16
Quốc tế -
Thứ Tư4-11-2020
Tiêu điểm
VĨ CƯỜNG
N
gày 3 - 11 ( g i ờ đ ị a
phương), cuộc bầu cử
tổng thống Mỹ chính
thức diễn ra. Từ sáng, cử tri
Mỹ bắt đầu tới các điểm bỏ
phiếu để bầu chọn giữa ứng
viên Cộng hòa - đương kim
Tổng thống Donald Trump
và ứng viên Dân chủ - cựu
phó tổng thống Joe Biden.
Tờ
The New York Times
cho biết tính đến hết ngày
2-11 đã có tới 97,6 triệu cử
tri bỏ phiếu sớm - gấp khoảng
ba lần lượng phiếu sớm vào
năm 2016 và bằng 2/3 tổng
số phiếu bầu của kỳ bầu cử
năm đó. Nếu số cử tri đi bỏ
phiếu trong ngày 3-11 tương
đương số người đã bỏ phiếu
sớm thì đây sẽ là kỳ bầu cử
có số cử tri đi bầu cao nhất
trong lịch sử hiện đại củaMỹ,
kể từ con số 65,7% cử tri đi
bỏ phiếu trong kỳ bầu cử năm
1908. Các con số kỷ lục này
chứng tỏ sức nặng của cuộc
đua năm nay cũng như niềm
tin rất lớn của cử tri dành cho
người sẽ lãnh đạo nước Mỹ
bốn năm tới.
Vui vẻ và phấn khích
Trái với thế đối đầu căng
thẳng giữa ông Trump và ông
Biden, truyền thông Mỹ cho
biết ở hầu hết các bang, không
khí bầu cử nhìn chung rất vui
vẻ và nhộn nhịp như lễ hội.
Theo đài
Fox News
, một cảnh
tượng chung thường thấy là
trước mỗi nhà dân sẽ treo cờ
Mỹ và khẩu hiệu vận động đi
bầu trước sân. Những cử tri
cuồng nhiệt hơn sẽ treo thêm
khẩu hiệu tranh cử của ứng
viên mình ủng hộ, như ông
Trump là “Giữ nước Mỹ vĩ
đại” màu đỏ, còn ông Biden
là “Xây dựng lại tốt đẹp hơn”
màu xanh.
Các nhóm vận động tranh
cử cấp địa phương của hai
đảng Cộng hòa và Dân chủ
gấp rút dựng các bàn hướng
dẫn bầu cử và giới thiệu ứng
viên tại các góc phố, trong khi
một số khác tản ra để phát tờ
rơi cho người đi đường. Một
số cuộc biểu tình quy mô nhỏ
do người ủng hộ hai đảng tổ
chức cũng diễn ra ở một số
bang nhưTexas,Wisconsin và
NewJersey làmtắc nghẽn giao
thông nhưng không đáng kể.
Trả lời phỏng vấn tờ
The
Guardian
, ông ParkerWilson
(41 tuổi) sống ở TPMadison
Tổng thốngDonald Trump được người ủng hộ chờ đón bên sânNhà Trắng khi ông trở về sáng sớm
3-11, sau ngày dài vận động tranh cử cuối cùng. Ảnh: GETTY IMAGES
Người Mỹ không chỉ bầu tổng thống
trong ngày 3-11
Theo hãng tin
Al Jazeera
, cuộc đua vào Nhà Trắng không
phải là cuộc đua duy nhất trong ngày 3-11 mà cử tri còn
bầu ứng viên cho các cuộc bầu cử cấp liên bang, bang và
địa phương. Trong các cuộc bỏ phiếu cấp liên bang có cuộc
bầu cử Hạ viện và Thượng viện Mỹ.
ỞHạ viện, tổng số có 435 ghế sẽ được bầu lại. Cuộc bầu cử
Hạ viện năm nay thậm chí còn quan trọng hơn bình thường
vì đây là cuộc bầu cử cuối cùng trước một vòng phân chia lại
số ghế dựa trên kết quả của cuộc điều tra dân số năm 2020
do Cục Điều tra dân sốMỹ tiến hành. Số lượng thành viên Hạ
viện được phân bổ của mỗi bang được xác định theo dân số
của bang đó nên nếu một bang có thêm hoặc mất đi nhiều
cư dân theo kết quả điều tramới, bang đó sẽmất hoặc giành
thêm ghế trong Hạ viện.
Trong khi đó, ởThượng viện có 35 ghế trong tổng 100 ghế
phải bầu lại trong kỳ bầu cử này. Khoảng 1/3 trong số này
là các ghế cạnh tranh và mỗi ghế đều cực kỳ quan trọng khi
quyền kiểm soát của đảng Cộng hòa đang bị đe dọa. Hiện
tại, phe Cộng hòa đang có lợi thế 53-47 tại Thượng viện. Nếu
đảng Dân chủ có thể giành được thêm bốn ghế, họ sẽ đảm
bảo chiếm đa số tại Thượng viện.
Ởcấp tiểubang, cử tri ở11bangvàhai vùng lãnh thổ - Puerto
Rico và Samoa - cũng sẽ bầu lại thống đốc trong ngày 3-11.
“Không có lý do gì phải giở
trò. Tôi đánh giá đây là một cơ
hội thắng rất vững chắc”-Tổng
thốngDonaldTrumpnói khi trả
lời phỏng vấn của đài
FoxNews
quađiệnthoạisáng3-11,khẳng
định ông sẽ chỉ tuyên bố chiến
thắng“chỉ khi có chiến thắng”.
Trước đó, t
rang tin
Axios
ngày
2-11 dẫnnội dungmột số cuộc
trao đổi riêng tư từ ba nguồn
tin có liên hệ với ông Trump
tiết lộ nhiều khả năng ông sẽ
tuyên bố chiến thắng ngay khi
số phiếu ủng hộ mình vượt
trước, không chờ đến khi quá
trình kiểm phiếu hoàn tất.
Nhiều tổ chức khảo
sát thường bỏ qua
hoặc đánh giá thấp
những người ủng
hộ ông Trump thầm
lặng - tức những
người sẽ bỏ phiếu cho
ôngmà không công
khai thừa nhận.
Kịch tính: Chờ xem ai lãnh đạo
nước Mỹ 4 năm tới
Tổng thống Donald Trump và ứng viên Joe Biden đã bước vào cuộc so găng cuối cùng, quyết định
ai sẽ bước vào Nhà Trắng. Cử tri hai bên rộn ràng và hồi hộp chờ kết quả cuối cùng.
(bangWisconsin) chia sẻ ông
cảm thấy rất hãnh diện khi
hoàn thành nghĩa vụ đi bầu
của mình. Ông cho biết thêm
rằng tất cả những người đủ
tuổi đều đi bỏ phiếu vì ai cũng
hiểu kỳ bầu cử lần này cực kỳ
quan trọng đối với nước Mỹ.
“Tôi cảm thấy chính quyền
hiện tại không giải quyết được
nhiều vấn đề lớn mà người
dân quan tâm như đại dịch
COVID-19 hay tình trạng
phân biệt sắc tộc nên tôi
muốn chung tay tạo ra thay
đổi mới bằng cách bầu cho
ông Joe Biden. Việc đi bầu
cũng làm tôi rất tự hào mình
là một công dân Mỹ” - ông
Parker nói.
Còn đối với chị Jerry Brock
(22 tuổi) sống ở TP Lansing
(bangMichigan), cuộc bầu cử
là một sự kiện rất quan trọng
đối với chị vì đây là năm đầu
tiên chị đi bỏ phiếu. Chị Brock
cho biết sẽ bỏ phiếu ủng hộ
ông Trump do nhà lãnh đạo
này đã thành công đưa được
nền kinh tế Mỹ trở nên vững
mạnh và những số liệu tiêu cực
gần đây chỉ là do ảnh hưởng
của đại dịch toàn cầu. Theo
chị, “ông ấy là người bảo vệ
tự do và thịnh vượng của nước
Mỹ nên ông ấy xứng đáng có
thêm nhiệm kỳ hai”.
Thăm dò giờ chót
Theo số liệu tổng hợp của
The New York Times
, giờ chót
trước bầu cử của ông Trump
ảm đạm hơn bất kỳ ứng viên
tổng thống nào trong bốn cuộc
bầu cử gần nhất và cơ hội
chiến thắng của ông dường
như ngày càng xa. Trung
bình, ông Biden dẫn trước
ông Trump 8,5% trong hầu
hết các cuộc thăm dò dư luận
trên toàn nước Mỹ tính đến
hết ngày 2-11, gấp đôi cách
biệt giữa bà HillaryClinton và
ông Trump trong năm 2016.
Tại các bang chiến địa,
ông Trump cũng không khá
khẩm hơn khi kém ông Biden
khoảng 5% ở Florida, 6% ở
Arizona, 5% ở Pennsylvania,
4%ở Ohio, 10%ởWisconsin
- vốn là các bang từng giúp
ông vượt lên bất ngờ vào
năm 2016, dù dẫn trước 4%
ở Iowa. Để mất các bang này
trong năm nay sẽ là một tổn
thất rất nguy hiểm cho cơ hội
tái đắc cử của ông.
Bên cạnh đó, theo chuyên
trangbầucửMỹ
FiveThirtyEight
,
Pennsylvaniacònmangýnghĩa
đặc biệt sống còn cho số phận
chính trị của ông Trump và
ông Biden, do đây là bang có
mật độ dân số đông nhưng lại
có tỉ lệ người ủng hộmỗi đảng
đồng đều nhất trong các bang
chiến địa.
FiveThirtyEight
tính toán ông Trump và ông
Biden có tỉ lệ đắc cử lần lượt
là 81% và 91% nếu chiếm
được cảm tình của cử tri bang
Pennsylvania.
Dù vậy, không phải tổ
chức thực hiện khảo sát nào
cũng cho ra kết quả có lợi
cho ông Biden, theo hãng
tin
AP
. Đơn cử, công ty tư
vấn rủi ro Trafalgar Group
(Mỹ), đơn vị từng dự đoán
chính xác số phiếu đại cử tri
bầu cho ông Trump vào năm
2016, ngày 1-11 đã tung ra
kết quả khảo sát cho thấy ông
Trump đang dẫn trước trung
bình 4% ở các bang chiến địa
quan trọng nhưMichigan hay
Pennsylvania. TrafalgarGroup
nhận định nhiều tổ chức khảo
sát thường bỏ qua hoặc đánh
giá thấp những người ủng hộ
ông Trump thầm lặng, tức
những người sẽ bỏ phiếu
cho ông mà không công khai
thừa nhận. Tương tự, khảo sát
của một công ty tư vấn ở Mỹ
khác là Susquehanna Polling
& Research công bố ngày
2-11 cũng xếp ôngTrump dẫn
trước ở bang Pennsylvania với
cách biệt 2%, dù hồi tháng
9 vẫn còn thua ông Biden
2%. Susquehanna Polling &
Research cũng đồng ý rằng
nhómcử tri ủng hộ ôngTrump
thầm lặng và nhóm cử tri phi
đảng phái thích ông Trump
sẽ là hai chìa khóa giúp nhà
lãnh đạo này bứt phá.
Chuyên gia
thận trọng dự đoán
Rút kinh nghiệm từ bài học
năm 2016, giới học giả tinh
hoa Mỹ hầu như không đưa
ra dự đoán ai sẽ trở thành tân
tổng thống vào nhiệm kỳ tới,
nhất là khi so với năm 2016
thì rõ ràng bối cảnh chính trị
Mỹ nămnay phức tạp và nhiều
vấn đề hơn hẳn. Dù vậy, một
khảo sát của tạp chí
Foreign
Policy
cho thấy khoảng 80%
chuyên gia thuộc 10 trường
đại học hàng đầuMỹ đều ủng
hộ ông Biden và kỳ vọng đại
diện đảng Dân chủ sẽ đắc cử.
TheoGSDeclanThompson
thuộc ĐHHarvard (Mỹ), cửa
thắng của ông Trump khá hẹp
vì ông không thu phục được
thêm các nhóm cử tri khác
ngoài những nhóm đã trung
thành từ năm 2016, thậm
chí một bộ phận thuộc các
nhóm này đã đào thoát qua
ông Biden sau bốn năm vỡ
mộng vì những lời hứa của
ông. Một bộ phận khác là các
cử tri ủng hộ đảng Cộng hòa
nói chung thì lại bất mãn, cho
rằng đảng này giờ trở thành
đảng của ông Trump chứ
không còn ủng hộ những giá
trị bảo thủ truyền thống nên
sẽ chọn ông Biden.
Đồng quan điểm, chuyên
gia Sarah Greer
thuộc công ty
tư vấn rủi ro Eurasia Group
(Mỹ) chỉ ra rằng ông Trump
đang gặp một bất lợi mà bất
kỳ lãnh đạo nào ra tái tranh
cử cũng phải đối mặt, đó
là những lỗi sai, phát ngôn
hoặc chính sách không được
lòng cử tri trong nhiệm kỳ
qua của ông sẽ bị đem ra so
sánh với các cam kết tranh
cử của ông Biden. Theo bà,
“ông Joe Biden chỉ cần vẽ
ra một viễn cảnh nước Mỹ
sẽ tươi đẹp hơn khi ông trở
thành tổng thống là những
người đang không thích ông
Trump sẽ tự động so sánh hai
bên, dù rõ ràng ông Biden
trên thực tế chưa làm được
gì cả”. Bên cạnh đó, việc
ông Biden từng làm phó
tổng thống dưới thời Tổng
thống Barack Obama cũng
sẽ ghi thêm điểm trong mắt
cử tri là người từng lãnh đạo
nước Mỹ thành công, dù rằng
công đầu phải thuộc về ông
Obama vì cơ bản cương vị
phó tổng thống không đưa
ra quyết định quan trọng.
Dù vậy, không thể loại
trừ khả năng ông Trump sẽ
giành được một chiến thắng
như năm 2016 vì rõ ràng tình
thế hiện tại khá giống bốn
năm trước - bị dẫn trước ở
hầu hết các bang nhưng vẫn
giành được ưu thế nhất định
ở các bang chiến địa.•
