9
8
NGỌC TRANG
Ô
ng Trần Trọng Khôi Vũ, Trưởng phòng
Kế hoạch và đầu tư Công ty TAPETCO,
cho biết sử dụng SAF sẽ góp phần giảm
phát thải carbon, tất cả sẽ sử dụng bằng các
giải pháp công nghệ.
Từ những năm 2000, nhiên liệu sinh học đã
được nghiên cứu, tới năm 2008 chuyến bay
thương mại đầu tiên (VirginAtlantic) từ London
đếnAmsterdam sử dụng hỗn hợp dầu dừa và dầu
babassu với 80%nhiên liệumáy bay thông thường.
Tại sao phải cần chứng nhận SAF?
Ông Vũ cho biết Singapore đã sử dụng SAF
và các nước trong khu vực Đông Nam Á đã bắt
đầu nghiên cứu, sử dụng.
Nhiên liệu hàng không ở Việt Nam có nhiều
thách thức, mặc dù Việt Nam là đất nước nông
nghiệp. Đơn cử như nguyên liệu đầu vào hạn
chế nguồn cung, hiện cũng đang sử dụng cho
ngành công nghiệp khác; phát triển chuỗi cung
ứng; thách thức kỹ thuật, chứng nhận; quy định
pháp lý...
TAPETCO có thể đáp ứng SAF, khả năng phân
phối cho các hãng bay, vì vậy TAPETCO đã sẵn
sàng cho việc vận hành trong thời gian tới. Để vận
hành chuỗi cung ứng, TAPETCO
đã chủ động trong công tác đào
tạo, vận hành trong tương lai.
Ông Maxim Breugelmans,
CEO Betterfuels, chuyên gia về
lĩnh vực hàng không đến từ Bỉ,
chuyên thiết kế, xây dựng, vận
hành hệ thống cơ sở hạ tầng tiếp
nạp nhiên liệu tại các cảng hàng
không, cho biết SAF cần phải
tuân thủ các tiêu chuẩn đầu vào,
có thể truy xuất nguyên liệu đầu
vào và toàn bộ quá trình phát thải
của SAF.
Vì vậy, chứng nhận bền vững của SAF là vô
cùng quan trọng, khắt khe ngay từ khi tìm kiếm
nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm.
Khi khai thác nhiên liệu hàng không thông
thường và SAF hoàn toàn khác nhau. Hiện có
một số hãng bay sử dụng 50% nhiên liệu SAF
và có một số máy bay sử dụng 100% SAF.
Hiện có hai hệ thống chứng nhận bền vững,
được phát triển dựa vào các tiêu chuẩn của Chứng
nhận carbon và bền vững quốc tế (ISCC) và Hội
nghị bàn tròn về vật liệu sinh học bền vững (RSB).
Việc này giúp các công ty có thể tuyên bố rằng
mình có thể đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn, có
giá trị hơn trên thị trường.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn, đòi hỏi chuỗi cung
ứng phải đảm bảo xuyên suốt chuỗi truy xuất
nguồn gốc để cấp chứng nhận. Thậm chí phát
thải trong toàn bộ vòng đời sản xuất cũng phải
đáp ứng các tiêu chí.
Nhiều quốc gia cam kết Net Zero
Ông Joseph Man, Giám đốc quản lý khách
hàng trọng yếu, Công ty Neste Asia Pacific,
chuyên gia về lĩnh vực sản xuất, cung ứng SAF
đến từ Singapore, cho biết hiện nay công ty
đã giúp khách hàng giảm được 11,1 triệu tấn
carbon phát thải.
Thế giới đang chuyển động và có xu hướng
không sử dụng năng lượng hóa thạch, vì vậy các
cơ chế, chính sách từ nhu cầu sử dụng sẽ thay
đổi. Chính phủ cũng đưa ra nhiều chương trình
năng lượng tái tạo.
Đô thị -
Thứ Tư24-4-2024
Hiện có nhiều quốc gia tham gia vào cam kết
Net Zero, đây là xu hướng toàn cầu và châu Á
cũng đã bắt đầu bước vào xu hướng. Tại Singapore
đã đặt mục tiêu sử dụng SAF là 5%. Hiện cũng
có hơn 4.000 doanh nghiệp đặt mục tiêu giảm
phát thải, việc này sẽ giúp đẩy nhanh sử dụng
SAF trong tương lai.
Theo ông Joseph Man, ngành hàng không
đang phát thải khoảng 2%-3%, thậm chí có thể
tăng lên 20%-30% trong những năm tiếp theo
nếu chúng ta không có hành động cụ thể. Vì vậy,
để giảm phát thải carbon vào năm 2050 đòi hỏi
phải sử dụng SAF. Hy vọng một
số khu vực sẽ yêu cầu bắt buộc
sử dụng SAF.
Thị trường SAF ở toàn cầu hiện
nay có ba khu vực chính. Tại châu
Mỹ, chính phủ đã khuyến khích sử
dụng SAF và ở một số tiểu bang ở
Mỹ cũng đang đưa ra nhiều khuyến
khích mới. Ở Brazil cũng yêu cầu
phối trộn SAF trong quá trình sử
dụng nhiên liệu.
Ở châu Âu cũng yêu cầu phối
trộn SAF là 2%. Trong đó, Thụy
Sĩ, Anh và UAE, Thổ Nhĩ Kỳ yêu
cầu phối trộn, sử dụng SAF đạt 2%. Trong khi
đó ở thị trường châu Á đa phần là tự nguyện,
một số nước yêu cầu tăng 3%-5% sử dụng SAF
vào năm 2030.
Tra nạp nhiên liệu hàng không giúp
bảo vệ môi trường
Ông Pieter Van Espen, CEO UPLIFT INT’L,
chuyên gia về kỹ thuật, quản lý môi trường và
phát triển bền vững đến từ Bỉ, cho biết Việt
Nam hiện nay đa phần đều sử dụng xe bồn để
vận chuyển, phân phối nhiên liệu. Việc sử dụng
xe bồn có thể gây ùn tắc giao thông, tốn thêm
chi phí vận hành và cứ khoảng 15 năm sẽ phải
thay thế xe bồn.
Trường hợp nếu sử dụng đường ống ngầm, tra
nạp trực tiếp sẽ tốn chi phí đầu tư ban đầu, song
giảm thiểu tác động tới môi trường. Hiện nhiều
nước trên thế giới đang sử dụng đường ống ngầm.
Trường hợp chúng ta không hoạch định từ đầu thì
sẽ ảnh hưởng đến chi phí nhiên liệu, do Việt Nam
đang phải nhập khẩu nhiên liệu hàng không. Vì
vậy, chúng ta cần tính toán chi phí đầu tư đường
ống dài hạn để đảm bảo cạnh tranh, phù hợp với
sân bay mới, quy mô lớn.
Hiện ở Việt Nam có sân bay Tân Sơn Nhất và
sân bay Nội Bài có hệ thống tra nạp ngầm, điều
này giúp đảm bảo an toàn, bảo vệ môi trường
hơn so với xe bồn.
“Chúng tôi khuyến nghị Việt Nam cần tuân thủ
tiêu chuẩn quốc tế từ nguồn cung, đường ống và
sử dụng nhiên liệu sạch cho xe bồn. Đối với sân
bay cần sử dụng hệ thống tra nạp ngầm” - ông
Pieter Van Espen nói.
Việt Nam cần lộ trình tổng thể - chiến
lược quốc gia
Ông Nguyễn Phước Thắng, Trưởng phòng
Khoa học Công nghệ và Môi trường, Cục Hàng
không Việt Nam, cho biết phát triển bền vững
là đáp ứng nhu cầu hiện tại nhưng không ảnh
hưởng tới thế hệ tương lai.
Hiện ngành hàng không chiếm 2%-5% lượng
khí CO
2
của toàn cầu, bằng tổng lượng đàn bò
trên thế giới ợ hơi. Khí phát thải bao gồm hàng
không chở khách và chở hàng hóa. Chính vì vậy,
Tổ chức Hàng không Quốc tế đã xây dựng kế
hoạch giảm và bù đắp carbon ở các chuyến bay
quốc tế, với hai giai đoạn.
Từ năm 2027 trở đi là bước vào giai đoạn bắt
buộc (từ nay tới năm 2026 bước vào giai đoạn
tự nguyện). Đối với Việt Nam, các hãng hàng
không sẽ bước vào giai đoạn tự nguyện, đường
hàng không chiếm khoảng 5% lượng phát thải.
Trường hợp các hãng hàng không tham gia
vào giai đoạn tự nguyện cũng gặp khó khăn và
thách thức. Hiện SAF có giá cao gấp 2-4 lần
nhiên liệu truyền thống, vì vậy để các hãng hàng
không tham gia chuỗi này cần có sự hỗ trợ chính
sách từ Chính phủ như thuế, quy hoạch sản xuất.
Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định để
giảm phát thải, có lộ trình đến năm 2035 khá rõ
ràng, song vẫn phải bù đắp carbon bằng cách mua
bán tín chỉ carbon. Hiện động cơ pin cũng khó đảm
bảo trong việc vận chuyển hành khách.
Việt Nam cũng cần một lộ trình tổng thể quốc
gia với một quyết định cụ thể của từng bộ, ngành,
đơn vị, bao gồm ngành hàng không. Hiện nay
chúng ta chưa tự chủ sản xuất thì cũng phải đưa
ra từng bước một để Việt Nam đi theo lộ trình.
Tuy nhiên, việc cần làm là xây dựng lộ trình cho
cả quốc gia, cần so sánh giữa việc mua tín chỉ
carbon và sử dụng nhiên liệu bền vững.
“Chúng tôi sẽ tham mưu Bộ GTVT và bộ sẽ
tham mưu Thủ tướng Chính phủ đưa ra một lộ
trình cụ thể để có thể đáp ứng được mục tiêu
mà Việt Nam cam kết” - ông Nguyễn Phước
Thắng nói.•
đã có hơn 300 thành viên, với
nhiều văn phòng trên thế giới.
Việt Nam có ba thành viên là
Vietnam Airlines, VietJet và
Bamboo Airways.
HiệnViệt Nam có lưu lượng
hành khách rất lớn, thậm chí
có thể phát triển mạnh mẽ vào
năm 2024 - điều này cũng là
một thách thức lớn để Việt
Nam đạt được mục tiêu Net
Zero vào năm 2050.
Đơn cử như công nghệ sản
xuất máy bay, năng lượng,
hạ tầng và vận hành, yếu tố
tài chính, chính sách. Trong
đó, yếu tố chính sách và tài
chính là then chốt quyết định
việc Việt Nam có đạt Net Zero
vào năm 2050.
Nếu theo nhu cầu phát triển,
đến năm 2050 trên thế giới
cần tới 450 tỉ lít SAF. Trong
khi đó năm 2023, nhiên liệu
SAF mới chỉ đáp ứng được
khoảng 0,2% (khoảng 600
triệu lít). Vì vậy, đòi hỏi đến
năm 2030 các quốc gia phải
đáp ứng mục tiêu sử dụng tới
30 tỉ lít SAF mới có thể hoàn
thành mục tiêu Net Zero vào
năm 2050.
Sản lượng SAF hiện nay
mới đạt 0,2% so với nguồn
cầu thực tế, vì vậy cần có
chính sách để thực hiện. Một
hội nghị gần nhất đã đặt ra
giảm thiểu 5% CO
2
vào năm
2030 cũng đã được các nước
cam kết. Hiện cũng có tới 64
đơn vị hàng không cam kết và
nếu triển khai, áp dụng sẽ đạt
được kết quả trên.
“Chúng tôi hy vọng các
nước ở khu vực Đông NamÁ,
trong đó cóViệt Nam cần sớm
ban hành các chính sách liên
quan đến SAF, khung pháp lý
để giúp thị trường SAF phát
triển. Hiện nay chính sách
SAF vừa hỗ trợ cả bên cung
và bên cầu, một số nước như
Nhật Bản và Singapore đã áp
dụng thành công.
IATA kêu gọi thúc đẩy thị
trường SAF phát triển hơn
trong thời gian tới, tăng nguồn
cung SAF ở mỗi quốc gia, với
mức giá hấp dẫn hơn nguyên
liệu truyền thống. Đồng thời
xem xét toàn bộ chuỗi cung
ứng, xây dựng chính sách cho
nhữngbên liênquan trongchuỗi
cung ứng, vì SAF rất khác so
với những nhiên liệu khác.
Mặt khác, tiếp tục nghiên cứu
đa nguồn nhiên liệu, khuyến
khích các doanh nghiệp tham
gia thị trường này nhiều hơn.
Có thể là chính sách ưu đãi,
khuyến khích để hình thành
thị trường, đa dạng hóa nguồn
cung SAF... thúc đẩy sự đổi
mới sáng tạo.
Sau khi ổn định nguồn cung,
bước tiếp theo là chính sách
bắt buộc. Vì vậy, chúng ta cần
tầm nhìn dài hạn, thúc đẩy sản
xuất SAF nhanh chóng, đáp
ứng mục tiêu theo từng giai
đoạn” - ông Kelvin Lee nói.•
Hội thảo “Nhiên liệu hàng không bền vững và giảmphát thải carbon trong chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không”. Ảnh: N.NGỌC
Dầu thải, mỡ động vật sẽ là nhiên liệu
hàng không bền vững
ĐÀOTRANG-NHƯNGỌC
C
hiều 23-4, Công ty CP
Thươngmại xăng dầuTân
Sơn Nhất (TAPETCO)
phối hợp với Hội đồng Doanh
nghiệp vì sự phát triển bền
vững Việt Nam thuộc Liên
đoàn Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam (VBCSD
- VCCI) tổ chức hội thảo
“Nhiên liệu hàng không bền
vững và giảm phát thải carbon
trong chuỗi cung ứng nhiên
liệu hàng không”.
Hội thảo có sự tham dự của
hơn 60 đại biểu gồm đại diện
các bộ, ngành như: Bộ GTVT,
BộCôngThương,BộKH&CN,
Cục Hàng không Việt Nam…
cùng các chuyên gia hàng đầu
trong nước, quốc tế về lĩnh
vực nhiên liệu hàng không
bền vững (SAF) và vận hành
chuỗi cung ứng nhiên liệu
hàng không.
Nhiên liệu hàng không
bền vững vẫn còn mới
Ông Lương Thế Tùng, Tổng
Giámđốc Công ty TAPETCO,
cho biết theo các số liệu nghiên
cứu, ngành hàng không chiếm
khoảng 2% lượng khí thải toàn
cầu và được đánh giá là một
trong những lĩnh vực khó giảm
phát thải nhất. Việc sử dụng
SAF, hay còn gọi là nhiên liệu
thay thế làm từ các nguyên
liệu sinh học, có thể giúp cắt
giảm tới 80% lượng khí thải
carbon so với sử dụng nhiên
liệu truyền thống.
Tuy nhiên, SAF vẫn là một
phạm trù rất mới tại Việt Nam,
không chỉ với các doanh nghiệp
hoạt động trong lĩnh vực hàng
không, cung ứng nhiên liệu
hàng không mà còn với chính
các cơ quan quản lý. Từ góc
độ đó, Công ty TAPETCO đã
tiên phong đưa ra sáng kiến tổ
chức hội thảo nhằm thúc đẩy,
khuyến khích việc tiếp nhận
ứng dụng công nghệ phù hợp,
góp phần chuyển đổi sang
hàng không bền vững trong
tương lai.
ÔngLươngThếTùng chia sẻ
tại Việt Nam, lộ trình chuyển
đổi năng lượng xanh đối với
lĩnh vực hàng không được
quy định rất cụ thể tại Quyết
định 876 của Thủ tướng Chính
phủ về phê duyệt chương trình
hành động về chuyển đổi năng
lượng xanh, giảm phát thải khí
carbon và khí metan của ngành
giao thông vận tải.
Trong đó, nêu rõ mục tiêu
từ năm 2035 “sử dụng tối
thiểu 10%nhiên liệu bền vững
cho một số chuyến bay ngắn;
100% phương tiện chở khách
và phương tiện khác trong sân
bay đầu tư mới sử dụng điện,
năng lượng xanh”. Từ năm
2050 “chuyển đổi sử dụng
100% năng lượng xanh, nhiên
liệu hàng không bền vững cho
máy bay để giảm tối đa lượng
phát thải khí nhà kính”.
Ông Lương Thế Tùng cũng
nhấnmạnhmục tiêu giảmphát
thải trong ngành hàng không
là “khó”, tuy nhiên “khó”
không có nghĩa là chúng ta
được phép “chậm” trong lộ
trình chuyển đổi năng lượng
xanh trên toàn cầu”.
Theo ông Lương Thế Tùng,
hiện ở Việt Nam chưa thể sản
xuất nhiên liệu hàng không bền
vững, việc này đòi hỏi các quy
định khắt khe. Thậm chí dầu
thải, mỡ động vật ở một số
quốc gia đã được sử dụng để
làm SAF, vì vậy ở Việt Nam
cũng cần có lộ trình cụ thể.
Trước nhu cầu thực tế trên,
TAPETCOmong muốn thông
qua hội thảo, các cơ quan chức
năng sớm ban hành tiêu chuẩn
Việt Nam về SAF và các cơ
chế pháp lý phù hợp. Từ đó,
nhằm tạo hành lang pháp lý
cho các doanh nghiệp trong
việc ứng dụng công nghệ, kỹ
thuật hiện đại để vận hành
chuỗi cung ứng SAF theo tiêu
chuẩn quốc tế, sẵn sàng cung
ứng SAF cho chuyến bay đi/
đến Việt Nam, đảm bảo đúng
lộ trình chuyển đổi, sử dụng
SAF thay thế một phần trong
nhiên liệu hàng không từ năm
2027 theo chương trình hành
động đã được Thủ tướng phê
duyệt.
Phát biểu tại hội thảo, Phó
Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành
chia sẻ đây là sự kiện ý nghĩa,
mang tính tiênphong chongành
hàng không.
Giảm phát thải là sự kiện
quan trọng, góp phần giảm
thiểu biến đổi khí hậu, có thể
giúp cắt giảm tới 80% lượng
khí thải carbon với loại nhiên
liệu truyền thống.
Ông Võ Tân Thành cũng
đánh giá cao sáng kiến tiên
phong của Công tyTAPETCO
với việc mời các chuyên gia
quốc tế hàng đầu tham dự và
chia sẻ tại hội thảo để giúp các
cơ quan, tổ chức, cộng đồng
doanh nghiệp trong nước có
thể bắt kịp với những xu hướng
chuyển đổi toàn cầu. Cụ thể là
SAF và vấn đề giảm phát thải
carbon của ngành hàng không.
Cần có chính sách
để thực hiện
Ông Kelvin Lee, Trưởng bộ
phận Đối ngoại, phát triển bền
vững khu vực châu Á - Thái
BìnhDương, chuyên gia về các
vấn đề môi trường, phát triển
bền vững, các quy định, chính
sách của các quốc gia tại khu
vực châuÁ - Thái BìnhDương
- Hiệp hội Hàng không Quốc
tế (IATA), cho biết hiện IATA
Từ năm2050, Việt
Namchuyển đổi sử
dụng 100%năng
lượng xanh, nhiên liệu
hàng không bền vững
chomáy bay để giảm
tối đa lượng phát thải
khí nhà kính.
“Chúng tôi khuyến
nghị Việt Namcần
tuân thủ tiêu chuẩn
quốc tế từ nguồn cung,
đường ống và sử dụng
nhiên liệu sạch cho xe
bồn. Đối với sân bay
cần sử dụng hệ thống
tra nạp ngầm” - ông
Pieter VanEspen nói.
Theo ông Kelvin Lee, nhìn từ
góc độ của ngành hàng không
đòi hỏi các quốc gia phải giảm
lượngphát thải củangànhhàng
không mới đạt được mục tiêu
Net Zero vào năm 2050. Vì vậy,
ngành hàng không cần phải sử
dụng nhiên liệu sạch - SAF.
Tiêu điểm
Đại diện hãng hàng không Vietnam Airlines đặt
câu hỏi: Việc pha trộn nhiên liệu hàng không có
đảm bảo an toàn và nhà cung ứng có phải cung
cấp giấy chứng nhận không? Trả lời câu hỏi này,
ông Maxim Breugelmans cho hay đơn vị cung cấp
phải kiểm tra các tiêu chuẩn trước khi đưa vào bể
chứa của hãng hàng không.
Tiêu điểm
TAPETCO sẵn sàng đáp ứng nhu cầu sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững. Ảnh: NHƯNGỌC
Một số quốc gia đã sử dụng dầu
thải, mỡ động vật làmnhiên liệu
hàng không bền vững nhưng ở Việt
Nam cần có lộ trình để sản xuất,
chứng nhận và đưa vào sử dụng.
Việt Nam có tiềm năng
trong chuỗi cung ứng SAF
TAPETCO có thể đáp ứng SAF, khả năng phân phối cho các hãng bay.
“Cuối năm2023, Anh đã thực hiện thành công chuyến bay sử
dụng SAF; Canada cũng đã chi hàng triệu USD để hỗ trợ ngành
hàng không sử dụng SAF và Việt Nam cũng không thể nằm
ngoài xu thế đó. Các quốc gia và khu vực đang chuyển động
mạnh mẽ nhằm“xanh hóa ngành hàng không thế giới và Việt
Namcũng cần chuyển đổi, không thể nằmngoài xu thế.Với tầm
nhìn cần xây dựng cộng đồng doanh nghiệp bền vững, VCCI
luôn hỗ trợ, sát cánh cùng doanh nghiệp trên con đường phát
triển bền vững” - ông Võ Tân Thành nhấn mạnh.
TAPETCO nằm trong xu hướng sử dụng
nhiên liệu hàng không bền vững
TAPETCO là đơn vị đầu tư, xây dựng hệ thống tra nạp ngầm,
đảmbảo phục vụ an toàn, hiệu quả cho các chuyến bay tại Cảng
hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Hệ thống tra nạp ngầm của
Công tyTAPETCOđược thiết kế và vậnhànhmột cách tối ưunhất.
TAPETCO sẵn sàng đáp ứng nhu cầu sử dụng nhiên liệu hàng
không bền vững.
Với những điểmmạnh: Thiết kế hệ thống bồn chứa với tổng
dung tích 9.000m
3
(gồmba bể chứa 3.000m
3
/bể), đápứng công
suất tra nạp hơn 1,5 triệu tấn Jet A-1/năm.
Sản lượng điện tiêu thụ chỉ bằng 1/3 so với hệ thống cùng
công suất; công suất nhập nhiên liệu từ xe bồn hiệu quả, tăng
hệ số vòng quay sử dụng kho.
Hệ thống được thiết kế đảm bảo vận hành liên tục ngay cả
khi thực hiện các hoạt động bảo trì, bảo dưỡng và sửa chữa; tối
ưu nguồn nhân lực vận hành nhờ áp dụng công nghệ tự động
hóa ở mức cao nhất.
Đặc biệt, hệ thống góp phần giảm đáng kể mật độ phương
tiện lưu thông trong khu vực sân đỗ máy bay; giảm phát thải
carbon, tiết kiệm nhiên liệu vận hành và năng lượng tiêu thụ
nhờ giảm số lượt xe bồn với tải trọng lớn lưu thông trong
khu vực này.
Với kinh nghiệm đầu tư, xây dựng và vận hành, TAPETCO đã
tham gia đóng góp ý kiến về chuyên môn, công nghệ và quy
hoạch tuyến ống trong chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không
phục vụ hoạt động khai thác tại Cảng hàng không quốc tế Long
Thành. Từ đó nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành
về kỹ thuật, chất lượng nhiên liệu hàng không.
PhóChủtịchVCCIVõTânThànhđánhgiácaohộithảokhoahọc
doCôngtyTAPETCOtổchức.
ÔngLươngThế Tùng, TổngGiám
đốcCông ty TAPETCO, phát biểu
khaimạchội thảo.