15
Quốc tế -
Thứ Tư15-4-2020
Tổng Biên tập:
MAI NGỌC PHƯỚC
Phó Tổng Biên tập:
HOÀNG CHƯƠNG -
CÁT THỊ KIMXUÂN -
NGUYỄNTHỊ THUTÂM
PhóTổngBiêntậpkiêmTổngThưkýTòasoạn:
NGUYỄNĐỨC HIỂN
Tòa soạn:
34 HoàngViệt, phường 4, quậnTân Bình,TP.HCM.
ĐT:Tổngđài:
(028)39910101-39914701;
Tiếpbạnđọc:
(028)39919613;
Quảng cáo:
(028) 39914669 - 39919614;
Fax: Văn phòng:
39914661,
Tòa soạn:
39914663;
Email:
.
Phòng phát hành: (028) 38112421
Email:
- Hotline: 0908.799.679 - 0937.510.759
Phát hành quamạng lưới Bưu điệnViệt Nam; Mã B131;
Hotline: 1800.585855
VănphòngđạidiệntạiCầnThơ:
Lầu3,số107TrầnVănHoài,phườngXuânKhánh,
quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; Email:
Văn phòng đại diện tại Hà Nội:
Tầng 2, tòa nhà Á Châu, 24 Linh Lang,
phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội. ĐT: (024) 37623009; Fax: (024) 37623010;
Email:
Văn phòng đại diện tại Đà Nẵng:
Tầng 3, số 06 Trần Phú, phường Thạch Thang,
quận Hải Châu. ĐT: (0236) 3751378
Giấy phép
hoạt động báo chí
số 36/GP-BTTTT
ngày 5-1-2012 của Bộ TTTT.
Chế bản, in tại Công ty TNHH
MTV Lê Quang Lộc TP.HCM
Biển Đông: Lý do ý đồ xấu của
Trung Quốc thất bại
Cộng đồng quốc tế liên tục lên án Bắc Kinh khi cố tình leo thang ở biểnĐông trong lúc cả thế giới đang
bận rộn với việc chống đại dịch COVID-19.
ĐỖTHIỆN
H
ãng tin
CNBC
(Mỹ)
hôm 13-4 (giờ địa
phương) có bài báo
phản ánh Trung Quốc (TQ)
có thể đang lợi dụng đại dịch
COVID-19 để tranh thủ tìm
kiếm các lợi ích ở khu vực
biển Đông, vốn là nơi yêu
sách của Bắc Kinh vi phạm
luật quốc tế và bị nhiều quốc
gia phản đối. Không chỉ báo
chí phương Tây lẫn châu Á,
không chỉ người dânViệt Nam
(VN) mà cả cộng đồng quốc
tế, trong đó có các chính trị
gia cao cấp phương Tây, đã
không ngừng phản đối cách
hành xử vô lý và nguy hiểm
của TQ thời gian qua.
Trung Quốc vẫn giữ
ý đồ xâm chiếm biển
Dịch COVID-19 xuất phát
từTPVũHán cuối nămngoái,
đến nay đã lây nhiễmđến hơn
200 quốc gia và vùng lãnh
thổ. Lẽ ra TQ cần đẩy mạnh
việc hợp tác, đưa sáng kiến
tập trung nguồn lực thế giới
chống đại dịch. Tuy nhiên,
thực tế TQ đang tận dụng giai
đoạn khó khăn để lấn chiếm
biển Đông.
Điều này thể hiện qua việc
TQ thông báo đưa vào hoạt
động hai trạm nghiên cứu
trên đá Subi và đá Chữ Thập
ở quần đảo Trường Sa (thuộc
chủ quyền của VN) vào cuối
tháng 3; cho tàu hải cảnh đâm
chìm tàu cáVNvào đầu tháng
4. Giới quan sát nhận thấyTQ
sẽ còn tiếp tục các động thái
gây sức ép trong thời gian tới,
bất chấp đã vấp phải nhiều
phản đối và chỉ trích. Hôm
14-4, truyền thông quốc tế lo
ngại TQ sẽ tái diễn việc hoạt
động trái phép của nhóm tàu
khảo sát Địa chất hải dương
8 ở biển Đông.
Cần biết rằng: TQ không
hành độngmang tính bột phát.
Nói cách khác, kế hoạch xâm
chiếm biển Đông đã được
vạch ra bài bản, vấn đề còn
lại là TQ chọn lựa thời điểm
triển khai hành động. Đại dịch
là một thời cơ để TQ ra tay.
Kelsey Broderick, nhà phân
tích TQ tại Eurasia Group,
nhận định: “Về cơ bản, TQ
không để việc bùng phát đại
dịch làm ảnh hưởng đến việc
theo đuổi các vấn đề chính
sách đối ngoại của họ”. Theo
Broderick, không chỉ biển
Đông, Bắc Kinh còn gây sức
ép lên Đài Loan. “Có thể TQ
đang kỳ vọng rằng những
hành động ấy sẽ gửi đến các
quốc gia biển Đông thông
điệp nước này sẽ không chùn
bước trong bất kỳ trường hợp
nào” - Broderick nói.
Tương tự, Tổ chức Sáng
kiếnminh bạch hàng hải châu
Á (AMTI) nhận xét việc gây
hấn của TQ ở biển Đông là
“không có gì mới” dù hầu
hết mọi người đều nghĩ TQ
lợi dụng đại dịch để lấn tới.
“Không có gì khác (ở biển
Đông) hiện nay và sáu tháng
trước. Nước này tăng dần
sự hiện diện và tần suất gây
rối ở biển Đông. TQ không
cho thấy dấu hiệu sẽ ngừng
lại việc thiết lập quyền kiểm
soát các vùng biển tranh chấp.
Sự leo thang ấy (của TQ thực
hiện) vốn đã và đang được
tiếp diễn” - Gregory Poling,
Giám đốc AMTI, nói. Vị
chuyên gia này đưa ra ví dụ:
Việc triển khai các con tàu
của TQ đã diễn ra khá liên
tục xung quanh đảo Thị Tứ
kể từ tháng 12-2018 cho đến
tháng trước.
Cố vấn an ninh quốc gia
Philippines Hermogenes
Esperon Jr. cũng cho biết hơn
130 tàu cá TQ đã liên tục xuất
hiện tại khu vực này từ đầu
năm. “Chúng tôi dự đoán rằng
họ (tàu TQ) sẽ tiếp tục hoạt
động ở đó” - Esperon nói vào
tháng trước, thời điểm dịch
COVID-19 đã bùng phát được
khoảng ba tháng từ TQ.
Bắc Kinh muốn
chuyển lửa ra ngoài
Đại dịch COVID-19 xuất
hiện tại TQ và đang khiến
nước này gặp nhiều khó khăn.
Sau khi tuyên bố khống chế
dịch thành công vào tháng
3, TQ tiếp tục đối diện làn
sóng thứ hai khi số ca nhiễm
tăng dần vào nửa đầu tháng
4. Sau khi mở phong tỏa Vũ
Hán, cùng với đó là làn sóng
người TQ ở nước ngoài hồi
hương, TQ tiếp tục dấy lên
lo ngại sẽ tiếp tục bùng phát
dịch. Điều đáng lo lắng là:
Người đã khỏi bệnh cũng có
thể tái nhiễm và 25% người
nhiễm bệnh không có biểu
hiện về triệu chứng (nhưng
vẫn có thể lây bệnh).
Giới quan sát nhận định
chính quyền Bắc Kinh đang
cố gắng “chuyển lửa ra ngoài”
bằng cách gây sóng gió ở biển
Đông để khỏa lấp những lo
lắng mà người dân TQ đang
phải đối mặt vì ảnh hưởng
của đại dịch. Gregory Poling,
Giám đốc AMTI, nhận định
Chủ tịch Tập Cận Bình có
thể đang bị ràng buộc trách
nhiệm trong việc giải quyết
cuộc khủng hoảng gây ra từ
đại dịch. Vậy nên lãnh đạo
chính quyền Bắc Kinh giao
lại cho các cơ quan chức trách
địa phương tiến hành các
động thái tạo sức ép nhằm
khẳng định chủ quyền trên
biển. Sớm hay muộn thì việc
TQ tìm cách gây hấn ở biển
Đông cũng sẽ diễn ra.
Cùng quan điểm với ông
Poling, chuyên gia Broderick
cũng nhận định các động thái
của TQ tại biển Đông hay Đài
Loan đều muốn gửi thông
điệp đến người dân nước họ
về sự lãnh đạo mạnh mẽ của
người cầm quyền.
Đầu tháng 4-2020, tàu hải cảnh TrungQuốc đâmchìmtàu cá Việt Nam. Phía Việt Nam lên tiếng phản đối, yêu cầu bồi thường.
(Ảnhminh họa tàu cá Việt Namtại cảng Lý Sơn, QuảngNgãi). Ảnh: TẤNVIỆT
“Trong khi đại dịch đã gây
cản trởphần lớn các hoạt động
của thế giới thì TQ vẫn duy trì
sựgâyhấnởbiểnĐông. Những
hành động này, theo giới phân
tích, có thể làmgia tăng sựmất
niềm tin giữa Washington và
Bắc Kinh” - bài viết trên
CNBC
bình luận.
Tiêu điểm
Lẽ ra TQ cần đẩy
mạnh việc hợp tác,
đưa sáng kiến tập
trung nguồn lực
thế giới chống đại
dịch. Tuy nhiên,
thực tế TQ đang
tận dụng giai đoạn
khó khăn để lấn
chiếm biển Đông.
Collin Koh, chuyên gia từ
Chương trình an ninh hàng
hải, ĐHNanyang, Singapore,
nhận định có những lời đồn
về việc đại dịch có khả năng
ảnh hưởng đến năng lực an
ninh, quốc phòng của TQ.
Điều đó có thể khiến người
dân TQ và cộng đồng quốc
tế hiểu nhầm rằng đại dịch có
thể khiến TQ lơ là với vấn đề
lợi ích trên biển. Đó là lý do
khiến TQ tiếp tục tiến hành
hoạt động gây sức ép ở biển
Đông. Kohmột lần nữa khẳng
định: “Những gì tôi quan sát
cho thấy kể từ khi đại dịch
xuất hiện cho đến nay không
có gì thay đổi (về ý định xâm
chiếm biển Đông của TQ)”.
Thế giới mất niềm tin
TQ đang nỗ lực áp dụng
“ngoại giao y tế” trong mùa
dịch thông qua các chương
trình hỗ trợ, viện trợ tài lực,
trang thiết bị y tế lẫn các
chuyên gia chống dịch cho
nhiều nước trên thế giới.
Động thái này nhằm thể hiện
vai trò, trách nhiệm của TQ
như một nước lớn chung tay
vào công tác chống dịch của
thế giới. Tuy nhiên, các nỗ lực
này đang bị chính Bắc Kinh
làm đổ vỡ, thậm chí khiến uy
tín TQ càng sụt giảm so với
trước khi có đại dịch.
Tạm bỏ qua các vấn đề
tranh cãi về chất lượng hàng
hóa, vật tư y tế có nguồn gốc
TQ, hiện các hành động của
TQ ở biển Đông đang khiến
thế giới mất niềm tin. Một số
nước Đông NamÁ, thậm chí
châu Âu và Mỹ đang nhận
sự giúp đỡ của TQ để chống
dịch. Tuy nhiên, tất cả quốc
gia, đặc biệt các nước liên đới
đến biển Đông, đều ý thức rõ
rằng Bắc Kinh muốn sử dụng
“ngoại giao khẩu trang”, tương
tự “ngoại giao nhân dân tệ”
để gián tiếp gây ảnh hưởng
trên biển. Đây là lý do căn
bản khiến ý đồ TQ ở biển
Đông sẽ thất bại.
Mỹ đã có phản ứng, bao
gồm kế hoạch thực hiện các
cuộc tập trận mang tính giám
sát khu vực, bao gồm biển
Đông lẫn biển Hoa Đông.
Mỹ không ngừng chỉ trích
TQ sau vụ đâm tàu cá VN.
PhíaMỹ yêu cầuTQ tập trung
vào việc tham gia chống dịch
toàn cầu, chấm dứt việc lợi
dụng sự mất tập trung hoặc
khó khăn của các nước trong
giai đoạn này để tiến hành
yêu sách phi pháp.
Philippines cũng lên tiếng
ủng hộ VN khi tàu cá bị tàu
TQđâmchìm, đồng thời phản
đối TQ về việc dùng bạo
lực bắt nạt các nước ở biển
Đông, dù chính quyền Tổng
thống Duterte được đánh giá
là mềm mỏng với Bắc Kinh.
Chuyên gia Gregory Poling
cho rằng Manila nên kêu gọi
sự tham gia của cộng đồng
quốc tế nhằm tạo ra các áp
lực chính trị và kinh tế, buộc
chính quyền Bắc Kinh phải
thay đổi cách ứng xử.•
