16
Quốc tế -
ThứBảy25-6-2022
Đằng sau việc Ukraine trở thành
ứng viên gia nhập EU
Việc được cấp tư cách ứng viên gia nhập EU là bước tiến lớn cho vị thế của Ukraine nhưng con đường
để nước này trở thành thành viên chính thức vẫn còn rất dài.
VĨ CƯỜNG
T
rong phiên làm việc ngày
23-6 (giờ địa phương) của
Hội nghị thượngđỉnhLiên
minh châu Âu (EU), các lãnh
đạo của khối đã nhất trí cấp
quy chế ứng cử viên gia nhập
EU cho Ukraine vàMoldova,
hãng tin
Reuters
thông tin từ
Chủ tịch Hội đồng châu Âu
Charles Michel.
Theo ông Michel, “đây là
khoảnh khắc lịch sử, tương
lai của chúng ta là đi cùng
nhau”. Trong khi đó, Tổng
thống Ukraine Volodymyr
Zelensky cho rằng quyết định
ngày 23-6 của EU làmột trong
những quyết định quan trọng
nhất đối với Ukraine kể từ
khi nước này tách khỏi Liên
Xô vào năm 1991. Song theo
ông, quyết định này không
chỉ vì lợi ích của Ukraine mà
“là bước đi lớn nhất hướng
tới củng cố châu Âu và là
khoảnh khắc lịch sử trong
quan hệ giữa Ukraine và EU”
và “tương lai của Ukraine là
nằm trong EU”.
Cú huých lớn cho
vị thế của Ukraine
Đơn đề nghị được gia nhập
EUđượcKiev đệ trình chỉ bốn
ngàysaukhiNgamởchiếndịch
quân sự đặc biệt vào Ukraine
hồi cuối tháng 2. Nhiều quốc
gia EU lúc đó và cho đến gần
đây vẫn thận trọng về khả năng
kết nạp Ukraine vì lo ngại các
khác biệt về giá trị theo đuổi.
Cuối tháng 5, Thủ tướng Ý
Mario Draghi còn khẳng định
rằng chỉ có Ý ủng hộ việc trao
cho Ukraine tư cách ứng cử
viên EU, còn các thành viên
chủ chốt khác trong khối đều
phản đối.
Dù vậy, tình hình bắt đầu
sáng sủa hơn cho Ukraine khi
Tổng thống Pháp Emmanuel
MacronvàThủ tướngĐứcOlaf
Scholz bày tỏ quyết tâm trao
tư cách ứng cử viên EU cho
Ukraine trong chuyến công
du tới Kiev, theo đài
CNN
.
Ngay sau chuyến thăm
của lãnh đạo các nước EU
chủ chốt, Chủ tịch Ủy ban
châu Âu (EC) Ursula von
der Leyen cũng tuyên bố ủng
hộ cấp tư cách ứng cử viên
EU cho Ukraine. “Chúng ta
đều biết rằng người Ukraine
sẵn sàng chết vì tư tưởng
châu Âu. Chúng tôi muốn
họ sống cùng chúng tôi vì
giấc mơ châu Âu. Ukraine
sẽ được hoan nghênh là một
nước ứng cử viên EU”, theo
bà von der Leyen.
Theo giới quan sát, việc
cánh cửa gia nhập EU được
mở lúc này có ý nghĩa biểu
tượng chính trị đặc biệt quan
trọng và nhiều khả năng sẽ
khích lệ tinh thần của người
dân với giới lãnh đạoUkraine,
đặc biệt trong thời điểm chiến
dịch quân sự của Nga đang rất
quyết liệt. Hãng tin
Ukrinform
dẫn lời Ngoại trưởng Ukraine
Dmytro Kuleba khẳng định
vị thế ứng cử viên EU vạch
ra một ranh giới sau nhiều
thập niên mơ hồ và chứng
minh một thực tế là “Ukraine
thuộc về cộng đồng châu Âu
chung”.
Ngoài ra, kênh
Euronews
còn cho rằng việc Ukraine
được EU trao cho tư cách ứng
cử viên còn gửi một tín hiệu
mạnh mẽ đến thế giới rằng
Ukraine là một cơ hội đầu tư
hấp dẫn cho nhà đầu tư quốc
tế với khả năng tăng trưởng
mạnh mẽ trong tương lai, dĩ
nhiên điều đó chỉ diễn ra với
kịch bản xung đột với Nga kết
thúc. Quyết định của EU cũng
sẽ phần nào tạo động lực tích
cực để Kiev sớm trở lại bàn
đàm phán với Moscow nhằm
tìm kiếm một giải pháp cân
bằng lợi ích của cả hai bên
để chấm dứt chiến sự.
Nhiều thách thức
phía trước
Để đi từ ứng cử viên lên
thành viên chính thức, Ukraine
vẫn còn một quãng đường dài
phía trước. Theo quy định của
Phiên làmviệc ngày 23-6 củaHội nghị thượng đỉnh EUở thủ đô Brussels (Bỉ). Ảnh: REUTERS
Máy bay Trung Quốc tiếp tục bay vào
ADIZ Đài Loan
Theo trang tin
Focus Taiwan
, Cơ quan phòng vệ Đài
Loan cho biết 22 máy bay quân sự Trung Quốc (TQ) ngày
23-6 đã bay vào khu vực phía tây nam vùng nhận dạng
phòng không (ADIZ) của hòn đảo.
22 máy bay quân sự TQ gồm 10 máy bay chiến đấu
Shenyang J-16, năm máy bay chiến đấu - ném bom JH-7,
hai máy bay tình báo tín hiệu điện tử Y-8, hai máy bay
kiểm soát và cảnh báo sớm trên không KJ-500, hai máy
bay ném bom H-6 và một máy bay điện tử Y-8. Phía Đài
Loan đã điều chiến đấu cơ để cảnh báo, phát cảnh báo vô
tuyến và kích hoạt các hệ thống tên lửa phòng thủ để theo
dõi máy bay quân sự TQ.
Theo
Focus Taiwan
, đây là đợt áp sát lớn thứ tư trong
năm nay của không quân TQ, sau vụ 39 máy bay xâm
nhập ADIZ Đài Loan vào ngày 23-1, 30 máy bay vào
ngày 30-5 và 29 máy bay vào ngày 21-6.
Hai năm gần đây, Đài Loan nhiều lần chỉ trích việc lực
lượng không quân TQ lặp đi lặp lại các hoạt động quân
sự gần hòn đảo, thường ở phía tây nam của ADIZ hoặc
gần quần đảo Đông Sa do Đài Loan kiểm soát. Đài Loan
gọi các hoạt động quân sự này là “chiến tranh vùng xám”,
được thực hiện để vừa làm hao mòn lực lượng vừa kiểm
tra phản ứng của hòn đảo.
PHẠM KỲ
Philippines dừng đàm phán thăm dò
năng lượng chung với Trung Quốc
Hãng
Reuters
đưa tin Ngoại trưởng Philippines Teodoro
Locsin ngày 23-6 tuyên bố các cuộc đàm phán về thăm dò
năng lượng chung ở Biển Đông giữa Manila và Bắc Kinh
đã bị hủy. Ông cho biết quyết định trên được đưa ra do
vướng các thách thức từ Hiến pháp Philippines, cũng như
các vấn đề về cái mà Manila gọi là “chủ quyền”.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không phản hồi đề
nghị bình luận của hãng tin
Reuters
về thông tin trên.
Theo
Reuters
, Philippines và Trung Quốc từ năm 2018
đã cam kết sẽ cùng thăm dò dầu khí ở vùng đặc quyền
kinh tế (EEZ) của Manila, dù Bắc Kinh cũng có yêu sách
chủ quyền tại đó.
PHẠM KỲ
Phản ứng của Nga trước quyết định
của EU
Ngày 23-6, họp báo sau hành động của EU cấp tư cách
ứng cử viên cho Ukraine, ôngDmitry Peskov, người phát
ngôn điện Kremlin, cho rằng việc EU quyết định như thế
nào là chuyện nội bộ của khối này, theo hãng tin
AFP
.
“Đây là những vấn đề nội bộ của châu Âu. Điều quan
trọng đối với Nga là tất cả quá trình này không gây ra
thêmnhiềuvấnđề cho chúng tôi, cũngnhư chomối quan
hệ giữa Nga với các quốc gia này. Với tình hình hiện tại
thì không còn điều gì có thể làm cho quan hệ hai bên
xuống thấp hơn nữa” - ông Peskov nói.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng nói
ông không đặt nặng chuyện Ukraine gia nhập EU, vì EU
không phải là một khối quân sự.
Hiện Mỹ chưa lên tiếng về
quyết định của EU cấp tư cách
ứng cử viên cho Ukraine. Ngày
23-6 (giờ địa phương), chính
quyền Tổng thống Joe Biden
côngbốkếhoạchviện trợquân
sựbổ sung trị giá 450 triệuUSD
cho Ukraine.
Tiêu điểm
Vị thế ứng cử viên
EU của Ukraine
vạch ra một ranh
giới sau nhiều
thập niên mơ hồ và
chứng minh một
thực tế là “Ukraine
thuộc về cộng đồng
châu Âu chung”.
EU, việc công nhận Ukraine
là quốc gia ứng cử viên không
đồngnghĩa rằngnước này chắc
chắn sẽ trở thành thành viên
của khối. Ukraine sau quyết
định ngày 23-6 sẽ nhận được
một danh sách yêu cầu liên
quan đến việc phải cải cách
kinh tế, tư pháp, giải quyết
tham nhũng cùng nhiều vấn
đề khác về chính sách theo
bộ Tiêu chuẩn Copenhagen
của EU. Ukraine cần phải
đáp ứng những điều kiện này
trước khi có thể chuyển sang
giai đoạn đàm phán gia nhập
chính thức.
Cụ thể, theo hãng tin
Bloomberg
, bộ Tiêu chuẩn
Copenhagen được chia thành
35 chương lĩnh vực chính
sách. Quá trình thảo luận về
một chương sẽ kết thúc khi
quốc gia ứng cử viên chứng
minhđược rằnghọ có sự tương
đồng với các giá trị của EU.
Khi tất cả các chương được
thảo luận xong, EUvàUkraine
sẽ xây dựng hiệp ước gia nhập.
Hiệp ước phải được tất cả các
nước thành viênEU thông qua
và phải được sự đồng ý của
Nghị viện châu Âu. Sau đó,
hiệp ước sẽ được từng quốc
gia EU ký kết với Ukraine để
chính thức có hiệu lực.
“Ukraineđãđápứngkhoảng
70%cácquy tắc, chuẩnmựcvà
tiêu chuẩn của EU. Tuy nhiên,
một số công việc quan trọng
vẫn cầnphải thực hiện, đặc biệt
về vấn đề pháp quyền, chống
tham nhũng và các quyền cơ
bản” - Chủ tịch Ủy ban châu
Âu von der Leyen cho biết.
Với mỗi ứng cử viên, thời
gian thực hiện và triển khai bộ
Tiêu chuẩn Copenhagen khác
nhau. Ví dụ, Slovakia nhận
được tư cách ứng cử viên năm
1999 và trở thành thành viên
EU sau năm năm. Trong khi
đó, Thổ Nhĩ Kỳ nộp đơn đề
nghị được gia nhập từ năm
1987, được cấp tư cách ứng
cử viên năm 1999 nhưng đến
nay vẫn chưa phải thành viên.
Phát biểu trong chuyến thăm
thủ đô Kiev hồi tuần trước,
Thủ tướng Ý Draghi nhấn
mạnh: “Tổng thống Zelensky
tất nhiên hiểu rằng quá trình
từ ứng cử viên tới thành viên
làmột con đường. Con đường
này đòi hỏi sự cải cách sâu
rộng trong xã hội Ukraine”.•
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin. Ảnh: REUTERS
