 
          16
        
        
          Quốc tế -
        
        
          ThứBa20-4-2021
        
        
          Nga có “vũ khí không ngờ” có
        
        
          thể làm Ukraine không kịp trở tay
        
        
          Hộ chiếuNga cấp hàng loạt cho cư dânDonbass sẽ là yếu tố quyết định liệuNga có đổ quân can thiệp vào
        
        
          vùng này hay không.
        
        
          VĨ CƯỜNG
        
        
          N
        
        
          gày 17-4, Bộ Ngoại
        
        
          giao Ukraine bất ngờ
        
        
          yêu cầu một quan chức
        
        
          ngoại giao cấp cao tại Đại sứ
        
        
          quán Nga ở thủ đô Kiev có
        
        
          72 giờ, tính từ ngày 19-4 (giờ
        
        
          địa phương), để rời khỏi nước
        
        
          này. Đây là động thái đáp trả
        
        
          của phía Ukraine sau khi Nga
        
        
          trước đó cùng ngày cũng ra
        
        
          lệnh trục xuất một nhân viên
        
        
          Lãnh sự quán Ukraine tại TP
        
        
          St.Petersburg với cáo buộc
        
        
          tìm cách tiếp cận trái phép
        
        
          nguồn cơ sở dữ liệu của các
        
        
          cơ quan hành pháp Nga.
        
        
          Diễn biến này đến trong
        
        
          bối cảnh Moscow vẫn tiếp
        
        
          tục dồn lượng lớn binh sĩ và
        
        
          khí tài quân sự tới biên giới
        
        
          giáp Đông Ukraine và triển
        
        
          khai nhiều tàu chiến đến
        
        
          Biển Đen. Căng thẳng giữa
        
        
          hai nước nhiều khả năng vẫn
        
        
          sẽ kéo dài.
        
        
          Nga, Ukraine và
        
        
          câu chuyện hộ chiếu
        
        
          Hiện nhiều chuyên gia vẫn
        
        
          cảnh báo rằng khả năng bùng
        
        
          nổ chiến tranh tổng lực giữa
        
        
          Nga và Ukraine ở Donbass
        
        
          vẫn rất cao. Tuy nhiên, để có
        
        
          thể đưa quân vào Donbass thì
        
        
          Moscow phải có lý do chính
        
        
          đáng, nếu khôngmuốn bị Kiev
        
        
          cáo buộc là xâm lược và lý
        
        
          do này đã xuất hiện dưới một
        
        
          hình thức: Tấmhộ chiếu Nga.
        
        
          Theo bài viết mới đây của
        
        
          chuyên gia Peter Dickinson
        
        
          thuộc tổ chức nghiên cứu Hội
        
        
          đồng Đại Tây Dương (Mỹ),
        
        
          hai năm qua Moscow đã tiến
        
        
          hành cấp khoảng 650.000
        
        
          hộ chiếu cho một lượng lớn
        
        
          cư dân Ukraine tại khu vực
        
        
          do phe ly khai kiểm soát ở
        
        
          Donbass. Những người này
        
        
          sau đó sẽ có cơ hội được nhập
        
        
          tịch Nga. Hồi năm 2019,
        
        
          Tổng thống Nga Vladimir
        
        
          Putin từng lên tiếng giải thích
        
        
          động thái này là vì mục đích
        
        
          nhân đạo và không vi phạm
        
        
          tinh thần của hai thỏa thuận
        
        
          Minsk đã xác lập.
        
        
          Tuy nhiên, ông Dickinson
        
        
          cho rằng mọi chuyện không
        
        
          đơn giản như cách giải thích
        
        
          của người đứng đầuMoscow.
        
        
          Một khi Nga cấp hộ chiếu
        
        
          cho người dân tại vùng lãnh
        
        
          thổ ly khai ở Đông Ukraine
        
        
          cũng đồng nghĩa rằng Nga
        
        
          nhận về nghĩa vụ pháp lý
        
        
          bảo hộ những người dân này
        
        
          ở Ukraine bằng biện pháp
        
        
          chính trị, bằng công cụ pháp
        
        
          lý quốc gia và quốc tế; và còn
        
        
          cả bằng hành động quân sự.
        
        
          Trên thực tế, Moscow trong
        
        
          tháng qua không hề giấu giếm
        
        
          khả năng sẽ can thiệp để
        
        
          bảo vệ cái mà nước này gọi
        
        
          là “những cư dân nói tiếng
        
        
          Nga trong khu vực”. Đơn cử,
        
        
          ngày 8-4, ông Dmitry Kozak,
        
        
          Phó Chánh Văn phòng tổng
        
        
          thống Nga, từng cảnh báo
        
        
          rằng Moscow chắc chắn sẽ
        
        
          điều quân đội bảo vệ các cư
        
        
          dân ở Donbass và một cuộc
        
        
          chiến giữa Nga và Ukraine
        
        
          sẽ là hồi kết của Kiev.
        
        
          Việc cấp hộ chiếu cho cư
        
        
          dân Donbass cũng được đánh
        
        
          giá là một bước đi rất cao tay
        
        
          của Nga, giúp nước này tăng
        
        
          ảnh hưởng trong khi lại khiến
        
        
          Ukraine rất khó xử. Dù Kiev
        
        
          có đối phó bằng chính sách
        
        
          “có đi có lại”, đồng ý cấp hộ
        
        
          chiếu Ukraine cho cư dân
        
        
          Nga thì cũng chỉ rất hạn chế,
        
        
          vì sẽ không có mấy người
        
        
          Nga xin được cấp hộ chiếu
        
        
          Ukraine, trong khi rất nhiều
        
        
          người Ukraine hiện muốn có
        
        
          hộ chiếu Nga.
        
        
          Hai kịch bản có thể
        
        
          xảy ra
        
        
          Với các thông tin trên,
        
        
          chuyên giaDickinson dự đoán
        
        
          Binh sĩ Ukraine trongmột lần tuần tra ở TP Luhansk thuộc vùngDonbass (ĐôngUkraine)
        
        
          gần biên giới Nga. Ảnh: REUTERS
        
        
          Tình hình dịch ở Campuchia vẫn rất phức tạp
        
        
          khi nước này ghi nhận 618 ca nhiễm mới trong
        
        
          ngày 18-4, đưa tổng số người bệnh lên 6.389
        
        
          người, theo hãng tin
        
        
          
            AFP
          
        
        
          . Các ca nhiễm ở nước
        
        
          này tăng đột biến từ đợt bùng phát tháng 2. Hai
        
        
          tháng qua, Campuchia có 43 người chết vì dịch.
        
        
          Thời điểm hiện tại có hơn 1.000 bệnh nhân
        
        
          COVID-19 đang điều trị tại các bệnh viện và
        
        
          đây đã là năng lực chữa trị tối đa của các bệnh
        
        
          viện. Ngày 18-4, Campuchia đã tận dụng hai
        
        
          trung tâm tiệc cưới làm bệnh viện dã chiến.
        
        
          Trước đó, một khách sạn không còn khai thác ở
        
        
          Phnom Penh được chuyển đổi thành một bệnh
        
        
          viện 500 giường. Từ ngày 6-4, Thủ tướng Hun
        
        
          Sen chỉ đạo các quan chức ngành y tế chuẩn bị
        
        
          cho khả năng chữa trị bệnh nhân COVID-19
        
        
          ngay tại nhà.
        
        
          Tình hình Thái Lan còn tệ hơn sau khi hứng
        
        
          làn sóng dịch thứ ba từ đầu tháng 4, với kỷ lục
        
        
          tới 1.767 ca nhiễm mới và thêm hai người chết
        
        
          trong ngày 18-4, theo
        
        
          
            Tân Hoa Xã
          
        
        
          . Rất đáng lo
        
        
          là hầu hết trong số ca nhiễm này đều là nhiễm
        
        
          nội địa, trong cộng đồng (1.765 ca), chỉ có hai
        
        
          ca nhiễm nằm trong khu cách ly.
        
        
          Hiện làn sóng dịch mới đã lan ra tới hơn 70
        
        
          tỉnh ở Thái Lan. Tổng số ca nhiễm ở nước này
        
        
          tính đến ngày 18-4 là 42.352 với 101 người
        
        
          chết. Tình hình này buộc chính phủ Thái Lan
        
        
          phải thực hiện nhiều biện pháp ngăn đà lây như
        
        
          đóng cửa trường học, cấm tụ tập từ 50 người trở
        
        
          lên, cấm bán và uống rượu… trong ít nhất hai
        
        
          tuần. Nhiều khả năng Thái Lan cũng phải hoãn
        
        
          kế hoạch đón lại khách quốc tế.
        
        
          Trong khi đó, tình hình tại Ấn Độ cũng thêm
        
        
          báo động khi nước này ghi nhận con số kỷ lục
        
        
          261.500 ca nhiễm mới trong ngày 18-4. Ấn Độ
        
        
          hiện là nước có số ca nhiễm cao thứ hai thế giới
        
        
          với hơn 15 triệu ca, trong đó gần 179.000 người
        
        
          đã chết.
        
        
          Nước có dịch nặng nhất thế giới vẫn là Mỹ với
        
        
          hơn 32,4 triệu ca nhiễm, trong đó hơn 581.000
        
        
          người chết tính đến ngày 19-4. Tuy nhiên, Mỹ
        
        
          cũng là nước có tỉ lệ dân được tiêm vaccine cao
        
        
          nhất thế giới tính đến lúc này - 50,4%, tương
        
        
          đương 130 triệu dân từ 18 tuổi trở lên.
        
        
          Tính đến ngày 19-4, COVID-19 đã lây nhiễm
        
        
          hơn 142 triệu người trên toàn cầu, trong đó hơn
        
        
          3 triệu người đã chết.
        
        
          
            ĐĂNG KHOA
          
        
        
          DịchởThái Lan, Campuchiangày càng thêmbáođộng
        
        
          Sẽ là ác mộng đối với Ukraine nếu
        
        
          Nga đưa quân vào Donbass
        
        
          Theo tờ
        
        
          The Guardian
        
        
          , bất kỳ kịch bản nào mà quân đội
        
        
          NgađổquânvàoDonbass cũng sẽ là ácmộngđối với Ukraine
        
        
          bởi chênh lệch lớn về sức mạnh quân sự. Kể từ khi chiến sự
        
        
          ở Donbass bùng phát vào năm 2014, Kiev đã nhanh chóng
        
        
          thúc đẩy chi tiêu quốc phòng và tìmkiếm sự ủng hộ từ cộng
        
        
          đồng quốc tế, và trên thực tế cũng đã đạt được một số cải
        
        
          thiện về chất lượng huấn luyện binh sĩ và khí tài. Tuy nhiên,
        
        
          quá trình hiện đại hóa này lại gặp nhiều hạn chế, chẳng hạn
        
        
          trong việc cải thiện máy bay không người lái (UAV), thiết bị
        
        
          liên lạc an toànvà xe tăng chiếnđấu. Hơnnữa, phần lớn trang
        
        
          thiết bị của quân đội Ukraine là từ thời Liên Xô.
        
        
          NếuNga ra tay tổng lực thì nước này có thể ápdụngnhiều
        
        
          chiến thuật khác nhau, mở các cuộc công kích sử dụng
        
        
          không quân, đặc nhiệm và lính dù, cùng tác chiến điện tử.
        
        
          Quân đội Nga so với giai đoạn 2014-2015 cũng đã tiến bộ
        
        
          hơn rất nhiều với kinh nghiệm huấn luyện, chiến đấu, đã
        
        
          triển khai mới các đội hình chiến thuật dọc theo biên giới
        
        
          với Ukraine, cũng như mở rộng năng lực hậu cần.
        
        
          Ukraine có thể rơi vào thế bất lợi nếubị công kích từhướng
        
        
          Crimeavàtừphíabắc,nơiNgađãxâydựngđượcmộtcăncứchỉ
        
        
          cáchbiêngiớiUkrainevàitrămkilomet.NơiđâyNgacóxetăng,
        
        
          pháovàthậmchícảtênlửađạnđạotầmngắn.Lúcđó,Ukraine
        
        
          chỉ có thể gây được thiệt hại nhiều nhất có thể trong các đợt
        
        
          giao tranhđầu tiên rồi rút lui để thực hiện chiến tranhdu kích.
        
        
          Nga phải có trách nhiệm
        
        
          xuốngthangcăngthẳng.Chúng
        
        
          tôi muốn một tiến trình chính
        
        
          trị để giải quyết căng thẳng ở
        
        
          một số khu vực của Ukraine
        
        
          nhằmđảmbảo sự hòa bình và
        
        
          ổn định cho người dân nước
        
        
          này. Tôi hoàn toàn ủng hộ đối
        
        
          thoạivớiNgatrongnhữngcuộc
        
        
          thảo luận cởi mở, hòa nhã và
        
        
          tôn trọng lẫn nhau.
        
        
          Tổng thống Pháp
        
        
          
            EMMANUEL
          
        
        
          
            MACRON
          
        
        
          trả lời phỏng vấn
        
        
          đài
        
        
          CBS
        
        
          hôm 18-4
        
        
          Tiêu điểm
        
        
          Việc cấp hộ chiếu
        
        
          cho cư dân Donbass
        
        
          được đánh giá là
        
        
          một bước đi rất cao
        
        
          tay của Nga.
        
        
          7,86 tỉ
        
        
          là dân số thế giới tính
        
        
          đến trưa 19-4 (giờ Việt
        
        
          Nam), theo trang web
        
        
          thống kê Worldmeters.
        
        
          infor. Tính từ đầu năm
        
        
          đến giờ, thế giới có
        
        
          thêm hơn 41,6 triệu
        
        
          người được sinh ra
        
        
          nhưng cũng mất đi
        
        
          gần 17,5 triệu người.
        
        
          Trung bình mỗi ngày
        
        
          có khoảng 180.000
        
        
          người được sinh ra và
        
        
          75.000 người chết đi.
        
        
          
            ĐĂNG KHOA
          
        
        
          sẽ có hai kịch bản xảy ra liên
        
        
          quan tới một cuộc chiến trong
        
        
          tương lai ở Donbass.
        
        
          Kịch bản thứ nhất, Moscow
        
        
          sẽ đưa quân vào sáp nhập vùng
        
        
          Donbass vào lãnh thổ Nga
        
        
          tương tự như việc Moscow
        
        
          sáp nhập bán đảo Crimea
        
        
          năm 2014, trên danh nghĩa
        
        
          bảo vệ những người đã được
        
        
          cấp hộ chiếu.
        
        
          Tuy nhiên, để thực hiện điều
        
        
          này, Nga sẽ phải trả cái giá vô
        
        
          cùng đắt đỏ về chính trị và
        
        
          quân sự, cũng như có nguy cơ
        
        
          bị phương Tây cấm vận thời
        
        
          gian dài. Hơn nữa, động thái
        
        
          đó có thể không nhận được
        
        
          sự ủng hộ của người dân Nga
        
        
          giống như sự kiện Crimea.
        
        
          Kịch bản thứ hai mà ông
        
        
          Dickinson đánh giá khả thi
        
        
          hơn là quân đội Nga sẽ tiến
        
        
          vào Donbass với vai trò là lực
        
        
          lượng gìn giữ hòa bình để bảo
        
        
          vệ cư dân trong vùng chiến sự
        
        
          rồi xác lập hiện diện lâu dài ở
        
        
          đây. “Thông thường, một lực
        
        
          lượng nước ngoài một khi đã
        
        
          hiện diện thường trực trên lãnh
        
        
          thổ một quốc gia khác sẽ rất
        
        
          khó để bị đánh bật ra” - ông
        
        
          Dickinson nhận xét.•
        
        
          Làn sóng dịchmới ở Thái Lan đã lan ra hơn 70 tỉnh.
        
        
          Ảnh: EPA-EFE