6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai 14-12-2020
Hành vi làm giả giấy tờ rất rõ
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã phản ánh, theo hồ sơ, năm 2010, vợ chồng bà
NguyễnThịTin vay của ôngĐinhQuangHướng 400 triệu đồng. ÔngHướng
yêu cầu giữ giấy tờ nhà, đất do vợ chồng bàTin đứng tên. Năm2016, do kinh
tế khó khăn, chồng qua đời nên bà Tin ở quê ngoài Bắc gọi điện thoại nhờ
ông Hướng tìm người bán nhà, đất để lấy tiền trả nợ. Tuy nhiên, khi bà Tin
trở lại Đồng Nai thì phát hiện ông Hướng đã bán nhà, đất của bà nên tố cáo.
Công anTP BiênHòa xác định những chữ ký, dấu vân tay của vợ chồng bà
Tin trong hợp đồngmua bán cho ông Hướng đều là giả. Sau đó ông Hướng
đã sang tên nhà, đất cho chính mình trước khi bán cho người thứ ba. Tuy
nhiên, công an không khởi tố vụ án vì hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm
hình sự. Cơ sở là theo kết quả định giá mảnh đất có diện tích 104 m
2
theo
giá Nhà nước quy định năm 2011, tại thời điểm ông Hướng làm giả giấy
tờ chỉ có giá 32 triệu đồng. Căn nhà cấp bốn, do qua nhiều đời chủ, bị sửa
chữa, thay đổi nên không định giá được. Giá trị tài sản bị thiệt hại dưới 50
triệu đồng thuộc trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, thời hạn truy cứu
chỉ là năm năm đã hết...
Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao vừa chấp nhận
kháng nghị giám đốc thẩm của VKSND Tối cao hủy cả
hai bản án sơ và phúc thẩm vụ Phạm Thị Phi Phượng lừa
đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo hồ sơ, tháng 7-2006, Cienco 1 ký hợp đồng với
nhà thầu BFMC thi công khoan hạ cọc thép vào đá gốc
thuộc dự án Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Nhà thầu
BFMC liên kết với Công ty CP Xây dựng công trình giao
thông 69 - ANY Hàn Quốc (Công ty 69) thực hiện hợp
đồng. Tháng 8-2007, sau khi hoàn thành hợp đồng trị giá
hơn 3,6 triệu USD, Cienco 1 còn nợ BFMC hơn 754.000
USD.
Tháng 5-2011, Phượng được thuê làm kế toán ngoài giờ
cho Công ty 69 đã tư vấn cho giám đốc công ty đòi khoản
tiền mà Cienco 1 còn nợ BFMC. Tuy nhiên, sau khi được
cung cấp hồ sơ, Phượng đã xin nghỉ việc và lập Công ty
Haduc.
Cuối tháng 11-2012, Phượng làm việc với Phan Ngọc
Thụy để yêu cầu thanh toán công nợ giúp cho BFMC.
Phượng bịa chuyện BFMC còn nợ Phượng 20 tỉ đồng và
giám đốc Cienco 1 đồng ý cho Phượng nhận khoản tiền
công nợ của BFMC còn lại để trừ nợ.
Phượng thỏa thuận với Thụy nhờ làm giúp một số văn
bản, thủ tục thanh toán thì sẽ chi 18% trên tổng số tiền
nhận được. Phượng đã giả mạo chữ ký của giám đốc
Cienco 1, con dấu nhà thầu BFMC làm công văn thanh
toán công nợ, chuyển tiền vào tài khoản của Công ty
Haduc.
Căn cứ hồ sơ này, Cienco 1 và Ban quản lý dự án Nhà
máy lọc dầu Dung Quất đã chuyển tổng cộng hơn 717.000
USD, tương đương gần 15 tỉ đồng, cho Phượng. Phượng
đã trả nợ thay cho BFMC 738 triệu đồng, chi cho Thụy
3,2 tỉ đồng; số còn lại hơn 11 tỉ đồng Phượng chiếm đoạt.
TAND tỉnh Quảng Ngãi xử sơ thẩm, phạt Phượng 15
năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Thụy bị truy tố
tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công
vụ nhưng được tòa tuyên vô tội. VKSND tỉnh kháng nghị
đề nghị tuyên bị cáo Thụy phạm tội. Sau đó, TAND Cấp
cao tại Đà Nẵng xử phúc thẩm đã tuyên y án sơ thẩm.
Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao cho rằng lãnh đạo,
kiểm sát viên đánh giá chứng cứ không đầy đủ, bỏ lọt tội
phạm và người phạm tội. Phượng và Thụy có đủ dấu hiệu
tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức, đưa hối
lộ và nhận hối lộ.
Khi Phượng đến, Tiến không kiểm tra, thẩm định mà đã
ký nháy, trình lãnh đạo công ty để thanh toán công nợ cho
nhà thầu để Phượng chiếm đoạt. Hành vi của Tiến có dấu
hiệu của tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng
nhưng không được điều tra, xử lý, có dấu hiệu bỏ lọt tội
phạm.
Kiểm sát viên thực hành quyền công tố tại phiên tòa sơ
thẩm còn bị động trong xử lý tình huống tranh tụng tại
phiên tòa. Tòa cấp sơ thẩm tuyên mức án nhẹ nhưng VKS
không kháng nghị hoặc báo cáo kháng nghị kịp thời. Quá
trình thẩm vấn tại tòa, HĐXX sơ thẩm đã không đánh giá
đầy đủ, chính xác nội dung một số quyết định.
Số tiền Phượng chiếm đoạt là đặc biệt lớn nhưng tòa chỉ
tuyên 15 năm tù là quá nhẹ. Tuy nhiên, VKS không kháng
nghị phúc thẩm hoặc không báo cáo kháng nghị giám đốc
thẩm về mức hình phạt đối với bị cáo này.
NAMAN
Hủy 2bảnánvì códấuhiệubỏ lọt tội phạm
Nhà, đất
của bà
Nguyễn Thị
Tin trong
vụ việc.
Ảnh: VŨHỘI
Cần xem lại vụ
làm giả hồ sơ
chiếm nhà
Theo luật sư, việc công an xác định giá trị thiệt hại
tài sản dưới 50 triệu đồng để cho rằng hành vi
vi phạm ít nghiêm trọng là chưa chuẩn.
NGÂNNGA
S
au bài
“Làm giả giấy tờ để
chiếm nhà nhưng không bị
khởi tố”
,
Pháp Luật TP.HCM
nhận được ý kiến của các luật sư
(LS) không đồng tình với quyết
định của Công an TP Biên Hòa,
Đồng Nai. Trước đó, cơ quan
điều tra (CQĐT) xác định toàn bộ
giấy tờ sang nhượng mua bán đất
được ông Đinh Quang Hướng làm
giả nhưng không khởi tố vụ án vì
lý do hết thời hiệu truy cứu trách
nhiệm hình sự.
Định giá tài sản theo
giá thị trường
Theo LS Lê Văn Hoan, Đoàn LS
TP.HCM, Điều 341 BLHS 2015
quy định tội làm giả hoặc sử dụng
con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ
chức có khung hình phạt cao nhất
đến bảy năm tù nếu có tình tiết định
khung là thu lợi bất chính 50 triệu
đồng trở lên.
Như vậy, giá trị nhà, đất mà ông
Hướng chiếm đoạt của bị hại là yếu
tố để đánh giá hành vi phạm tội ít
nghiêm trọng hay nghiêm trọng.
Bởi trước đó công an không khởi
tố vụ án vì cho rằng hết thời hiệu
truy cứu trách nhiệm hình sự khi
xác định hành vi của ông Hướng
gây thiệt hại dưới 50 triệu đồng
(thuộc trường hợp ít nghiêm trọng).
LS Hoan phân tích: Điều 4 Nghị
định 30/2018 (về định giá tài sản
trong tố tụng hình sự) quy định
nguyên tắc định giá phải phù hợp
với giá thị trường của tài sản cần
Giá trị tài sản là nhà,
đất mà ông Hướng
chiếm đoạt của bị hại là
yếu tố để đánh giá hành
vi phạm tội ít nghiêm
trọng hay nghiêm trọng.
định giá hoặc tài sản tương tự với
tài sản cần định giá tại thời điểm và
nơi tài sản được yêu cầu định giá.
Cạnh đó, Điều 17 của nghị định này
còn quy định nếu tài sản bị mất, thất
lạc, bị hủy hoại, hư hỏng toàn bộ
và không có khả năng khôi phục
thì xác định giá theo hồ sơ của tài
sản trên cơ sở các thông tin, tài liệu
thu thập được.
Trong vụ này, CQĐT căn cứ vào
giá đất do Nhà nước ban hành năm
2011 (thời điểm ông Hướng làm giả
giấy tờ) để cho rằng giá trị tài sản bị
chiếm đoạt dưới 50 triệu đồng mà
không định giá theo giá thị trường
là không đúng.
CQĐT còn cho rằng tài sản trên
đất là căn nhà cấp bốn, do qua nhiều
đời chủ, bị sửa chữa, thay đổi nên
không định giá được và tài sản trong
nhà quá lâu không thể xác định giá.
Theo LS Hoan, nhận định như vậy
là sai, bởi nếu đã xác định được có
căn nhà cấp bốn trên đất mà hiện
nay nhà không còn thì căn cứ vào
đơn giá nhà do UBND cấp tỉnh
ban hành, dựa trên cơ sở năm xây
dựng hoàn thành trừ đi phần khấu
hao vẫn có thể xác định được giá
trị căn nhà.
Đồng tình, LS-TS Nguyễn Hữu
Thế Trạch (Đoàn LS TP.HCM)
cũng cho rằng cần phải làm rõ về
thời điểm tính thiệt hại. Theo đó,
thiệt hại là giá trị quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản
trên đất tại thời điểm ông Hướng
chuyển nhượng đất cho bên thứ ba,
chứ không phải khi làm giả giấy tờ.
Giá trị tài sản phải được tính theo
giá thị trường, chứ không phải áp
giá nhà nước năm 2011.
Có thể khiếu nại
quyết định không khởi tố
TheoLSHoan, tại Điều 341BLHS
quy định tình tiết định khung là “thu
lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên”.
Thực tế, việc vaymượn tiền giữa ông
Hướng và người bị hại vẫn tồn tại
quan hệ vay mượn và người bị hại
có trách nhiệm trả nợ. Tuy nhiên,
toàn bộ số tiền ông Hướng làm giả
giấy tờ để bán nhà, đất được coi là
khoản thu lợi bất chính.
Nếu xác định được giá trị nhà, đất
bị chiếm đoạt trị giá trên 50 triệu
đồng thì khung hình phạt đối với
hành vi làm giả hồ sơ này lên tới
bảy năm tù. Theo Điều 9 BLHS,
mức cao nhất của khung hình phạt
từ trên ba năm đến bảy năm tù thuộc
trường hợp tội phạm nghiêm trọng
và thời hiệu truy cứu trách nhiệm
hình sự loại tội này là 10 năm (Điều
27 BLHS). Vì thế, việc Cơ quan
CSĐT Công an TP Biên Hòa xác
định số tiền thiệt hại mà ông Hướng
gây ra là 32 triệu đồng để ra quyết
định không khởi tố vụ án với lý do
hết thời hiệu là chưa chuẩn.
LSTrạch cho rằng để bảo vệ quyền
lợi của mình, người bị hại có thể căn
cứvàokhoản2Điều158BLTTHSđể
khiếu nại quyết định không khởi tố vụ
án, yêu cầuCQĐTđịnh giá lại tài sản
theo giá thị trường. Đồng thời, người
bị hại có thể căn cứĐiều 159 vàĐiều
161 BLTTHS để kiến nghị VKS ra
quyết định hủy bỏ quyết định không
khởi tố vụ án hình sự của CQĐT.•
