11
Kinh tế -
ThứSáu22-12-2023
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp
sẽ “hạ cánh mềm”?
PHƯƠNGMINH
C
hia sẻ với
Pháp Luật
TP.HCM
, TS Nguyễn
Hoàng Bình và TS Bùi
Duy Tùng, hai chuyên gia ĐH
RMIT Việt Nam, cho rằng:
Các chính sách điều hành kịp
thời của cơ quan quản lý nhà
nước vừa qua đã hỗ trợ khôi
phục niềm tin của giới đầu
tư với thị trường trái phiếu
doanh nghiệp (TPDN).
Có tín hiệu tích cực
. Phóng viên
:
Nhiều công ty
đã quay lại phát hành TPDN
và khá thành công. Liệu rằng
niềm tin của nhà đầu tư đang
quay lại hay sức hấp dẫn lãi
suất trái phiếu cao thu hút
họ, thưa ông?
+
TS
NguyễnHoàngBình:
Những kết quả khả quan đáng
chú ý trong việc phát hành
TPDN thời gian gần đây có
được do sự kết hợp của nhiều
yếu tố khác nhau.
Ví dụ, việc ban hành Nghị
định 08/2023 đã loại bỏ một
số rào cản trong việc quản
lý thanh toán nợ và mua lại
trái phiếu. Điều này giảm áp
lực và tạo điều kiện thuận lợi
cho DN phát hành trái phiếu,
đồng thời phần nào ổn định
tâm lý của nhà đầu tư.
Với chính sách giảm lãi suất
của Ngân hàng Nhà nước, lãi
suất tiết kiệm đã giảm thấp.
Do đó, nhà đầu tư có xu hướng
chuyển dòng tiền vào các tài
sản mang lại lợi nhuận hấp
dẫn hơn như TPDN.
Vì nhóm ngành ngân hàng
và bất động sản chiếm tỉ trọng
rất lớn trong cơ cấu phát hành
TPDN nên việc Chính phủ
ban hành nhiều chính sách
để hỗ trợ, tháo gỡ tín dụng và
thị trường bất động sản trong
thời gian qua đã tạo dấu hiệu
tích cực, thu hút sự quan tâm
của nhà đầu tư TPDN đối với
nhóm ngành này.
Sự cộng hưởng từ những
yếu tố trên dự kiến sẽ tạo
động lực tích cực cho thị
trường TPDN, đặc biệt là
trong ngắn hạn.
. Theo ông, thời điểm khó
khăn nhất của thị trường
TPDN đã qua chưa khi mà
khối lượng phát hành có xu
hướng ngày càng cao?
+
TS
NguyễnHoàngBình
:
Vẫn còn khá sớm để khẳng
định thị trường TPDN đã
vượt qua những thử thách
khó khăn nhất. Cụ thể, thị
trườngTPDN trong năm2024
dự kiến sẽ đối mặt với nhiều
thách thức, nhất là áp lực từ
việc trái phiếu đến hạn, đặc
biệt là trong nhóm ngành bất
động sản.
Theođó, sựphục hồi và phát
triển của thị trường TPDN sẽ
phụ thuộc vào khả năng phục
hồi của thị trường bất động
sản nói riêng và kinh tế vĩ mô
nói chung. Hơn nữa, như đã
phân tích trước đó, sự tích cực
của thị trường TPDN trong
những tháng gần đây chủ yếu
được thúc đẩy bởi các chính
sách hỗ trợ của Chính phủ,
như nới lỏng, tạm hoãn các
quy định về TPDN và chính
sách giảm lãi suất.
Tuy nhiên, cần lưu ý một
số chính sách tạm thời này có
thể sẽ hết hiệu lực trong thời
gian tới. Do đó, sự điều chỉnh
liên quan đến những chính
sách này sẽ đóng vai trò quan
trọng trong việc định hình sự
phát triển của thị trường trái
phiếu thời gian tới.
Cung cấp cho các
nhà đầu tư một kênh
đáng tin cậy
. Ngày 19-7 vừa qua, hệ
thống giao dịch TPDN riêng
lẻ tập trung đầu tiên của Việt
Nam đã đi vào hoạt động và
tiếp nhận đăng ký từDN. Ông
đánh giá thế nào về những
chuyển động tích cực của
sàn giao dịch này?
+ TS
Bùi Duy Tùng
: Việc
triển khai nhanh chóng hệ
thống giao dịch này đóng vai
trò then chốt để xây dựng lại
niềm tin của nhà đầu tư và
tínhminh bạch của thị trường.
Trước đây, các nhà đầu tư trên
thị trường thứ cấp bị hạn chế
trong việc tiếp cận thông tin,
phụ thuộc vào hệ thống phân
phối và các công ty môi giới.
Hệ thống giao dịch tập trung
sẽ cung cấp cho các nhà đầu
tư một kênh đáng tin cậy khi
cần theo dõi và truy cập các
thông tin liên quan đến các tổ
chức phát hành. Đây là công
cụ giúp giảm thiểu rủi ro do
phổ biến thông tin không đầy
đủ và cách truyền đạt chủ quan
của các kênh phân phối như
trước đây.
. Nghị định 08/2023 không
tạm ngưng quy định xếp hạng
tín nhiệm cũng như không kéo
dài thời gian ngưng hiệu lực
thi hành quy định nhà đầu tư
chứng khoán chuyên nghiệp
sẽ tác động đến thị trường
TPDN ra sao trong thời gian
tới, thưa ông?
+
TS
Bùi DuyTùng
: Quyết
định trên có ý nghĩa quan
trọng đối với sự phát triển
và hiệu quả của thị trường
TPDN trong thời gian tới.
Thứ nhất, quy định này
cho thấy tầm quan trọng của
việc duy trì các tiêu chuẩn thị
trường nghiêm ngặt. Thứ hai,
tiêu chí dành cho nhà đầu tư
chứng khoán chuyên nghiệp
được thiết kế để bảo vệ các
nhà đầu tư còn thiếu kinh
nghiệm hoặc thiếu ổn định
về tài chính khỏi các khoản
đầu tư phức tạp và rủi ro cao
như TPDN.
Thứ ba, việc xếp hạng tín
Năm 2024, sự phục
hồi và phát triển
của thị trường
trái phiếu doanh
nghiệp sẽ phụ thuộc
vào khả năng phục
hồi của thị trường
bất động sản nói
riêng và kinh tế
vĩ mô nói chung.
dụng bắt buộc đối với TPDN
là một động thái chiến lược
nhằm nâng cao uy tín của thị
trường. Hệ thống xếp hạng
tín dụng là công cụ đánh giá
rủi ro, giúp nhà đầu tư đưa ra
quyết định sáng suốt. Khi áp
lực lạm phát vẫn tồn tại, khả
năng đánh giá được mức độ
rủi ro của việc phát hành trái
phiếu góp phần tạo ra môi
trường đầu tư ổn định.
Thứ tư, động thái hướng
tới duy trì các quy định thị
trường nghiêm ngặt và yêu
cầu xếp hạng tín nhiệm này
là dấu hiệu cho thấy TPDN
Việt Nam đang thay đổi
theo quy luật của thị trường,
phức tạp hơn, phù hợp với
các tiêu chuẩn quốc tế. Quá
trình chuyển đổi này rất quan
trọng trong việc thu hút đầu
tư nước ngoài, cũng như sự
tăng trưởng và ổn định của
thị trường tài chính.
Minh bạch thị trường,
bảo vệ nhà đầu tư
. Thực tế, thị trường TPDN
vẫn còn điểmnghẽn khi lượng
trái phiếu đáo hạn trong năm
2023 và bước sang năm 2024
không hề nhỏ. Vậy theo ông,
làm thế nào để TPDN “hạ
cánh mềm”, không gây sốc
cho thị trường tài chính?
+
TS
Bùi Duy Tùng:
Đánh
giá khả năng “hạ cánh mềm”
của thị trường TPDN tại Việt
Namtrongbối cảnhkhối lượng
lớn trái phiếu đáo hạn vào
năm 2024 là một thách thức.
Với gần 300.000 tỉ đồng
trái phiếu đáo hạn, đặc biệt
là bất động sản, việc quản
lý các loại trái phiếu này
mà không làm gián đoạn thị
trường đòi hỏi phải có sự can
thiệp mang tính chiến lược từ
phía cơ quan quản lý.
Để nâng cao khả năng “hạ
cánh mềm”, không gây sốc
thì thị trường TPDN cần phải
đạt được những tiêu chí: thanh
khoản thị trường mạnh mẽ để
hấp thụ các khoản mua lại
trái phiếu, quản lý nợ hiệu
quả thông qua chiến lược tái
cơ cấu hoặc tái cấp vốn, hỗ
trợ pháp lý để đảm bảo tính
linh hoạt, niềm tin của nhà
đầu tư được duy trì thông
qua sự minh bạch và truyền
thông rõ ràng về tình hình tài
chính, đánh giá và quản lý
rủi ro chủ động để xác định
và giảm thiểu tác động của
thị trường.
. Ông có khuyến nghị gì để
tiếp tục lành mạnh hóa và tạo
sự phát triển bền vững của
thị trường TPDN cũng như
là nơi gọi vốn quan trọng
cho các DN?
+
TS
Bùi Duy Tùng
: Cần
tăng cường khung pháp lý, đó
là chìa khóa cho tính toàn vẹn
của thị trường và bảo vệ nhà
đầu tư. Ví dụ, hoàn thiện và
duy trì các quy định như xếp
hạng tín dụng bắt buộc, đánh
giá mức độ tin cậy của các tổ
chức phát hành trái phiếu.
Cần phải giám sát và cập
nhật liên tục các quy định
này để đảm bảo chúng vẫn
có hiệu lực và phù hợp, thích
ứng với những thay đổi của
thị trường và thông lệ quốc
tế tốt nhất.
. Xin cảm ơn hai ông.•
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang tiếp tục hướng đếnmục tiêu nâng cao chất lượng để đáp ứng
các tiêu chuẩn quốc tế, gia tăng niềm tin cho nhà đầu tư.
Tại tọa đàm“Thúc đẩy phát triển thị
trường TPDN hiệu quả, an toàn, bền vững”
do cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ
chức mới đây, ông Nguyễn Anh Phong,
Tổng Giám đốc Sở Giao dịch chứng khoán
Hà Nội (HNX), cho biết: Từ 19 trái phiếu của
ba DN tham gia đăng ký giao dịch vào ngày
đầu (19-7-2023), đến nay đã có 760 trái
phiếu của hơn 200 DN đăng ký. Khoảng 2/3
DN cũng như trái phiếu trên thị trường đã
được đăng ký trên hệ thống giao dịch tập
trung này.
Quy mô giao dịch trung bìnhmột phiên là
trên 3.000 tỉ đồng. Quy mô giao dịch trung
bình năm tháng đầu hoạt động đạt trên
1.200 tỉ đồng/phiên. Đây là tín hiệu rất tốt đối
với thanh khoản trên thị trường. Điều này tác
động tích cực lại thị trường phát hành sơ cấp.
Tín hiệu tốt với hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp
riêng lẻ tập trung
Dù đã cómột số tín hiệu tích cực nhưng vẫn còn khá sớmđể khẳng định rằng thị trường trái phiếu
doanh nghiệp đã vượt qua những thử thách khó khăn nhất. Ảnhminh họa: NGUYỆTNHI
TS Bùi Duy Tùng.
TSNguyễnHoàng Bình.