16
Quốc tế -
ThứSáu12-8-2022
Tiêu điểm
Tháng 7, giá lương thực đã giảm đáng kể so với tháng
trước, đặc biệt là giá lúa mì và dầu thực vật. Cụ thể, chỉ
số giá thực phẩm công bố trong tháng 7 được Tổ chức
Nông nghiệp và Lương thực Liên Hiệp Quốc (FAO) công
bố ngày 9-8 (giờ địa phương) đã giảm 8,6% so với tháng
trước. Trong tháng 6, mức giảm này là 2,3%. Tuy nhiên,
chỉ số này trong tháng 7 vẫn cao hơn 13,1% so với cùng
kỳ năm ngoái.
Về một số mặt hàng cụ thể, chỉ số FAO cho thấy giá
ngũ cốc trong tháng 7 giảm 11,5% so với tháng trước,
riêng giá lúa mì giảm 14,5%. Giá dầu thực vật giảm
19,2% - xuống mức thấp nhất trong 10 tháng, một phần
do lượng dầu cọ xuất khẩu dồi dào từ Indonesia, giá dầu
thô giảm và nhu cầu về dầu hướng dương giảm. Giá sữa
và thịt cũng giảm lần lượt 2,5% và 0,5%.
Theo các nhà phân tích, giá lương thực sụt giảm vì sự
kết hợp của nhiều nguyên nhân. Theo hãng tin
AP
, chuyên
gia Rob Vos thuộc Viện nghiên cứu chính sách lương thực
quốc tế (Mỹ) chỉ ra sản lượng lúa mì thu hoạch tại Mỹ và
Úc cao hơn dự kiến trong năm nay, từ đó giúp cải thiện
nguồn cung. Ngoài ra, thỏa thuận Nga - Ukraine về việc
nối lại xuất khẩu ngũ cốc qua biển Đen sau nhiều tháng bị
phong tỏa cũng góp phần làm hạ nhiệt thị trường. Chuyến
hàng ngũ cốc đầu tiên của Ukraine kể từ cuối tháng 2 đã
rời cảng Odessa ngày 1-8 và đến thời điểm ngày 10-8 đã
có 12 tàu ngũ cốc rời Ukraine.
Giới chức FAO cho rằng diễn biến trên đáng hoan
nghênh, tuy nhiên cảnh báo khả năng không kéo dài bởi
vẫn còn nhiều rủi ro khác. Chuyên gia Maximo Torero
thuộc FAO chỉ ra rằng giá phân bón vẫn còn cao có thể
ảnh hưởng đến triển vọng sản xuất trong tương lai. Bên
cạnh đó, triển vọng kinh tế toàn cầu ảm đạm và các biến
động tiền tệ cũng đe dọa gây sức ép mạnh lên an ninh
lương thực toàn cầu.
PHẠM KỲ
Căng thẳng cuộc chiến bán dẫn
giữa Mỹ và Trung Quốc
Cuộc cạnh tranh chiếm lĩnh thị trường chip bán dẫn giữaMỹ - Trung Quốc đang nóng hơn bao giờ hết khi
Mỹ quyết đổ thêmhàng chục tỉ USDhỗ trợ doanh nghiệp sản xuất trong nước.
VĨ CƯỜNG
C
uộc cạnh tranh chất bán
dẫn vốn đã nóng giữaMỹ
và Trung Quốc (TQ) lâu
nay một lần nữa thu hút sự
chú ý với việc Tổng thống
Mỹ Joe Biden ngày 9-8 ký
ban hành Đạo luật Khoa học
và CHIPS trị giá 280 tỉ USD,
một nỗ lực mạnh nhằm thúc
đẩy các ngành công nghệ
cao ở nước này. Mỹ dự tính
sẽ chi 200 tỉ USD trong 10
năm nghiên cứu lĩnh vực bán
dẫn, trước mắt chi 52 tỉ USD
trợ cấp trực tiếp cho các nhà
sản xuất chip bán dẫn trong
nước nhằm giải quyết tình
trạng thiếu chip kéo dài và
giảm sự phụ thuộc vào các
quốc gia khác như TQ.
Trung Quốc đang
đuổi kịp Mỹ về công
nghệ
Đài
CNN
cho biết TQ từ
lâu được đánh giá là thế lực
đáng kể trong lĩnh vực sản
xuất công nghệ. Theo một
phân tích gần đây của Trung
tâm Nghiên cứu Chiến lược
và Quốc tế (CISIS), nước này
cũng nhanh chóng giành chỗ
đứng trên thị trường chip bán
dẫn, trong đó đứng đầu toàn
cầu về lắp ráp, đóng gói, thử
nghiệm và đứng thứ tư (trước
Mỹ) về chế tạo tấm wafer -
một thành phần yếu tố quan
trọng trong sản xuất chip.
Mỹ hiện phụ thuộc TQ
về sản xuất chip bán dẫn và
các sản phẩm công nghệ khi
các công ty Mỹ như Apple,
Google, Microsoft... đều có
đối tác đặt nhà máy tại đây.
Đại dịch COVID-19 đã gây
ra sự thiếu hụt nguồn cung
chip trên toàn cầu khi các
“Việc thay thế TQ
trong một sớmmột
chiều có lẽ là không
hề dễ dàng.”
“Đó thực sự là mạng lưới
khổng lồ. Dù nội địa hóa đến
đâuthìsựphụthuộclẫnnhaulà
không tránhkhỏi. Đây là vấnđề
thuộc về toàn cầuhóa, dù cách
nàyhay cáchkhác”- chuyêngia
Zachary Collier cho biết. Theo
ông và nhiều chuyên gia khác,
các quốc gia dù cố gắng xây
dựng các cơ sở sản xuất trong
nướcnhưthếnàothìvẫnkhông
thể tách khỏi chuỗi cung ứng
toàn cầu, nhất là lĩnh vực phức
tạp như chip bán dẫn.
Trung Quốc chỉ trích đạo luật chất
bán dẫn của Mỹ
Sáng 10-8, Bộ Ngoại giao TQ chỉ trích đạo luật mới của
Mỹ là mối đe dọa đối với thương mại khi sẽ “làm gián đoạn
thương mại quốc tế và tác động xấu đến chuỗi cung ứng
chip bán dẫn toàn cầu”, đồng thời là một cuộc tấn công vào
doanh nghiệp TQ. Hội đồng Xúc tiến Thương mại quốc tế TQ
và PhòngThươngmại quốc tếTQ cũng cho rằng đạo luật mới
sẽ nâng cao lợi thế của Mỹ trong lĩnh vực sản xuất chất bán
dẫn, từ đó tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các
quốc gia, tờ
China Daily
đưa tin.
Sự gián đoạn nguồn cung chip sau đại dịch đã cản trở sản
xuất nhiều mặt hàng từ điện thoại thông minh đến ô tô, làm
nổi bật sự phụ thuộc của thế giới vào chip Đài Loan (nơi sản
xuất 90% chip cao cấp) và các nhà máy TQ lắp ráp hầu hết
thiết bị điện tử. Nhiều nhà quan sát cho rằng đạo luật của
Mỹ có thể là một phần phản ứng của nước này với cảnh báo
rằng nguồn cung có thể bị gián đoạn nếu TQ tấn công Đài
Loan - một khả năng được bàn đến nhiều sau chuyến thăm
của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến Đài Bắc tuần rồi.
Chip bán dẫn được trưng bày tại hội nghị bán dẫn thế giới ở TPNamKinh (TrungQuốc)
hồi tháng 8-2020. Ảnh: ORIENTAL IMAGE
Đỡmối lokhi giá lương thực toàn cầubắt đầugiảmnhiệt
Các tàu
hàng
lương
thực neo
tại cảng
Odessa
của
Ukraine
ngày
5-8. Ảnh:
REUTERS
đợt phong tỏa nghiêm ngặt
của TQ đã khiến các nhà máy
bị đình trệ và ảnh hưởng tới
chuỗi cung ứng. Nhiều khu
vực đang xemxét lại cách tiếp
cận để có thể độc lập hơn và
giảm sự phụ thuộc vào dây
chuyền sản xuất chip của TQ.
BộtrưởngTàichínhMỹJanet
Yellen đã nhiều lần đánh giá
cao tầm quan trọng của việc
chuyển các hoạt động trong
chuỗi cung ứng hàng hóa về
các nước thân thiện, cụ thể là
chuyển chuỗi cung ứng qua
các đồngminh nhưHànQuốc
và Nhật. Không chỉ Mỹ, Liên
minh châu Âu (EU) cũng đã
đề xuất các khoản đầu tư trị
giá hàng chục tỉ USD trong
những năm tới để thúc đẩy
ngành công nghiệp bán dẫn
của toàn khu vực châu Âu.
Về phía TQ, nước này vẫn
tập trung phát triển ngành
công nghiệp chip bán dẫn như
một phần của kế hoạch năm
năm được Bắc Kinh công bố
năm ngoái.
“Ngàycàngcónhiềusựcông
nhận rằng công nghệ sẽ quyết
định ai chiến thắng trong nền
kinh tế toàn cầu thời gian tới” -
bàKentonThibaut, chuyên gia
của tổ chứcAtlantic Council’s
Digital ForensicResearchLab
(Mỹ), cho hay. Dù vậy, bà
cũng nói thêm rằng việc hoàn
toàn tự chủ trong lĩnh vực sản
xuất chip vẫn rất khó vì cần
đạt được độ chín trong nhiều
lớp công nghệ và các lĩnh vực
chuyên sâu liên quan.
Mỹ nỗ lực tạo
khoảng cách
Theo
CNN
, công ty sản
xuất chip bán dẫn Đài Loan
(TSMC) - nhà sản xuất chip
có hợp đồng lớn nhất thế giới
đã bắt đầu kế hoạch đầu tư
12 tỉ USD để xây dựng nhà
máy ở bang Arizona (Mỹ),
dự kiến hoàn thành và đi vào
hoạt động từ năm 2024. Một
nhà sản xuất Đài Loan khác là
GlobalWafers gần đây cũng
đã cam kết 5 tỉ USD để xây
dựng nhà máy ở bang Texas.
Trước đó, các công ty SK
Group và Samsung của Hàn
Quốc cũng bắt đầu tăng cường
sự hiện diện trong lĩnh vực
sản xuất công nghệ tại Mỹ
bằng các kế hoạch hàng chục
tỉ USD để xây dựng nhà máy.
Các công ty bán dẫn trong
nước như Intel cũng làm điều
tương tự.
Theo các chuyên gia, đạo
luật Khoa học và CHIPS có
khả năng thúc đẩy nhiều công
ty đưa nhà máy đến Mỹ hơn
trong thời gian tới. “Xây nhà
máy là quá trình tiêu tốn nhiều
tiền của và thời gian. Do đó,
các công ty chỉ chuyển dịch
khi được thúc đẩy bằng tài
chính và chính sách tốt” -
PGS Zachary Collier thuộc
ĐH Radford (Mỹ) nhận xét.
Theo công bố của Tổng
thống Biden, gói tài trợ 53 tỉ
USD trong khuôn khổ đạo
luật mới sẽ được giải ngân
trong năm năm tới để mở
rộng sản xuất bán dẫn của
Mỹ, trong đó bao gồm 1,5 tỉ
USD hỗ trợ cho các công ty
viễn thông cạnh tranh với các
công ty TQ như Huawei. Các
doanh nghiệp đầu tư vào sản
xuất bán dẫn cũng sẽ được
khấu trừ thuế 25%.
Ông Collier ước tính Mỹ
hiện chiếm khoảng 1/4 nhu
cầu chip bán dẫn toàn cầu
nhưng sản lượng do các công
ty sản xuất tại đây chỉ khoảng
12%. Trước đó, báo cáo tài
chính quý II-2022 của TSMC
cho biết thị trường Bắc Mỹ
hiện chiếm tới 65% doanh
thu, trong khi TQ là 10% và
Nhật là 5%.
“Các công ty sẽ tiến vào
nước Mỹ nhờ chính sách
tốt. Dù vậy, việc thay thế TQ
trong một sớm một chiều có
lẽ là không hề dễ dàng” - ông
Collier nói.
Còn theo bà Thibaut, TQ
đang có lợi thế với chiến lược
phối hợp quảng bá các công
nghệ của mình và cung cấp
cơ sở hạ tầng quan trọng cho
các quốc gia có nhu cầu. Mỹ
và các nước khác cũng cần
phát triểnmột chiến lược xoay
quanh công nghệ không chỉ
tập trung vào việc cạnh tranh
với TQ, mà còn chủ động
cung cấp các giải pháp thực
sự cho các nhu cầu thực tế.•
