16
Quốc tế -
Thứ Ba 6-8-2024
Mỹ nỗ lực phá vỡ chu kỳ leo thang
Iran - Israel
Mỹ đang thực hiện nhiều động thái ngoại giao nhắmđến Iran, Hezbollah và Israel, nỗ lực phá vỡ chu kỳ
leo thang giữa hai đối thủ Trung Đông, trong bối cảnh có khả năng Iran tấn công Israel trong 24-48 giờ tới.
DƯƠNGKHANG- THẾVINH
T
rước nguy cơ một cuộc
tấn công của Iran và lực
lượng vũ trangHezbollah
(Lebanon) vào Israel để trả
đũa vụ lãnh đạo chính trị
Hamas Ismail Haniyeh bị
ám sát tại Tehran tuần qua,
Ngoại trưởng Mỹ Antony
Blinken cho biết Washington
đang tiến hành các nỗ lực để
ngăn vòng xoáy căng thẳng
giữa Iran và Israel thành cuộc
chiến tranh toàn diện.
Vòng xoáy leo thang
Iran - Israel
Căng thẳng giữa Iran và
Israel đã âm ỉ nhiều thập niên
qua, chủyếudiễn ra trongbóng
tối của các cuộc chiến tranh
lớn hơn ở Trung Đông. Iran
sử dụng lực lượng ủy nhiệm
trên khắp Trung Đông để
tấn công Israel, cung cấp vũ
khí tiên tiến, đặc biệt tên lửa
và máy bay không người lái
(UAV), cho các nhómvũ trang
ở Dải Gaza, Iraq, Lebanon,
Syria và Yemen.
Tuy nhiên, cuộc xung đột
giữa Israel và phong trào vũ
trang Hồi giáo Hamas ở Dải
Gaza đã đẩy mối quan hệ
giữa Tehran và Tel Aviv leo
thang lên mức cao nhất trong
nhiều năm qua. Sau khi xung
đột Israel - Hamas bùng nổ
vào ngày 7-10-2023, lãnh
đạo tối cao Iran Ayatollah
Ali Khamenei lên án Israel
vì cuộc chiến ở Dải Gaza và
đe dọa sẽ có phản ứng, theo
kênh Al Jazeera.
Trong khi đó, các nhóm vũ
trang được Iran hậu thuẫn,
gồm Hezbollah (Lebanon)
và Houthis (Yemen) đã tăng
cường các cuộc tấn công
nhắm vào Israel để thể hiện
tình đoàn kết với người dân
Dải Gaza.
Tháng 12-2023, Israel được
cho là đã tấn công tên lửa giết
chết tướng lĩnh cấp cao Iran
SayyedRaziMousavi ở Syria.
Ông Mousavi là cố vấn cấp
cao của lực lượng Vệ binh
cáchmạng Iran (IRGC). Israel
từ chối bình luận về vụ việc.
Đáp lại, tháng 1-2024,
IRGC phóng tên lửa đạn đạo
vào khu vực mà Iran nói là
địa điểm nước ngoài của Cơ
quan tình báo Israel (Mossad)
ở Iraq. Đầu tháng 4, leo thang
Iran - Israel trở nên nghiêm
trọng với màn “ăn miếng trả
miếng” trực diện giữa hai
nước. Cụ thể, ngày 1-4, Iran
và Syria cáo buộc Israel tấn
công vào Đại sứ quán của
Tehran ởSyria khiến hai tướng
cấp cao và năm cố vấn quân
sự Iran thiệt mạng.
Iran đã phóng hàng trăm
UAV và tên lửa vào Israel để
đáp trả vụ tấn công. Israel chặn
hầu hết vũ khí này. Không lâu
sau đó, Israel đáp trả cuộc tấn
công quy mô lớn của Iran
bằng cách tấn công hạn chế
vào căn cứ không quân Iran
ở TP Isfahan (Iran).
Mới đây, vụ lãnh đạo chính
trị Hamas bị ám sát ngay tại
thủ đô Iran hôm 31-7 đã thổi
bùng căng thẳng và làm gia
tăng mức độ leo thang Iran -
Israel, nguycơđẩyTrungĐông
tới một cuộc chiến toàn diện.
Các quan chức Iran tuyên bố
sẽ trả đũa Israel vụ việc này.
Trong khi đó, Israel chuẩn
bị cho khả năng xảy ra một
cuộc tấn công do Iran phát
động, bao gồm việc bắn tên
lửa vào Israel trongnhiềungày.
Ngày 4-8, Thủ tướng Israel
Benjamin Netanyahu tuyên
bố rằng Israel đã sẵn sàng
cho bất cứ điều gì xảy ra và
sẽ đáp trả mạnh nếu bị tấn
công, theo tờ
Times of Israel.
“Chúng tôi đã chuẩn bị cho
mọi kịch bản, kể cả tấn công
và phòng thủ. Nhà nước Israel
đang trong một cuộc chiến
trên nhiều mặt trận” - Thủ
tướng Netanyahu tuyên bố.
“Chúng tôi sẽ đáp trả và họ
sẽ phải trả giá đắt cho bất kỳ
hành động tấn công nào và
từ bất kỳ hướng nào nhắm
vào chúng tôi” - Thủ tướng
Netanyahu cho biết.
Mỹ hành động ngăn
chu kỳ leo thang
Iran - Israel
Ba nguồn tin nói với hãng
tin
Axios
hôm 4-8 rằng Ngoại
trưởngMỹAntonyBlinken đã
nói với những người đồng cấp
trong nhómG7 rằngmột cuộc
tấn công của Iran vàHezbollah
chống lại Israel có thể xảy ra
trong 24-48 giờ tới.
Ông Blinken nói rằng Mỹ
đang nỗ lực phá vỡ chu kỳ leo
Tổng thốngMỹ Joe Biden
(bên phải)
và Thủ tướng Israel BenjaminNetanyahu tại Nhà Trắng (Mỹ).
Ảnh: GETTY IMAGES
Phát biểu trên truyền hình chiều 5-8, Tổng tư lệnh quân
đội Bangladesh Waker-Uz-Zama cho biết Thủ tướng
Bangladesh Sheikh Hasina đã từ chức, theo tờ
Prothom Alo.
Ông Waker-Uz-Zama nói rằng quá trình chuyển đổi
chính trị đang được tiến hành và một chính phủ lâm thời
sẽ được thành lập.
Trước đó, cùng ngày, truyền thông địa phương đưa tin
bà Hasina lên trực thăng rời khỏi đất nước để “đến nơi trú
ẩn an toàn” trong bối cảnh các cuộc biểu tình bạo lực ở
Bangladesh diễn tiến nghiêm trọng.
Prothom Alo
đưa tin một chiếc trực thăng quân sự chở bà
Hasina cất cánh từ Ganabhaban lúc 14 giờ 30 ngày 5-8. Một
số nguồn tin cho biết trực thăng chở bà Hasina đến Ấn Độ.
Một phụ tá của bà Hasina nói với kênh Al Jazeera rằng
nhà lãnh đạo Bangladesh đã lên một chiếc trực thăng quân
sự sau khi đám đông bất chấp lệnh giới nghiêm trên toàn
quốc để xông vào dinh thủ tướng ở Dhaka.
Hình ảnh phát trên các kênh truyền hình Bangladesh
cho thấy những người biểu tình xông vào dinh thủ tướng
lật đổ đồ đạc, đập vỡ cửa kính và mang đi sách vở cùng
nhiều vật dụng khác.
Prothom Alo
cho biết ít nhất 95 người thiệt mạng và
hàng trăm người bị thương trong các cuộc đụng độ bạo
lực giữa người biểu tình và cảnh sát trên khắp Bangladesh
chỉ tính riêng trong ngày cuối tuần qua.
Biểu tình bạo lực nổ ra tại Bangladesh từ tháng trước
do các nhóm sinh viên dẫn đầu nhằm phản đối hạn ngạch
việc làm nhà nước. Vào tuần rồi, hàng chục ngàn người
xuống đường kêu gọi Thủ tướng Hasina từ chức do sử
dụng vũ lực quá mức đối với người biểu tình, buộc các lực
lượng cảnh sát phải bắn hơi cay và đạn cao su để giải tán.
Theo hãng tin
Reuters,
trước tình trạng bạo lực trên,
chính phủ Bangladesh phải ban bố lệnh giới nghiêm vô thời
hạn trên toàn quốc bắt đầu từ 18 giờ ngày 4-8.
THẾ VINH
Biểu tìnhbạo lực ởBangladesh: Thủ tướngSheikhHasina từ chức
Israel chuẩn bị boongke ngầm
cho lãnh đạo
Cơ quan an ninh Israel (Shin Bet) đã chuẩn bị một hầm
trú ẩn bên dưới TP Jerusalem để các nhà lãnh đạo Israel
có thể ở lại thời gian dài trong trường hợp xảy ra cuộc
chiến toàn diện, tờ
Walla
đưa tin hôm 4-8.
Boongke ngầmnày có tên gọi làTrung tâmĐiều hành
quốc gia và được xây dựng cách đây 20 năm. Hầm này
có thể chịu được đòn tấn công từ nhiều loại vũ khí hiện
có, có khả năng chỉ huy và kiểm soát, đồng thời được
kết nối với trụ sở Bộ Quốc phòng Israel tại TP Tel Aviv.
Theo báo cáo của tờ
Ynet,
vị trí chính xác và độ sâu
của hầm trú ẩn vẫn chưa được công khai. Hầm này có
thể chứa hàng trăm người và dành cho chính phủ cũng
như các cơ quan dân sự thiết yếu khác.
Phương án trả đũa sắp tới
Iran sẽ tung ra đối với Israel sẽ
cònphụ thuộc vào ý chí của lực
lượngHezbollah, trong đó cân
nhắc liệu rằng có phối hợp với
Tehran tấn công hiệp đồngTel
Avivhaykhông, theo
AlJazeera.
Tiêu điểm
thang Iran - Israel bằng cách
cố gắng hạn chế các cuộc tấn
công của Iran và Hezbollah
càng nhiều càng tốt và sau đó
kiềm chế phản ứng của Israel.
Nhà ngoại giao hàng đầu
Mỹ cũng kêu gọi các nước G7
gây sức ép ngoại giao lên Iran,
Hezbollah và Israel để duy trì
sự kiềm chế tối đa, ngăn chặn
sự leo thang Iran - Israel.
Theo tờ
The Times of Israel,
Bộ trưởngBộQuốc phòngMỹ
LloydAustin đã điện đàm với
người đồng cấp Israel Yoav
Gallant vào tối 4-8.
Trong cuộc điện đàm, hai
bộ trưởng thảo luận về quyền
tự vệ của Israel trước mối đe
dọa của Iran và lực lượng ủy
nhiệm, cũng như các bước
để Mỹ tăng cường sự bảo vệ
cho Israel và lực lượng Mỹ
trong khu vực.
Theo hãng tin
Reuters,
Tổng
thống Mỹ Joe Biden sẽ triệu
tập cuộc họp với nhóm an
ninh quốc gia tại phòng tình
huống của Nhà Trắng vào
hôm 4-8 (giờ địa phương)
nhằm thảo luận về tình hình
ở Trung Đông.
Trên thực địa, LầuNămGóc
ngày 2-8 thông báo sẽ triển
khai thêmmáy bay chiến đấu
và tàu chiến đến khu vực. Bộ
trưởngAustin đã ra lệnh cho
nhóm tác chiến tàu sân bay
USS Abraham Lincoln thay
thế nhóm tác chiến tàu sân bay
USSTheodoreRoosevelt. Các
tàu khu trục, tàu tuần dương
có khả năng phòng thủ tên
lửa đạn đạo và một phi đội
máy bay chiến đấu cũng sẽ
được điều đến Trung Đông
và Địa Trung Hải.
Kênh 12 (Israel) cho biết
một liên minh quốc tế do Mỹ
đứng đầu để ngăn chặn mọi
cuộc tấn công đã hình thành
và sẽ được chỉ đạo từ Bộ chỉ
huy trung tâm (CENTCOM)
của Mỹ tại Qatar.•
Thủ tướng Bangladesh SheikhHasina. Ảnh: DPA
Ông Blinken nói
rằng Mỹ đang nỗ
lực phá vỡ chu kỳ leo
thang Iran - Israel
bằng cách cố gắng
hạn chế các cuộc
tấn công của Iran
và Hezbollah càng
nhiều càng tốt và
sau đó kiềm chế
phản ứng của Israel.
