28
Xuân
Giáp Thìn 2024
Kiếm triệu đô
từ rừng
N
hững cánh rừng ngoài việc bảo tồn tài nguyên
và giúp người dân sinh kế nay còn có thể kiếm
thêm hàng triệu đô la từ quá trình quang hợp
của cây - thải khí ôxy, hấp thụ khí carbonic. Năm
2023 hơn 41 triệu USD đã được Ngân hàng Thế giới
chi trả cho các hộ trồng rừng ở sáu tỉnh Bắc Trung Bộ
nhờ vào việc mua tín chỉ carbon từ rừng.
Thương vụ lớn đầu tiên
Đây là thương vụ được Việt Nam ký kết với Ngân
hàng Thế giới vào tháng 10-2020, với điều kiện nước
ta sẽ giảm 10,3 triệu tấn khí thải carbon từ sáu tỉnh
nói trên đến năm 2025. Đổi lại chúng ta sẽ nhận được
tổng cộng 51,5 triệu USD, tức mỗi tín chỉ carbon
sẽ được mua với giá 5 USD (mỗi tín chỉ bằng 1 tấn
CO2).
Kể cho chúng tôi về câu chuyện người trồng rừng
nhận 41 triệu USD, TS Nguyễn Quốc Trung, Trung
tâmBảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu
(Trung ương Hội Nước sạch và Môi trường Việt
Nam), coi đây là những viên gạch đầu tiên của thị
trường tín chỉ carbon. Đây cũng là định hướng quan
trọng để Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng
0 vào năm 2050 (net zero).
Cũng theo TS Trung, cuối tháng 12-2023, Bộ
NN&PTNT cho biết đã chuyển giao xong 10,3 triệu
tấn CO2 cho Ngân hàng Thế giới. Điều này có nghĩa
là số tiền còn lại 10,3 triệu USD, tương đương 249 tỉ
đồng sắp được Ngân hàng Thế giới hoàn tất thanh
toán cho Việt Nam.
Cũng vì mục tiêu này mà không phải ngẫu nhiên
trong Luật Bảo vệ môi trường hiện nay quy định một
nội dung đại ý là ai gây hại cho môi trường thì phải
đền trả lại. Đây cũng chính là nguyên tắc hoạt động
của thị trường carbon.
TS Trung cho biết để đạt được mục tiêu net zero, Thủ
tướng Chính phủ đã giao chỉ tiêu giảm phát thải khí
nhà kính cho các lĩnh vực như năng lượng, GTVT,
nông nghiệp, quản lý chất thải… và giao chỉ tiêu hấp
thụ khí nhà kính cho lĩnh vực lâm nghiệp.
Vì thực tế lâm nghiệp có vai trò rất quan trọng trong
Thị trường carbon không chỉ hướng đến
việc bảo vệ môi trường mà còn mang lại
nguồn lợi to lớn cho Nhà nước, doanh
nghiệp và đông đảo người dân.
Tỉnh Quảng Nam là địa phương
đầu tiên được Thủ tướng Chính phủ
chấp thuận cho lập đề án thí điểm
kinh doanh tín chỉ carbon rừng.
Những cánh rừng trong Vườn quốc gia
Cúc Phương (Ninh Bình). Ảnh: VQGCP
CARBON
nhờ bán tín chỉ
việc đạt được mục tiêu hấp thụ carbon rừng, tạo sự
cân bằng với giảm phát thải.
Trồng rừng để có triệu đô
Theo ước tính của TS Lê Xuân Nghĩa (thành viên
Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc
gia, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh
doanh), chỉ tính riêng 4,26 triệu ha rừng ở Tây
Nguyên, Nam Trung Bộ, nếu được ký kết thỏa
thuận mua bán tín chỉ carbon giai đoạn 2022-2026
thì sẽ có thêm nguồn thu hơn 1.180 tỉ đồng (ước
tính khoảng 5,15 triệu tấn CO2 với giá tối thiểu
10 USD/tấn).
Tỉnh Quảng Nam là địa phương đầu tiên được
Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho lập đề án thí
điểm kinh doanh tín chỉ carbon rừng. Theo đó đến
năm 2026 sẽ tạo ra được 6,1 triệu tín chỉ carbon
rừng được xác minh và phát hành cho giai đoạn
2018-2025. Với giá bán hiện nay thì sẽ mang lại cho
người dân tỉnh Quảng Nam nguồn thu 110-130 tỉ
đồng/năm.
“Viện Nghiên cứu phát triển kinh doanh đang
quản lý hơn 500 ha rừng tự nhiên tại Hà Tĩnh, từ
bốn năm trước, khi cùng các chuyên gia Đức đo
đạc chỉ số carbon theo chuẩn quốc tế thì đã cho
kết quả 195 tấn carbon/ha. Con số này không chỉ
thể hiện được mục tiêu về không khí lành mạnh,
mà còn là lợi ích cho những ai cần chỉ tiêu carbon”
- TS Nghĩa dẫn chứng.
Tuy nhiên theo TS Nghĩa, các
nhà đầu tư nước ngoài khá
kén việc thu mua tín chỉ
từ rừng trồng, bởi ngoài
tuổi thọ của cây thì thảm
thực vật ở ít hơn rừng tự
nhiên, khiến việc hấp thụ
carbon của rừng trồng ít
hơn. Vì thế cần từng bước
cải tạo rừng trồng thành
rừng nguyên sinh để tạo
ra nguồn carbon phong
phú hơn.
