16
Quốc tế -
Thứ Sáu5-5-2023
Tiêu điểm
Fed tăng lãi suất lần thứ 10
Ngày 3-5, sau khi kết thúc cuộc họp chính sách, Cục Dự
trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định tăng lãi suất thêm
0,25%, đánh dấu lần tăng lãi suất thứ 10 liên tiếp của Fed
(tính từ tháng 3-2022) và đưa phạm vi lãi suất liên bang
lên mức 5%-5,25%, mức cao nhất kể từ năm 2007, theo
hãng tin
Reuters
.
Theo đó, hiện mục tiêu của cơ quan này là tiếp tục kìm
hãm lạm phát. Song khác với những lần trước đó, trong
cuộc họp lần này Fed không còn khẳng định việc “tiếp
tục chu kỳ tăng lãi suất trong thời gian tới là cần thiết”.
Theo
Reuters
, điều này phát đi tín hiệu về việc Fed sẽ sớm
ngừng tăng lãi suất trong năm nay.
Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết hiện cơ quan này
chưa rõ trong thời gian tới có tiếp tục chu kỳ tăng lãi suất
hay không, song ông cho biết cuộc họp chính sách trong
tháng 6 sẽ đưa ra các dữ liệu cụ thể về việc này.
Ông còn lưu ý rằng Fed sẽ tập trung đánh giá các tác
động của phạm vi lãi suất mới tới thị trường rồi mới đưa
ra các quyết định tiếp theo.
Phương Tây có thêm bước đi mới
ở châu Á
NATOchuẩn bị mở rộng hiện diện ở châuÁ, trong khiMỹ và Philippines siết chặt quan hệ quân sự liênminh.
VĨ CƯỜNG
M
ỹvà các đồngminhgần
đây liên tục cócácđộng
thái đáng chú ý nhằm
gia tăng hiện diện ở khu vực
Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương trong nỗ lực kiềm
chế Trung Quốc (TQ). Tổ
chức Hiệp ước Bắc Đại Tây
Dương (NATO) chuẩn bị mở
văn phòng đầu tiên ở Nhật,
trong khi Mỹ - Philippines
đạt bước tiến mới trong hợp
tác quân sự giữa hai nước.
Nhiều động thái mới
của phương Tây
Tờ
The Nikkei
ngày 3-5 dẫn
lời một số quan chức Nhật
đưa tin NATO đang lên kế
hoạch mở văn phòng liên lạc
tại Nhật để phối hợp với các
đồngminh khác trong khu vực
Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương như Úc, Hàn Quốc
và New Zealand. Trọng tâm
sẽ là thách thức địa - chính
trị từ TQ và Nga.
Ý tưởngmở văn phòng liên
lạc lần đầu tiên được đưa ra
thảo luận tại cuộc gặp giữa
Thủ tướng Nhật Bản Fumio
KishidavàTổng thưkýNATO
Jens Stoltenberg trong chuyến
thăm thủ đô Tokyo hồi cuối
Washington và
Manila thời gian
tới sẽ mở rộng hoạt
động chia sẻ thông
tin tình báo đối
với “các mối nguy
và thách thức nền
tảng” của hai nước,
đặc biệt là ở khu vực
Biển Đông.
Ngày 3-5, cácnghị sĩ Dânchủ
tại Thượng viện Mỹ đã đưa ra
một dự luật mới để ngăn chặn
sự cạnh tranh từTQ. Dự luật sẽ
tìmkiếmnguồn tài trợ cho các
khoản đầu tư bổ sung nội địa
trong các lĩnh vực công nghệ
then chốt và cung cấpmột giải
pháp thay thế tốt hơn từ Mỹ
cho sáng kiến cơ sở hạ tầng
toàn cầuVành đai - Con đường
của TQ, theo hãng tin
Reuters
.
Giới chuyên gia tiếp tục cảnh báo xấu
về quan hệ Trung Quốc và phương Tây
Theo đài
CNBC
, giới chuyên gia cho rằng mối quan hệ giữa
phương Tây và TQ đang đi trên con đường “nguy hiểm” và cả
hai bên đều không tin tưởng lẫn nhau. Chuyên gia Stephen
Roach thuộc ĐH Yale (Mỹ) cho biết Bắc Kinh lúc này xem Mỹ
và các đồng minh là “đối thủ chính” và “tin rằng Mỹ có ý định
chặn đường phát triển của TQ”.
Ông cho biết cả hai quốc gia đều“có phần trách nhiệmnhư
nhau khi để quan hệ xấu đi như vậy”.
Cựu bộ trưởng Bộ Quốc phòng dưới thời chính quyềnTổng
thống Bill Clinton - ôngWilliamCohen cũng nhấnmạnh quan
điểm tương tự và cho biết tranh cãi qua lại giữa hai bên đã đạt
đếnmức“nguy hiểm”.“Tôi nghĩ sẽ rất nguy hiểmbất cứ khi nào
có hai cường quốc cạnh tranh và vũ khí hạt nhân nằm trong
tay của cả hai cường quốc này. Thế giới đang dần trở thành
một nơi rất nguy hiểm” - ông Cohen nói.
CờMỹ và TrungQuốc tại một sự kiện ở thủ đô Bắc Kinh hồi tháng 10-2020. Ảnh: AFP
tháng 1. Đến giữa tháng 4, 31
thành viên khối này đã nhận
được dự thảo đề xuất mở văn
phòng và đã tiến hành thảo
luận, trong đó có vấn đề bên
nào sẽ cung cấp hỗ trợ tài
chính để mở văn phòng.
Đại sứ Đan Mạch tại Nhật
Bản Peter Taksoe-Jensen cho
rằng đây sẽ là văn phòng đầu
tiên thuộc loại này của NATO
ởkhuvựcẤnĐộDương -Thái
Bình Dương. “Bước đi này
không chỉ mang tính tượng
trưng. Đây sẽ là cách rất rõ
ràng và thực tế nhằm tăng
cường quan hệ giữa Nhật và
NATO” - ông nói.
NATOcócácvănphòng liên
lạc tương tự tại trụ sở Liên
Hợp Quốc ở Mỹ, trụ sở Tổ
chức an ninh và hợp tác châu
Âu (OSCE) ở Áo, cũng như
ở Georgia, Ukraine, Bosnia
và Herzegovina, Moldova
và Kuwait.
Cùng ngày, Lầu Năm Góc
công bố tài liệu về các điểm
mới trong hợp tác quân sự
Mỹ - Philippines, tờ
South
China Morning Post
cho
biết. Theo đó, Washington
và Manila thời gian tới sẽ mở
rộng hoạt động chia sẻ thông
tin tình báo đối với “các mối
nguy và thách thức nền tảng”
của hai nước, đặc biệt là ở
khu vực Biển Đông.
Để đạt được mục tiêu này,
cả hai bên sẽ phát triển “quy
trình ra quyết định thích ứng
và quy trình liên lạc hiệu quả
để hỗ trợ sự phối hợp song
phương linh hoạt, kịp thời và
hiệu quả và hành động phù
hợp với từng tình huống khẩn
cấp thông qua sự phối hợp
giữa cơ quan hai nước” - tài
liệu cho biết.
South China Morning
Post
cho biết đây là kết
quả của chuyến thăm Mỹ
bốn ngày đang diễn ra của
Tổng thống Philippines
Ferdinand Marcos Jr. Kể từ
khi ông lên nắm quyền vào
tháng 6 năm ngoái, quan hệ
liên minh Mỹ - Philippines
có nhiều dấu hiệu nồng ấm
trở lại hơn so với thời Tổng
thống tiền nhiệm Rodrigo
Duterte.
Hàng loạt bước đi hợp tác
đặc biệt thời gian gần đây
trong lĩnh vực an ninh quốc
phòng bao gồm Philippines
cho phép Mỹ mở rộng tiếp
cận căn cứ quân sự trên lãnh
thổ nước này, nối lại đối
thoại theo hình thức 2+2 và
lần đầu tiên sau gần 10 năm,
một tổng thống Philippines
có mặt tại cuộc tập trận quân
sự chung Balikatan lớn nhất
với Mỹ hồi tháng 3. Chuyến
thăm chính thức đến Mỹ lần
này của Tổng thống Marcos
tiếp tục đánh dấu giai đoạn
chứng kiến những bước tiến
nhanh chóng trong quan hệ
liên minh Mỹ - Philippines.
Trung Quốc
phản ứng mạnh
Trong cuộc họp báo mới
đây, phát ngôn viên Bộ Ngoại
giaoTQMaoNinh khẳng định
về động thái mới của Mỹ -
Philippines, TQ phản đối bất
kỳ hành động nào biến Biển
Đông thành “nơi săn bắn” của
các thế lực bên ngoài. “TQ
không chấp nhận mọi thỏa
thuận làm tổn hại chủ quyền
và lợi ích quốc gia của chúng
tôi. BiểnĐông là ngôi nhà của
mọi quốc gia trong khu vực,
không phải là nơi săn bắn của
thế lực bên ngoài” - bà Mao
nhấn mạnh.
Về thông báo củaNATO, bà
Mao cho biết châu Á là “miền
đất hứa cho hợp tác và phát
triển, không phải là đấu trường
địa chính trị”. Quan chức này
cũng chia sẻ sự mở rộng liên
tục củaNATOsang phíaĐông
ở châu Á - Thái Bình Dương,
mở rộng can thiệp vào các vấn
đề khu vực ở đây chính là “các
nỗ lực phá hoại hòa bình và ổn
định khu vực, thúc đẩy đối đầu
giữa các quốc gia với nhau”.
“Các nước trong khu vực cần
phải hết sức cẩn trọng” - bà
Mao cảnh báo.
Hồi tháng 2, chính bà Mao
Ninh cũng từng đưa ra những
phát ngôn tiêu cực về NATO.
“Một mặt, NATO tuyên bố
rằng vị thế của họ như một
liên minh phòng thủ khu vực
là không thay đổi. Mặt khác,
họ tiếp tục vượt khỏi các khu
vực phòng thủ truyền thống,
không ngừng tăng cường
quan hệ an ninh quân sự với
các nước châu Á - Thái Bình
Dương và thổi phồng mối đe
dọa từ TQ” - bà Mao nói.•
Theo
Reuters
, mức
tăng lãi suất mới
của Fed là hoàn toàn
phù hợp với kỳ vọng
của giới quan sát thị
trường. Tuy nhiên,
nhiều tín hiệu gần
đây như việc kinh tế
Mỹ đang có xu hướng
chậm lại, những bất ổn
trong ngành ngân hàng đang xuất hiện và lạm phát tại Mỹ
vẫn ở mức cao khiến các nhà quan sát lo ngại về những
hành động tiếp theo của Fed.
PHẠM KỲ
Thụy Điển sửa đổi luật chống khủng bố
Ngày 3-5, giới lập pháp Thụy Điển đã thống nhất việc sửa
đổi luật chống khủng bố tại nước này. Theo hãng tin
AP
, đây
là động thái có khả năng giúp Thụy Điển thuyết phục Thổ Nhĩ
Kỳ chấp nhận yêu cầu gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại
Tây Dương (NATO) của Stockholm.
Theo đó, luật sửa đổi mới quy định những cá nhân bị kết án
tham gia tổ chức cực đoan và có những hoạt động được cho
là hỗ trợ những tổ chức này thì sẽ chịu mức phạt bốn năm tù
giam. Trong trường hợp những cá nhân đó thực hiện những
hành vi phạm tội được cho là nghiêm trọng thì sẽ chịu mức
phạt tám năm tù giam.
Ngoài ra, luật sửa đổi mới còn quy định rằng các thủ lĩnh
hoặc những cá nhân lãnh đạo tổ chức khủng bố sẽ nhận án tù
chung thân. Theo
AP
, tù chung thân ở Thụy Điển tương đương
mức phạt tù 20-25 năm.
Các sửa đổi mới trên dự kiến sẽ chính thức được áp dụng kể
từ ngày 1-6. Theo
AP
, dù rằng đã nộp đơn xin gia nhập NATO
từ hồi tháng 5-2022, song tới nay triển vọng gia nhập NATO
của Thụy Điển vẫn còn bỏ ngỏ. Nguyên nhân chủ yếu là do
Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Thụy Điển đã không thực hiện các biện
pháp trấn áp các chiến binh người Kurd mà Thổ Nhĩ Kỳ cho là
lực lượng khủng bố. Điều này khiến Ankara đã không thông
qua đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển. Theo đó, việc
thay đổi các luật trên sẽ giúp Thụy Điển tăng khả năng thuyết
phục giới chức Ankara sớm thông qua đơn gia nhập NATO
của họ.
PHẠMKỲ
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bangMỹ
Jerome Powell. Ảnh: REUTERS