16
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứBa28-12-2021
Cục diện quan hệMỹ - Trung 2022:
Sẽ còn căng hơn!
VĨ CƯỜNG
C
ăng thẳng giữa Mỹ và
Trung Quốc (TQ) trong
năm qua gia tăng đến
đỉnh điểmkhi hai cường quốc
liên tục đối đầu trên hàng
loạt lĩnh vực từ thương mại,
quốc phòng đến ngoại giao.
Tình hình chính trị trong
nước của hai bên cũng khiến
việc hòa giải trở nên khó khăn
hơn bao giờ hết. Ở Mỹ, hai
đảng Cộng hòa và Dân chủ
sau thời gian chia rẽ sâu sắc
giờ lại đoàn kết trên mục tiêu
chung là kìm hãmTQ. Trong
khi đó ở Bắc Kinh, Chủ tịch
Tập Cận Bình cũng đang
nỗ lực củng cố vị thế để trở
thành nhà lãnh đạo cứng rắn
và quyền lực nhất kể từ thời
cố Chủ tịch Mao Trạch Đông
đến nay.
Đối đầu chính trị -
an ninh vẫn sẽ nóng
GS Wu Qiang, cựu giảng
viên ĐH Thanh Hoa (TQ),
dự đoán sự đối đầu giữa
Mỹ và TQ vẫn sẽ tập trung
ở các lĩnh vực như quyền
con người, địa chính trị và
an ninh. Theo ông, lãnh đạo
hai bên đều đã đoán được
điều này nhưng hiện vẫn
chưa có dấu hiệu cho thấy
sẽ có bước đi để giảm thiểu
căng thẳng.
Thế vận hội Olympic Bắc
Kinh 2022 được xem là dấu
hiệu mở màn cho một năm
2022 nhiều trắc trở trong
quan hệ Mỹ - Trung, khi
Washington tuyên bố sẽ tẩy
chay ngoại giao TQ thông
qua việc không cử đoàn
ngoại giao tham dự sự kiện
này. Một số đồng minh khác
của Mỹ như Anh, Úc và
Canada sau đó cũng tuyên
bố tẩy chay hưởng ứng. Về
phần mình, TQ cáo buộc Mỹ
không tôn trọng các nguyên
tắc và tinh thần phi chính trị
hóa của Olympic, đồng thời
cảnh báo sẽ có “biện pháp
đáp trả kiên quyết”.
Căng thẳng nhiều khả năng
sẽ còn tiếp tục gia tăng từ đây
đến tháng 2-2022 khi Olympic
chính thức khai mạc vì Mỹ
nhiều khả năng sẽ muốn tận
dụng chiến dịch tẩy chay
này càng triệt để càng tốt để
thu hút sự chú ý của dư luận
quốc tế tới các cáo buộc TQ
vi phạm quyền con người ở
Tân Cương.
Tình hình Đài Loan và
Hong Kong cũng sẽ dễ khiến
xung đột Mỹ và TQ leo thang.
Trong năm qua, Mỹ liên tục
khiến TQ phải “nóng mặt”
khi liên tục bật đèn xanh cho
các nghị sĩ nước này đến
thăm Đài Loan, bên cạnh
hàng loạt thông tin về quân
đội Mỹ đang trực tiếp huấn
luyện cho lực lượng phòng
vệ hòn đảo.
Dự đoán trong năm 2022,
TQ sẽ tiếp tục gây sức ép với
Hong Kong và phản đối các
nỗ lực nhằm công nhận Đài
Loan là một vùng lãnh thổ
độc lập về mặt ngoại giao.
Nhiều ý kiến lo ngại rằng
eo biển Đài Loan năm 2022
sẽ trở thành điểm nóng đầy
nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ
bùng nổ xung đột vũ trang
giữa Mỹ và TQ. Tuy nhiên,
theo chuyên giaBonnieGlaser
thuộc Trung tâmNghiên cứu
chiến lược và quốc tế Mỹ
(CSIS), TQ vẫn đang trong
giai đoạn chuẩn bị cho Đại
hội Đảng toàn quốc lần thứ
20 quan trọng dự kiến sẽ khai
mạc vào đầu năm sau nên sẽ
muốn mọi chuyện ở mức có
thể kiểm soát được.
Tại Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương, Mỹ và đồng
minh chắc chắn sẽ không từ
bỏ việc thực hiện các hoạt
động đảm bảo tự do hàng
hải trên các vùng biển quốc
tế mà TQ đơn phương tuyên
bố chủ quyền.
Những hoạt động này nhiều
khả năng sẽ còn nhộn nhịp
hơn trước khi nhiều nước châu
Âu đã cam kết sẽ can thiệp
mạnh hơn vào khu vực này
trong thời gian tới, đặc biệt là
đối với Biển Đông. Bắc Kinh
Đại sứ Trung Quốc muốn Mỹ
“cạnh tranh công bằng hơn”
Ngày 26-12, Đại sứ TQ tại Mỹ Tần Cương cáo buộc Mỹ
đang lợi dụng thế cạnh tranh với TQ để kìmhãm sự phát
triển của nước này. Đơn cử, các công ty TQ liên tục bị Mỹ
cho vào danh sách đen; TQ cũng đang bị Mỹ và đồng
minh cô lập khỏi các chuỗi dây chuyền công nghiệp, dây
chuyền cungứng và dây chuyền côngnghệ cao toàn cầu.
Ông Tần cũng không đồng ý với việc chính quyền Mỹ
đang điều chỉnh quan hệ với TQ theo hướng lấy đối đầu
làm chủ đạo. Theo ông, xu hướng như vậy bỏ qua thực
tế rằng hợp tác đã trở thành xu hướng chủ đạo trong
quan hệ của hai nước trong 40 năm qua.
Trongbáo cáo tìnhhình kinh
tế toàn cầuCông ty tư vấnCebr
(Anh) đưa ra hôm 26-12, TQ
được dự báo sẽ trở thành nền
kinh tế đứng đầu thế giới vào
năm 2030, trễ hơn hai năm so
với dự báo đưa ra trong báo
cáo năm 2020.
Tiêu điểm
Thế vận hội
Olympic Bắc Kinh
2022 được xem là
dấu hiệu mở màn
cho một năm 2022
nhiều trắc trở
trong quan hệ Mỹ -
Trung.
cũng sẽ tiếp tục hiện đại hóa
quân đội và củng cố năng lực
hải quân để đối trọng. Nếu có
khả năng xảy ra chạy đua vũ
trang giữa hai bên thì Ấn Độ
Dương - Thái Bình Dương sẽ
là nơi dễ thấy nhất, tuy nhiên
căng thẳng có thể sẽ chỉ dừng
tới đó và Mỹ - Trung sẽ cố
hết sức để tránh chạm tới bờ
vực chiến tranh.
Kinh tế - công nghệ
sẽ có nhiều biến động
An ninhmạng sẽ làmột vấn
đề lớn trong thời gian tới, ảnh
hưởng đến chính sách kinh tế
và chiến lược của cả Mỹ và
TQ. Trong năm qua, Mỹ cáo
buộc TQ đứng sau nhiều vụ
tấn công mạng quy mô lớn
tại nước này cũng như phản
đối chiến lược triển khai công
nghệ truyền thông thế hệ mới
của TQ trên quy mô toàn cầu
- đặc biệt là mạng 5G.
Trong bối cảnh như vậy,
Washington vào năm sau
nhiều khả năng vẫn sẽ tiếp
tục nỗ lực cô lập TQ khỏi môi
trường công nghệ thế giới,
thông qua duy trì các lệnh
hạn chế công ty TQ tiếp cận
các phần cứng quan trọng do
Mỹ sản xuất. “Mỹmới chỉ bắt
đầu thắt chặt hạn chế đối với
việc chuyển giao công nghệ
cho TQ những năm gần đây
và chắc chắn nước này sẽ có
nhiều động thái mới vào năm
sau” - bà Glaser nhận định.
Cũng theo chuyên gia này,
Bộ Quốc phòng Mỹ trong
năm sau dự kiến sẽ giải quyết
những lỗ hổng pháp lý trong
lĩnh vực công nghệ - chẳng
hạn như quy định cho phép
các nhà sản xuất chất bán
dẫn SMIC của TQmua được
công nghệ quân sự quan trọng
của Mỹ.
BộThươngmạiMỹ cũng sẽ
đưa thêm nhiều tổ chức và cá
nhân TQ vào danh sách đen.
Mỹ cũng đang thảo luận với
đồng minh để bổ sung thêm
biện pháp kiểmsoát xuất khẩu,
sàng lọc đầu tư nước ngoài
trực tiếp vào TQ.
Về kinh tế, mức tăng trưởng
của TQ được dự báo sẽ chậm
lại vào năm sau, với một số
tổ chức tài chính đưa ra con
số vào khoảng 5%. Điều này
có thể sẽ tạo động lực để Bắc
Kinh hợp tác với Washington
nhằm tháo dỡ thêm các rào
cản thương mại từng được
thiết lập dưới thời Tổng thống
Donald Trump.
Dù vậy, PGS Shen Ling
thuộc ĐH Khoa học và Công
nghệ Hoa Đông (TQ) nhận
định mọi sự hạ nhiệt trong
cạnh tranh kinh tế - thương
mại giữaMỹ và TQ nhiều khả
năng chỉ là nhất thời, đối đầu
vẫn là xu thế chủ đạo.•
• Trung Quốc:
Ngày 25-12, Trung Quốc
ghi nhận số ca nhiễm COVID-19 mới trong
ngày cao nhất trong 21 tháng qua (158 ca),
với số ca nhiễm tăng cao ở TP Tây An, tỉnh
Thiểm Tây, theo hãng tin
Reuters
. Bị phong
tỏa đến ngày thứ tư, Tây An với 13 triệu
dân vẫn phát hiện thêm 155 ca nhiễm cộng
đồng hôm 25-12, gấp đôi số 75 ca ghi nhận
ngày trước đó.
• Mỹ:
Hôm 26-12, bang New York báo
động xu hướng gia tăng lượng trẻ em
(ảnh)
nhập viện vì COVID-19, theo hãng tin
AP
.
Cụ thể, từ ngày 5 đến 25-12, NewYork “ghi
nhận sự gia tăng gấp bốn lần số ca nhập viện
vì COVID-19 ở trẻ em”, khoảng một nửa
thuộc nhóm dưới năm tuổi, chưa đủ điều
kiện được tiêm vaccine. Theo thống kê của
ĐH Johns Hopkins, nhiễm COVID-19 ở Mỹ
đang tăng lại, trung bình gần 190.000 ca/ngày
trong bảy ngày qua, cao nhất kể từ tháng 1.
• Singapore:
Từ ngày 15-1-2022, người
không tiêm vaccine sẽ không được đến chỗ
làm, dù là có kết quả xét nghiệm âm tính với
virus SARS-CoV-2, kênh
CNA
dẫn thông báo
từ Bộ Y tế nước này ngày 26-12. Người đã
tiêmmột mũi sẽ có thời gian từ giờ đến ngày
31-1-2022 để đi tiêm mũi 2. Trong thời gian
này, họ vẫn có thể đến chỗ làm cùng kết quả
xét nghiệm âm tính. Mọi ngoại lệ sẽ chấm
dứt từ ngày 1-2-2022. Tiêm đủ mũi vaccine
cũng là điều kiện xem xét chấp nhận hồ sơ
thường trú nhân.
PHẠM KỲ
Phụ huynh đưa trẻ tới trường ở quậnManhattan
thuộc TPNewYork (Mỹ) ngày 21-12. Ảnh: AP
Tổng thốngMỹ Joe Biden (trái) và Chủ tịch TrungQuốc Tập Cận Bình (phải) trong cuộc hội nghị
thượng đỉnh trực tuyến hồi tháng 11. Ảnh: THENEWYORK TIMES
Dự báo thế đối đầu giữaMỹ và Trung Quốc suốt năm2021 sẽ tiếp tục trong năm tới nhưng với một số
thay đổi về mặt chính sách từ phíaMỹ.
