12
Hồ sơ - Phóng sự -
ThứHai 20-8-2018
Thành tựu vô cùng to lớn
Là người ng hộ nhiệt thành nhân quyền với niềm tin tư ng mạnh
mẽ vào các giá trị phổ quát về quyền bình đẳng, sự khoan dung và nhân
phẩm, ông đã đưa LHQ đến gần hơn với mọi người bằng cách liên hệ với
nhiều đối tácmới. Ông cómột vai tr quan trọng trong việc thành lập hai
cơ quan liên chính ph mới tại LHQ: Ủy ban H a bình và Hội đồng Nhân
quyền vào năm 2005. Ông cũng đóng vai tr then chốt trong việc thành
lập Quỹ Toàn cầu đ chống bệnh AIDS, lao và sốt rét. Ông cũng đã lên
tiếng phản đối mạnh mẽ cuộc xâm lược Iraq năm 2003 và chương trình
hạt nhân c a Iran. Khi hết nhiệm kỳ, ông vẫn tiếp t c tích cực tham gia
các tổ chức nhằm phát tri n châu Phi cũng như toàn cầu.
Với cương vị là tổng thư k LHQ, ông đã phát động chiến dịch“Global
Compact” vào năm 1999, đây là sáng kiến lớn nh t thế giới về việc th c
đẩy trách nhiệm xã hội c a các công ty và tập đoàn trên khắp thế giới.
Annan đã xem đại dịch HIV/AIDS là ưu tiên cá nhân c a mình. Và vào
tháng 4-2001, ông đã đề xu t thành lập Quỹ AIDS và Y tế toàn cầu đ
gi p các nước đang phát tri n đối phó với kh ng hoảng.
Sau v t n công kh ng bố tháng 9-2001 Mỹ, ông đóng một vai tr
quan trọng trong việc đoàn kết Đại hội đồng và Hội đồng Bảo an đ có
các hành động chống kh ng bố. Năm 2005, trong một báo cáo tổ chức
với tựa đề “Tự do hơn” đến Đại hội đồng, ông đề nghị một loạt cải cách
đ đổi mới và tăng cường tổ chức LHQ.
HOÀNGPHÚ
S
inh ngày 8-4-1938, ông Kofi
AttaAnnan, nhà ngoại giao đến
từ Ghana ở Tây Phi, là viên
chức Liên Hiệp Quốc (LHQ) đầu
tiên trong lịch sử được giữ trách
nhiệm tổng thư ký. Ông là tổng thư
ký LHQ thứ bảy, giai đoạn 1997-
2006. LHQ và ông từng được trao
giải Nobel Hòa bình năm 2001 vì
những cống hiến cho một thế giới
tổ chức tốt hơn và hòa bình hơn.
Khi còn tại nhiệm, ông đã ưu tiên
thành lập một chương trình cải cách
toàn diện nhằm vực dậy LHQ. LHQ
có truyền thống thúc đẩy sự phát
triển của thế giới và ông đã đóng
góp không nhỏ cho công cuộc vĩ
đại này.
Một con người đam mê
tri thức
Kofi Atta Annan được sinh đôi
với em gái Efua Atta, cha mẹ là
ông Henry Reginald Annan và bà
Victoria ở Kumasi, Ghana. Cha ông
từng là giám đốc xuất khẩu cho
Công ty ca cao Lever Brothers. Cả
ông nội và chú của ông đều là tộc
trưởng và ông được nuôi dưỡng tại
một trong những gia đình quý tộc
của Ghana. Ông theo học tại ngôi
trường dòng Mfantsipim danh giá
từ năm 1954 đến năm 1957. Chính
tại đây ông đã học được rằng sự
thống khổ của bất kỳ ai trên thế
giới đều phải được quan tâm.
Ghana trở thành thuộc địa châu
Phi củaAnh đầu tiên giành được độc
lập vào năm 1957, cùng nămAnnan
tốt nghiệp Trường Mfantsipim. Là
một nhân chứng cho cuộc đấu tranh
độc lập của đất nước, ông đã rèn
luyện được ý chí rằng mọi thứ đều
có thể. Ông gia nhập Trường CĐ
Khoa học và công nghệ Kumasi
năm 1958 để lấy bằng kinh tế.
Nhờ học bổng của Quỹ Ford, ông
hoàn tất chuyên ngành kinh tế tại
Trường CĐ Macalester ở St. Paul,
Minnesota vào năm 1961.
Sau đó, ông tiến hành các nghiên
cứu sau đại học về kinh tế tại
Viện Nghiên cứu phát triển quốc
tế (GIIDS) ở Geneva, Thụy Sĩ từ
năm 1961 đến 1962. Cũng chính
từ viện này mà sự nghiệp của ông
đã bước sang một trang mới, một
huyền thoại lẫy lừng của Ghana.
Liên Hiệp Quốc với ông là
cả một sự nghiệp
Những kiến thức tại GIIDS đã
giúp ích không nhỏ và ông đã trở
thành một viên chức hành chính
và ngân sách của Tổ chức Y tế Thế
giới (WHO) tại Geneva sau khi rời
GIIDS năm 1962. Kể từ đây, định
mệnh của ông và LHQ đã được
thiết lập. Sau 12 năm gắn bó, ông
quyết định về nước để đảm đương
Ảnh 1:
Ông Kofi Annan từng được trao giải
Nobel Hòa bình năm2001 vì “những cống hiến
chomột thế giới tổ chức tốt hơn và hòa bình
hơn”. Ảnh: NBCNEWS
Ảnh 2:
Ông Kofi Annan trong ảnh kỷ yếu
năm1961. Ảnh: ELLEMAN/COURTESY
Ngày 18-8, cựu TổngThư ký LiênHiệpQuốc - ông Kofi Annan
đã từ trần, để lại nuối tiếc vô hạn cho Ghana và thế giới.
Kofi Annan: Huyền
thoại từ “lục địa đen”
1
2
vị trí bộ trưởng Bộ Du lịch Ghana
từ năm 1974 đến năm 1976. Trong
những năm 1980, ông trở lại làm
việc cho LHQ với tư cách là trợ lý
tổng thư ký tại ba vị trí liên tiếp:
Quản lý nguồn nhân lực và điều
phối viên an ninh (1987-1990);
lập kế hoạch chương trình, ngân
sách-tài chính và giám sát tài chính
(1990-1992); chịu trách nhiệm về
các hoạt động gìn giữ hòa bình
(1993-1996).
Các chức vụ trên đã đưa vai trò
và trách nhiệm của ông lên tầm
chỉ dưới mỗi tổng thư ký. Nhiệm
kỳ năm năm đầu tiên của ông bắt
đầu vào ngày 1-1-1997 khi ông
thay thế Tổng Thư ký Boutros
Boutros-Ghali của Ai Cập. Năm
1998, ông bổ nhiệm một phụ nữ,
Louise Frechette của Canada, làm
phó tổng thư ký đầu tiên trong
lịch sử, một nỗ
lực nhằm mang
lại sự bình đẳng
giới trong hệ
thống LHQ.
Ông tiếp tục
được gia hạn
thêmmột nhiệm
kỳ vào ngày 1-1-
2002, một minh
chứng cho thấy tài năng và sức ảnh
hưởng của ông. Sau khi rời LHQ,
ông trở về Ghana, nơi ông đã tích
cực tham gia với một số tổ chức
như Diễn đàn Nhân đạo Toàn cầu,
The Elders, Quỹ LHQ, tổ chức
Một thế giới trẻ... Ông còn lập ra
một quỹ nhân đạo mang tên mình
để tiếp tục các hoạt động vì hòa
bình và thịnh vượng của thế giới.
Vào tháng 2-2012, thế giới lại
một lần nữa cần đến ông khi ông
được bổ nhiệm làm đặc phái viên
Liên minh đặc biệt của LHQ đến
Syria trong một nỗ lực đối phó
với các cuộc xung đột đang diễn
ra ở đó. Ông đã từ chức vào tháng
8-2012 do công việc không có tiến
triển, bắt nguồn từ sự thiếu hợp
tác của tất cả các bên liên quan.
Hết lòng vì sự phát triển
của nhân loại
Ông từng gánh chịu rất nhiều
chỉ trích. Nhiều nhà phê bình đã
đổ lỗi cho ông về sự thất bại của
LHQ trong việc ngăn chặn nạn
diệt chủng ở Rwanda vào những
năm 1990, lĩnh vực thuộc trách
nhiệm chính của ông. Sau đó, sau
khi Mỹ tiến quân vào Iraq, ông và
con trai còn từng bị buộc tội tham
gia vào vụ bê bối tham nhũng thực
phẩm, một vụ việc khiến nhiều
quan chức phải từ chức, mặc dù
sau này mọi cáo buộc đối với ông
đều bị xóa bỏ.
Và những lời chỉ trích trên
không bao giờ có thể xóa nhòa
được đóng góp của ông cho hòa
bình thế giới. Kofi Annan thường
mô tả thành tựu lớn nhất của đời
mình chính là chương trình Mục
tiêu phát triển thiên niên kỷ, một
nỗ lực phát triển thế giới trước
các vấn đề như nghèo đói và tử
vong trẻ em.
Tổng Thư ký LHQ hiện tại, ông
Antonio Guterres, đã gọi ông là “lá
cờ đầu của binh
đoàn hướng đến
cái thiện”. “Theo
nhiều cách, Kofi
Annan chính là
LHQ.Ôngđãvượt
qua các cấp bậc
để dẫn dắt tổ chức
này vào thiên niên
kỷ mới với phẩm
giá và quyết tâm vô song” - trích
lời ông Guterres trong thông cáo
bày tỏ sự tiếc thương của mình.
Cao ủy LHQ về nhân quyền Zeid
Raad Al Hussein cho biết trong
một tweet, ông đau buồn vì cái
chết của Annan: “Tôi đau buồn vì
cái chết của Kofi Annan. Kofi là
hình ảnh thu nhỏ của sự tử tế và
ân điển của con người. Trong một
thế giới giờ đây tràn ngập những
người không tương xứng làm lãnh
đạo, sự mất mát ông khiến thế giới
càng thêm đau đớn. Ông là một
người bạn với hàng ngàn người
và là một nhà lãnh đạo với hàng
triệu người”.
Nguyên thủ các nước cũng đã lần
lượt có các phát biểu hoặc tuyên bố
bày tỏ sự tiếc thương đối với sự ra
đi của huyền thoại đến từ Ghana.
Các câu chuyện về ông sẽ mãi còn
được người dân kể lại về một con
người đã luôn lạc quan, luôn phấn
đấu vì cái thiện, đấu tranh không
biết mệt mỏi cho sự phát triển và
hòa bình của thế giới.•
Nguyên thủ các nước
cũng đã lần lượt có các
phát biểu hoặc tuyên bố
bày tỏ sự tiếc thương đối
với sự ra đi của huyền
thoại đến từ Ghana.
