4
THỨSÁU
14-10-2016
Nhà nước - Công dân
Tăng tuổihưuvì lohụt
quỹhưu trí
Đốivớiquỹhưutrívàtửtuất,đếnnăm2021phầnthutrongnămkhôngđủchi
chonămđó.
VIẾTLONG
L
iênquan tớiviệcdựkiến
tăng tuổi nghỉ hưu theo
các phương án sửa đổi,
bổ sung Bộ luật Lao động
năm2012, BộLĐ-TB&XH
đã có các lý giải về căn cứ
của đề xuất này.
Tăngdo tuổi thọ cao
hơn, nhu cầu làm
việc nhiềuhơn?
BộLĐ-TB&XHcho rằng
căn cứ đầu tiên là theo số
liệu thống kê cho thấy tuổi
thọ bình quân của dân số
Việt Nam ngày càng tăng
cao. Nếu như năm 1961,
tuổi thọ bình quân của dân
sốViệtNam là 40 tuổi, đến
nay tuổi thọ bình quân của
dân sốViệtNamđã tăng lên
73 tuổi (tăng 33 tuổi). Tuy
nhiên, tuổi nghỉ hưu của
Việt Nam được quy định
từ năm 1961 đến nay vẫn
không thay đổi.
Mặt khác, kết quảmột số
cuộc điều tra, khảo sát cho
thấy rấtnhiềungười laođộng
(NLĐ) saukhi nghỉ hưu lại
tiếp tục đi làm việc, thậm
chí nhiều trường hợpNLĐ
sau khi làm thủ tục hưởng
lương hưu lại ký hợp đồng
laođộngvới chínhcơquan,
đơn vị cũ.
Bộ này cũng cho rằng
năm 2007 Việt Nam bước
vàogiai đoạn“dân sốvàng”
nhưngđếnnăm2011bắtđầu
bướcvàogiai đoạn“giàhóa
dân số”. Thời gian chuyển
từ giai đoạn già hóa dân số
sanggiaiđoạndânsốgiàcủa
Việt Nam ngắn hơn nhiều
nước, kể cả những nước có
trìnhđộphát triểnhơn.Nếu
nhưnướcMỹ, Canada phải
mất 65nămđể bước từgiai
đoạngiàhóadânsốsanggiai
đoạn dân số già; thời gian
này củaAnh, TâyBanNha
là45năm;TrungQuốc,Nhật
Bản là26năm thìViệtNam
chỉ mất khoảng 17-20 năm
để chuyển từ giai đoạn già
hóa dân số sang giai đoạn
dân số già.
Bêncạnhđó,việc tăng tuổi
hưu, theo Bộ LĐ-TB&XH
là phù hợp với Công ước
Cedaw 1979 và Luật Bình
đẳng giới.
Trước đây, nhiều nước
trên thế giới đều quy định
tuổi nghỉ hưucủanữ thường
thấp hơn tuổi nghỉ hưu của
nam.Vì vậy, việcđiềuchỉnh
khoảngcáchvề tuổinghỉhưu
của nam và nữ đang là xu
hướngmànhiềunướcđang
lựa chọn. Tuy nhiên, việc
điều chỉnh khoảng cách về
tuổi nghỉ hưu giữa nam và
nữ nhằm đảm bảo sự bình
đẳng giới, bình đẳng trong
tham gia và thụ hưởng bảo
hiểmxãhội (BHXH) ởmột
sốnước trên thếgiới thường
gặp phải sự phản ứng do
nhữngquanniệmkhácnhau
về quyền bình đẳng giữa
nam và nữ.
Quỹhưu trí khó
cânđối về lâudài
Đángchúý,BộLĐ-TB&XH
cho rằng quỹ hưu trí và tử
tuất khôngđảmbảo cânđối
trongdài hạn.Khi xâydựng
Luật BHXHnăm2014, Tổ
chứcLaođộngQuốc tế(ILO)
cảnhbáovới cácchính sách
hiệnhành (trướcnăm2016)
thì quỹ hưu trí và tử tuất
đến năm 2021 sẽ có phần
thu trongnămkhôngđủ chi
cho năm đó. Để đảm bảo
khả năng chi trả, phải lấy
từ nguồn kết dư của quỹ.
Đếnnăm2034, phầnkết dư
không còn, số chi lớn hơn
rất nhiều so với số thu.
Theo Vụ BHXH (Bộ
LĐ-TB&XH), có rất nhiều
nguyênnhândẫnđếnmấtcân
đối quỹBHXH, thứ nhất là
doviệcđóng-hưởngBHXH
cònmất cân đối,mức đóng
chưa tương ứng với mức
hưởng. Cụ thể, tỉ lệ đóng
góp vào quỹ hưu trí và tử
tuất còn thấp so với mức
hưởng lươnghưu.Bêncạnh
đó,mức tiền lương, tiềncông
làmcăncứđóngBHXHcòn
khoảng cách lớn với mức
tiền lương, tiền công thực
tế của NLĐ (theo kết quả
điều tra, con sốnàymới chỉ
bằng 66% tiền lương, tiền
công thực tế).
LuậtBHXHnăm2014đã
có những điều chỉnh nhằm
đảmbảo tốt hơnnguyên tắc
đóng-hưởng,khắcphụcđược
một phần mất cân đối của
quỹ. Tuy nhiên, do những
điều chỉnh đều có lộ trình
khádài (20năm, 30năm sau
mới tác động đến quỹ như
quyđịnh tínhbìnhquân toàn
bộ quá trình đóng BHXH
đối vớiNLĐ thuộckhuvực
nhà nước; điều chỉnh tiền
lương đã đóng BHXH…)
nên mức độ tác động đến
quỹ là khá chậm.
BộLĐ-TB&XHcũngcho
hay kinh nghiệm của các
nước trên thếgiới, việcđiều
chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu là
một trong những giải pháp
các nước lựa chọn đối phó
với sựmất cân đối của quỹ
hưu trí.Đặcbiệt, đây làgiải
pháp hiệu quả các nước sử
dụng để hạn chế tác động
của già hóa dân số.■
ÔngBùi Sĩ Lợi, PhóChủnhiệmỦybanVề cácvấnđềxã
hội củaQuốc hội, cho rằng việc tăng tuổi nghỉ hưuphải
tính toánkhoahọc.“Trước tiên, phải khẳngđịnh tiềnnộp
vàoquỹBHXH chính là củađểdành củaNLĐ. Nguyên tắc
củaquỹBHXH làđóng-hưởng.Bêncạnhđó,NLĐphảiđược
hưởngmức lương lúcvềhưuđảmbảođượcmức sống tối
thiểu.Nếuchúng takhôngcânđối, tính toánkỹkhi vềhưu
NLĐ không có lươnghưuhoặc cónhưng khôngđủ sống
thì rõ ràngchínhsáchcủachúng tachưađạtyêucầu. Cho
nênbâygiờđềxuất nâng tuổi nghỉ hưuhaykhôngnâng,
nâng lênbaonhiêu vàquỹđó có vỡhay khôngphải tính
toán khoahọc...” - ông Lợi nhấnmạnh.
YêucầuTrungQuốc
traođổithôngtinvề
nhàmáyđiệnhạtnhân
“ViệtNam (VN) đã đề nghị phíaTrungQuốc (TQ)
sớm cùngVN xây dựng cơ chế trao đổi thông tin
thường xuyên về các dự án điệnhạt nhân này” - ông
LêHải Bình, người phát ngônBộNgoại giaoVN,
nói như trên tại buổi họpbáo thườngkỳBộNgoại
giao diễn ra vào ngày 13-10.
ÔngBình cũngbày tỏquanđiểm: “Việc cácnước
xâydựngvàvậnhànhnhàmáyđiệnhạt nhân cần
phải đảmbảo tuân thủ côngước an toànhạt nhân
và cácquyđịnh liênquan củaCơquanNăng lượng
nguyên tửquốc tế (IAEA), bảođảmkhông ảnhhưởng
đến an toànvàmôi trường của cácnước lánggiềng”.
Ba nhàmáy điệnhạt nhânởphíaNamTQvừa đi
vào vận hành thươngmại gồmPhòngThành (Quảng
Tây) công suất 1.000MW, TrườngGiang (Quảng
Đông) 600MWvà tổmáy650MW củaSương
Giang (đảoHảiNam).
Các nhàmáy này đều nằm gầnbiên giới phíaBắc
VN, gần nhất làPhòngThành chỉ cáchMóngCái,
QuảngNinh50km, cáchHàNội dưới 500 km.
Trước sựviệc này, BộKH&CN chobiết sẽ thỏa
thuậnvới nước này về cảnhbáo sớm khi có sự cố,
đồng thời lắpđặtmột số trạm quan trắc trongkhu
vực.
Trao đổi với
Pháp
Luật TP.HCM
, ông
NgôĐặngNhân
(nguyênCục trưởng
CụcAn toàn và bức
xạ hạt nhân -Bộ
KH&CN) cho hay:
Khi có xây dựngnhà
máy điện hạt nhân
thì baogiờngười ta
cũngđặt an toàn lên
caonhất nhưng nếu
xảy ra bất cứđiều gì
gâymất an toàn thì
sẽ gây ra thảmhọa.
“Không aimong
muốn có thảm họa,
TQ cũngvậy, tuy
nhiênkhi điều đó
xảy ra thì việcVN
cách các nhàmáy
đó50 km haynhiều
hơn đi chăng nữa thì
cũngkhông thể thoát
khỏi ảnhhưởng của
thảmhọa, bụi phóng
xạ sẽ đượcmang đi
khắpnơi, nó có thể
tạo ra những vùng
đất chết” - ôngNhân
nói.
Theo IAEA, đến
20-9-2016, TQ có 35
tổmáyđiện hạt nhân
đanghoạt động, tổng
công suất là 31.617MW. Bên cạnhđó, nhiều tổmáy
khác đang và sẽ được xây dựng. Nhằmđápứng nhu
cầu tiêu thụ điện năng, quốc gia này dựkiếnvận
hành100 nhàmáy điện hạt nhânvàonăm 2030và
170nhàmáyvới công suất 195.000MWvào năm
2050.
•Trước thông tin truyền thôngLiênbangNga cho
hay nước này đang cânnhắc việc trở lại cảngCam
Ranh (VN), ôngLêHải Bình bày tỏ: “VN luôn thực
hiện chính sáchđối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình
hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa
quanhệ quốc tế và hội nhậpquốc tế sâu rộng. Phát
triển hợp tác với tất cả đối tác trên cơ sở cùng có lợi,
vì hòa bình, ổn địnhhợp tác phát triểnởkhu vực
châuÁ-Thái BìnhDươngvà trên thế giới. Trong
thời gian qua, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện
giữaVNvàLiênbangNga cũngnhư các đối tác lớn
khác trên thế giới đang có những bước phát triển rất
mạnhmẽ”.
VIẾTTHỊNH
Liênquanđếncôngtácbảo
hộcôngdântrướcthôngtin
bégái12tuổiởTQmangthai
đượccholàcôngdânVN,ông
Bình chohay thông tinmới
nhất củaTổng lãnh sựquán
VN tại ThượngHải thì trong
sáng12-10,đạidiệncủaTổng
lãnhsựđã làmviệcvớiCông
anTPTừChâu, GiangTô và
trựctiếpgặpgỡvớiđươngsự
để làm rõcácvấnđề,những
thôngtin liênquanđếnnhân
thâncủađương sự.
“Tuy nhiên, dođương sự
nói tiếngViệt rất ít, chủyếu
nói tiếngTQ nhưng không
rõ lời nênnhững thông tin
liênquanđếncánhâncũng
nhưnhânthâncủađươngsự
chođếnbâygiờvẫnchưaxác
định rõ ràng”-ôngBìnhnói.
Đồng thời, ông Bình cũng
chohayTổng lãnh sựquán
VNtạiThượngHảiđangkhẩn
trươngphối hợp với các cơ
quanchứcnăng trongnước
để tiếp tục xácminh thông
tin,đồngthờicáccơquanđại
diệnVNtạiTQcũngđangphối
hợpchặtchẽ, theodõisátđể
sớm làmrõnhữngthôngtin
liênquanđến sựviệcnày.
BộLĐ-TB&XHcũngcho
haykinhnghiệmcủacác
nướctrênthếgiới,việc
điềuchỉnhtăngtuổinghỉ
hưu làmộttrongnhững
giảiphápcácnước lựa
chọnđốiphóvớisựmất
cânđốicủaquỹhưutrí.
Tiêu điểm
2,5%
là tỉ lệ tínhhưởng lươnghưu
bình quân của nam chomột
nămđóng, củanữ là 3%. Tỉ lệ
nàyđượccoi làquácao sovới
bình quân các nước trên thế
giới là1,7%.
SốngườiđóngBHXHchomộtngườihưởnggiảmdầntheocácnăm.
(Nguồn:VụBHXH,BộLĐ-TB&XH)
250
200
150
100
50
217
34
19
11
9,13
Năm1996
Năm2000
Năm2004
Năm2007
Năm2013
