11
Kinh tế -
ThứHai 12-12-2022
Doanh nghiệp gặp khó
vì tiền hoàn thuế vẫn bị ách
Đang phải đối mặt với nhiều khó khăn như thiếu vốn, gánh nặng chi phí lãi vay tăng cao…
trong khi số tiền thuế VAT doanh nghiệp ứng nộp trước hơn cả năm trời chưa được hoàn lại.
QUANGHUY
V
iệc chậm hoàn thuế giá
trị gia tăng (VAT) cho
các mặt hàng xuất khẩu,
dự án đầu tư không đúng thời
gian quy định với số tiền lên
đến hàng ngàn tỉ đồng khiến
cộng đồng doanh nghiệp (DN)
gặp nhiều khó khăn.
Đáng nói dù vấn đề này
đã kéo dài rất lâu và đã được
hàng loạt hiệp hội, DN kiến
nghị nhiều lần nhưng vẫn
chưa được tháo gỡ.
Công văn đánh đố
doanh nghiệp
Hàng loạt công ty ngành
cao su, nhựa, đồ gỗ, sắn…cho
biết họ đang gặp khó khăn về
dòng vốn vì chưa được hoàn
thuế VAT với số tiền lên đến
hàng chục, hàng trăm tỉ đồng
mỗi DN. Thậmchí nhiều công
ty đã đợi 1-2 năm vẫn chưa
được hoàn thuế VAT.
Lý giải nguyên nhân dẫn
đến tình trạng chậmđược hoàn
thuế, ôngNguyễnQuangVinh,
Giám đốc Công ty TNHH
Thương mại Hoàng Dũng,
cho biết: Ngày 12-6-2013,
Bộ Tài chính đã ban hành
Công văn 7527/BTC-TCT
về việc tăng cường công tác
thanh tra, kiểm tra thuế đối
với các công ty có dấu hiệu
rủi ro cao về thuế. Theo đó,
các cục thuế địa phương phải
kiểm tra các khâu trung gian,
tức là phải kiểm tra F1, F2,
F3, F4… Công văn này đã
gây ra nhiều khó khăn, vướng
mắc cho các DN vì trên thực
tế không thể làm được.
Sau đó, ngày 15-10-2013,
Bộ Tài chính đã ban hành
Công văn 13706 hướng dẫn,
bổ sung, sửa đổi Công văn
7527 nêu trên. Theo đó, việc
kiểm tra, xác minh được thực
hiện trong phạm vi 40 ngày
và chỉ kiểm tra, xác minh đối
với người bán hàng trực tiếp
cho công ty xuất khẩu để xử
lý hoàn thuế. Sau khi Bộ Tài
chính ban hành văn bản sửa
đổi này, vấn đề hoàn thuếVAT
đã được giải quyết.
Thế nhưng đến ngày 7-3-
2022, Tổng cục Thuế lại ban
hành Công văn 633 với nội
dung chỉ đạo các cục thuế,
chi cục thuế tỉnh, thành phải
tập trung đối chiếu xác minh
thuếVATđầu vào của DNqua
các khâu từ F1, F2, F3… cho
đến khâu cuối cùng.
Đây chính là lý do khiến
việc hoàn thuế VAT bị ách tắc
trở lại như trước đây. Bởi việc
xác minh DN F1, F2, F3 là
không khả thi, đánh đố DN.
Ví dụ, hơn 1.000 tỉ đồng
thuếVATchưa được hoàn cho
các công ty xuất khẩu dăm
gỗ suốt nhiều tháng nay, do
các cơ quan thuế địa phương
vẫn đang thực hiện xác minh
nguồn gốc sản phẩm.
Khó chồng khó
vì chậm hoàn thuế
Ông Thang Văn Thông,
Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ
và lâm sản Việt Nam, đánh
giá: Lý do chủ yếu dẫn đến
tình trạng ách tắc trong việc
hoàn thuế VAT như hiện nay
là do chỉ đạo của Tổng cục
Thuế yêu cầu các cục thuế
địa phương tăng cường kiểm
tra, giám sát, phối hợp với
cơ quan công an, hải quan,
chính quyền địa phương…
xác minh nguồn gốc gỗ từ
người trồng rừng đến khi lô
hàng xuất khẩu đi.
Quá trình xác minh rất dài,
có khi hơn một năm vẫn chưa
xong thủ tục hoàn thuế VAT
dẫn đến ách tắc. Chẳng hạn
các đơn vị xuất khẩu cao su
từ năm 2021 đến nay vẫn
chưa được các cơ quan thuế
giải quyết hoàn thuế VAT,
trong đó DN ít thì 20-30 tỉ
đồng, DN nhiều lên tới cả
trăm tỉ đồng.
Các DN có dự án đầu tư
cũng đang “ngồi trên đống
lửa” vì bị “giam” số tiền hoàn
thuế VAT rất lớn.
Đơn cử số tiền thuế VAT
đáng lẽ được hoàn của Công
tyTNHHĐiện lựcVân Phong
(Khánh Hòa) lên tới khoảng
100 triệu USD, tương đương
hơn 2.460 tỉ đồng. Thế nhưng
từ khi công ty nộp thủ tục để
được hoàn thuế đến nay đã hai
nămvẫn chưa nhận được đồng
nào. Ông Tomoki Kawasaki,
Giámđốc tài chínhcông ty, cho
biết do tiền thuế chậm được
hoàn khiến công ty phải huy
động nguồn vốn để bù đắp,
làm phát sinh chi phí lãi vay.
Đại diện nhiều công ty khác
cũng cho hay đang rơi vào thế
đường cùng khi không còn
vốn để kinh doanh nhưng lại
không được hoàn thuế VAT.
“Thực tế tiền hoàn thuế là tiền
mà chúng tôi đã ứng trước để
nộp vào ngân sách khi mua
nguyên liệu, vì vậy khi chúng
tôi đã xuất khẩu xong thì phải
trả lại để có vốn sản xuất, kinh
doanh. Vậy mà chúng tôi cứ
như người đi xin” - đại diện
một công ty bức xúc.
Quy định về
hoàn thuế đã rõ ràng,
cần làm ngay
Tại hội nghị đối thoại về
chính sách thuế với DN tổ
chức ởTP.HCMmới đây, ông
Vũ Xuân Bách, PhóTổng cục
trưởng Tổng cục Thuế, thừa
nhận việc hoàn thuế VAT đối
với các dự án đầu tư thuộc
ngành nghề kinh doanh có
điều kiện có vướng mắc.
Vì vậy cơ quan thuế đang
dự thảo thông tư hướng dẫn
sửa đổi, bổ sung quy định để
giải quyết khó khăn cho DN.
Dự thảo thông tư hướng dẫn
đã được Tổng cục Thuế lấy ý
kiến góp ý và đang hoàn thiện.
Ông Bách cũng thông tin:
Ngày 23-11, Tổng cục Thuế
đã có công văn hướng dẫn
thực hiện vấn đề này và các
cục thuế tỉnh, thành có thể
thực hiện hoàn thuế cho DN
mà không cần phải chờ có
thông tư...
Tuy nhiên, nhiều DN cho
Cần có quy định về
chế tài, xử phạt với
cán bộ công chức,
cơ quan thuế chậm
hoàn thuế cho DN.
biết đến nay họ vẫn chưa được
hoàn thuế VAT, vì vậy kiến
nghị Bộ Tài chính phải có
thông tư hướng dẫn cụ thể để
cơ quan thuế địa phương triển
khai nhanh.
Theo luật sư Trần Xoa,
chuyên gia thuế, hiện nay
các quy định của luật về hoàn
thuế VAT đã rất rõ ràng. Thứ
nhất, trường hợp DN thuộc
diện hoàn thuế trước kiểm tra
sau, thời gian hoàn thuế là sáu
ngày làm việc. Còn trường
hợp DN thuộc diện kiểm tra
trước hoàn thuế sau, thời gian
hoàn thuế tối đa là 40 ngày.
Luật Quản lý thuế cũng
quy định DN xuất khẩu đáp
ứng ba điều kiện sau sẽ được
hoàn thuế VAT gồm: Có hợp
đồng xuất khẩu, có tờ khai
hải quan, thanh toán qua ngân
hàng. Như vậy, nếu DN xuất
khẩu đủ điều kiện thì cơ quan
thuế phải thực hiện hoàn thuế
VATngay chứ không phải chờ
hướng dẫn.
Luật sư Xoa cũng cho rằng
thời gian qua, Tổng cục Thuế
đã ban hành nhiều công văn
chỉ đạo các cục thuế, chi cục
thuế kiểm tra xác minh từ
khâu đầu tiên, các khâu trung
gian đến khâu cuối cùng, hay
đặt ra rất nhiều điều kiện như
kiểm tra người mua ở nước
ngoài…dẫn đến ách tiền hoàn
thuế VAT.
Trong khi đó, nhiều công
văn ngành thuế (như Công
văn 633 nêu trên - PV) chỉ
là văn bản nội bộ ngành, vì
vậy nếu đúng luật cần ban
hành thông tư hướng dẫn để
áp dụng thống nhất, tránh ảnh
hưởng đến hoạt động của DN.
“Ngành thuế cần phải làm
đúng luật là hoàn thuế trong
thời gian quy định với những
DN thỏa các điều kiện trên.
Không thể vì một số công ty
gian lận thuế mà giam tiền
hoàn thuế gây thiệt hại lớn
cho cả cộng đồng DN” - luật
sư Xoa nhấn mạnh.•
Ông
PHẠMNGỌCHƯNG
,
PhóChủ tịchHiệp hội Doanh nghiệp
TP.HCM:
Chậm hoàn thuế,
cơ quan thuế
phải trả lãi
TheoquyđịnhLuậtQuản lý thuế,
nếu việc chậmban hành quyết định hoàn thuế do lỗi của
cơ quan quản lý thuế thì ngoài số tiền thuế phải hoàn
trả, cơ quan quản lý thuế còn phải trả tiền lãi với mức
0,03%/ngày tính trên số tiền phải hoàn trả và số ngày
chậm hoàn trả.
Như vậy, nếu chậm hoàn thuế, Nhà nước phải trả lãi
cho DN một cách sòng phẳng. Và để thực hiện nghiêm
các quy định về hoàn thuế, nhất là việc chậmhoàn thuế
phải trả lãi choDN, cần phải đưa quy định này vào thông
tư. Đồng thời cũng cần có quy định về chế tài, xử phạt
với trường hợp lỗi cho cán bộ, công chức của cơ quan
thuế dẫn đến chậm hoàn thuế cho DN.
Ông
TRẦN NGỌC THUẬN
,
Chủ tịch Hiệp hội Cao su Việt Nam:
Kiến nghị kiểm tra,
xác minh hoàn thuế
trong 40 ngày
Hiệp hội kiến nghị Bộ Tài chính
cần gấp rút rà soát danh mục các
sản phẩm có rủi ro về hoàn thuế VAT. Từ đó loại ra các
mặt hàng, sản phẩmhoặc các trường hợp đã có quy định
không cần kiểm tra tận gốc.
Bên cạnh đó, hiệp hội cũng kiến nghị Bộ Tài chính và
Tổng cụcThuế chỉ đạo cục thuế các tỉnh, thànhhoàn thuế
cho DN theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Tài chính tại
Công văn 13706/2013 đã ban hành trước đây. Đó là chỉ
xácminh với DNbán hàng trực tiếp choDN xuất khẩu để
thực hiện hoàn thuế và việc kiểmtra, xácminh các chứng
từ này chỉ thực hiện trong thời gian 40 ngày.
Tiêu điểm
Chậm hoàn thuế
tạo thách thức rất lớn
Các DN xuất khẩu nông sản
đang gặp nhiều trở ngại trong
việc xinhoàn thuế doquy trình
xácminh nguồn gốc phức tạp,
khôngnhất quáncách làmgiữa
cácđịaphương.Việcchậmhoàn
thuế càng tạo ra thách thức rất
lớn choDN vì họ đang gặp khó
khăn về dòng tiền, cần được
tháo gỡ.
Ban nghiên cứu phát triển
kinh tế tư nhân
Ngành cao su làmột trong nhiều ngành gặp khó khăn do chưa được hoàn thuế VAT. Ảnh: QH
