16
VĨ CƯỜNG
H
ãng tin
Reuters
cho biết
chuyếnbaychởBộtrưởng
Y tếMỹAlexAzar thăm
chính thức Đài Loan đã đáp
xuống sân bay quốc tế Tùng
Sơn, trung tâm TP Đài Bắc
hôm 9-8 (giờ địa phương).
Tiếp đón ông là đại diện Mỹ
tại Đài LoanBrent Christensen
và người đứng thứ hai trong
cơ quan ngoại giao Đài Loan
Tien Chung-kwang.
Dự kiến trong thời gian
làm việc sắp tới, Bộ trưởng
Alex Azar sẽ ký một biên
bản ghi nhớ về hợp tác y tế
với Đài Loan và thăm Trung
tâmKiểm soát và phòng ngừa
dịch bệnh của hòn đảo này.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho
biết mục đích chính của ông
Azar là ủng hộ vai trò quốc
tế của Đài Loan trong nỗ lực
đẩy lùi đại dịch COVID-19.
Lằn ranh đỏ
của Bắc Kinh
Đặt trong bối cảnh quan hệ
Mỹ - Trung hiện nay có thể
thấy chuyến đi của Bộ trưởng
Y tế Alex Azar được tổ chức
giữa lúc căng thẳng hai bên
dường như tiến ngày một gần
hơn đến điểmbùng phát. Tình
hình nghiêm trọng đến mức
lãnh đạo hai bên phải liên tục
phát đi cảnh báo nước còn lại
đang đi vào vùng không thể
quay đầu lại.
Đơn cử, trong bài viết ngày
8-8chohãngthôngtấn
TânHoa
Xã
, Chủ nhiệmVăn phòngỦy
ban Đối ngoại của trung ương
Đảng Cộng sản Trung Quốc
(TQ) Dương Khiết Trì khẳng
định hợp tác Mỹ - Trung sẽ
đem lại lợi ích cho toàn nhân
loại, không chỉ riêng hai nước.
Ngược lại, nếu Mỹ và TQ đối
đầu, đó chắc chắn làmột thảm
họa cho cả hai bên và thế giới.
ÔngDương còn khẳng định
quan điểmcủaBắcKinh trong
vấn đề này đã rất rõ với ba
phải nhanh chóng kiểm soát
TQ trước khi TQ “thay đổi
ngược lại thế giới”.
“Việc các cơ quan đại diện
của Mỹ ở Đài Loan đồng loạt
thông báo chính thức chuyến
đi của Bộ trưởng Alex Azar
và nhấn mạnh ông là quan
chức Mỹ cao cấp nhất từng
thăm hòn đảo này trong hơn
40 nămqua chứng tỏ khả năng
Washingtonmuốnbình thường
hóa quan hệ với Đài Bắc là rất
cao” - thành viên đảng Dân
tiến Đài LoanWang Ting-yu
nhận định với tờ
South China
Morning Post
.
Trướcđó, việc tương tựcũng
xảy ra ở Hong Kong khi Bộ
Tài chính Mỹ tuần trước bất
ngờ tuyên bố sẽ đóng băng,
tịch thu tài sản trên lãnh thổ
Mỹ củaTrưởng đặc khuCarrie
Lam và 10 quan chức Hong
Kong khác với cáo buộc “làm
tổn hại đến quyền tự trị và
tự do của người dân Hong
Kong”, một động thái chưa
từng có tiền lệ trong lịch sử.
Mặt khác, những diễn biến
ở Hong Kong cũng như ở Đài
Loan cho thấy Mỹ sẵn sàng
thực hiện các cam kết và bảo
vệ lập trường ở vấn đề mâu
thuẫn với TQ, theo hãng tin
Bloomberg
. Nhiều ý kiến thời
gian qua cho rằng phươngTây
thực chất chỉ có thể “phản đối
suông” Bắc Kinh chứ không
thể đưa ra hành động cụ thể
vì châu Á là “sân nhà” của
Bắc Kinh cũng như phương
Tây không muốn đẩy căng
thẳng đi quá xa. Tuy nhiên,
Washington nay đã vượt qua
các giới hạn này và kết quả
lớn nhất thu được là các nước
trong khu vực sẽ có niềm tin
hơn vào sự hiện diện và sức
ảnh hưởng của Mỹ.
“Các nước này sẽ có thêm
động lực để phản kháng lại
Bắc Kinh trên những vấn đề
khác khi họ biết Mỹ nhiều khả
năng sẽ hỗ trợ cho họ. Những
nước còn đang do dự trong
việc chọn giữa TQ hay Mỹ
cũng sẽ có thêm thông tin để
đưa ra quyết định đúng đắn
nhất” -
Bloomberg
cho hay.•
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứBa11-8-2020
kiên quyết: Kiên quyết đáp trả;
kiên quyết bảo vệ chủ quyền
quốc gia, lợi ích an ninh và
phát triển của TQ; kiên quyết
bảo vệ và giữ ổn định quan
hệ Trung - Mỹ.
Trong khi đó, Ngoại trưởng
TQ Vương Nghị hôm 5-8
tuyên bố Bắc Kinh đã vạch
ra một “lằn ranh đỏ” rõ ràng
và Mỹ sẽ phải gánh chịu hậu
quả nặng nề nếu vượt qua.
Ông cũng yêu cầu Mỹ phải
ngừng can thiệp vào các vấn
đề nội bộ của TQ, ngừng hạn
chế các quyền và lợi ích hợp
pháp của TQ một cách vô lý.
Đối với Bắc Kinh, tranh
chấp Biển Đông và tư cách
độc lập của Hong Kong, Đài
Loan là những vấn đề nhất
định không thể nhượng bộ
phương Tây, tức lằn ranh mà
ôngVương đề cập ở trên. Sách
trắng quốc phòng TQ năm
2019 từng nêu rõ không thể
cho phép Đài Loan độc lập
và sẵn sàng dùng bạo lực để
thu hồi nếu cần thiết.
Cómột số lý do chính khiến
TQ muốn kiểm soát hoàn
toàn hòn đảo này: (i) Đài
Loan nằm trong một trong
năm khu vực thuộc chuỗi
đảo thứ nhất (bên cạnh Nhật
Bản, Hàn Quốc, Philippines
và quần đảo Sunda lớn) chặn
đường nước này tiến ra Thái
Bình Dương; (ii) Đài Loan
quá khác biệt đại lục về mặt
ý thức hệ và mô hình quản
trị, nếu để độc lập sẽ không
có lợi cho hình ảnh một TQ
thống nhất về mọi mặt kinh
tế, chính trị và xã hội.
Mỹ ra mặt thách thức
Trung Quốc
Dĩ nhiên, cộng đồng quốc
tế, trong đó có Mỹ, lâu nay
cũng không công nhận tư
cách độc lập Đài Loan do
ngại đối đầu với Bắc Kinh.
Tuy nhiên, chuyến thăm Đài
Loan của một quan chức
Washington cấp cao như Bộ
trưởng Alex Azar là tín hiệu
rõ rệt của bước chuyển mình
trong chính sách ngoại giao
của Mỹ, sẵn sàng thách thức
TQ ở những vấn đề trọng tâm
và nền tảng nhất trong quan
hệ hai nước.
Trong bài phát biểu tại thư
viện Richard Nixon ở bang
California hồi tháng 7, Ngoại
trưởngMỹMike Pompeo từng
khẳng định đối sách TQ mới
sẽ không bỏ qua các khác biệt
về hệ thống chính trị và ý
thức hệ. Ông cũng nhấnmạnh
Bộ trưởng Y tếMỹ Alex Azar
(trái)
và nhà lãnh đạoĐài Loan Thái Anh Văn
(phải)
hội đàmtại TPĐài Bắc ngày 9-8 (giờ địa phương). Ảnh: AFP
• Trung Quốc
: Phát ngôn viên Bộ
Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên
ngày 10-8 tuyên bố sẽ trừng phạt bốn
nghị sĩ và bảy cá nhân Mỹ với cáo buộc
“hành xử tệ hại về các vấn đề liên quan
Hong Kong”, hãng tin
Reuters
cho hay.
Đây là động thái nhằm đáp trả việc
Washington tuyên bố đóng băng, tịch thu
tài sản Trưởng đặc khu Carrie Lam và 10
quan chức Hong Kong khác tuần trước.
• Hàn Quốc
: Tờ
The Korea Herald
ngày
10-8 dẫn nguồn tin nội bộ quân đội Hàn
Quốc cho biết nước này đang có ý định
phát triển tàu ngầm có khả năng mang tên
lửa đạn đạo. Tàu ngầm mới cũng có khả
năng được trang bị động cơ năng lượng
hạt nhân cho thời gian tác chiến dưới nước
lâu hơn. Nguồn tin này cũng cho biết Hàn
Quốc sẽ phát triển các loại tên lửa có thể
sử dụng cho KF-X, chiến đấu cơ sản xuất
nội địa đầu tiên sẽ ra mắt vào năm sau.
• Ấn Độ
: Ít nhất 10 người thiệt mạng
và 15 người khác bị thương trong vụ hỏa
hoạn xảy ra ngày 9-8 tại một cơ sở điều
trị cho các bệnh nhân nhiễm COVID-19
tại bang Andhra Pradesh, miền Nam nước
này. Đài
BBC
cho hay lúc lửa bùng lên
thì cơ sở này có khoảng 40 người. Hiện
nguyên nhân vụ hỏa hoạn vẫn đang được
điều tra.
PHẠM KỲ
Mỹ muốn “gậy ông đập lưng ông”
với Trung Quốc
Giới lãnh đạo Mỹ dường như đang muốn “gậy ông đập
lưngông”TQkhi sửdụngchínhchiến thuật“lát cắt salami”mà
nước này áp dụng ở Biển Đông. “Lát cắt salami” hay tằm ăn
dâu, tức là thựchiệncáchànhđộngnhỏvới tần suất tăngdần
nhằmtừngbước củng cốnhững tuyênbố chủquyềnphi lý ở
Biển Đông và các nơi khác mà TQ đang tranh chấp lãnh thổ.
Ở trường hợp Đài Loan, từ cuối năm 2017 đến nay, Tổng
thống Donald Trump đã ký thông qua sáu đạo luật với mục
tiêu gia tăng hỗ trợ Đài Loan, từ tinh giản việc mua bán vũ
khí đến tăng cường các chuyến thăm ngoại giao của quan
chức hai bên.
Song song với đó, hải quân Mỹ liên tục gửi tàu chiến tuần
tra đảm bảo tự do hàng hải xung quanh Đài Loan. Các máy
bay Mỹ nhiều lần bay vào không phận của hòn đảo này.
Washington cũng giúp tăng cường năng lực phòng thủ của
Đài Loan thông qua các hợp đồng bán vũ khí trị giá nhiều tỉ
USD. Có thể thấy chuyến thăm của ông Azar là bước đi mới
nhất của chiến lược này.
“Bắc Kinh lâu nay dùng chiến thuật này với Đài Loan cũng
như ở các khu vực khác, thông qua một loạt thay đổi nhỏ
để gia tăng áp lực và tạo thế đã rồi. Giờ đây, Mỹ cho thấy họ
cũng có thể làm điều tương tự” - học giả Kharis Templeman
tại Viện Hoover (Mỹ) bình luận cho
Bloomberg
.
Đài
CNN
dẫn thông báo của
cơ quan quốc phòng Đài Loan
ngày 10-8 khẳng định một
chiến đấu cơ của TQ bất ngờ
bay ngang qua eo biển Đài
Loan, xâm phạm không phận
của hòn đảo này. Đài Bắc sau
đó phải điều khẩn cấp nhiều
tiêmkíchchặnđườngxuađuổi.
Tiêu điểm
Chủ nhiệm Văn
phòng Ủy ban Đối
ngoại của trung
ương Đảng Cộng
sản Trung Quốc
Dương Khiết Trì
khẳng định nếu Mỹ
và TQ đối đầu, đó
chắc chắn là một
thảm họa cho cả hai
bên và thế giới.
5.800
người đã từ bỏ quốc tịch Mỹ chỉ trong sáu
tháng đầu năm 2020, đài
CNN
ngày 10-8
cho biết. Con số này cao hơn nhiều so với
2.072 người trong cả năm 2019. Những
người bỏ quốc tịch cho biết họ không hài
lòng với tình hình chính trị và chính sách
thuế của Mỹ.
PHẠM KỲ
Bộ trưởng Y tế Mỹ thăm Đài Loan:
QuanhệMỹ-Trungthêmcăngthẳng
ViệcMỹ chomột quan chức cấp cao đến thămĐài Loan đã đánh dấumột chươngmới căng thẳng
trong quan hệ nước này với Trung Quốc.
