16
Quốc tế -
Thứ Tư11-11-2020
Tiêu điểm
THIÊNÂN
H
iện công tác xây dựng
chuẩn bị cho lễ nhậm
chức của tổng thốngMỹ
nhiệm kỳ bốn năm tới vào
ngày 20-1-2021 đã bắt đầu tại
trung tâm thủ đôWashington,
D.C. Tuy nhiên, diễn biến
hậu bầu cử Mỹ năm nay lại
không suôn sẻ như các kỳ
bầu cử trước.
Chiếnthắngđãđượccáchãng
truyền thông lớn nhỏ của Mỹ
xácđịnh thuộcvềứngviênDân
chủ Joe Biden - giống với ứng
viên Cộng hòa DonaldTrump
năm2016.Kết quảđược chứng
thực cuối cùng phải vài tuần
nữa mới có nhưng gần như
chắc chắn sẽ không thay đổi
được thực tế là ông Biden đã
thắng ông Trump trong cuộc
bầu cử ngày 3-11. Ông Biden
cũng đã được hàng loạt lãnh
đạo thế giới chúcmừng nhưng
khả năng lớn ông sẽ không
có được một quá trình nhận
chuyển giao quyền lực suôn
sẻ như ông Trump từng nhận
từ người tiền nhiệm Barack
Obama năm2016, vì hiện ông
Trump vẫn chưa chấp nhận
thua cuộc.
Ông Biden đang
rất khẩn trương
Có thể nói ôngBiden không
bỏ lỡ giây nào cho kế hoạch
hành động của mình. Sau khi
được xác định là người thắng
cử, ông Biden bắt tay ngay
vào xúc tiến ưu tiên số một:
KhốngchếđạidịchCOVID-19.
Ngay trong ngày 9-11, ông
Biden họp báo công bố đội
đặc nhiệm chống dịch. Điểm
lưu ý là trong ngày này có tới
hai cuộc họp báo của cả chính
phủ chuyển tiếp và chính phủ
đương nhiệm về COVID-19.
Vài giờ sau khi ôngBiden họp
báo thì Phó Tổng thốngMike
Pence cũng họp báo tại Nhà
Trắng về nội dung chống dịch.
Bài phát biểu trên truyềnhình
của ôngBiden về khủng hoảng
COVID-19 mang cung cách
72 ngày đối đầu của 2 ông
Trump và Biden
Trong khi ông Biden bắt tay hành động cho kế hoạch sau đắc cử thì ông Trump đang đẩymạnh
cuộc chiến pháp lý trong 72 ngày tới.
Theo đài
CNN
, ngày 9-11, hãng dược Pfizer (Mỹ) và
BioNtech (Đức) thông báo vaccine hai hãng phát triển
chung đến nay đã chứng minh có hiệu quả đến 90% qua
các cuộc thử nghiệm.
TS Anthony Fauci, Giám đốc Viện Các bệnh dị ứng
và truyền nhiễm quốc gia Mỹ, thành viên cấp cao đội
chống dịch COVID-19 của chính phủ Tổng thống Donald
Trump, nói rằng dù vaccine của Pfizer có được đưa vào sử
dụng khẩn cấp thì khả năng lớn người dân sẽ được tiêm
vào cuối năm nay. Ông Fauci tin Pfizer sẽ nộp đơn xin cấp
phép cho vaccine được sử dụng khẩn cấp trong tuần tới.
Hãng tin
Reuters
cho biết: Ngày 9-11, đại diện Bộ Y
tế Nga cũng thông báo vaccine Sputnik V của Nga hiệu
quả hơn 90%, theo dữ liệu từ việc tiêm chủng trong công
chúng chứ không phải từ cuộc thử nghiệm đang thực hiện.
Nga đã đưa vaccine Sputnik V vào sử dụng nội địa dù tiến
trình thử nghiệm chưa hoàn tất.
Trong khi đó Brazil tạm dừng thử nghiệm vaccine
CoronaVac do Tập đoàn Sinovac Biotech của Trung Quốc
phát triển vì “biến cố bất lợi nghiêm trọng” khi đang thử
nghiệm giai đoạn 3. Sinovac bác bỏ ứng viên vaccine của
mình có vấn đề về an toàn.
Ngày 9-11, kỳ họp Đại hội đồng Y tế thế giới lần thứ 73
diễn ra theo hình thức trực tuyến với sự tham dự của các
nước thành viên và các nước quan sát viên của Tổ chức Y
tế Thế giới (WHO), không có Đài Loan. Chỉ những nước
thành viên Liên Hợp Quốc mới có thể trở thành thành
viên của WHO và Đài Loan bị rút đại diện ở Liên Hợp
Quốc năm 1971.
ĐĂNG KHOA
Tổng thốngDonald Trump chơi golf tại sân golf riêng của ông ở
Sterling, bang Virginia (Mỹ) chiều 7-11 khi kết quả bầu cử được
truyền thông đồng loạt công bố với chiến thắng thuộc về
ứng viên Joe Biden. Ảnh: ABCNEWS
COVID-19:Mỹ khảnăng lớn tháng tới có vaccine
Ông Trump sa thải Bộ trưởng
Quốc phòng Mỹ
Tìnhhình thêmrối khi ôngTrumpngày9-11 lênTwitter thông
báo ông đã sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper. Thông
báosathảicấpdướitrênTwitterlàmộtthóiquencủaôngTrump
nhưng với một vị trí quan trọng như bộ trưởng Quốc phòng và
đặc biệt vào thời điểm sắp kết thúc nhiệm kỳ thì động thái này
gây khánhiều tranhcãi. ÔngTrumpvàôngEsper từngbất đồng
lớnquanhchuyệnôngTrumpmuốnđưaquânđội dẹpbạo loạn
biểu tình sau sự việc người damàu George Floyd bị cảnh sát da
trắng dùng gối ghè cổ đến chết nhưng ông Esper không chịu.
Bị sa thải không bất ngờ với ông Epser vì vài tuần trước bầu cử
ông đã có sẵnmột lá thư từ chức.
Đây có thể làbướcđi đầu tiênđánhdấubước khởi đầu của 72
ngày-từngàyôngBidenđượcxácđịnhchiếnthắngtớingàyông
nhậm chức (20-1-2021) - không chắc chắn nhất lịch sử hiện đại
Mỹ. Truyền thôngMỹ dự báo sau ông Esper có thể sẽ đến Giám
đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Christopher Wray và Giám
đốc Cơ quanTình báoTrung ươngMỹ (CIA) Gina Haspel phải ra
đi. Hai nhân vật này có nhiều bất đồng với ôngTrump và truyền
thông Mỹ từng đưa tin ông cân nhắc sa thải hai người này sau
bầucử.Việcbanhânvật này rađi khảnăng lớnsẽ làmtăng thêm
sự rối loạn bên trong chính phủTrump ở giai đoạn chuyển tiếp.
Rất khóđể tin rằngquânđội,
cơ quanmật vụ, FBI hay bất kỳ
cơ quan nào sẽ đi cùng ông
Trump nếu đại cử tri đoàn hay
tòa án quyết khác.
GS
ROBERT CHESNEY
,
chuyên gia
về luật an ninh quốc gia tại ĐH Texas
Ông Trump không
thể chặn tiến trình
chuyển giao quyền
lực mà chỉ có thể
làm chậm chút ít
tiến trình này.
hoàn toàn khác ông Trump.
Trong khi ông Trump xem
nhẹ chuyện mang khẩu trang
và nói virus sẽ tự biến mất
thì ông Biden nói đeo khẩu
trang là cách đơn giản tốt nhất
để kiểm soát tình hình. Ông
Biden hoan nghênh diễn biến
khả quan của việc phát triển
vaccine nhưng cũng thận trọng
phải “nhiều tháng nữa” trước
khi có thể tiếnhành tiêmchủng
hàng loạt, nên người dân vẫn
nênmang khẩu trang, thậmchí
ông nói ông sẽ bắt buộc điều
này thành quy định một khi
chính thức làm tổng thống.
BêncạnhđốiphóCOVID-19,
trong ngày 9-11, ôngBiden và
liên danh phó tổng thống - bà
Kamala Harris cũng họp với
các cố vấn chuyển tiếp.
Ông Trump “vẫn đang
trong cuộc chiến”
Mọi chuyện sẽ không dễ với
ông Biden hay nói cách khác
là chưa biết đội ngũ chuyển
tiếp của ông sẽ làmđược gì và
làm được bao nhiêu khi ông
Trump “vẫn còn đang trong
cuộc chiến” và vẫn từ chối
hợp tác chuyển giao quyền
lực - như lời người quản lý
tranh cử của ông Trump nói
với đài
CNN
ngày 9-11.
Phía ông Trump hiện vẫn
theo đuổi hàng loạt vụ kiện
ở các tòa án về chuyện bỏ
phiếu, kiểm phiếu, cáo buộc
cuộc bầu cử bị gian lận, mà
sẽ phải mất nhiều ngày, thậm
chí nhiều tuầnmới có kết luận.
Trong ngày 9-11, ông Trump
tiếp tục chỉ đạo các đội ngũ
pháp lý và đội tranh cử theo
đuổi kiện kết quả bầu cử. Các
quan chức hàng đầu đội tranh
cử triệu tập toàn bộ nhân viên
về họp tại trụ sở ở ngoại ô
bang Virginia bàn việc này.
Các quản lý tranh cử nói rằng
ông Trump “vẫn đang trong
cuộc chiến”.
Theo thông tin từ
CNN
thì
phía ông Trump định công bố
cáo phó của những người đã
chết mà bên này cho là có tên
trong số cử tri bỏ phiếu cho
ông Biden. Ông Trump cũng
đang được con rể kiêm cố vấn
cấp cao Jared Kushner, luật
sư riêng Rudy Giuliani - cố
vấn tranh cử đề nghị nên tổ
chức vận động dạng tranh cử
khắp nước Mỹ kêu gọi kiểm
lại phiếu.
Tuy nhiên, theo các nguồn
tin của
CNN
thì cũng chính
con rể Kushner và cả đệ nhất
phu nhân Melania Trump đã
bàn về chuyện ông Trump
nên thừa nhận thất bại. Song
hai người con trai lớn của
ông Trump là Donald Trump
Jr. và Eric Trump thì khuyên
cha không từ bỏ.
Hiện chính phủ ông Trump
vẫn chưa xúc tiến ký tá giấy
tờ để chính thức bắt đầu tiến
trình chuyển tiếp. Bên trong
NhàTrắnghiệnvẫncósuynghĩ
chung là chuyện chuyển tiếp
sẽ không thể xúc tiến một khi
ôngTrump chưa nhận thua hay
chính phủ ông Trump chính
thức tuyên bố ông Biden là
người chiến thắng.
Liệu ông Trump có né
được chuyển tiếp?
Tuy nhiên, hãng tin
Reuters
dẫn nhận định nhiều chuyên
gia an ninh quốc gia Mỹ cho
rằng dù ông Trump có không
hài lòng về kết quả bầu cử thì
cũngkhôngthayđổiđượctruyền
thống chuyển tiếp quyền lực
hòa bình của Mỹ. Theo các
chuyên gia, ông Biden hoàn
toàn có thể nhận chuyển giao
quyền lực và ông Trump chỉ
có thể làm chậm chút ít tiến
trình này.
Các quan chức chính phủ
có lời thề phải tôn trọng hiến
phápMỹ. Lời thề này yêu cầu
phải công nhận ông Biden là
tổng thống đắc cử nếu ông
được từ 270 đại cử tri trở lên
bầu chọn, bất kể ông Trump
nói gì. Hơn nữa, Luật Chuyển
tiếp tổng thống năm1963 yêu
cầu các công chức phải tuân
thủ tiến trình chuyển tiếp. Sau
cuộc bầu cử, các công chức có
thời hạn phải cung cấp dữ liệu
cũng như cách tiếp cận công
việc cho các công chức mới.
Theo luật, tiến trình chuyển
tiếp sẽ chuyển sang một trạng
thái gấp hơn một khi Cơ quan
Quản lý các dịch vụ công
(GSA) vốn quản lý các trụ
sở liên bang xác định rõ ràng
người chiến thắng. Thời điểm
này đội chuyển tiếp của tổng
thống đắc cử có thể thu thập
các báo cáo, tiếp cận các quỹ,
gửi đại diện đến các cơ quan
chính phủ. Hiện GSA đang
làmáp lực để ôngTrump chính
thức công nhận ông Biden là
tổng thống đắc cử và tạo điều
kiện chuyển tiếp quyền lực.•
Ông Joe Biden họp trực tuyến
với đội chống dịch COVID-19
ngày 10-11. Ảnh: REUTERS
