16
Mỹ - Trung tiếp tục “đối đầu”
chuyệnđiều tranguồngốcCOVID-19
Hàng loạt cơ quanMỹ kêu gọi mở lại điều tra nguồn gốc virus gây dịch COVID-19 và đề nghị quốc tế hỗ trợ
nhưng Trung Quốc vẫn tỏ ý bất hợp tác.
VĨ CƯỜNG
P
hát biểu trong cuộc họp
báo ngày 25-5, cố vấn
của Tổng thống Joe
Biden kiêm thành viên nhóm
đặc trách chống COVID-19
của Nhà Trắng Andy Slavitt
khẳng định việc điều tra
tường tận nguồn gốc virus
SARS-CoV-2 là ưu tiên hàng
đầu của Mỹ hiện nay, theo tờ
The Financial Times
.
“Báo cáo điều tra sơ bộ
của Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO) hồi đầu nămvẫn chưa
đủ để giải thích hết mọi thứ
còn chưa sáng tỏ. Chúng ta
phải nỗ lực hơn nữa để đi tới
ngọn ngành vấn đề và chúng
ta cần Trung Quốc (TQ) minh
bạch hết sức có thể. Chúng
tôi cũng cần được WHO hỗ
trợ trong tiến trình điều tra
sắp tới bởi tới giờ chúng tôi
vẫn đang phải hành động một
mình” - ông Slavitt nói.
Mỹ tăng áp lực mở
điều tra nguồn gốc
COVID-19
Trước đó, cùng ngày, tại kỳ
họp trực tuyến thứ 74 của Đại
hội đồng Y tế thế giới - cơ
quan ra quyết định củaWHO,
đại diện phái đoànMỹ là lãnh
đạo cấp cao của Cơ quan
Phát triển quốc tế (USAID)
Jeremy Konyndyk có phát
biểu nhấn mạnh WHO phải
nhanh chóng đẩy mạnh tiến
trình tiếp theo của cuộc điều
tra nguồn gốc virus gây dịch
COVID-19 và sự liên quan
của TQ. Theo ông, trọng tâm
lúc này là đưa ra được các
điều khoản tham chiếu mới
rõ ràng, phản ánh “những ưu
tiên của tất cả quốc gia thành
viên” và đảm bảo cuộc điều
tra sắp tới được tiến hành
độc lập, mang tính khoa học
và do các chuyên gia trong
ngành đảm trách.
“Cần phải nghiêm túc và
nhanh chóng hơn nữa để truy
tìm nguồn gốc virus gây dịch
COVID-19 và sự liên quan
của TQ với vấn đề này, không
phải để quy trách nhiệm cho
bất kỳ bên nào, mà là để giúp
thế giới có sự phòng bị tốt hơn
cho kịch bản bùng phát một
đại dịch toàn cầu khác trong
tương lai” - ông Konyndyk
cho biết.
Trong cuộc họp báo ngày
23-5, Thư ký báo chí Nhà
Trắng Jen Psaki cũng đã kêu
gọi các nhóm chuyên gia
độc lập và cộng đồng quốc
tế cùng hỗ trợ Mỹ điều tra
nguồn gốc virus gây dịch
COVID-19 vì Washington
hiện chưa có đủ thông tin để
đưa ra kết luận chính xác mà
cần thêm dữ liệu. Bà cũng
nhắc lại nội dung tập tài liệu
của Bộ Ngoại giao Mỹ mà tờ
The Wall Street Journal
tiết
lộ về việc có ba chuyên gia ở
ViệnVirus học Vũ Hán thuộc
TPVũ Hán, tỉnh Hồ Bắc của
TQ ngã bệnh với triệu chứng
giống COVID-19 một tháng
trước khi ca nhiễm đầu tiên
được xác nhận và cho biết
các cơ quan tình báo Mỹ
khác đang xem xét kỹ lưỡng
thông tin này.
Đài
CNBC
dẫn lời cựu
Giám đốc Cơ quan quản lý
thực phẩm và dược phẩmMỹ
(FDA) Scott Gottlieb cho
rằng Mỹ và các quốc gia bất
ngờ quan tâm lại việc điều
tra nguồn gốc virus gây dịch
COVID-19 là bởi ngày càng
có nhiều thông tin cho thấy
SARS-CoV-2 thật sự đã bị rò
rỉ từ Viện Virus học Vũ Hán.
“Nếu như hồi năm trước
thì ai cũng sẽ nói virus phát
triển tự nhiên và không thể
rò rỉ từ phòng thí nghiệmTQ
được. Tuy nhiên, đến nay là
đã hơn một năm rồi mà giới
khoa học dù nghiên cứu cật
lực vẫn chưa thể tìm ra bằng
chứng cụ thể và rõ ràng là
virus lây lan tự nhiên từ động
vật sang người, trong khi các
báo cáo như kiểu
The Wall
Street Journal
mới đăng tải
lại liên tục xuất hiện” - ông
Gottlieb cho hay.
Đáng chú ý, ông Gottlieb
không phải chuyên gia duy
nhất thay đổi quan điểm về
nguồn gốc virus gây dịch
Đại diện phái đoàn TrungQuốc phát biểu tại kỳ họp thứ 74 củaĐại hội đồng Y tế thế giới ngày 24-5.
Ảnh: REUTERS
Tờ
Thời báo Hoàn Cầu
ngày 25-5 dẫn thông báo của
hải quân Trung Quốc (TQ) cho biết lực lượng này vừa tiến
hành một cuộc tập trận bắn đạn thật ở Biển Đông gần đây.
Nhân lực tham gia là một lữ đoàn không quân trực
thuộc hải quân, dưới quyền chỉ huy của Bộ tư lệnh chiến
khu Nam bộ của TQ. Loại máy bay được điều động tập
trận là dòng tiêm kích JH-7.
Thông báo dù không nêu rõ địa điểm cụ thể diễn ra cuộc
tập trận nhưng khẳng định đây là hoạt động thường kỳ
nhằm nâng cao năng lực tiến hành những chiến dịch tấn
công chính xác trên biển của phi công quân sự TQ.
Các phi công JH-7 được giao nhiệm vụ tấn công một
tuyến phòng thủ giả định trên biển từ độ cao thấp; thông
báo khẳng định các máy bay này đã bắn “hàng ngàn đạn
dược” và thả nhiều bom lên các mục tiêu.
Cuộc tập trận của TQ diễn ra trong bối cảnh nhóm tác
chiến tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Anh ngày
23-5 vừa bắt đầu sứ mệnh hợp tác quốc tế với điểm đến
đầu tiên là khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương,
nhiều khả năng sẽ đi ngang qua Biển Đông.
Hải quân Mỹ hồi 20-5 thông báo khu trục hạm USS
Curtis Wilbur đã tiến vào Biển Đông và tuần tra ở vùng
biển gần quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam
nhưng bị TQ chiếm đóng trái phép) nhằm thách thức yêu
sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh.
Hãng tin
Asian News International
cho rằng rất có thể
cuộc tập trận nói trên của TQ là để “thị uy”, đáp trả động
thái của Mỹ ở Hoàng Sa nhưng
Thời báo Hoàn Cầu
dẫn ý
kiến một số chuyên gia TQ phủ nhận lập luận này.
PHẠM KỲ
TrungQuốc tập trận, bắn“hàngngànđạndược” xuốngBiểnĐông
Trả lời phỏng vấn của
The Wall Street Journal
, GS
Lawrence Gostin thuộc ĐH Georgetown (Mỹ) cho rằng
TQhiện đang khiến cho việc điều tra nguồn gốc đại dịch
COVID-19 trở nên rất khó khăn do thái độ bất hợp tác
của nước này. Nếu TQ không đồng ý mở cửa để đón các
đoàn chuyên gia quốc tế vào tiếp tục điều tra thì có thể
tiến trình này sẽ đi vào ngõ cụt.
Trong khi đó, WHO lại không có thẩm quyền để ép
TQmở cửa biên giới mà thậm chí lại có phần e ngại ảnh
hưởng và áp lực từ TQ bởi nước này vẫn đang là nước
đóng góp một khoản không nhỏ chi phí hoạt động cho
WHO. Áp lực của TQ cũng được đánh giá là một trong
những lý do khiến báo cáo điều tra sơ bộ của WHO hồi
đầu năm không đạt được chất lượng như mong đợi.
“Tôi nghĩ rằng Mỹ và đồng minh nên tìm cách nào đó
thuyết phục để TQ hợp tác, tạo điều kiện cho việc điều
tra. Tôi không nghĩ cứng rắn sẽ có ích trong bối cảnh
hiện nay, bởi nếu TQ không mở cửa thì Mỹ biết làm gì?
Cấm vận kinh tế thì không hiệu quả, bởi TQ từng cho
thấy họ sẵn sàng đi tới cùng hồi hai bên nổ ra thương
chiến năm 2018. Cần đảmbảo cho TQ rằng họ sẽ không
bị quy trách nhiệm và cuộc điều tra chỉ nhằmmục đích
khoa học trong trường hợp kết quả thu được gây bất lợi
cho họ” - ông Gostin nhận định.
Không chỉ chính phủ Mỹ
mà các cơ quan lập pháp của
nước này cũng đặc biệt quan
tâmtới việc điều tra nguồngốc
virus gây dịch COVID-19. Hãng
Reuters
vừa đưa tin hai ủy ban
Tình báo tại Hạ viện vàThượng
viện đã tự thành lập lực lượng
điều tra riêngvàđangxácminh
tài liệu tình báo do
The Wall
Street Journal
tiết lộ. Đặc biệt,
Ủy ban Tình báo Hạ viện song
song đó cũng tiến hành điều
tra về phản ứng của cơ quan
tình báo Mỹ với đại dịch.
Tiêu điểm
Cần phải nghiêm
túc và nhanh chóng
hơn nữa để truy tìm
nguồn gốc virus gây
dịch COVID-19 và sự
liên quan của TQ với
vấn đề này, không
phải để quy trách
nhiệm cho bất kỳ bên
nào, mà là để giúp
thế giới có sự phòng
bị tốt hơn cho kịch
bản bùng phát một
đại dịch toàn cầu
khác trong tương lai.
COVID-19. TS Anthony
Fauci, Giám đốc Viện Dị
ứng và bệnh truyền nhiễm
Mỹ, hồi 23-5 cũng đã khẳng
định ông không còn tin nhiều
vào giả thuyết virus SARS-
CoV-2 hình thành tự nhiên,
không có sự can thiệp của con
người. Ông cũng là người hồi
năm ngoái sẵn sàng “cãi tay
đôi” với Tổng thống Mỹ tiền
nhiệm Donald Trump để bác
bỏ giả thuyết virus gây dịch
COVID-19 thoát ra từ Viện
Virus học Vũ Hán.
Trung Quốc
phản ứng ra sao?
Đối mặt áp lực đòi minh
bạch thông tin về đại dịch
của Mỹ, lãnh đạo TQ tới nay
hầu như đều giữ im lặng. Tuy
nhiên, với một số ít lần có
phát ngôn thì Bắc Kinh vẫn
liên tục phản bác giả thuyết
virus bị rò rỉ và cáo buộc
Mỹ và phương Tây cố tình
“hạ bệ” nước này. Đơn cử,
đại diện của TQ tại kỳ họp
Đại hội đồng Y tế thế giới
đã phản bác tuyên bố của ông
Konyndyk và khẳng định các
cuộc điều tra về nguồn gốc
virus gây dịch COVID-19 ở
TQ đã kết thúc và đã đến lúc
“hướng sự chú ý đến những
nước khác”.
“Phần của TQ tới đây đã
hoàn thành. TQ đã hỗ trợ các
nhà khoa học tiến hành hợp
tác truy tìm nguồn gốc toàn
cầu. Chúng tôi bây giờ kêu
gọi tất cả các bên áp dụng thái
độ cởi mở và minh bạch để
hợp tác với WHO trong việc
truy xuất nguồn gốc” - người
này cho biết.
Tổng biên tập Hồ Tích
Tiến của tờ
Thời báo Hoàn
Cầu
- trực thuộc
Nhân Dân
nhật báo
, cơ quan ngôn luận
chính thức của Đảng Cộng
sản TQ, mới đây đã có bài
xã luận chỉ trích ông Fauci
đang “cố tình thổi bùng một
lời nói dối kinh khủng nhắm
vào TQ”. “Ông ta đang có ý
đồ gì khi nhắc lại thuyết âm
mưu vô căn cứ rằng virus bị
rò rỉ từ phòng thí nghiệm?
Đây từ lâu vốn là thuyết âm
mưu do tình báo Mỹ nghĩ
ra để bôi nhọ TQ” - ông Hồ
Tích Tiến gay gắt chỉ trích.•
Quốc tế -
ThứNăm27-5-2021
