3
Thời sự -
Thứ Năm 10-10-2024
Gia đình chúng tôi và dân làng rất cảm kích tấm
lòng và sự giúp đỡ của LS, nhờ đó mà chúng tôi
còn niềm tin vào công lý, vào Đảng và Nhà nước.
Tôi mong rằng cónhiều LS đammê nghề nghiệp,
cố gắng dành thời gian để giúp đỡ những người
yếu thế như chúng tôi.
Chị
Y RÓ
Họ đã nói
VIỆT NAM (10-10-1945 – 10-10-2024)
NGUYỄNQUÝ
S
uốt 79 năm qua (10-10-1945 - 10-10-2024),
nghề luật sư (LS) Việt Nam đã trải qua
nhiều bước thăng trầm cùng lịch sử đất
nước. Trên chặng đường đó, vai trò của LS
trong việc hỗ trợ những người yếu thế, những
người bị oan, sai ngày càng được thể hiện rõ rệt.
Những người dân trong các câu chuyện
dưới đây luôn cảm kích tấm lòng của các LS,
mà theo như họ nói thì “nếu không có LS, đời
tôi sẽ rơi vào ngõ cụt”. Còn các LS thì nhiều
lần vượt hàng trăm cây số để giúp thân chủ,
khách hàng, giúp họ lấy lại niềm tin công lý.
“Tiền đâu mà thuê được luật sư ở
TP.HCM”
Đang đi làm, chị Y Ró, một người Mơ Nâm
(một nhánh của dân tộc Xê Đăng) sống tại xã
Măng Cành, huyện Kon Plông, Kon Tum, hay
tin mình bị kiện, đối diện với nguy cơ không
còn chỗ ở.
Mọi chuyện bắt đầu từ việc gia đình chị
thực hiện lời kêu gọi hiến đất để xây dựng
làng nghề.
Cuối năm 2009, gia đình chị cùng bốn hộ
khác đã di dời và được cấp hơn 400 m
2
đất tại
chỗ khác. Chị mua thêm một mảnh đất sát bên
để làm nhà. Dù đã cất nhà và sinh sống ở đó
nhưng cả hai mảnh đất đều chưa được cấp sổ
hồng đứng tên gia đình chị Y Ró.
Thế nên khi bị một người hàng xóm kiện
đòi đất thì chị Y Ró lo lắng đến mất ăn, mất
ngủ. Gia đình chị không có sổ hồng, trong khi
bên nguyên đơn lại có sổ. Mọi người xung
quanh đều nói nhà chị sẽ thua kiện.
Nói với PV, chị Y Ró cho biết khi đang
không biết bấu víu vào đâu, chị được một cán
bộ thương tình, giới thiệu cho chị LS Lê Ngô
Trung (Đoàn LS TP.HCM). “Nếu không có
LS, đời tôi sẽ rơi vào ngõ cụt” - chị nói.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ, LS đã hướng dẫn
chị khởi kiện hành chính để yêu cầu hủy sổ
hồng của người hàng xóm. Lý do sổ này của
người hàng xóm đã được cấp chồng lấn lên
đất của chị. Đây cũng là chứng cứ quan trọng
mà bên nguyên đơn đang có để chứng minh
quyền sử dụng của họ.
Hiện nay, tòa đã tuyên án phúc thẩm vụ
kiện hành chính, sổ hồng cấp cho bên nguyên
đơn đã bị hủy.
“Rất nhiều lần anh LS đi xe đêm từ Sài Gòn
lên Kon Tum để giúp tôi. Tôi không có nhiều
tài liệu trong tay, đất không có sổ hồng nên
LS phải tìm kiếm, thu thập, hỗ trợ xác minh
chứng cứ cho tôi. Nhiều người nói không hiểu
bằng cách nào mà dân miền núi như tôi có thể
thuê được LS ở TP.HCM. Tôi chỉ có thể nói là
chắc mình may mắn và sống tốt. Nhiều lần tôi
gửi LS tiền đi lại nhưng LS đều từ chối. Tôi
chỉ biết cảm ơn và cầu mong LS có thật nhiều
sức khỏe” - chị Y Ró nói.
Về trường hợp của chị Y Ró, LS Lê Ngô
Trung cho biết anh thật sự trăn trở khi nhận
vụ án này. Một gia đình người dân tộc thiểu
số, từ chỗ tự nguyện di dời đến việc đối mặt
với nguy cơ mất chỗ ở; thế nhưng các tài liệu,
chứng cứ để chứng minh về quyền lợi của
mình thì rời rạc, không rõ ràng hoặc không
có; còn bên đối tụng thì lại có rất nhiều giấy
tờ pháp lý ủng hộ họ.
“Khi gặp và nhận thấy sự chân thật, chất
phác nơi chị Y Ró, tôi quyết định hỗ trợ pháp
lý với tâm nguyện làm điều gì đó để bảo vệ
quyền lợi cho những người yếu thế trong xã
hội, góp phần giúp họ có niềm tin vào công lý
và sự công bằng trong pháp luật” - LS Trung
chia sẻ.
“Vụ án của anh là án oan”
Đó là lời LS Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn
LS tỉnh Đồng Nai) nói với khách hàng của
mình ngay khi nghiên cứu xong hồ sơ hồi 10
năm trước. LS có niềm tin rằng việc xử lý
hình sự ông Nguyễn Tấn Khoa (An Giang)
chính là “làm oan người vô tội”. LS tìm đến
Pháp Luật TP.HCM
và bài báo
“Chậm trả nợ,
bị phạt 15 năm tù”
đã mở đầu cho hành trình
LS đồng hành cùng ông Khoa đòi công lý.
Đến tháng 3-2024, ông Khoa chính thức
được minh oan sau 10 năm mang thân phận
bị can, bị cáo. Ông đã được đình chỉ bị can do
không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Chia sẻ về hành trình được minh oan, ông
Khoa nhớ lại những năm 2010-2013, vì làm
ăn thua lỗ nên ông phải đi vay tiền hơn 10 tỉ
đồng của ba người để thu mua nếp.
Đầu năm 2013, một chủ nợ yêu cầu ông
phải trả cả vốn lẫn lãi trong một lần. Vì không
kịp xoay xở nên ông phải lập hợp đồng mua
bán giả để xin thêm thời gian giãn nợ.
Sau đó, ông Khoa có đem một phần tiền
đến trả nhưng chủ nợ không nhận mà yêu cầu
phải trả hết một lần. Cuối cùng, ông đã thế
chấp một số tài sản của mình gồm hai nhà
kho, 1.700 m
2
đất thổ cư.
Hai bên thống nhất lập biên nhận nhưng sau
đó người chủ nợ lại đi tố cáo ông Khoa.
Năm 2015, ông Khoa bị TAND tỉnh An
Giang tuyên phạt 15 năm tù về tội lạm dụng
tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Đây cũng là lúc
vợ chồng ông loay hoay đi tìm LS.
Ông Khoa kể vợ ông tìm đến nhiều LS,
có người nói “này quá trễ, sao không đến
LS sớm?”. Cùng lúc đó, vợ ông được những
người mua bán chung lúa gạo giới thiệu LS
Trần Cao Đại Kỳ Quân.
Ban đầu khi nghe LS nói “vụ án của anh là
án oan”, ông Khoa thấy rất mơ hồ. Tuy nhiên,
khi nhìn sâu hơn, thấy cái tâm của LS rất lớn;
LS đã hiểu được câu chuyện, hiểu được tình
thế của ông nên tâm tình ông được cởi mở.
Vì vậy, vợ chồng ông đã quyết định nhờ LS
Quân bào chữa.
Nhớ lại suốt quá trình trao đổi với LS về vụ
án, ông Khoa nói ông ấn tượng với việc LS
luôn đến gặp ông sau chuyến hành trình dài
xuyên đêm từ Sài Gòn đi An Giang. Khi gặp,
LS chỉ hỏi thăm sức khỏe và yêu cầu ông “sự
thật thế nào khai thế đó là được, mọi việc bên
ngoài đã có LS lo”.
Và đúng như vậy, với những lập luận sắc
bén của LS, vào tháng 5-2016, TAND Cấp
cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm đã tuyên
hủy án để điều tra, xét xử lại. Tháng 6-2017,
TAND tỉnh An Giang xét xử sơ thẩm lần 2,
HĐXX đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhiều
lần. Và đến năm 2024, ông chính thức trở
thành người vô tội.
Sự kiên trì theo đuổi vụ án nhiều năm của
vợ chồng ông Khoa và LS Trần Cao Đại Kỳ
Quân cuối cùng đã có một cái kết đẹp.•
“Luật sư đã giúp tôi có
thêm niềm tin vào công lý”
“Nếu không có luật sư, đời tôi sẽ rơi vào ngõ cụt” - chị Y Ró (người MơNâm, một
nhánh của dân tộc Xê Đăng, ngụ huyện Kon Plông, Kon Tum) nói.
Luật sư Trần CaoĐại KỳQuân đang trao đổi với ôngNguyễn Tấn Khoa, người bị oan, tại tòa. Ảnh: LỆ TRINH
việc nếu thấy mình phù hợp.
Chính điều này cho thấy sự
chủ động tồn tại và phát triển
của nghềLS là đây. Nếu người
LS không trang bị cho mình
đầy đủ kiến thức pháp luật, có
lối tư duy sáng tạo trong hành
nghề, bản lĩnh nghề nghiệp
cùng với đạo đức nghề nghiệp
thì rất khó để có được khách
hàng tiềm năng và từ đó mới
có điều kiện giúp miễn phí
cho những người nghèo khó
hay yếu thế.
Một nghề cao quý
Tôi nhớ mãi hình ảnh một
anh LS giỏi của Đoàn LS
TP.HCM đi đến tòa lúc nào
cũng mang theo bình nước
thuốc để uống. Anh cười nói
hiền lành: Làm nghề LS căng
thẳng quá nên tôi bị bệnh đấy.
Tôi tưởng anh đùa nhưng
nay tôi hiểu anh nói thật. Bởi
tôi đã trải qua những vụ án
hình sự cùng nhóm LS trẻ cãi
miễn phí cho những vụ án
có dấu hiệu oan, sai. Những
thăng trầm của niềm vui và
nỗi buồn đi theo vụ án từ
TAND các cấp. Các bị cáo từ
bị tuyên có tội, rồi không tội,
rồi lại có tội…, cứ thế tôi và
các đồng nghiệp phải chứng
kiến những giọt nước mắt và
nụ cười theo thời gian và tim
thổn thức theo.
Từ vị trí thẩm phán tối cao
với nhiều thuận lợi trong
công việc và nhiều niềm
kiêu hãnh về công quyền do
Nhà Nước giao, nay chuyển
qua công việc LS mà mình
phải tự vươn lên bằng chính
năng lực, kiến thức và bản
lĩnh nghề nghiệp của mình,
cùng sự chịu khó học hỏi
các đồng nghiệp, tôi vẫn
thấy luôn yêu nghề LS - một
nghề cao quý.•
được thực hiện các quyền
hành nghề là thể hiện cam kết
của Đảng và Nhà nước trong
việc bảo vệ công lý, công
bằng xã hội, bảo vệ quyền và
lợi ích chính đáng cho người
dân; từ đó góp phần cùng
thực hiện mục đích đặt ra của
cải cách tư pháp.
Hiện Luật LS đang được
lấy ý kiến để sửa đổi.
Chúng ta hy vọng những
quy định mới tới đây sẽ
khắc phục những bất cập
để tạo môi trường pháp lý
tốt hơn cho LS hành nghề,
góp phần cùng các chủ thể
khác bảo vệ công lý.
LS
TRƯƠNG XUÂN
TÁM
, Chủ nhiệm Đoàn LS
tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu,
Chủ nhiệm Ủy ban
Giám sát hỗ trợ LS của
Liên đoàn LS Việt Nam
