16
Quốc tế -
ThứTư1-9-2021
VĨ CƯỜNG
T
ối 30-8, binh sĩ Mỹ cuối
cùng rời khỏi sân bay
Kabul và Tổng thốngMỹ
Joe Biden tuyên bố rằng cuộc
chiến của Mỹ ởAfghanistan
chính thức kết thúc sau 20
năm. Ông Biden cám ơn
những lực lượng sau cùng
của Mỹ đã đảm bảo công
tác rút lui đầy nguy hiểm ở
Afghanistan được tiến hành
đúng lịch trình.
“17 ngày qua đã chứng
kiến các binh sĩ tiến hành
cuộc di tản hàng không lớn
nhất lịch sử Mỹ, di tản hơn
120.000 công dân Mỹ, các
nước đồng minh và các cộng
tác viên người Afghanistan.
Họ đã hoàn thành nhiệm vụ
với sự can đảm, tính chuyên
nghiệp và quyết tâm chưa
từng thấy” - đài
CNN
dẫn lời
ông Biden.
NgoạitrưởngAntonyBlinken
cho biết Mỹ và đồng minh
đang thảo luận khả năng
mở cửa lại sân bay Kabul
càng sớm càng tốt nhằm đưa
những người còn lại rời khỏi
Afghanistan, trongđó cóngười
Mỹ, người có quyền cư trú
hợp pháp ở Mỹ và các cộng
tác viên Afghanistan. Theo
ông, hiện còn trên dưới 100
công dân Mỹ đang kẹt lại ở
Afghanistan và Bộ Ngoại
giao đang nỗ lực tìm kiếm,
bắt liên lạc để hỗ trợ di tản.
“Đến nay, chúng tôi đã
dừng hiện diện ngoại giao ở
Kabul, chuyển hoạt động đến
thủ đô Doha của Qatar và sẽ
sớm thông báo đến Quốc hội.
Do môi trường an ninh, tình
lên chính sự nghiệp chính trị
của ông Biden và đảng Dân
chủ nói chung. Cái chết của
13 binh sĩ Mỹ trong vụ đánh
bom liều chết ở sân bayKabul
ngày 26-8 ảnh hưởng không
nhỏ tới thông điệp cốt lõi của
ông Biden: “Xây dựng lại
nước Mỹ tốt đẹp hơn”. Trong
khi đó, đảng Dân chủ lo ngại
sẽ vấp phải những phản ứng
dữ dội từ công chúng, đe dọa
đến kết quả cuộc bầu cử giữa
kỳ năm 2022. Một số thành
viên đảng Dân chủ trong Hạ
viện thậm chí đã bắt đầu thảo
luận kín về việc liệu Ngoại
trưởng Blinken và Cố vấnAn
ninh quốc gia Jake Sullivan
có nên bị sa thải hay không
vì đã không hoặc không thể
can gián ông Biden ngừng
việc rút quân.
Cuộc không kích của Mỹ
hôm 29-8 vào một phương
tiện quân sự bên ngoài sân
bay Kabul được cho là mang
bom của tổ chức Nhà nước
Hồi giáo tự xưng (IS) đã
làm nhiều dân thường thiệt
mạng, trong đó có nhiều trẻ
em. Vụ việc càng làm phức
tạp thêm hình ảnh của Mỹ ở
Afghanistan hậu rút quân và
khiến dự định của ông Biden
trông giống một sai lầm hơn
là một kế hoạch bài bản được
suy tính kỹ.
Về mặt tích cực thì theo
Chủ tịch công ty tư vấn rủi ro
chính trị Eurasia Group (Mỹ)
Ian Bremmer, việc Mỹ rút
quân cuối cùng đã giúp ông
Biden và các đời tổng thống
dứt khỏi khu vực đầy rắc
rối này, phù hợp với nguyện
vọng của một bộ phận người
dân Mỹ.
Dù vậy, đảng Cộng hòa sau
cùngvẫnmuốnquytráchnhiệm
cho ông Biden với những gì
mà họ gọi là sự rời đi hỗn
loạn khỏi Afghanistan. Ông
Bremmer cho rằng các đối
thủ chính trị của Tổng thống
Biden sẽ lợi dụng những cuộc
khủng hoảng mà chính quyền
Tổng thống Biden đang đối
mặt, từ đại dịch COVID-19,
cuộc rút quân hỗn loạn ở sân
bay Kabul cùng những kịch
bản chính trị tiêu cực trong
năm tới để đổ lỗi cho Tổng
thống Biden, mặc dù “hầu hết
điều này có thể đều nằmngoài
tầm kiểm soát của ông ấy”.
“Đây là thời điểm bước
ngoặt cho nhiệm kỳ tổng
thống của ông Biden. Nếu
may mắn, Tổng thống Biden
sẽ trở thànhmột JimmyCarter
thứ hai (tổng thốngMỹ giành
giải Nobel Hòa bình năm
2002 - PV). Nếu không thì
ông ấy sẽ chứng kiến một sự
kiện tương tự như vụ khủng
bố ngày 11-9-2001” - ông
Bremmer nhấn mạnh.•
hình chính trị khó lường ở
Afghanistan, đây là bước đi
thận trọng cần thiết” - ông
Blinken thông báo.
Dù rút quân,
“cuộc chiến bất tận”
vẫn chưa thể
chấm dứt
Theo tờ
The Washington
Post
, đối với ông Biden, việc
người lính Mỹ cuối cùng rời
khỏi Afghanistan vẫn chưa
thể là dấu chấm hết cho sự
can thiệp của Washington
vào nước này. Trên thực tế,
sự chấm dứt của “cuộc chiến
bất tận” - cách mà người Mỹ
gọi cuộc chiến ởAfghanistan -
dường như là một bước ngoặt
hơn là một sự kết thúc thực
sự và việc rút quân sẽ mở ra
giai đoạn mới với nhiều thử
thách, nguy hiểm không thua
gì 20 năm qua cho Mỹ.
Điều rõ ràng nhất trước
mắt là chính phủ ông Biden
hiện đang phải đắn đo xem
có thể tin được phe Taliban
giữ lời hứa về sự chuyển giao
hòa bình hay không. Nhóm
này đã nhiều lần cam kết sẽ
không tìm cách trả thù những
ngườiAfghanistan từng cộng
tác vớiMỹ cũng như tôn trọng
quyền phụ nữ trong khuôn khổ
Hồi giáo. Tuy nhiên, nhiều
chuyên gia về chính sách đối
ngoại hay thậm chí các đồng
minh của Tổng thống Biden
đến nay vẫn không có vẻ gì
tin tưởng vào những cam kết
này và đang tính tới kêu gọi
nỗ lực quốc tế nhằm gây sức
ép lên Taliban.
Những mối đe dọa với an
ninh quốc gia Mỹ cũng chưa
hề biến mất, trong đó có việc
liệuAfghanistan dưới quyền
Taliban kiểm soát có một lần
nữa trở thành nơi xuất khẩu
chủ nghĩa khủng bố tấn công
vào nước Mỹ và phương Tây
hay không.
Bao trùm tất cả vấn đề trên
là cuộc khủng hoảng nhân đạo
khi làm sao giải quyết cuộc
sống cho hàng trăm ngàn
ngườiAfghanistan đã được sơ
tán. Dù là cộng tác viên với
quân đội Mỹ nhưng việc phải
rời bỏ quê hương để sống tại
một nước khác không cùng
văn hóa vẫn là một sự thay
đổi rất lớn trong cuộc sống,
mà họ sẽ phải mất rất nhiều
thời gian để thích nghi.
“Hơn nữa, điều gì sẽ xảy ra
với những ngườiAfghanistan
bị bỏ lại? Còn sự hiện diện
của các nhóm khủng bố ở
Afghanistan thì sao? Chúng
ta sẽ làm gì trước sự kháng
cự với Taliban?” - chuyên gia
Danielle Pletka thuộc Viện
Doanh nghiệp Mỹ (AEI) đặt
câu hỏi.
Sự nghiệp của ông
Biden bị ảnh hưởng
như thế nào?
Những thách thức từ cuộc
rút quân ởAfghanistan không
chỉ dừng ở vấn đề an ninh -
nhân đạo mà còn ảnh hưởng
Tổng thống Joe Biden và đệ nhất phu nhân Jill Biden đón thi thể línhMỹ tử nạn trong cuộc đánh bom
hôm26-8 ở sân bay Kabul, Afghanistan. Ảnh: AP
Đài
NHK
ngày 30-8 cho biết một nhóm chuyên gia tại ĐH
Tokyo (Nhật) vừa công bố nghiên cứu mới phát hiện một loại
biến thể Delta mới mang đột biến tương tự biến thể Alpha
được phát hiện lần đầu ở Anh.
Cụ thể, qua phân tích gen của những người nhiễmCOVID-19
được chữa trị tại bệnh viện thuộc ĐH Tokyo đầu tháng 8
cho thấy có một loại biến thể Delta mới vừa mang đột biến
L452R giống biến thể Delta thông thường, vừa mang đột
biến N501S tương đồng với đột biến N501Y trên biến thể
Alpha. Hiện có tám bệnh nhân mang biến thể Delta mới này
và họ chưa từng đi ra nước ngoài mà chỉ nhiễm COVID-19
trong cộng đồng.
Theo nhóm nghiên cứu, cần có thêm các nghiên cứu khác
mới biết được liệu đột biến mới có tác động tới sự lây lan
hay độc tố của biến thể Delta hay không. Dù vậy, đối với
biến thể Alpha thì đột biến N501Y giúp tăng độ bám của
protein dằm của virus lên thụ thể ACE2 của tế bào cơ thể
người, qua đó tăng khả năng lây lan của dịch COVID-19.
Ngày 26-8, hãng thông tấn
Yonhap
dẫn một nghiên cứu
của Cơ quan Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hàn Quốc
(KDCA) cho biết những bệnh nhân nhiễm biến thể Delta có
tải lượng virus trong cơ thể cao gấp 300 lần so với những
người nhiễm biến thể khác. Dù vậy, tải lượng này sẽ giảm
từ 300 lần xuống còn 30 lần sau bốn ngày, còn hơn 10 lần
sau chín ngày và giảm xuống bằng với nhiễm biến thể khác
sau 10 ngày.
PHẠM KỲ
Đài
CNN
dẫn lời chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâmMỹ - tướng
Frank McKenzie cho hay quân đội Mỹ đã vô hiệu hóa hàng
loạt máy bay, xe bọc thép và các hệ thống phòng thủ công
nghệ cao tại sân bay Kabul trước khi rút khỏi Afghanistan
hôm 30-8.
Ông McKenzie cho biết 73 máy bay đậu tại sân bay quốc
tế Hamid Karzai đã bị “phi quân sự hóa”, tức đã bị vô hiệu
hóa để không thể sử dụng được nữa. Nước này cũng đã bỏ
lại hơn 90 xe thiết giáp MRAP và Humvee có giá khoảng 1
triệu USD/chiếc đã bị vô hiệu hóa.
Ngoài ra, Mỹ cũngbỏ lại ít nhất hai hệ thốngphòng không
C-RAM có khả năng chặn rocket, đạn cối và hỏa lực. Các hệ
thống này đã giúp Mỹ vô hiệu hóa năm rocket do nhóm
khủng bố ISIS-K nã vào sân bay Kabul.
Theo một cuộc thăm dò do
hãng tin
Reuters
phối hợp với
côngtykhảosátIpsos(Mỹ)thực
hiện vài ngày trước và công bố
hôm30-8, chỉ có38%ngườiMỹ
tham gia khảo sát tán thành
việc ông Biden xử lý việc rút
quân khỏi Afghanistan, trong
khi có tới 51% không ủng hộ.
49%còn cho rằngquânđội Mỹ
nên ở lại Afghanistan“cho đến
khi tất cả công dân Mỹ và các
đồng minh của Afghanistan
được sơ tán”.
Tiêu điểm
Đe dọa với an ninh
quốc gia Mỹ chưa
hề biến mất với việc
Mỹ rút quân khỏi
Afghanistan.
ĐiềutrịbệnhnhânCOVID-19tạiBVĐHTokyo(Nhật).Ảnh:REUTERS
Rút hết quân, liệu Mỹ đã chấm dứt
cuộc chiến 20 năm ở Afghanistan?
Việc rút quân có thể mở ramột giai đoạnmới ở Afghanistan với nhiều lo ngại hơn choMỹ
nhưng khả năng phản ứng củaWashington lại hạn chế hơn trước.
Chuyên gia Nhật phát hiện đột biến mới của biến thể Delta
