16
Quốc tế -
Thứ Sáu 22-12-2023
Họ đã nói
Phán quyết của Tòa tối cao bang Colorado (Mỹ) ngày
19-12 rằng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump không đủ
điều kiện về mặt hiến pháp để xuất hiện trên lá phiếu trong
cuộc bầu cử sơ bộ ở bang vào năm tới có thể là con dao hai
lưỡi, theo đài
CNN
.
Phán quyết của Tòa tối cao bang Colorado ghi rõ ông
Trump “không đủ tư cách giữ chức tổng thống theo Mục 3 của
Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ”. Trước khi có phán
quyết này, đã có nhiều nỗ lực loại ông Trump khỏi cuộc đua
tổng thống nhưng không thành công vì hết tòa án bang này
đến tòa án bang khác đều ra phán quyết chống lại các vụ
kiện. Ngay ở bang Colorado, thẩm phán xét xử vào tháng
trước dù kết luận ông Trump tham gia cuộc nổi dậy ở trụ sở
Quốc hội ngày 6-1-2021 nhưng Mục 3 trong “lệnh cấm nổi
dậy” của Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho vị trí tổng
thống.
Với phán quyết chưa từng có của Tòa tối cao bang
Colorado, ý tưởng ông Trump bị loại khỏi cuộc đua tổng
thống năm 2024 không còn là lý thuyết mà là khả năng thực
sự. Phán quyết ở bang Colorado báo hiệu rằng hệ thống
pháp luật cuối cùng đã bắt đầu buộc vị cựu tổng thống phải
chịu trách nhiệm về những nỗ lực lật ngược kết quả cuộc
bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 và liên quan đến cuộc tấn
công vào trụ sở Quốc hội Mỹ ngày 6-1-2021.
Tuy nhiên, theo
CNN
, phán quyết của Tòa tối cao bang
Colorado cũng có thể giúp đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng.
Phán quyết có thể sẽ khuyến khích và thúc đẩy thêm sự ủng
hộ với ông Trump. Trước mắt, nhiều đồng minh của ông
Trump đã phản đối phán quyết và lên tiếng bảo vệ ông.
“Đảng Dân chủ lo sợ rằng Tổng thống Trump sẽ giành
chiến thắng vào ngày 5-11-2024 đến mức họ đang cố gắng
loại ông ấy ra khỏi lá phiếu một cách bất hợp pháp” -
CNN
dẫn lời hạ nghị sĩ Cộng hòa Elise Stefanik ngày 20-12.
Ngay cả cựu Thống đốc bang New Jersey - ông Chris
Christie, đảng viên Cộng hòa vốn có quan điểm chống ông
Trump và cũng đang trong cuộc đua tranh cử tổng thống,
cũng chỉ trích phán quyết rằng “tôi không tin sẽ tốt cho đất
nước chúng ta nếu ông ấy bị tòa án loại khỏi cuộc bỏ phiếu”.
Vụ việc cuối cùng sẽ được chuyển về Tòa tối cao liên bang
Mỹ, theo
CNN
. Các luật sư của ông Trump có thời gian đến
ngày 4-1 để kháng cáo lên Tòa tối cao liên bang.
GS luật Derek Muller tại ĐH Notre Dame (Mỹ) nhận định
Tòa tối cao liên bang tới đây sẽ phải “bước vào vùng gai góc
nhất của chính trị”. Chưa biết Tòa tối cao liên bang sẽ quyết
định thế nào, song
CNN
dẫn dự đoán của giới quan sát rằng
phán quyết của Tòa tối cao bang Colorado có thể cuối cùng
không khiến ông Trump bị loại khỏi cuộc bỏ phiếu ở bang
Colorado hay ở bất kỳ bang nào khác.
ĐĂNG KHOA
Thách thức lớn với đương kimTổng thốngMỹ Joe Biden trong nămbầu cử 2024 là kinh tế.
Ông Biden và khó khăn trong năm
bầu cử 2024
VĨ CƯỜNG
N
hiều cuộc thăm dò gần
đây cho thấy hơn 50%
cử tri Mỹ tham gia khảo
sát cho rằng các chính sách
của Tổng thống Joe Biden
trong nhiệm kỳ này không
có lợi cho họ, trong khi
đó các chính sách mà ông
Trump hứa hẹn lại có triển
vọng hơn, theo tờ
The Wall
Street Journal
. Đây là dấu
hiệu cho thấy ông Biden sẽ
có một kỳ tranh cử không hề
dễ dàng vào năm sau.
Ông Biden và
thách thức về kinh tế
Phần lớn các cuộc thăm dò
chỉ ra rằng lạm phát cao, giá
cả tăng chóng mặt là những
điểm chính khiến các cử tri
tham gia khảo sát không hài
lòng về ông Biden.
Thực ra trong gần ba năm
Tổng thống Biden điều hành
đất nước, tuy đúng là lạm
phát của Mỹ có lúc lên tới
9,1% - cao nhất trong hơn 40
năm qua nhưng sau đó giảm
mạnh xuống chỉ còn 3,1%.
Thị trường lao động Mỹ lúc
này được đánh giá ổn với tỉ lệ
thất nghiệp tương đối thấp và
mức tăng lương bắt đầu vượt
xa lạm phát vào đầu năm nay.
Chứng khoán đạt mức cao kỷ
lục, Cục Dự trữ Liên bang
tuần trước quyết định gia hạn
thời gian ngừng tăng lãi suất
và phát tín hiệu rằng lãi suất
có thể sẽ được giữ ổn định
trong tương lai gần.
Song niềm tin của cử tri đã
bị suy suyển đáng kể. Theo
chuyên gia về thăm dò bầu
cử của đảng Dân chủMichael
Bocian, các cử tri “đang nghe
Các cử tri đang
nghe rất nhiều về
chuyện tình hình
kinh tế tồi tệ như
thế nào, khiến họ
nhớ lại thời gian
lạm phát thấp thời
ông Trump làm
tổng thống.
“Nhiềungườiđangnhậnthức
rõ hơn về nhữngbất công kinh
tế, về việc chính phủ liên tục
chuyển tiềnviện trợ tới Ukraine
hay Israel. Cònởđây, chúng tôi -
nhữngdoanhnghiệpnhỏđang
khó khăn cảmthấymìnhgiống
nhưnhữngđứa conghẻbị lãng
quênởMỹ”-bàStephanieEvans
(38 tuổi, chủ doanh nghiệp ở
bang Colorado) trả lời phỏng
vấn của
TheWall Street Journal
.
Nhiều cử tri cho rằng nước Mỹ
dưới thời ông Biden rất bất ổn
và nhà lãnh đạo này không có
giải pháp cho vấn đề.
Đảng Dân chủ không nao núng
Dù nhiều thách thức nhưng các đồngminh củaTổng thống
Biden cho biết vẫn tự tin có thể giành được lòng tin từ cử tri
trong 11 tháng trước bầu cử. Theo đội ngũ tranh cử của ông
Biden, mọi người sẽ nhìn thấy mức độ tương phản rõ ràng
giữa ông Biden và ông Trump khi chiến dịch tranh cử bước
vào giai đoạn nước rút.
Đội ngũ tranh cử của ông Biden cũng lưu ý rằng quan điểm
của vị đương kim tổng thống về y tế, giá thuốc, phá thai và các
vấn đề khác vẫn rất được cử tri ủng hộ.
“Nếu giới truyền thông quên, chúng tôi rất vui được nhắc họ
về các cuộc thăm dò và những bài báo tương tự nói rằng ông
BidenvàđảngDânchủ sẽgặp rắc rối trongđợt bầucử lần trước”
- ông Kevin Munoz, người phát ngôn chiến dịch tranh cử của
ông Biden, nói, đề cập đến thành tích vượt mong đợi của đảng
Dân chủ trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ cuối năm 2022.
Nhiều nhà kinh tế và nhà phân tích đầu tư kỳ vọngMỹ có thể sẽ tránh được suy thoái trong năm2024,
dù tốc độ tăng trưởng có thể chậmtrong nửa đầu năm. Ảnh: GETTY IMAGES
Colorado truất quyền tranh cử củaôngTrump: Condao2 lưỡi
Cựu Tổng
thốngMỹ
Donald
Trump
(giữa)
vẫn
là ứng viên
Cộng hòa có
tỉ lệ ủng hộ
nhiều nhất
tính đến thời
điểmnày.
Ảnh: NEWS
NATION
rất nhiều về chuyện tình hình
kinh tế tồi tệ như thế nào,
khiến họ nhớ lại thời gian
lạm phát thấp thời ông Trump
làm tổng thống”.
Bên cạnh xử lý lạm phát,
giá cả tăng, ông Biden cũng
theo đuổi một loạt chương
trình đầu tư công quy mô
lớn. Có thể kể đến việc ông
trình dự luật cơ sở hạ tầng trị
giá khoảng 1.000 tỉ USD, gói
ứng phó với biến đổi khí hậu,
điều chỉnh chính sách thuế và
tung ra các khoản hỗ trợ hàng
tỉ USD nhằm củng cố ngành
công nghiệp bán dẫn.
Tuy nhiên, vẫn có ý kiến
phànnàn rằngôngBiden chưa
thể hiện thực hóa những cam
kết từ chiến dịch tranh cử
năm 2020, trong đó có cam
kết miễn khoản vay học phí
cho sinh viên.
Chuyện an ninh biên giới
cũng là vấn đề đau đầu với
ông Biden. Nhómcử tri trung
hòa muốn ông Biden làm
nhiều hơn nữa để đảm bảo
an ninh biên giới, trong khi
các cử tri thiên tả cho rằng
chính sách kiểm soát nhập
cư của chính quyền hiện tại
quá cứng rắn.
Ông Trump so với
ông Biden ra sao?
The Wall Street Journal
ghi nhận thành tựu lập pháp
vượt trội của ông Trump khi
còn giữ chức tổng thống Mỹ
là cuộc cải tổ sâu rộng hệ
thống thuế, giúp giảm thuế
suất doanh nghiệp và thuế
đối với hầu hết cá nhân. Ông
Trump chủ trì thiết lập hiệp
định thương mại ba bên Mỹ
- Canada - Mexico, áp đặt
thuế quan với đối thủ thương
mại lớn nhất là Trung Quốc.
Lãnh đạo nước Mỹ trong
giai đoạn đầu dịchCOVID-19
bùng phát, ông Trump quyết
định bơm hàng ngàn tỉ USD
vào nền kinh tế nhằm hỗ trợ
doanh nghiệp và người dân.
Riêng vấn đề này, nhiều nhà
kinh tế đưa ra lý giải công
bằng cho ông Biden. Các nhà
kinh tế lưu ý việc không chỉ
ông Trump mà ông Biden
cũng thông qua các khoản
chi tiêu. Và các khoản chi
tiêu mà ông Trump và ông
Biden thông qua đã hỗ trợ nền
kinh tế trong thời gian đầu đại
dịch, sau đó đẩy nhanh quá
trình phục hồi. Tuy nhiên, khi
nền kinh tế bắt đầu mở cửa
lại vào năm 2021 - thời điểm
ôngBiden bắt đầu nắmquyền,
tình trạng thiếu lao động và
tắc nghẽn trong chuỗi cung
ứng đã khiến lạm phát tăng
lên. Điều này càng trở nên
phức tạp hơn khi xung đột
Nga - Ukraine bùng phát vào
năm 2022 khiến giá xăng dầu
tăng vọt.
Về vấn đề an ninh biên giới,
có vẻ ôngTrump gây ấn tượng
với cử tri mạnh hơn. Thời ông
Trump làmtổng thống,Mỹxây
dựng hơn 800 km tường biên
giới để ngăn tình trạng nhập
cư bất hợp pháp. Mới đây, vận
động tranh cử ở bang Nevada
hôm 17-12,
ông Trump tiếp
tục ra thông điệp rắn với tình
trạng nhập cư bất hợp pháp.
“Với tình trạng người nhập
cư bất hợp pháp vào Mỹ lên
đến hàng triệu người, một
điều chắc chắn là khi tôi tái
đắc cử, chúng ta không còn
lựa chọn nào khác là bắt đầu
chiến dịch trục xuất lớn chưa
từng có trong lịch sử nước
Mỹ” - đài
CNN
dẫn lời ông
Trump.
Theo lời vị cựu tổng thống
thì ngay trong ngày đầu tái
đắc cử, ông sẽ chấm dứt mọi
chính sách biên giới của chính
quyền ông Biden.•
