14
Bạn đọc -
Thứ Tư 24-4-2024
Năm cách nhận diện hành vi
quấy rối tình dục
Tất cả hành động dụ dỗ, cưỡng ép, đùa giỡn… liên quan
tới tình dục hoặc giới tínhmà không có sự đồng thuận hoặc
gây khó chịu cho một trong hai người, nhất là đối với phụ
nữ, đều là khiếm nhã và đáng lên án. Bởi vì những hành vi
đó đều thể hiện sự coi thường nhân phẩm của người kia,
không có lý do gì để biện minh cả.
Ngay năm đầu học đại học ở Mỹ, tôi đã được dạy rất kỹ
về cách nhận diện “sexual harassment” (quấy rối tình dục)
trong lớp“Freshman Preparation”- lớp học đại cương dành
cho sinh viên nămnhất. Tất cả hành vi sau đây đều có thể bị
khép vào tội quấy rối tình dục nếu có đầy đủ bằng chứng:
1. Có hành vi tiếp xúc, đụng chạm đến bất cứ bộ phận
nào trên cơ thể của người khác (cả nam lẫn nữ) mà không
được sự cho phép của đối phương, trừ trường hợp khẩn
cấp hoặc bất khả kháng như cấp cứu hoặc cứu hộ tai nạn.
2. Có những lời nói đề cập tới chuyện giới tính hoặc tình
dục với đối phương (cả nam lẫn nữ) trực tiếp (dụ dỗ, gạ gẫm,
ép buộc…) hoặc gián tiếp (kể chuyện cười “mặn”, nói đùa
có ẩn ý…) trong những hoàn cảnh không thích hợp như
công sở, trường học, nơi công cộng… Đặc biệt, nếu đối
phương tỏ ra thái độ khó chịu hoặc phản đối mà vẫn tiếp
tục thì có thể xem đây là hành vi cố ý quấy rối và là tình tiết
tăng nặng khi phán tội.
3. Có những lời nói hoặc cử chỉ bình phẩmkhiếmnhã đối
với cơ thể của đối phương.
4. Gửi những tinnhắn thoại, hìnhảnh, video…có liênquan
trực tiếp hoặc gián tiếp tới giới tính và tình dục qua điện
thoại, email hoặc chat. Nếu đối phương đã yêu cầu ngưng
mà người kia vẫn tiếp tục thì bị xem là hành vi cố ý quấy rối.
5. Đối với những cặp đôi như người yêu hoặc vợ chồng,
nếu một trong hai người ép buộc người kia quan hệ tình
dục trái với nguyện vọng cũng có thể cấu thành tội tấn công
tình dục (sexual assault) nếu người bị ép buộc tố cáo, chứ
không còn là quấy rối tình dục nữa.
Ông
HUỲNH CHÍ VIỄN
,
tác giả sách
Tuổi trẻ dùng để làmgì?
Nam diễn viên 80 tuổi lãnh tám tháng
tù vì quấy rối tình dục
Tháng 3 vừa qua, Tòa án quận Suwon (Hàn Quốc) tuyên
phạt ôngOhYoung Soo (sinh năm1944) tám tháng tù giam
với thời gian quản chế là hai năm vì có hành vi quấy rối tình
dục đối với một phụ nữ trẻ. Ông còn phải tham gia 40 giờ
của chương trình phòng, chống bạo lực, tấn công tình dục.
Ông bị kết luận đã “phơi bày ham muốn” với phụ nữ
sau khi say rượu, cố tình hôn lên má của một phụ nữ khi
không được người này cho phép. Tuy nhiên, ông liên tục
phủ nhận cáo buộc, cho rằng chỉ nắm tay người này để
được dẫn quanh hồ.
Oh Young Soo là một tên tuổi lão làng của nền điện ảnh
Hàn Quốc. Ông tham gia vai trùm cuối trong phim
Squid
Game (Trò chơi con mực)
- bộ phim được khán giả toàn cầu
chú ý năm 2021, thu hút hơn 111 triệu lượt xem. Thành
công của phim khuếch đại tầm ảnh hưởng của Hàn Quốc
với văn hóa đại chúng toàn cầu, sau Kpop và bộ phim đoạt
giải Oscar
Ký sinh trùng (Parasite)
.
THẢOHIỀN- TRẦNLINH
Q
uấy rối tình dục xảy ra
trong môi trường công
cộng như nơi làm việc,
trên đường phố, công viên,
phương tiện công cộng...
đang ngày càng phổ biến.
Những vụ lùm xùm
và nỗi sợ của
nhiều người
Rạngsáng18-4, trên fanpage
chính thức của Công ty Sách
NhãNam, tổng giámđốc công
ty bất ngờ đăng tải bài xin lỗi
vì “đã có một số hành động
thể hiện sự quan tâm, quý
mến” đối với một nữ nhân
viên, khiến “vô tình gây bối
rối, làm phiền và có thể gây
tổn thương với cô ấy”.
Hiện nữ nhân viên này đã
dừng công việc tại công ty
sách vì “sợ hãi, căng thẳng,
tức giận và cảm thấy không
được tôn trọng”; một số tác
giả ngừng cộng tác để phản
đối cách ứng xử của những
người có thẩm quyền trong
công ty khi nghe trình báo vấn
đề nghiêm trọng này.
Tháng 5-2018, ca sĩ Phạm
AnhKhoa trongmột cuộc họp
báo đã cúi đầu xin lỗi các nữ
đồngnghiệpvì họđã phải nhận
những “quấy rầy” từ anh. Ca
sĩ này cũng xin rút lại phát
ngôn: “Ở showbiz, chuyện
vỗ mông là bình thường”.
Chị NVHM (21 tuổi, sinh
viên, ở TP.HCM) vẫn ám
ảnh khi nhắc đến một câu
chuyện cũ: “Tối đó tôi đi học
về trễ, khu làng đại học cũng
dần tắt đèn nên ít người qua
lại. Tôi dừng xe, kiểm tra xem
có mang theo thẻ ký túc xá
không thì thấy một người đàn
ông mặc áo sơ mi, quần đùi
tiến lại gần. Tôi nghĩ là một
bạn sinh viên nào đó đi dạo
nên cũng không để ý nhiều”.
Tuy nhiên, người đàn ông
này chạy đến và đưa bộ phận
nhạy cảm ra trước mặt chị M
kèm theo những lời thô thiển.
“Tôi run lên bần bật, cố gắng
lờ đi và phóng xe chạy thật
nhanh” - chị M kể.
Khác với chị M, anh PNL
(27 tuổi, ở quận 3, TP.HCM)
bị quấy rối khi đi xe buýt.
Anh L cho biết hôm đó vẫn
đi xe buýt như mọi ngày, anh
cũng là người đã chứng kiến
đồng nghiệp của mình là nạn
nhân của quấy rối tình dục.
Vài năm trước, khi còn
làm nhân viên kinh doanh tại
TP.HCM, vì đặc thù công việc
nên chị Trang và nhóm đồng
nghiệp phải đi tiếp khách hàng
nhiều. Do vậy, dù đôi lúc rơi
vào tình huống bị nam đối tác
cố ý đụng chạm vào những
chỗ nhạy cảm, chị Trang và
đồng nghiệp cũng không thể
đứng lên la lối hay đi về vì
sợ ảnh hưởng đến mối quan
hệ làm ăn.
Đừng chờ ai lên tiếng
giùm mình
Ở nơi công cộng, chị M và
anh Lđều không phản kháng,
họchỉ tìmcách tháochạynhanh
nhất. Do đó, những trường
hợp mà họ gặp phải tái diễn
ở nhiều nơi, với nhiều người.
Riêng trường hợp trong
môi trường công sở, gặp đối
tác làm ăn như của chị Thu
Trang, chị và đồng nghiệp đã
tìm ra cách thức đối phó với
việc bị quấy rối. Cụ thể, do
thường làm việc theo nhóm
nên họ dặn nhau là gặp tình
huống bị quấy rối thì một
người trong nhóm sẽ “đánh
lạc hướng” để cho đối tượng
lơ là, giảmsự chú ý, từ đó giúp
đồng nghiệp của mình có thể
thoát hiểm an toàn.
“Việc sờ mó, đụng chạm
cơ thể, cấu véo..., những lời
nói khiếm nhã có ngụ ý về
tình dục là những hành vi
quấy rối tình dục. Tôi tin
phẩm của chúng ta là vô giá.
Xã hội văn minh thì càng
phải lên án mạnh mẽ những
hành vi xấu. Lên án mạnh mẽ
để thay đổi nhận thức. Và vận
dụng pháp luật để điều chỉnh
ngay những hành vi đó. Nếu
người bị lạmdụng, bị quấy rối
lại trở nên lo lắng, ngại tố cáo,
ngại công khai sự việc thì cũng
khó để pháp luật, xã hội có thể
bảo vệ họ” - chị Trang nói.•
thường chọn ngồi ở hàng ghế
cuối vì trạm dừng của anh là
điểm cuối.
“Tôi đeo tai nghe, đang thiu
thiu ngủ thì bỗng dưng cảm
nhận được một bàn tay sờ vào
đùi và dần di chuyển hướng
tay đến vùng nhạy cảm. Tôi
giật mình, mở mắt ra thì thấy
một người đàn ông khoảng 50
tuổi ngồi gần mình, đưa tay
ra hiệu im lặng. Tôi rất bực
mình nhưng không lên tiếng,
chỉ bấm chuông xuống trạm
ngay sau đó” - anh L nói.
Anh Lchia sẻ vì ở nơi công
cộng và một phần là con trai
nên anh ngại làm lớn chuyện.
Tuy nhiên, sau khi về đến nhà
anh rất sợ và từ đó không dám
ngồi hàng ghế cuối xe buýt
vì quá ám ảnh.
Ở môi trường hẹp hơn là
nơi công sở, các nạn nhân
của quấy rối tình dục cũng
dở khóc dở mếu vì tình trạng
này. Những câu nói kiểu bóng
gió liên quan đến chuyện chăn
gối, làm tình… gây khó chịu
cho người nghe nhưng lại
được biện minh là “trêu đùa”.
Chị Thu Trang (nhân viên
một công ty tại TP.HCM) chia
sẻ việc chị từng là nạn nhân và
rằng trong những trường hợp
cụ thể như vậy chúng ta cần
chủ động lên tiếng để bảo vệ
mình, cùng phối hợp giúp
nhau thoát khỏi hiểm nguy
mà không mất mối quan hệ
làmăn. Giả sử vì sự chống đối
của mình mà việc làm ăn gặp
khó thì cũng không nên quá
tiếc nuối, bởi danh dự, nhân
“Nếu người bị lạm
dụng, bị quấy rối lại
trở nên lo lắng, ngại
tố cáo, ngại công
khai sự việc thì cũng
khó để pháp luật, xã
hội có thể bảo vệ họ.”
Quấy rối tình dục:
Những câu chuyện ám ảnh
Quấy rối tình dục nơi công cộng luôn là nỗi sợ hãi của nhiều người, nhất là với giới nữ;
tuy nhiên, không phải lúc nào và ở đâu người bị quấy rối cũngmạnh dạn lên tiếng, vì sao?
LTS:
Nạn quấy rối tình dục diễn ra ở
khắp nơi nhưng vì nhiều lý domà nạn
nhân âm thầmchịu đựng; nếu có người
phản ứng thì cũng hiếmngười có thể
cung cấp chứng cứ chứngminh.
Hãy cùng
Pháp Luật TP.HCM
nhận
diện hành vi quấy rối tình dục, nghe
hiến kế của chuyên gia, cùng cộng đồng
lên tiếng, đồng hành và bảo vệ nạn nhân.
Tiêu điểm
Một vụ bê bối
kinh điển
Morgan Freeman (sinh năm
1937)làmộtnamdiễnviên,đạo
diễn, người trần thuật người
Mỹ. Ông là diễn viên gạo cội và
danhtiếngcủaHollywood(Mỹ).
Năm 2018, ông bị tám phụ
nữ tố có hành vi không đúng
mực với họ. Chẳng hạn, ông
thường xuyên chạm, cố gắng
kéo váy của nữ trợ lý lên và hỏi
liệu cô có mặc đồ lót không...
Thông tin này lập tức gây sốc.
Ngaysauđó,MorganFreeman
lên tiếng xin lỗi những người
từng khó chịu, buồn vì lời đùa
cợt của mình. Tuy nhiên, ông
khẳng định mình không làm
gì sai trái hay quấy rối bất kỳ
ai, ông “không bao giờ có chủ
đích khiến phụ nữ cảm thấy
không thoải mái”.
Vụviệcảnhhưởnglớnđếnhình
ảnh và công việc của Morgan
Freeman khi bị mất hợp đồng
quảng cáo và bị xem xét tước
giải thưởng.
