành công nghiệp
an ninh mạng gắn liền với sự
chuyển đổi hệ thốngmạng 5G
toàn cầu.
“Chúng tôi sẽ nỗ lực tạo ra
một hệ thống an ninh mạng
và một chuỗi công nghiệp có
thể bảo vệ vùng lãnh thổ của
chúng tôi vàđạt được sự tin cậy
của thế giới”- bà Thái Anh Văn
nói. Phát biểunày diễn ra trong
bối cảnh ngành công nghiệp
5G của TQ - đi đầu là Tập đoàn
Huawei - đang bị nhiều quốc
gia ngăn cản, cấm sử dụng vì
lo ngại vấn đề an ninh.
Tiêu điểm
Mỹ luôn là quốc
gia hỗ trợ quân sự
chính để Đài Loan
ứng phó với TQ,
đồng thời luôn ủng
hộ Đài Bắc tham
gia vào các thể chế
quốc tế theo tư cách
quốc gia.
5.008.368
người nhiễmCOVID-19 cùng325.325 ca
tửvongđượcghi nhận trên toàn thếgiới
tính đến 18 giờ ngày 20-5, trang thống
kê
Worldometer
dẫn nguồn cơ quan y
tế các nước cho hay.
Số bệnh nhân điều trị thành công
dừng ở 1.974.974 ca.
VĨ CƯỜNG
Tam giác Mỹ - Đài - Trung tiếp tục
đi vào ngõ cụt
Đài Loan tuyên bố sẽ không bao giờ chấp nhận “luật chơi” của Trung Quốc theo kiểu
“một quốc gia, hai chế độ”, bất chấp chính quyền Bắc Kinh gây sức ép lớn.
