11
Kinh tế -
Thứ Tư 21-12-2022
Tháo gỡ các nút thắt pháp lý để
doanh nghiệp hoạt động hiệu quả
“Rủi ro vềmặt pháp lý có thể làmsụp đổmột doanh nghiệp, thậmchí cảmột ngành hàng” - ôngĐậuAnhTuấn,
PhóTổng thư kýVCCI, nhấnmạnh.
ĐỨCMINH
N
gày 20-12, Bộ Tư pháp
tổ chức Diễn đàn Kinh
doanh và Pháp luật năm
2022 với chủ đề: “Nhận diện,
tháo gỡ vướng mắc pháp lý:
Hỗ trợ doanh nghiệp (DN)
phục hồi, phát triển”.
Đến dự và phát biểu chỉ
đạo, Phó Thủ tướng thường
trực Phạm Bình Minh khẳng
địnhviệccơquannhànướcchủ
động, tích cực đồng hành với
cộng đồng DN để giải quyết
cáckhókhăn, vướngmắc trong
hoạt động sảnxuất, kinhdoanh,
trong đó có việc tháo gỡ các
nút thắt, điểm nghẽn về pháp
lý, nhằm giúp DN hoạt động
lànhmạnh, hiệu quả, nâng cao
sức cạnh tranh là rất cần thiết,
góp phần nâng cao năng lực
cạnh tranh quốc gia.
“Các bộ, ngành, địa phương
khẩn trương nghiên cứu các ý
kiến, đề xuất của DN nêu tại
diễn đàn để có phương án hỗ
trợ, giải quyết kịp thời; chủ
động nhận diện, cảnh báo,
trao đổi về những khó khăn,
vướng mắc pháp lý để giúp
DN kịp thời có biện pháp
xử lý, bao gồm cả việc tiếp
cận và sử dụng các dịch vụ
hỗ trợ, tư vấn pháp lý” - Phó
Thủ tướng lưu ý.
Khó tiếp cận
các gói hỗ trợ
Tại diễn đàn, bà Nguyễn
MinhThảo,TrưởngBannghiên
cứu môi trường kinh doanh
và năng lực cạnh tranh - Viện
Nghiên cứu quản lý kinh tế
Trung ương (CIEM), cho rằng
thời gian qua dù Chính phủ đã
kịp thời có những chính sách
tháo gỡ khó khăn cho người
dân, DN nhưng DN vẫn gặp
khó. Dẫn chứng gói hỗ trợ
lãi suất 2%, bà Thảo nói các
DN rất cần vốn nhưng việc
tiếp cận gói hỗ trợ này khó
vô cùng.
“Họ kỳ vọng Ngân hàng
Nhà nước có sự điều chỉnh
các quy định, để làm sao họ
tiếp cận nguồn vốn dễ dàng
hơn” - bà Thảo nói.
Cũng theo bà Thảo, DN
đánh giá cao gói hỗ trợ về
giảm thuế vì đây là gói hỗ
trợ tạo ra tác động tốt nhất
theo cảm nhận từ DN. Tuy
nhiên, việc tiếp cận gói hỗ
trợ này cũng không dễ dàng.
Chia sẻ quan điểm này, ông
Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng
thư ký, Trưởng ban Pháp
chế Liên đoàn Thương mại
và Công nghiệp Việt Nam
(VCCI), nhận định chính sách
hỗ trợ lãi suất 2% là rất tốt
nhưng cũng đặt ra nhiều vấn
đề pháp lý. Thực tế nguồn
vốn hỗ trợ là tiền ngân sách
nên các ngân hàng thương
mại rất ngại, thậm chí ngay
cả người vay cũng rất thận
trọng vì sau này còn có thanh
tra, kiểm tra.
Lên tiếng sau đó, đại diện
Hiệp hội Vận tải Việt Nam
cho hay giao thông vận tải là
một trong những ngành chịu
ảnh hưởng lớn nhất trong đại
dịch COVID-19. Khi Chính
phủ ban hành Nghị quyết 128
quy định tạm thời “thích ứng
an toàn, linh hoạt, kiểm soát
hiệuquảdịchCOVID-19”, vận
tải ở các tỉnh, thành vẫn chỉ
được hoạt động 50% nhưng
thuế, BHXH đến kỳ đã phải
nộp. Nếu không nộp sẽ bị
thanh tra, kiểm tra.
Mặt khác, Chính phủ giao
các ngân hàng Chính sách xã
hội hỗ trợcácDNvayvốnkhôi
phục sản xuất, ngân hàng lại
giao về cho các địa phương.
Còn các địa phương, mỗi lần
DN lên làm thủ tục lại phải
lấy xác nhận của BHXH,
muốn xin được xác nhận lại
phải nộp hết nợ.
“Sau thời gian hai năm rưỡi
tự chủ, tự lo, tự làm, các DN
đã không còn sức. Vì vậy,
đề nghị Chính phủ sớm ban
hành các gói về cơ cấu nợ
và tiếp tục kéo dài thời gian
cho các DN chậm nộp thuế
và chậm nộp BHXH” - đại
diện Hiệp hội Vận tải Việt
Nam kiến nghị.
Rủi ro pháp lý
có thể làm sụp đổ
một ngành hàng
Trong cuộc trao đổi giữa
các diễn giả, ông Đậu Anh
Tuấn nhắc tới câu chuyện
về rủi ro chính sách, rủi ro
pháp lý. Theo ông, rủi ro về
mặt pháp lý có thể làm sụp
đổ một DN, thậm chí cả một
ngành hàng.
Đồng tình, bàNguyễnMinh
Thảo cho rằng cơ quan nhà
nước giữ vai trò quyết định
trong việc giảm thiểu rủi ro về
pháp lý cho DN. “Nếu chúng
Còn tâm lý e ngại về trách nhiệm
Phát biểu bế mạc diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê
Thành Long ghi nhận các ý kiến về việc “không phải mọi
ngườimongmuốnđều tiếp cậnđược các gói hỗ trợ”. Nguyên
nhân là do điều kiện khắt khe, cả về thủ tục hành chính; còn
tâm lý e ngại về trách nhiệm, chưa thực hiện đồng bộ và
nhất quán. Ngoài ra, một phần do nhận thức chưa thông
suốt giữa các cơ quan có liên quan, kể cả ở cộng đồng DN.
Một số quy định chưa khả thi hoặc tương đối khó thực hiện.
“Các đại biểu đề nghị cân nhắc bỏmột số quy định, thậm
chí là bỏmột số luật thay vì sửa đổi, bổ sungmà chưa đồng
bộ; trả lại nhiều hơn quyền cho các DN”- ông Long ghi nhận
đây là các ý kiến khoa học, thẳng thắn, có phần táo bạo,
được ghi nhận từ đại diện của các giới khác nhau.
“Với tư cách là cơ quan được tổng hợp để tham mưu
chung cho Chính phủ, Thủ tướng về các vấn đề pháp lý, Bộ
Tư pháp trân quý những ý kiến góp ý, tham mưu, những
trăn trởmuốn tìm ra giải pháp của các đại biểu tại diễn đàn
hôm nay” - Bộ trưởng Lê Thành Long nói.
Ông Long khẳng định trong chức năng, nhiệm vụ và
theo thẩm quyền, Bộ Tư pháp sẽ báo cáo Chính phủ và các
cơ quan có liên quan. “Các cơ quan nhà nước sẽ cố gắng
nhưng ở chiều ngược lại, cộng đồng DN cũng phải phát
huy trách nhiệm, từ đó những góp ýmới khả thi, được chấp
nhận” - ông Long nói.
Dòng tiền của người dân gửi vào các ngân hàng (NH)
đã tăng trở lại sau một thời gian giảm sâu. Số liệu mới
nhất của NH Nhà nước cho thấy trong 10 tháng, tổng số
dư tiền gửi của người dân tại hệ thống NH đã tăng gần
360.000 tỉ đồng.
Lũy kế tính đến cuối tháng 10 vừa qua, tổng số dư tiền
gửi của nhóm khách hàng dân cư tại hệ thống NH đã đạt
trên 5,66 triệu tỉ đồng, tăng 6,78% so với đầu năm. Nếu so
với cuối tháng 9, số dư tiền gửi của nhóm khách hàng dân
cư tăng gần 21.600 tỉ đồng.
Ngược lại, số dư tiền gửi của nhóm khách hàng doanh
nghiệp, tổ chức kinh tế tại các NH lại giảm ròng hơn
15.800 tỉ đồng trong tháng 10, đạt hơn 5,76 triệu tỉ đồng
tại thời điểm cuối tháng. Tính chung so với đầu năm, số
dư tiền gửi tại hệ thống NH của nhóm khách hàng doanh
nghiệp chỉ tăng 2,15%.
Nguyên nhân chính khiến lượng tiền gửi từ người dân
tăng trở lại do lãi suất huy động liên tục tăng mạnh trong
thời gian gần đây. Hiện mặt bằng lãi suất huy động phổ
biến khoảng 9%-10%/năm, thậm chí một số NH đẩy lên
tới hơn 11,5%/năm.
Hiệp hội NH Việt Nam (VNBA) mới đây đã họp với các
NH hội viên và thống nhất áp dụng mức lãi suất huy động
tại các kỳ hạn tối đa 9,5%/năm, kể cả các khoản khuyến
mãi cộng lãi suất. Mục tiêu nhằm ngăn chặn tình trạng cạnh
tranh lãi suất huy động giữa các NH, ổn định mặt bằng lãi
suất huy động, đảm bảo thanh khoản hệ thống.
Bên cạnh đó, để ổn định mặt bằng lãi suất, đã có 16 NH
cam kết giảm tiền lãi với số tiền khoảng 3.500 tỉ đồng, với
mức lãi suất giảm 0,5%-3%/năm.
T.LINH
ta xây dựng được văn bản
cụ thể, minh bạch, rõ ràng,
dễ hiểu và ai cũng hiểu một
cách thống nhất giống nhau
thì sẽ không có vướng mắc
gì cả” - bà Thảo nói và nhấn
mạnh chất lượng của văn bản
pháp lý có ý nghĩa quyết định
trong việc tạo hành lang pháp
lý, tránh rủi ro cho DN.
Tuy nhiên, bàThảo nêu thực
tế khi văn bản quy định chưa
cụ thể, chưa rõ ràng, DN hỏi
thì cơ quan quản lý nhà nước
lại trích dẫn nguyên xi điều
khoản trong văn bản pháp
luật và DN vẫn không hiểu
họ cần thực thi thế nào.
“Vòng tròn lặp đi lặp lại
như vậy, DN cứ hỏi và cơ
quan quản lý nhà nước cứ
trích dẫn văn bản pháp luật,
trong khi cơ quan quản lý
nhà nước cần hướng dẫn, giải
thích một cách chi tiết hơn
cách hiểu của các bộ, ngành
để DN thực hiện” - vẫn lời
bà Thảo.
Ông Đậu Anh Tuấn cũng
cho rằng cần minh bạch quá
trình thảo luận xây dựng văn
bản pháp luật để DN có thể
bị ảnh hưởng biết sắp tới có
thể có xu hướng này, từ đó
điều chỉnh, thích nghi.
“Về việc gửi văn bản cho
các bộ, ngành trả lời chung
chung, điều này dễ hiểu vì
liên quan đến rủi ro. Nếu công
chức nhà nước lại diễn giải
văn bản pháp luật theo cách
hiểu của mình thì “một ngày
đẹp trời” có thể họ sẽ bị cơ
quan tố tụng gọi hỏi vì sao lại
hướng dẫn như vậy. Họ thấy
rủi ro, vậy nên cách an toàn
nhất là trích dẫn văn bản pháp
luật một cách chung chung bởi
“vô thưởng vô phạt”” - ông
Tuấn nêu quan điểm.•
Các đại biểu thamgia diễn đàn cho rằng vẫn còn nhiều vướngmắc về pháp lý,
gây khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp. Ảnh: ĐỨCMINH
“Nếu chúng ta xây
dựng được văn bản
cụ thể, minh bạch, rõ
ràng, dễ hiểu và ai
cũng hiểu một cách
thống nhất giống
nhau thì sẽ không có
vướng mắc gì cả”.
Thời gian gần đây, nhiều ngân hàng tăng lãi suất tiền gửi
để thu hút khách hàng. Ảnh: TL
Tiền của người dân quay lại ngân hàng
