16
Mỹmạnh tay kiềmchế Israel giữa
lúc chảo lửa Trung Đông tăng nhiệt
Mỹ nỗ lực tìmkiếmgiải pháp ổn định căng thẳng giữa Israel với Iran và phe trục kháng chiến nhưng hạ nhiệt
chảo lửa Trung Đông không phải là nhiệmvụ dễ dàng.
THẢOVY
G
ần một tuần sau thông
tin về cái chết của lãnh
đạo chính trị nhóm vũ
trang Hồi giáo Hamas - ông
Yahya Sinwar, nhóm này vẫn
thể hiện quyết tâm chiến đấu
với Israel tới cùng và tuyên
bố rằng sẽ không thả các con
tin Israel cho đến khi cuộc
chiến ở Dải Gaza kết thúc.
Cùng lúc đó, tại biên giới
Israel - Lebanon, giao tranh
giữa lực lượng Israel với
nhóm vũ trang Hezbollah leo
thang nghiêm trọng. Ngoài ra,
Trung Đông cũng đang thấp
thỏm trước khả năng Israel
tung đòn trả đũa sau loạt tên
lửa đạn đạo từ Iran.
Washington - đồng minh
hàng đầu của Israel - đang
nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng
khu vực, đặc biệt trong bối
cảnh Mỹ sắp bước vào cuộc
bầu cử tổng thống cực kỳ
quan trọng.
Mỹ dốc sức ổn định
Trung Đông
Ngày21-10,NgoạitrưởngMỹ
Antony Blinken đã đếnTrung
Đông. Bộ Ngoại giaoMỹ cho
biết chuyến đi của ôngBlinken
nhằm thúc đẩy các giải pháp
ngoại giao chấm dứt chiến sự
ởDải Gaza và làmgiảm thang
cuộc xung đột ở Lebanon.
Trong ngày 22-10, Ngoại
trưởngBlinken cómặt ở Israel
và gặp Thủ tướng Benjamin
Netanyahu cùng nhiều quan
chức Israel. Ngoại trưởngMỹ
cũng sẽ đến Jordan và Qatar.
Các quan chức Mỹ cho biết
ông Blinken đang tập trung
vào các kế hoạch tái thiết và
quản lý Dải Gaza sau xung
đột - điều cần thiết để đạt
được thỏa thuận ngừng bắn.
Một quan chức cấp cao của
Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng
ông Blinken cũng sẽ thảo luận
về hành động trả đũa dự kiến
của Israel đối với cuộc tấn
công bằng tên lửa đạn đạo của
Iran hôm1-10. Theo giới quan
sát, đây là một vấn đề cực kỳ
quan trọng với Mỹ vì một đòn
trả đũa từ Israel vào Iran có
thể làm gián đoạn thị trường
dầu mỏ, đẩy giá dầu tăng cao,
cũng như châmngòi cho căng
thẳng ngày càng gia tăng giữa
Washington và Tehran.
Mới đây, phái đoàn Iran tại
Liênhợpquốc (LHQ) cho rằng
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã
thể hiện “sự chấp thuận ngầm
và sựủng hộ rõ ràng” cho hành
động trả đũa tiềm tàng của
Israel nhằmvào Iran. Phái đoàn
cảnh báo rằng Iran sẽ coi Mỹ
là “đồng lõa” nếuWashington
“tiếp tay cho Israel bằng cách
cung cấp vũ khí tiên tiến”. Do
đó, điều này có thể gây xáo
trộn cuộc bầu cử sắp diễn ra
của Mỹ và đòi hỏi nỗ lực lớn
hơn từWashington trong việc
kiềm chế Israel.
Trong khi đó, ông Amos
Hochstein - đặc phái viên
của tổng thống Mỹ - cũng có
hơn năm chuyến đi đến Israel
và Lebanon trong năm qua.
Ngày 21-10, ôngHochstein
đã hội đàm với các quan chức
Lebanon về điều kiện ngừng
bắn giữa Israel và Hezbollah.
Ông Hochstein thúc giục các
bên thực hiện đầy đủ Nghị
quyết 1701 của LHQ về
kêu gọi miền Nam Lebanon
không có bất kỳ quân đội hay
vũ khí nào ngoài vũ khí của
nhà nước Lebanon.
Tuần qua, Ngoại trưởng
Blinken và Bộ trưởng Quốc
phòngMỹ LloydAustin cũng
đã gửi bức thư chung cảnh
báo Israel rằng Mỹ có thể cắt
viện trợ quân sự với Israel
nếu tình hình nhân đạo ở Dải
Gaza không được cải thiện.
Liệu những nỗ lực
của Washington sẽ
đạt kết quả?
Đến nay, tiếng nói của Mỹ
vẫn chưa đủ sức thuyết phục
để Israel chấm dứt giao tranh
ở Dải Gaza và Lebanon, cũng
như nối lại đàm phán.
Theo tờ
The New York
Times
, vài giờ sau cái chết
của lãnh đạo Hamas Sinwar,
ông Biden nói rằng “đã đến
lúc cuộc chiến phải kết thúc”.
Tổng thống Mỹ cùng các cố
vấn đã bắt tay vào vạch ra kế
hoạch hạ nhiệt chảo lửaTrung
Đông bằng cách thúc đẩy thỏa
thuận ngừng bắn ở Dải Gaza
và kêu gọi Israel ngưng các
cuộc tấn công ở Lebanon.
Tuy nhiên, ông Netanyahu
không nghĩ vậy. “Cái ác đã
phải chịu một đòn nặng nề
nhưng nhiệm vụ trước mắt
của chúng ta vẫn chưa hoàn
thành” - ông Netanyahu nói,
cho thấy ông vẫn muốn theo
đuổi mục tiêu ban đầu của
Israel là loại bỏ hoàn toàn
Hamas khỏi Dải Gaza.
Đây không phải là lần đầu
ông Biden và ông Netanyahu
có quan điểm trái ngược
nhau. Vào đầu tháng 8, sau
khi lãnh đạo chính trị Hamas
Thủ tướng Israel BenjaminNetanyahu (phải) gặpNgoại trưởngMỹ Antony Blinken tại Jerusalem
ngày 22-10. Ảnh: CNN
Ngày 22-10, tại TP Kazan (Nga), Tổng thống Nga
Vladimir Putin đã có buổi tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập
Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền
kinh tế mới nổi (BRICS) lần thứ 16, theo tờ
South China
Morning Post
đưa tin.
Tại cuộc gặp, ông Tập nói với ông Putin rằng quan hệ
đối tác chiến lược giữa Bắc Kinh và Moscow là động lực
cho sự ổn định, trong bối cảnh tình hình quốc tế đang hỗn
loạn, thế giới đang chứng kiến những thay đổi quan trọng
nhất trong một thế kỷ.
“Hiện nay, thế giới đang trải qua những thay đổi chưa
từng thấy trong hàng trăm năm, tình hình quốc tế đang đan
xen vào hỗn loạn. Tuy nhiên, tôi tin chắc rằng tình hữu nghị
giữa Trung Quốc và Nga sẽ tiếp tục qua nhiều thế hệ và trách
nhiệm của các nước lớn đối với người dân của họ sẽ không
thay đổi” - ông Tập nói với ông Putin trong cuộc gặp.
Ông Tập nêu quan điểm rằng hợp tác trong nhóm
BRICS là “nền tảng quan trọng nhất cho sự đoàn kết và
hợp tác giữa các nước thị trường mới nổi và các nước
đang phát triển trên thế giới hiện nay”.
Phần mình, ông Putin nói trong cuộc gặp với ông Tập:
“Sự hợp tác Nga - Trung trong các vấn đề thế giới là một
trong những yếu tố chính giúp ổn định tình hình thế giới.
Chúng tôi có ý định tăng cường hơn nữa sự phối hợp trên
tất cả nền tảng đa phương nhằm đảm bảo an ninh toàn cầu
và trật tự thế giới công bằng”.
THIÊN ÂN
Ông Putin tiếp ông Tập bên lề thượng đỉnh BRICS
Các nước Ả Rập hỗ trợMỹ xoa dịu Iran
Sự longại ngày càng tăng về việcMỹ không thểgiảmcăng
thẳngởTrungĐôngđang thúc đẩymột sốđồngminhẢRập
của Washington tăng cường tương tác với Iran, theo CNN.
Đầu thángnày,Thái tử Saudi ArabiaMohamedbin Salman
đã hội đàmvới Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tại thủ đô
Riyadh (Saudi Arabia). Đây là cuộc họp thứ ba giữa các quan
chức Iran và Saudi Arabia trong vòng một tháng.
Ngoại trưởng Iran cũng có cuộc gặp với Vua Abdullah II
của Jordan và thực hiện chuyến công du hiếm hoi đến Ai
Cập để gặp Tổng thống Abdel Fattah el-Sisi. Ông Araghchi
cũng đến Qatar, Oman, Bahrain và Kuwait để gặp lãnh đạo
các quốc gia này.
“Tất cả (các nước mà tôi đến thăm) đều đảm bảo rằng
khôngphậnvà lãnh thổcủahọ sẽkhôngđược sửdụngđể tấn
công Iran”- ôngAraghchi phát biểu sau các chuyến côngdu.
TheoCNN, chuyến thămcủa
Ngoại trưởng Blinken diễn ra
vào thời điểmquanhệ giữaMỹ
và Israel đang căng thẳng khi
Washington cảnh báo có thể
ngừng cung cấp vũ khí choTel
Aviv nếu tình hình nhân đạo ở
Dải Gaza khôngđược cải thiện.
Vụ rò rỉ thông tin tình báo
của Mỹ về các kế hoạch chiến
đấu của Israel có nguy cơ làm
quan hệ hai nước đi xuống.
Tiêu điểm
Washington - đồng
minh hàng đầu của
Israel - đang nỗ lực
hạ nhiệt căng thẳng
khu vực, đặc biệt
trong bối cảnh Mỹ
sắp bước vào cuộc
bầu cử tổng thống
cực kỳ quan trọng.
Ismail Haniyeh bị ám sát ở
Iran mà Tehran nghi do Israel
thực hiện, ông Biden đã lập
tức gọi điện thoại cho ông
Netanyahu với thái độ “cứng
rắn”, kêu gọi ông Netanyahu
chấm dứt mọi leo thang căng
thẳng trong khu vực, lập tức
chuyển hướng sang đàmphán
ngừng bắn ở Dải Gaza.
Mới đây, hôm 19-10, cựu
Tổng thốngMỹDonaldTrump
nói rằng ôngNetanyahu đã gọi
điện cho ông, cho biết nhà lãnh
đạo Israel sẽ không nghe lời
Tổng thống Biden liên quan
xungđột giữa Israel vớiHamas
và Hezbollah. “Bibi không
nghe lời ông Biden và Israel
đang ở vị thế vững chắc hơn
so với ba tháng trước” - ông
Trump nói, sử dụng biệt danh
của Thủ tướng Netanyahu.
Theo các chuyên gia, “vị thế
vững chắc” mà ông Trump đề
cập có thể là việc Israel gần
đây hạ sát loạt lãnh đạo các
nhómvũ trang ởTrung Đông.
Về đòn trả đũa dự kiến của
Israel nhằmvào Iran, tuần qua,
đài CNN dẫn các nguồn tin
rằng ông Netanyahu đã đảm
bảo với Mỹ rằng cuộc phản
công sẽ chỉ giới hạn ở các
mục tiêu quân sự chứ không
nhắm vào các cơ sở dầu mỏ
hay hạt nhân.
Trở lại tháng 4, khi đáp trả
đòn tấn công đầu tiên của Iran,
Thủ tướngNetanyahu đã nghe
theo lời khuyêncủaTổng thống
Biden rằngkhôngnên leo thang
bằng một cuộc phản công lớn
vì việc Israel đỡ được các tên
lửa Iran đã làmột chiến thắng.
Lần này không rõ Israel
sẽ tính toán thế nào vì bối
cảnh hiện tại không giống
sáu tháng trước. Vào tháng 4,
cuộc chiến của Israel ở Dải
Gaza bị đánh giá là “sa lầy”
khi giới lãnh đạo Hamas vẫn
hoạt động tích cực trong các
đường hầm. Nhưng sau các
vụ việc máy nhắn tin và máy
bộ đàm phát nổ ở Lebanon
cũng như việc hai lãnh đạo
cấp cao nhất của Hamas bị
ám sát, Israel đã lấy lại được
yếu tố bất ngờ và lợi thế quân
sự rõ ràng.•
TổngthốngNgaVladimirPutinvàChủtịchTrungQuốcTậpCậnBình
đidạotrongcuộcgặpbênlềHộinghịthượngđỉnhBRICS.Ảnh:GETTY
Quốc tế -
Thứ Năm 24-10-2024
