12
“Trong sáu tháng đã phát hiện thêm
3.500 trường hợp nhiễm HIV trong cả
nước. So với cùng kỳ năm 2017, số trường
hợp nhiễm HIV mới phát hiện giảm
khoảng 3%; số trường hợp AIDS giảm
khoảng 27%”.
PGS-TS Nguyễn Hoàng Long, Cục
Phòng, chống HIV/AIDS, cho biết thông
tin trên tại Hội nghị sơ kết công tác phòng,
chống HIV/AIDS sáu tháng đầu năm và
triển khai kế hoạch sáu tháng cuối năm
2018 tổ chức ngày 24-8 tại Nghệ An. Tuy
nhiên, theo ông Long, có thể vẫn còn nhiều
người nhiễm HIV trong cộng đồng chưa
được phát hiện như sự kiện tại xã Kim
Thượng, tỉnh Phú Thọ vừa qua.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, GS-TS
Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y
tế, cho hay: “Bộ Y tế rất quan ngại khi tỉ
lệ nhiễm HIV đang gia tăng trong nhiều
nhóm cộng đồng. Vụ việc của xã Kim
Thượng, tỉnh Phú Thọ mới có thể chỉ là
một xã điển hình của tảng băng chìm. Vậy
với các xã khác ở các địa phương khác thì
như thế nào, trong khi số người có hành
vi có nguy cơ tiếp tục tăng lên như người
nghiện chích ma túy. Do vậy, Bộ Y tế yêu
cầu các địa phương nghiêm túc rà soát
đánh giá tình hình dịch và các yếu tố nguy
cơ tại địa phương mình”.
HÀ PHƯỢNG
ĐÀMHÀPHÚ
M
à thiệt tình làvậy, chưa
dính sà bì chưởng coi
như chưa đặt chân tới
Sài Gòn. Tại sao lại là cơm
tấm và tại sao lại kèm bộ
tam sườn bì chả huyền thoại
này, đó là cả một câu chuyện
dài gắn liền nhiều biến cố
văn hóa và lịch sử. Ở góc độ
một người yêu thương Sài
Gòn, tôi chỉ viết về những
cảm nhận bên lề món cơm
tấm nổi danh thiên hạ này.
1.
Cơm tấm, dĩ nhiên là
cơm nấu bằng tấm, tấm
trong tấm cám, là một phế
phẩm, là những hạt gạo bể
trong quá trình xay xát gạo.
Ngày xưa, thời lúa gạo đầy
bồ, tấm thì dành nuôi gà,
cám thì dùng nuôi heo, rồi
gà heo lại nuôi người, chưa
ai nghĩ dùng tấm để ăn. Sau,
ở miền Tây nước nổi mấy
tháng liền, gạo ăn cũng hết
mà đất không có để thả gà,
dân tình bèn dùng tấm nấu
ăn thử, thấy ngon, từ đó có
món cơm tấm ra đời.
Cơm tấm xưa chỉ là dân
cắt lúa, vác lúa mướn hoặc
dân làm đồng xa nấu ăn,
vừa chắc bụng lại vừa ngon
miệng. Gạo tấm nở ít, lại dính
nhựa gạo và còn nhiều bụi
cám nên rất khó nấu nhưng
nấu đúng cách ăn kèm món
gì cũng ngon, no lâu và rất
bổ, thường được dùng nấu
bữa sáng, vừa đỡ ngán vừa
no luôn tới trưa.
Rồi người Pháp qua đầy
Sài Gòn, có xe đò lục tỉnh,
xe lửa Mỹ Tho, Hóc Môn,
có đò khách xuôi Bến Nghé,
Chợ Lớn, có đường sá hàng
quán mọc dài theo lộ xe, theo
từng thị tứ…Món cơm tấm
bắt đầu được chuộng nhiều
hơn, như một bữa sáng chợ.
Tuy nhiên, để cho nó trở nên
văn minh Tây phương, có thể
bán cho dân buôn, công chức
hãng sở, cho lính Pháp, hay
lính mã tà, cho người Hoa,
người Ấn…, để món cơm
tấm không giống, hoàn toàn
không giống một món cơm
này không còn ngon như
trước, dù dẻo hơn và thơm
hơn. Giờ cơm tấm cũng đa
dạng hơn rất nhiều, ngoài
món chính là sườn bì chả thì
có thịt gà, ốp la, mực, đậu,
lạp xưởng… nhưng chỉ là
phục vụ khách ăn trưa, ăn
tối, chớ điểm tâm thì dứt
khoát phải là sà bì chưởng
mới đúng điệu.
3.
Sườn nướng là thành
phần cơ bản, là anh cả
của “bộ tam quyền lực sà bì
chưởng”. Quán nào lựa sườn
đẹp, ướp sườn ngon, nướng
sườn đều, mềm vừa, thơm
lựng, ngọt lịm... là quán đó
đông liền. Nhiều quán đông
bán mỗi ngày mấy thau sườn
ướp, có quán mà hai con bé
quạt than nướng sườn đứng
kế nhaumà quanh nămkhông
nhìn thấy mặt nhau vì khói
bay mịt mù.
Miếng sườn đẹp là cómiếng
xương, dải thịt dày mềm,
có một viền mỡ mỏng…
Có nhiều cách để ướp sườn
ngon, các bạn có thể tham
khảo trên mạng. Riêng cá
nhân tôi, tôi hay dùng nước
mắm ngon kết hợp với sữa
đặc hiệu ông Thọ thay cho
đường, bảo đảm sườn mềm
và thơm ngất trời, ngọc
hoàng thượng đế còn muốn
bỏ xuống trần gian để thử.
Buổi sáng mấy quán cơm
tấm thường đặt đầu hẻm, lò
than đốt trước, rồi khi đặt
miếng sườn đầu tiên lên, thằng
cha chủ quán mới lấy cái quạt
máy, chơi ác đạn chĩa quạt
vô lò đẩy khói bay thẳng vô
hẻm. Luồng khói than cuộn
theo mùi sườn nướng thơm
dậy trời theo con hẻm vào
từng nhà, đánh thức khứu
giác của từng người. Rồi,
như một phép màu, lần lượt
cư dân hẻm sẽ ra. Người
đóng bộ đi làm hãng sở, trẻ
nít đồng phục đến trường,
ghé qua mần dĩa cơm tấm.
Lứa sau là các bạn làm khuya
dậy trễ hay người già tập thể
dục về, vô quán hoặc ra ngồi
quán cà phê cóc gần đó, đưa
ba ngón tay cho chủ quán,
vậy là có dĩa sà bì chưởng
qua tới bàn cà phê… Đó là
cách mà “chưởng pháp” sà
bì chưởng vận hành cả cái
Sài Gòn này.
Nhiều người đi xa nhớ Sài
Gòn, cũng chưa biết mình
nhớ gì. Bị gì… trúng chưởng
rồi mà, nên tôi chắc rằng họ
nhớ mùi sườn nướng buổi
sáng, nhớ lúc đóng bộ ra đầu
hẻm, đưa ba ngón tay gọi sà
bì chưởng, kèm ly cà phê
đá khen khét. Xong chưa?
Chưa đâu bồ! Ở Sài Gòn
còn một món đi kèm nữa,
bên cạnh cơm tấm và ly cà
phê đá, đó là… báo. Ta nói
“quất” xong dĩa cơm tấm
sà bì chưởng, quậy quậy ly
cà phê đá, đưa lên làm một
ngụm rồi ngồi tréo chân lật
tờ nhật trình vừa đọc tin tức
khắp nơi vừa nghe tiếng xe
máy chạy ầm ì. Vậy thôi,
mà nhớ.•
“Chỉ dẫn địa lý” của
cơm tấm
Cơm tấm là một trong
những món ăn sáng được ưa
chuộngnhất ởmiềnNam, nhất
là Sài Gòn-TP.HCM. Hiện nay
cơmtấmđãcómặtởmộtsốnơi
thuộcmiềnTrung,miềnBắcvàhải
ngoại. Đĩa cơm tấm với sườn
nướng, bì, chả, trứng thường
được dùng làm đồ ăn sáng
nhưng nay cơm tấmđã cómặt
ở một số quán ăn trưa, chiều,
tối với nhiều loại thức ăn kèm.
Ngày1-8-2012, tại Faridabad,
Ấn Độ, Tổ chức Kỷ lục châu Á
đã công nhận kỷ lục châu Á về
giá trị ẩmthực cho cơmtấmSài
GòncùngchínmónănViệtNam
khác. Đầu năm2012,
CNN
xem
cơmtấm làmộtmónănhèphố
bình dân hấp dẫn.
(Theo
Wikipedia
)
Tiêu điểm
Cơmtấm làmột trong nhữngmón ăn được
ưa chuộng nhất ởmiềnNam. Ảnh: HTD
bình thường, nó được phục
vụ trong dĩa, ăn với muỗng
nĩa chứ không dùng chén
đũa truyền thống.
Thời này, cũng tương tự
như bánh mì Sài Gòn, cơm
tấm là một biểu tượng mang
tính huyền thoại của giao
thoa văn hóa ẩm thực đông
tây nam bắc. Cơm tấm ăn
bằng dĩa với muỗng nĩa, ăn
kèm thịt nướng kiểu người
Pháp, bì thính của người Bắc
và chả chưng của người Việt
gốc Hoa. Ngoài thành phần
chánh là tấm để nấu cơm
và sườn bì chả vay mượn
thì người Sài Gòn đưa vào
món cơm tấm hai thứ tuyệt
vời, hai thứ quyết định độ
quyến rũ của món ăn huyền
thoại này, đó là nước mắm
chua ngọt và mỡ hành.
Nước mắm chua ngọt và
mỡ hành thường dùng ăn
kèm bánh hỏi heo quay (nói
nhỏ là món này miền Tây có
Phong Điền là bá chủ) nhưng
khi kết hợp với cơm tấm tạo
ra một món ăn thượng hạng,
chính mỡ hành làm cho hạt
tấm cùng với vị cám nồng
trở nên béo và thơm hơn, bớt
rời rạc hơn. Và nước mắm
chua ngọt sẽ thỏa mãn tất
cả các yêu cầu còn lại của
mọi… cái lưỡi, dù khó tính
đến đâu chăng nữa.
“Quất” xong dĩa
cơm tấm “sà bì
chưởng”, quậy ly cà
phê đá đưa lên làm
một ngụm rồi ngồi
tréo chân lật tờ nhật
trình vừa đọc tin tức
vừa nghe tiếng xe
máy chạy ầm ì.
2.
Khi người Mỹ đến Sài
Gòn thì cơm tấm là món
ăn đường phố được phổ biến
nhiều rồi. Các tiệm cơm tấm
lớn bắt đầu hình thành chớ
không còn chỉ là hàng quán
bờ bụi, hẻm hóc, bờ kinh,
bến xe nữa. Lúc này món
cơm tấm trở thành món điểm
tâm được ưa chuộng bậc
nhứt Sài Gòn. Từ công hầu
khanh tướng cho đến xích lô
ba gác đều dùng được và đi
kèm với dĩa cơm tấm sườn
bì chả bốc khói thơm lựng
mỗi sáng là ly cà phê đá
Sài Gòn, cũng huyền thoại
không kém.
Cà phê đá kiểu Sài Gòn
không thể nhái được, nó pha
bằng vợt, bột cà phê phải
rang khen khét với vị bắp
cháy kèm một giọt mắm nhỉ
và một mẩu bơ nhỏ. Đá thì
được bào mịn, cà phê được
oánh cho lên bọt trắng…Sáng
dậy, làm đúng hai món này
coi như đã… đến Sài Gòn.
Sau này, kinh doanh cơm
tấm phát triển mạnh mẽ,
lượng tấm tự nhiên không đủ
cung ứng nên người ta xay
lại gạo thành gạo bể, dùng
thay gạo tấm. Cái này làm
dở cơm tấm đi rất nhiều, bởi
gạo bể do xay lại sẽ thiếu
mất phần nhựa gạo và bột
cám, làm hạt cơm tấm lúc
Đời sống xã hội -
ThứBảy25-8-2018
Sài Gòn đệ nhứt cơm tấm
sà bì chưởng
Sà bì chưởng
là nói lái của
sườn bì chả,
là “bộ tam
huyền thoại”
củamón cơm
tấmSài Gòn,
mónmà
nhìn theo
khía cạnh
văn hóa ẩm
thực là chưa
ăn coi như
chưa đặt chân
tới Sài Gòn.
Vụ việc ở Phú Thọ có thể chỉ là “tảng băng chìm”
Quảng cáo
THÔNG BÁO
Căn cứ giấy đăng ký hoạt động số:
41.02.0020/TP-CC-ĐKHĐ do Sở Tư Pháp
TP.HCMcấpngày08-08-2018,xinthôngbáo
tên mới: Văn Phòng Công Chứng Hồ Nhật
Tú Trinh (Tên cũ: Văn phòng Công Chứng
TânQuy).Trụ sởmới: 119Tỉnh lộ8, ấp1A, xã
TânThạnhTây, H. Củ Chi,TP.HCM (ĐC cũ: 27
Tỉnh lộ8, ấp1A, xãTânThạnhTây, H. CủChi).
