11
Kinh tế -
ThứHai 2-8-2021
Người nước ngoài muốn mua
hàng Việt nhưng không dễ
Dù đơn hàng dồi dào nhưng sản lượng nông sản xuất khẩu của nhiều doanh nghiệp đều giảmmạnh
50%-80%do dịch COVID-19.
QUANGHUY
T
hiếu nhân công, khó khăn
trong khâu thu hoạch, các
công ty đối tác ngừng hoạt
động vì không đáp ứng được
mô hình “ba tại chỗ”… đang
khiến nhiều doanh nghiệp
xuất khẩu nông sản lo sốt
vó thời điểm này.
Đơn hàng xuất khẩu
nhiều nhưng…
Ông Đỗ Ngọc Chất, Giám
đốc Công ty TNHH Việt
ÁAgrifood (TP.HCM), đánh
giá hầu hết công ty xuất khẩu
trái cây không đáp ứng được
mô hình “ba tại chỗ”. Vì vậy,
dù đơn hàng của khách nước
ngoài đặt mua rất nhiều nhưng
các doanh nghiệp Việt chỉ
xuất khẩu được 15%-30%
sản lượng.
Đơn cử như thanh long và
chuối là hai mặt hàng mà Việt
Á Agrifood đang xuất khẩu
sang thị trường Trung Quốc
nhưng gặp khó đủ đường.
Chính vì vậy, hiện nay công
ty chỉ mua lại từ nguồn các
thương lái chở tới và xuất
khẩu đi chứ không thể thu
mua tại vườn nên lượng xuất
khẩu giảm mạnh, chỉ bằng
khoảng 20% so với trước đây.
“Không chỉ công đoạn thu
hoạch, vận chuyển, thumua…
trong nước đang gặp khó mà
khâu vận chuyển quốc tế cũng
rủi ro cao. Như mới đây tàu
chở thanh long, chuối của
công ty xuất khẩu vẫn chưa
thể cập cảng Trung Quốc để
xuống hàng vì trên tàu có thủy
thủ nhiễm COVID-19” - ông
Chất nói. Đầu ra xuất khẩu
khó khăn nên giá thanh long
giảmmạnh, khó tiêu thụ. Giá
thanh long ở Bình Thuận loại
đủ tiêu chuẩn xuất khẩu hiện
chỉ còn 10.000 đồng/kg.
Trong khi đó nhiều nhà
xuất khẩu hạt điều, hồ tiêu,
cà phê…cũng gặp khó vì các
đối tác cung cấp bao bì ngừng
hoạt động do không đáp ứng
quy định “ba tại chỗ”. Ông
Tạ Quang Huyên, Tổng giám
đốc Công ty Hoàng Sơn 1
(Bình Phước), thông tin các
đối tác làm bao bì của công
ty đều ở TP.HCM. Nhưng họ
không đảm bảo “ba tại chỗ”
nên phải ngưng sản xuất, dẫn
đến nguy cơ thiếu bao bì đối
với các công ty chế biến hạt
điều xuất khẩu.
“Hiện chúng tôi phải cân đối
lượng bao bì đang còn trong
kho, vì vậy lượng xuất khẩu
giảm mạnh dù đơn hàng rất
nhiều. Nếu tình trạng này tiếp
tục kéo dài thì công ty muốn
xuất khẩu cũng không được
vì không có bao bì” - ông
Huyên lo lắng.
Ngoài ra, ông Huyên cho
biết quy định phòng chống
dịch ở các địa phương mỗi
nơi mỗi khác khiến việc đi
lại của các đơn vị kiểm định
gặp trở ngại. Nhiều lô hàng đã
chế biến, đóng gói sẵn sàng
xuất khẩu nhưng phải đợi cán
bộ tới kiểm định khiến chậm
giao hàng.
Cần địa phương
hướng dẫn cụ thể
Tập đoànVina T&TGroup
được xem là “ông vua” xuất
khẩu trái cây sang Mỹ, cũng
đối mặt với nhiều trở ngại
về thu hoạch, vận chuyển
khiến sản lượng xuất khẩu
giảm tới 50%.
Ông Nguyễn Đình Tùng,
Tổng giámđốcTập đoànVina
T&T Group, thông tin thêm
hiện nay nhiều loại trái cây
đang vào vụ thu hoạch nhưng
cácdoanhnghiệpkhógiữđược
việc thu mua xuất khẩu như
bình thường. Vì hiện nay hầu
hết các tỉnh, thành ĐBCSL
đã giãn cách theo Chỉ thị 16
và hạn chế ra đường sau 18
Báo cáomới nhất của BộNN&PTNT nhận định sản lượng sản
phẩm chăn nuôi được sản xuất và cung ứng cho thị trường cả
nước và 19 tỉnh, thành phía Nam đang vẫn ổn định, dồi dào.
Nhưng do công tác lưu thông, giết mổ, chế biến và tiêu thụ
gián đoạn khiến giá các mặt hàng gà công nghiệp, heo hơi…
giảmdưới giá thành sản xuất.Ví dụ giá gà công nghiệp chỉ còn
6.000-8.000 đồng/kg, người nuôi lỗ 21.000-23.000 đồng/kgdo
nhà máy giết mổ đóng cửa, vận chuyển khó khăn.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNTTrầnThanh Nam cho hay đã có đề
xuất huy động quân đội vào thu hoạch nông sản. Tuy nhiên,
vấn đề này cũng khó khăn vì việc thu hoạch phải có tay nghề
để đảm bảo các sản phẩm như trái cây không bị xước, dập,
đủ tiêu chuẩn xuất khẩu.
Thứ trưởng Nam cũng yêu cầu các sở NN&PTNT triển khai
tập hợp danh sách công nhân, nông dân cần ra đồng tiếp tục
sản xuất, thu hoạch sản phẩm để có phương án hỗ trợ phù
hợp. Đồng thời, Sở NN&PTNT địa phương cần có đường dây
nóng để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho nông dân và các doanh
nghiệp; tạo điều kiện tiêm vaccine cho những đối tượng này.
“Sản xuất lương thực, thực phẩm phải đảm bảo, không thể
dừng được. Các nhà máy giết mổ đóng cửa thì cần phải có
các nhà máy, giải pháp khác thay thế, nếu không sẽ không
có thịt. Mặt hàng gà từ 26.000 đồng/kg xuống 8.000 đồng/
kg rất nguy hiểm, cần có chính sách hỗ trợ làm sao kích cầu
doanh nghiệp tiếp tục sản xuất, tạo đầu ra cho người chăn
nuôi đang thua lỗ, nợ nần” - ông Nam nói.
giờ tối hôm trước đến 6 giờ
sáng hôm sau, nên khâu thu
hoạch nông sản thực sự rất
khó khăn. Đối với mặt hàng
trái cây, nguồn cung đang
vượt cầu trong khi lại thiếu
nhân công thu hoạch nên ùn
ứ, rớt giá.
“Hiện nhân công đi thu
hoạch trái cây thiếu vì vừa lo
dịch vừa sợ bị phạt. Theo tôi,
lúc này các địa phương cần có
văn bản hướng dẫn cụ thể về
việc thu hoạch, thu mua, vận
chuyển các mặt hàng… để
người dân, doanh nghiệp có
thể thực hiện đúng và không
bị phạt” - ông Tùng đề xuất.
Phó Chủ tịch Hiệp hội
Chăn nuôi gia cầm Đông
Nam bộ LêVăn Quyết dẫn số
liệu của Hiệp hội Chăn nuôi
Việt Nam cung cấp, cho thấy
hiện có tới 70-80 triệu con
gà công nghiệp tại các tỉnh
phía Nam đến tuổi xuất bán
nhưng ứ trong trại vì tắc đầu
ra. Nguyên nhân một phần
do nhiều nhà máy giết mổ
đóng cửa, ngưng hoạt động.
Ngoài ra, gần đây việc vận
chuyển phải qua quá nhiều
chốt khiến tiêu thụ gà thêm
khó khăn.
Trước thực tếnày, ôngQuyết
đề xuất nên có chính sách ưu
tiên tháo gỡ khó khăn khâu
vận chuyển, giết mổ và cho
mở lại các cơ sở giết mổ vệ
tinh đảm bảo an toàn. Đồng
thời cần có chính sách khoanh
nợ, giãn nợ để hỗ trợ người
nuôi gà trong thời điểm khó
khăn này.
Cần phải linh hoạt,
uyển chuyển
Theo Cục Công nghiệp
thuộc Bộ Công Thương, khi
dịch bệnh bùng phát trở lại,
nhiều doanh nghiệp phải dừng
sản xuất, ảnh hưởng đến tiến
độ giao hàng, đặc biệt là các
đơn hàng xuất khẩu. Ngoài ra,
chi phí vận chuyển hàng hóa
quốc tế cũng tăng rất cao, gây
khó khăn cho doanh nghiệp
xuất nhập khẩu.
Đặc biệt, quy định về các
biện pháp giãn cách xã hội,
hạn chế lưu thông, vận chuyển
hàng hóa của các địa phương
không thống nhất. Từ đó dẫn
đến các quy trình kiểmdịch rất
phức tạp, tốn kém, gây lãng
phí thời gian và chi phí của
doanh nghiệp; làm đứt gãy
chuỗi cung ứng, ảnh hưởng
nghiêm trọng đến hoạt động
sảnxuất kinhdoanh, xuất khẩu.
“Trong trường hợp gián
đoạn chuỗi giá trị toàn cầu,
các nhà mua hàng và sản
xuất lớn sẽ tìm kiếm sự bù
đắp thiếu hụt chuỗi cung
ứng từ quốc gia khác. Việc
quay lại chuỗi giá trị, chuỗi
cung ứng toàn cầu sẽ cực kỳ
khó khăn và cần phải có quá
trình. Việc đứt gãy các chuỗi
giá trị và cung ứng trong các
ngành sản xuất trong nước
do đó sẽ ảnh hưởng nghiêm
trọng đến an sinh xã hội cũng
như kinh tế Việt Nam trong
ngắn hạn cũng như trong
dài hạn” - Bộ Công Thương
nhìn nhận.
Từ thực tế trên, cơ quan
này đề nghị trước mắt cần
bổ sung một số ngành sản
xuất, dịch vụ, mặt hàng vào
danh mục “hàng hóa, dịch
vụ thiết yếu”. Đó là các cơ
sở chế biến thực phẩm từ
các ngành chăn nuôi gia súc,
gia cầm và thủy sản để tạo
điều kiện ổn định lưu thông,
sản xuất hàng hóa; xem xét
tạo điều kiện cho các doanh
nghiệp tăng ca sản xuất, bảo
đảm kịp tiến độ giao hàng,
đặc biệt là đối với những
đơn hàng xuất khẩu trong các
ngành hàng như dệt may, da
giày, điện tử...
Song song đó, các cơ quan
nhà nước đẩy mạnh đơn giản
hóa các thủ tục hành chính.
Trong đó ưu tiên tiến hành
giải quyết và trả kết quả hành
chính online, đặc biệt là các
thủ tục hải quan và xuất nhập
khẩu để tiết kiệm thời gian và
chi phí cho các doanh nghiệp.
“Đối với các doanh nghiệp
phía Namvới đặc thù sử dụng
nhiều lao động nhập cư từ các
địa phương khác, chỉ nên yêu
cầu thực hiện phương châm
“một cung đường, hai địa
điểm”, không nên yêu cầu
áp dụng phương châm “ba
tại chỗ”. Trong đó, doanh
nghiệp sẽ có trách nhiệm
xác nhận cung đường và địa
điểm cho người lao động và
cam kết chịu trách nhiệm
trong trường hợp để xảy ra
việc lây lan dịch bệnh” - Bộ
Công Thương đề xuất.•
Cán bộ kiểmdịch thực vật kiểmtra trái cây trước khi xuất khẩu sang thị trườngMỹ. Ảnh: QH
Hiện có tới 70-80
triệu con gà công
nghiệp tại các tỉnh
phía Nam đến tuổi
xuất bán nhưng ứ
trong trại vì tắc
đầu ra.
Giágà công
nghiệp
rớt thê
thảmchỉ
còn 8.000
đồng/kg
nhưng
không có
người mua.
Ảnh: QH
Không thể dừng sản xuất lương thực, thực phẩm
