16
Tiêu điểm
Quốc tế -
Thứ Sáu14-6-2024
Ngày 13-6, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã tới thủ
đô Wellington (New Zealand), bắt đầu chuyến công du
New Zealand và Úc, theo hãng tin
AFP.
Chuyến thăm bắt đầu bằng nghi thức chào đón, sau đó
là tiệc tối tại tòa nhà chính phủ New Zealand.
Dự kiến trong sáu ngày, ông Lý sẽ đến năm TP khác
nhau ở hai nước, gặp Thủ tướng New Zealand Jacinda
Ardern và Thủ tướng Úc Anthony Albanese, gặp hàng loạt
lãnh đạo doanh nghiệp và triển khai hoạt động ngoại giao
gấu trúc.
Theo hãng tin
AFP
, việc thủ tướng Trung Quốc đến
thăm New Zealand và Úc được giới quan sát chú ý diễn
ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Bắc Kinh với hai quốc
gia nam bán cầu đã thay đổi mạnh trong thập niên qua.
New Zealand từ lâu được coi là một trong những đối
tác thân thiết nhất của Trung Quốc trong khu vực, gần đây
thường xuyên chỉ trích vai trò của Bắc Kinh ở nam Thái
Bình Dương.
Trong khi đó, căng thẳng giữa Úc với Trung Quốc xoay
quanh nguồn gốc đại dịch COVID-19 hạ nhiệt chưa lâu
thì Canberra cho thấy sự thân thiết ngày càng tăng với
Mỹ để đáp lại sức mạnh quân sự đang mở rộng của Trung
Quốc trong khu vực.
THẢO VY
Sự trỗi dậy của các
nhóm cực hữu, dân
túy trong Nghị viện
châu Âu sẽ có tác
động lớn tới cục diện
chính trị EU trong
những năm tới.
Cục diện châu Âu sẽ thế nào trước
sự trỗi dậy của làn sóng cực hữu?
Sự trỗi dậy của các đảng cực hữu sau cuộc bầu cửNghị viện châu Âu có khả năng sẽ tác động lớn
đến cục diện châu Âu trong vòng nămnăm tới.
VĨNHKHANG
T
ừ ngày 16 đến 19-6, Nghị
viện châu Âu khóa mới
sẽ nhóm họp tại Pháp
sau khi cuộc bầu cử vào cuối
tuần trước chứng kiến sự trỗi
dậy của làn sóng cực hữu và
dân túy. Những quốc gia đầu
tàu của Liên minh châu Âu
(EU) như Pháp và Đức cũng
chứng kiến sự thắng thế của
các đảng cực hữu.
Bức tranh Nghị viện
châu Âu thế nào
sau bầu cử?
Tại Nghị viện châuÂu, theo
kết quả bầu cử sơ bộ, nhóm
trung hữu Nhân dân châu Âu
(EPP) đã giành được 186 ghế,
tăng 1% so với năm 2019,
qua đó kiểm soát khoảng 1/4
số ghế trong Nghị viện châu
Âu. Nhóm trung tả Xã hội và
Dân chủ (S&D) giành được
135 ghế, chiếm 19%, theo tờ
South China Morning Post.
Các đảng cực hữu gồm
nhóm Bảo thủ và Cải cách
châu Âu (ECR), nhóm Bản
sắc và Dân chủ (ID) cùng
với đảng Giải pháp thay thế
cho nước Đức (AfD) và đảng
Fidesz củaHungary tổng cộng
nắm giữ 156 ghế. Sự trỗi dậy
của những đảng cực hữu này
khiến nhiều người suy đoán
rằng một siêu nhóm cực hữu
kết hợp ECRvà IDcó thể xuất
hiện nhưng điều này khó có
thể xảy ra do sự chia rẽ về hệ
tư tưởng của các đảng trong
mỗi nhóm, theo Viện Nghiên
TheoViệnNghiêncứuChatham
House(Anh),khảnăngcácđảng
cực hữu phát huy ảnh hưởng
thực sự trong Nghị viện châu
Âu sẽ bị kiềm chế bởi mức độ
đoàn kết của họ. Các đảng này
khôngthốngnhấttrongcácvấn
đề chính như hỗ trợUkraine và
trách nhiệm tài chính.
Tác động thế nào tới viện trợ Ukraine?
Kết quả bầu cử khó có thể tác động ngay lập tức đến sự ủng
hộ của châu Âu dành cho Ukraine. Nhiều nghị sĩ bảo thủ ủng
hộ Ukraine trong cuộc chiến với Nga, ít nhất là khi đề cập viện
trợ vũ khí cho Kiev, theo Trung tâm Cải cách châu Âu (CER).
Trong khi đó, GS quan hệ quốc tế tại ĐH Athens (Hy Lạp) -
chuyên gia Panayiotis Ioakimidis cho rằng sự thắng thế của
làn sóng cực hữu, đặc biệt ở Pháp và Đức, sẽ tác động lớn tới
sự ủng hộ của châu Âu đối với Ukraine, theo hãng thông tấn
Anadolu
(Thổ Nhĩ Kỳ).
“Hầu hết đảng cực hữu này khá thân thiện với Tổng thống
Vladimir Putin và Nga, trong khi dè dặt hoặc rất thù địch với
Ukraine. Họ không muốn cung cấp hỗ trợ kinh tế hoặc quân
sự cho Ukraine” - ông Loakimidis nói.
Ông Loakimidis nhấnmạnh rằngmọi thứ sẽ trở nên rõ ràng
hơn khi quá trình bầu chọn các vị trí lãnh đạo tại Ủy ban châu
Âu và Hội đồng châu Âu hoàn tất.
Tuy nhiên, hội nhập kinh tế sẽ trở nên phức tạp hơn nhiều.
Các đảng cánh hữu có thể hoài nghi các khoản hỗ trợ tài chính
bổ sung cho Ukraine và cho rằng tốt hơn nên chi tiền vào việc
hỗ trợ các công dân và doanh nghiệp EU.
Người phát ngôn củaNghị viện châuÂu JaumeDuchGuillot
(trái)
và bàDelphine Collard
công bố kết quả cuộc bầu cửNghị viện châuÂu hôm10-6. Ảnh: X
Thủ tướngTrungQuốcLýCường thămNewZealandvàÚc
Thủ
tướng
Trung
Quốc Lý
Cường.
Ảnh: AFP
cứu Chatham House (Anh).
Một số quốc gia thành viên
EU chứng kiến sự trỗi dậy của
làn sóng cực hữu. Tại Pháp,
đảng cực hữu Mặt trận Quốc
gia của phe đối lập giành
31,5%phiếu bầu, cao hơn gấp
đôi so với đảng Phục hưng
của Tổng thống Emmanuel
Macron khi chỉ nhận 15,2%
phiếu bầu, theo đài CNN. Sự
thất bại của đảng cầm quyền
đã khiến ông Macron giải tán
Quốc hội và kêu gọi tổ chức
bầu cử sớm.
Ở Đức, đảng cực hữu Giải
pháp thay thế cho nước Đức
(AfD) giành được nhiều phiếu
bầu trong cuộc bầu cửvừa qua.
Trong khi đó, đảng Dân chủ
Xã hội của Thủ tướng Olaf
Scholz nhận kết quả thấp nhất
từ trước đến nay. Bên cạnh
đó, phe cực hữu cũng giành
chiến thắng ở các quốc gia
khác như Áo, Ý, Hungary...
Tác động ra sao
đối với EU?
Mặc dù nhóm trung hữu
EPP, trung tả S&D và khối
Renew vẫn giữ vị thế là ba
đảng lớn nhất trong Nghị
viện châu Âu nhưng sự trỗi
dậy của các nhóm cực hữu,
dân túy có tác động lớn tới
cục diện chính trị EU trong
những năm tới.
Nghị viện châuÂu có quyền
lực tương đối hạn chế trong
chính sách đối ngoại, an ninh
và quốc phòng nhưng có vai
trò quan trọng trong việc xây
dựng pháp luật, định hình các
cuộc tranh luận chính trị và
phân bổ nguồn lực tài chính.
Về vấn đề kinh tế, các
chuyên gia cho rằng Ủy ban
châu Âu và Nghị viện châu
Âu nhiệm kỳ mới có thể sẽ
tiếp tục xu hướng chủ nghĩa
bảo hộ và can thiệp nhiều hơn
vào các ngành công nghiệp
chiến lược, mặc dù EU vẫn
là một nền kinh tế mở, phụ
thuộc vào thương mại, theo
kênhCNBC.Mặc dù trên thực
tế, Ủy ban châu Âu áp đặt các
biện pháp bảo hộ thương mại
chứ không phải Nghị viện
châu Âu nhưng những thay
đổi tại cơ quan lập pháp này
vẫn có nhiều ảnh hưởng lên
chính sách của khối.
Trong khi đó, nhà kinh tế
trưởng Joerg Kraemer của
Ngân hàng Commerzbank
(Đức) cho biết: “Động thái
chính trị thiên về cánh hữu
trong Nghị viện châu Âu và
kết quả của cuộc bầu cửQuốc
hội mới ở Pháp chắc chắn sẽ
dẫn đến nhiều rào cản thương
mại hơn giữa EU và Trung
Quốc”.
Vấn đề nhập cư vẫn là trọng
tâm trong chương trình nghị
sự của Nghị viện châu Âu
khóa mới với các đảng cánh
hữu dự kiến sẽ ủng hộ việc
tăng cường an ninh biên giới
và lập trường cứng rắn hơn
đối với dòng người nhập cư.
Ảnhhưởngcủa cácđảngcực
hữu đối với vấn đề nhập cư đã
có từ trước cuộc bầu cửkhi các
đảng trung dung cố gắng áp
dụng các quan điểm cực hữu
về vấn đề nhập cư ở cả cấp
quốc gia và EUnhằmgiành sự
ủng hộ của cử tri. Theo Viện
Nghiên cứu Chatham House
(Anh), nhập cư là vấn đề mà
các đảng trong phe cực hữu
thống nhất rất cao.
Bêncạnhđó, việcđảngXanh
mất nhiều ghế trong cuộc bầu
cử vừa qua khiến các chính
sách về khí hậu, vốn đã chịu
áp lực trong bối cảnh khủng
hoảng chi phí sinh hoạt và
tăng trưởng kinh tế yếu, có
thể phải đối mặt với những
trở ngại hơn nữa.
Tiến trình mở rộng khối
này cũng sẽ trở nên phức tạp
do nhiều nhà lãnh đạo EU đã
nói rõ rằng EU cần cải cách
cùng lúc với quá trình mở
rộng, bao gồm việc chuyển
sang bỏ phiếu đa số trong các
lĩnh vực nhạy cảm như chính
sách thuế và chính sách đối
ngoại, thay vì dựa trên nguyên
tắc đồng thuận tuyệt đối.
Các đảng cánh hữu và cực
hữu theo chủ nghĩa dân túy
thường phản đối những cải
cách như vậy vì họ coi chúng
làm xói mòn chủ quyền quốc
gia, theo Trung tâm Cải cách
châu Âu (CER).
“Chính sách của EUđối với
việc mở rộng sẽ vẫn tiếp tục
thảo luận nhưng ý chí chính
trị yếu kém và chính trị nội
bộ theo chủ nghĩa dân tộc ở
nhiều quốc gia thành viên
có thể sẽ ngăn cản việc chấp
nhận các thành viênmới trong
nhiệmkỳ của Ủy ban châuÂu
tiếp theo” - hai nhà phân tích
Mario Bikarski và Laurent
Balt, Công ty tư vấn Verisk
Maplecroft (Anh), cho hay.
Theo hai nhà phân tích này,
vấn đề trên cùng với “tiến độ
đàmphán gia nhập chậmchạp
đồng nghĩa EU dự kiến sẽ vẫn
làmột khối gồm27 thành viên
cho đến năm 2029”.•
