16
THỨHAI
30-10-2017
Quốc tế
25
người đã thiệtmạng trongmột vụ tấn côngkhủngbốở
thủđôMogadishu, Somali. Sauhơn12giờbaovây, cảnh
sátđãvôhiệuhóacácphần tửkhủngbốvàosáng29-10.
Bataysúngđãbịbắtgiữ,haiđối tượngcòn lạichonổbom
tự sát saukhi bị thương.
TD
Iran tiếp tụcchế tạo tên lửa,
thách thứcMỹ
Tổng thống IranHassanRouhani
(ảnh)
ngày29-10
tuyênbốTehran sẽ tiếp tục chế tạo tên lửavìmục
đích tựvệ, đồng thời phủnhận Iranvi phạm các thỏa
thuậnquốc tế.
Tuyênbố của ôngRouhani được đưa ra chỉ vài
ngày sau khi Hạ việnMỹ thông qua các biện pháp
trừng phạtmới nhắm vào chương trình tên lửa đạn
đạo củaTehran. Phát biểu trướcQuốc hội Iran, ông
Rouhani khẳngđịnh: “Chúng ta sẽ sản xuấtmọi
loại vũkhí, cất trữ và sử dụng chúngbất cứkhi nào
chúng ta thấy cần tự vệ”.
Tổng thống Iran cũng chỉ tríchMỹ vàTổng thống
DonaldTrumphồi đầu tháng10 từ chối chính thức
xác nhậnTehran tuân thủđúng thỏa thuận năm2015
về chương trìnhhạt nhân của nước này, đi ngược lại
kết luận của các giám sát viênquốc tế.
Thất vọngvềquyết định trên, ôngRouhani cho rằng
nướcMỹkhôngnênhyvọngcó thểđối thoại hoặcđạt
đượcnhững thỏa thuận tương tựvới cácquốcgiakhác.
Theohãng tin
Reuters
, ôngRouhani hàmýnhắcđến
cuộckhủnghoảnghạt nhân tạiTriềuTiên.
KIỆTANH
•
Xácmáybay trực
thăngMi-8 củaNga
,
mất tích ngoài khơi Na
Uy từ ngày26-10, đã
được lực lượng tìmkiếm
cứunạnNaUy ngày29-
10 thông báo tìm thấyở
độ sâu209m. Toàn bộ
támngườiNga trên trực
thăng được cho là đã
thiệtmạng, theo
Reuters
.
•
Phó thốngđốc tỉnh
Kunar
,Afghanistanđã
bị bắt cócởTPPeshawar,
Pakistanvàongày27-10.
Vị quanchứccấpcaobị
bắt giữđượcxácđịnh
làMohammadNabi
Ahmadi.Ôngbị cácđối
tượng lạmặt khốngchế
khi đangđi cùngem trai,
theo
Reuters
.
•
LãnhđạoĐài Loan
TháiAnhVăn
ngày
28-10 (giờMỹ) đã đến
Honoluludựmột sựkiện
ngoại giaovà sauđó lên
lịch trìnhđi thămkhu
tưởngniệmTrânChâu
Cảng, theo
Reuters
.
TD
Phân tích&Bình luận
Thế giới 24 giờ
Cựu lãnhđạoCatalonia
có thể lãnh30năm tù
Bấtchấpnguycơbịbắtgiữliênquanđếncuộctrưngcầudânývàtuyênbố
độclậpchovùngCatalonia,ôngPuigdemontkhẳngđịnhtiếptụclàmviệc
vìmộtCataloniađộclập.
TRUNGNHÂN
Ô
ngCarlesPuigdemont,
lãnhđạovùngCatalonia
vừabị sa thảibởichính
quyền trung ương Tây Ban
Nha, có thể sẽ bị bắt giữ và
phảiđốimặtvớimứcánhơn
30năm tù, tờ
TheTelegraph
cho biết.
Có thểbị bắt giữ
Theo tờ
The Telegraph
,
nhà lãnh đạo vừa bị sa thải
củaCataloniacó thểsẽbịbắt
giữbấtkỳ lúcnào.Cácnguồn
tin của
The Telegraph
trong
văn phòng công tốTâyBan
Nha chobiết cơquannày sẽ
đềnghị cảnh sát giahạn tạm
giamđốivớiôngPuigdemont
một khi ông bị bắt giữ.
Hiện cơ quan công tố của
Tây Ban Nha đang ráo riết
chuẩn bị các cáo buộc ông
Puigdemontvềviệcnổi loạn
vàsửdụngsaimụcđíchcông
quỹvì tổchức trưngcầudân
ý trái pháp luật ngày 1-10.
Các thành viên khác của
chính quyền địa phương và
lãnhđạonghịviệnCatalonia
TeresaForcadellcũngcókhả
năng bị bắt giữ vì liên quan
đến cuộc trưng cầu dân ý.
Khoảng trống
lãnhđạo
Trongmột thôngđiệpđược
phát trên truyền hình cùng
ngày, cựu lãnhđạoCatalonia
hứa sẽ “tiếp tục làm việc để
xâydựngmộtquốcgia tựdo”.
Ông cũng kêu gọi người dân
Catalonia“phảnđốimộtcách
dân chủđối với việc ápdụng
điều155” của hiếnphápTây
BanNhanhằmbảovệnhững
thànhquảđãđạtđược.Nhiều
nhàbình luậncho rằng thông
điệpcủaôngPuigdemonthàm
ý chuẩn bị cho cuộc bầu cử
trong chưa đầy hai tháng tới
nhằmgiảiquyếtkhoảng trống
lãnhđạo tại khuvực.
Sau khi chính phủMadrid
được Thượng việnTây Ban
Nhachophépsửdụngquyền
lựcđặcbiệt tạmngưngquyền
tự trị của Catalonia, người
trực tiếpchịu tráchnhiệmcho
vùngCataloniagiờđây làPhó
Thủ tướng Soraya Saenz de
Santamaria. Bộ trưởng Nội
vụTâyBanNhaJuanIgnacio
Zoidođượcchỉđịnhlàmngười
chịu tráchnhiệmquản lý tình
hìnhanninhcủaCatalonia.Ông
JosepLluisTrapero, lãnhđạo
lực lượngcảnhsátđịaphương
“Mossosd’Esquadra”,bịcho
thôi chứcvìđãđểcuộc trưng
cầudânýngày1-10diễn ra.
Nhiềungười dânCatalonia
đến nay vẫn chưa rõ ai đang
nắm quyền kiểm soát chính
thứcởkhuvực, theohãng tin
ABC
.ChínhphủTâyBanNha
chobiếtsẵnsàngchophépông
Carles Puigdemont tham gia
cuộc bầu cử sẽ được tổ chức
vàongày21-12, theo
ABC
.■
Cựu lãnhđạocủaCataloniaCarlesPuigdemont.Ảnh:AP
Ngày 29-10, tờ
TheGuardian
tiết lộ chínhphủ củaTổng
thốngMỹDonaldTrumpđang đẩy nhanh xây dựngmột
chính sáchmới cải thiện vị thế hạt nhân quốc gia. Bản
dự thảoĐánhgiá vị thế hạt nhân (NPR) đãđược đưa ra
trong cuộc họp vào tháng9 vừa qua giữa ôngTrump và
các cố vấn an ninhquốc gia, dự kiến sẽ hoàn tất vào cuối
năm2017 hoặc đầu năm 2018. Tờ
TheGuardian
bình
luậnmột khi chínhphủMỹ xây dựng xong chính sáchmới
về vũ khí hạt nhân, đó sẽ là dấu chấmhết cho kỷ nguyên
đẩymạnh giải giáp vũ khí hạt nhânhậuChiến tranh lạnh.
Chính phủMỹ dưới thời Tổng thốngBarackObama
từngđặtmục tiêu cắt giảm vũ khí hạt nhân củaMỹ và
hướng đến xóa bỏ vũ khí hạt nhân toàn cầu. Năm 2010,
Mỹ vàNga ký thỏa thuậnNewSTARThạn chếmỗi bên
chỉ được triển khai 1.550 đầu đạn và bom hạt nhân chiến
thuật. Sau đó là thỏa thuận Iran giúp kiềm chế chương
trình vũ khí hạt nhân của nước này.
Thếnhưngnhữngbiếnđộng liên tiếp trên thếgiới thời
gianqua, từ việcBìnhNhưỡngđẩymạnh chương trình vũ
khí hạt nhân, đếnquanhệNga-Mỹ tuột dốc khôngphanh
khiến vấnđề vũ khí hạt nhânngàymột nónghơn trên chính
trườngMỹ vàquốc tế. Vào tháng2, PhóChủ tịchHội đồng
thammưu trưởng liênquânMỹPaul Selva thôngbáoNga
đã cho triển khai thêmmột loại tên lửahành trìnhmới vi
phạmHiệpướcVũ khí hạt nhân tầm trung (INF) kýnăm
1987. Các vụphóng tên lửa và thửhạt nhângầnđây của
TriềuTiên cũng khiếnuy tín củaMỹbị suy yếunghiêm
trọng với cácđồngminhThái BìnhDương.
Các tướng lĩnh có lập trường cứng rắn củaMỹ yêu cầu
chính phủ phải thay đổi. Nhiềuquan chức trong chính phủ
Tổng thốngTrump xemđây là các thất bại chính sách của
ôngObama để lại. Ngày 26-10, cố vấnđặc biệt củaông
Trump về vũ khí hủy diệt hàng loạt và chống phổbiến vũ
khí hạt nhânChristopherFord chobiết: “Cách tiếp cận
truyền thốnghậuChiến tranh lạnh, vừa thể hiện thiện chí
cắt giảm vũ khí vừa cốné tránh các bước đi làm suy yếu
anninh quốc giaMỹ, đãhết thời và không cònhữudụng
nữa, đặc biệt trước các vấnđề an ninhmới. Đã đến lúc
tìm kiếmnhững cách tiếp cận khác”.
Chuyêngia về vũ khí hạt nhânAdamMount nhậnđịnh
Mỹ sẽmạnh tay thay đổi chính sáchhạt nhân: “Khi một
kế hoạch hànhđộngmới rađời chophép các nhà chiến
lược củaMỹ tìm kiếm nhữnggiải phápmới, kho vũ khí sẽ
được thay đổi và chúng ta sẽ quay trở lại con đường chạy
đua vũ trang”.
TD
Chấmdứtkỷnguyêncắtgiảmhạtnhân?
LãnhđạoCataloniacó thểxin tị nạn
ởBỉ
Trả lời kênh truyềnhình
VTM
, Bộ trưởngDi trúcủaBỉTheo
FranckenchorằngviệcnhàlãnhđạoCatalanCarlesPuigdemont
xintịnạnchínhtrị tạiBỉ“khônghẳn làđiềukhôngtưởng”trong
trườnghợpchínhtrịgianàymởlời.“TâyBanNhađãđềcậpđếnmột
bảnántù(choôngPuigdemont).Vấnđềđặtralàôngấycóđược
nhậnphiêntòacôngbằnghaykhông”-ôngFranckenchobiết.
NếunhưlãnhđạoCataloniaxintịnạnởBỉ,chínhphủTâyBan
Nhasẽgặpkhókhăn trongviệcxindẫnđộ,vịbộ trưởngnhận
định.QuanhệBỉ-TâyBanNhatronggiaiđoạnnhữngnăm1990
vàđầunhữngnăm2000 từngsónggiócũngvì Bỉ từchối cho
dẫnđộcácnhânvậtcóliênquanđếnnhómlykhaivũtrangETA
củaxứBasque.Hiệnchỉ cóvàinước thànhviêncủaLiênminh
châuÂu(EU)chophépcôngdâncácnướcEUxintịnạnchínhtrị.
150
quan chức và các trợ lý trong
chính quyền Catalonia đã bị
tướcbỏchứcvụvàosáng28-10
khiđiều155hiếnphápTâyBan
Nhachínhthứccóhiệu lựcđối
với vùngnày.
Tiêu điểm
Bấtchấpnguycơbịbắt
giữ,ôngPuigdemont
ngày28-10vẫnxuấthiện
trướcốngkínhtruyền
hìnhvớiphongtháikhá
ungdungtạimộtnhà
hàngởquênhàGirona.
