INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨNĂM
15-10-2015
HOÀNGDUY
B
áo
TheGuardian
(Anh)
nhận địnhMỹ đã bắt
đầu thay đổi chiến
lược ở Syria vào ngày 9-10
khi chấm dứt chương trình
huấn luyện quân nổi dậy
Syria.Từnay,LầuNămGóc
chuyểnsangcungcấpvũkhí
choquânnổi dậySyriađánh
Nhà nướcHồi giáo.
Theobáo
LePoint
(Pháp),
Washington tập trung cung
cấpvũkhí vàyểm trợkhông
quânchoLực lượngDânchủ
Syriamới thành lập.
Lựclượngnàygồmcácnhóm
ônhòangườiKurdvàngườiẢ
RậpởSyria,trongđódânquân
người Kurd giữ vai trò quan
trọng.Lực lượngnàygồm:
-Nhóm“CácĐơnvịbảovệ
nhândânngườiKurd” làcánh
vũ trang củađảngCôngnhân
nhânngườiKurd(PKK)ởSyria.
-Burkanal-Furat (Núi lửa
sôngEuphrates)gồmcác tay
súngẢRậpdòngSunni.
-Cácnhómđạidiệnchocác
bộ tộcẢRậpdòngSunni và
người Công giáoSyriaque.
-Nhóm“LiênminhẢRập
Syria” gồm nhiều nhómẢ
Rập dòngSunni.
Báo
NewYorkTimes
ngày
13-10nghivấnphảichăngMỹ
vàNgađang tiếnhành“chiến
tranhủynhiệm”ởSyria.Nga
giúpquânđội Syria cònMỹ
cungcấpvũkhíchoquânnổi
dậyôn hòaSyria.
BáoghinhậntừkhiNgamở
chiếndịchởSyria, lầnđầutiên
quânnổidậySyrianhậnđược
nhiềutênlửachốngtăngcủaMỹ.
Theo báo
TheWashington
Post
,quânnổidậySyriađãnhận
đượctênlửachốngtăngtừnăm
2013quachương trìnhdoMỹ
phối hợpvới SaudiArabiavà
một sốđồngminh thựchiện.
Báo
Kommersant
(Nga)đưa
ralậpluậnkhác.Báoviết:“Mỹ
hoạtđộngtạiIraqlànướcđãđề
nghịMỹgiúpđỡcònNga loở
Syria bởi Syria yêu cầuNga.
CácchiếndịchcủaNgavàMỹ
đềuphùhợpluậtphápquốctế”.
Trongkhiđó,mộtđộng thái
mới xuất hiện trênmặt trận
chốngkhủngbốởSyria.Trong
băng ghi âm phát trênmạng
hôm13-10,quânNhànướcHồi
giáođãđưa ra tuyên cáophát
động thánhchiếnchốngNga.
Tuyêncáohôhào“mọi tín
đồHồigiáocầntiếnhànhthánh
chiếnchốngNgavàMỹ”đồng
thời khẳng định “Nga phải
chịu thất bại ởSyria”.
Tuyêncáo lênánMỹ“suy
yếuvàbất lực”, phải lôi kéo
Úc, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran
giúpMỹởSyria. Tuyên cáo
chửi bới các nhóm nổi dậy
chốngchínhphủSyria làbán
mình làm taysaivàđedọasẽ
truy lùng và tiêu diệt.
Trongbăngghiâm,Nhànước
Hồi giáo cũngxácnhậnphó
tướngFadelAhmadAbdullah
al-Hiyaliđãchếtnhưngkhông
nêu rõ chết thế nào.
Hồi tháng 8, Mỹ đã từng
thôngbáoHayaliđãbịtiêudiệt
khimáybayMỹoanhkíchxe
chởtênnàyởgầnMosul(Iraq).
NhàTrắngkhẳngđịnhHayali
phụtráchđiềuphốivậnchuyển
vũkhí, chấtnổ,xecộvànhân
lực giữa Iraq và Syria đồng
thời phụ tráchmặt trận Iraq
củaNhànướcHồi giáo.
Hôm trước đó, tổ chức
khủng bốMặt trậnAl Nusra
(chinhánhAlQaedaởSyria)
cũng lên tiếngđedọaNga.
Trong băng ghi âm phát
trênmạng,AbuMohammed
al-Jolani, tên cầm đầuMặt
trậnAlNusra, đã hôhàogia
tăng tấn côngNga.
Hắnkêugọicácchiếnbinh
Hồi giáo vùng Caucasus áp
dụng luật “mắtđềnmắt, răng
đền răng” đối với Nga. Hắn
đề nghị các nhóm nổi dậy ở
Syria có hằn thù với nhau
nên dẹp bỏ oán thù cho đến
khicuộcchiếnchốngphương
TâyvàNga chiến thắng.
▲
NhànướcHồigiáo
đedọaNga
MỹthayđổichiếnlượcởSyria,chuyểnsangcungcấpvũkhíởSyria.
1.633
người chết trong vụgiẫmđạpở thánhđịaMecca ngày
24-9. Đây là số liệu tổnghợp từbáo cáo của31nước. Từ
ngày 26-9đếnnay Saudi Arabia không cậpnhật số liệu
đãcôngbố (số liệucũ là769người chết).
TNL
MỹvàÚcrấtquantâmđến
TrungQuốcxâyđảonhântạo
Quân đội Mỹ có thể dùng đường biển và đường
không đến bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép
và biểnĐôngkhôngphải ngoại lệ.
Ngày13-10(giờđịaphương),Bộ trưởngQuốcphòng
MỹAshton Carter đã khẳng định như trên tại cuộc
họp báo sau hội nghị thường niên về ngoại giao và
quân sựMỹ-Úckéodài tronghai ngày tạiTPBoston.
Thamdựhội nghị cóNgoại trưởngMỹ JohnKerryvà
Bộ trưởngQuốcphòngAshtonCarter cùngvớiNgoại
trưởngÚc JulieBishopvàBộ trưởngQuốcphòngÚc
Marise Payne
(ảnh).
Reuters nhận định tuyên bố của Bộ trưởng Quốc
phòngAshtonCarter rõ ràngnhằmgửi đếnBắcKinh.
Hãng tinABCNews (Úc) chobiết tronghội nghị, hai
bên đặc biệt quan tâm đến tình hìnhTrungQuốc xây
đảo nhân tạo trong khu vực tranh chấp ở biểnĐông.
Hai bênđã thảo luậnvề duy trì hòa bìnhvà ổnđịnhở
các vùng biểnxungquanhTrungQuốc.
Bộ trưởngQuốc phòngAshtonCarter chobiếtmột
số nước đã báo động về sự hiện diện quân sự ngày
càng gia tăng củaTrungQuốc và đã yêu cầuMỹ gia
tăng hợp tác quân sựhơnnữa.
Ngoại trưởngÚc JulieBishop tin rằngBắcKinh sẽ
làm như lời Chủ tịch Tập Cận Bình phát biểu trong
chuyến thămMỹrằngTrungQuốckhôngcóýđịnhquân
sự hóa các đảo ở biểnĐông. Bộ trưởngQuốc phòng
ÚcMarisePayne tán thànhcácsángkiếncủaMỹ, nhất
là tăng số quânMỹ luân phiên đến cảngDarwin lên
2.500quân thayvì 1.150quân nhưhiện nay.
Hai bên đã ký kết tuyên bố chung về hợp tác quốc
phòng gồm tăng cường phối hợp hoạt động của quân
đội, hợp tác tình báo, xây dựng quan hệ hợp tác với
các đối tác khu vực. Hai bên đã bày tỏ quan ngại về
hoạt độngbồi đắpxâyđảocủaTrungQuốc.Tuyênbố
chungkhẳngđịnhhaibênquyết tâmduy trì tựdohàng
hải và tựdobayqua trênbiển.
Trong khi đó, báo
Honolulu Star-Advertiser
ngày
13-10 đưa tin Đô đốc John Richardson, chỉ huy các
chiến dịch hải quân, tuyên bố nếu luật pháp quốc tế
đã chophép tựdohànghải cạnh cácđảonhânđạodo
Trung Quốc bồi đắp thì không có gì ngạc nhiên khi
Mỹ thực hiệnquyềnnày.
D.THẢO
Đêm13-10, chínhphủ Israelđã thôngquanhiềubiệnpháp
mới nhằm ngăn chặn những người Palestinemà Israel gọi
làkhủngbố, trongđócóbiệnphápchophépcảnhsátphong
tỏahoặcápđặt lệnhgiới nghiêm tại cáckhuphố.Đángchú
ý làchophépphánhàcủa“quânkhủngbố”, khôngchoxây
lại nhà cửa và tịch thu tài sản.
Tổ chứcGiải phóngPalestine (PLO) thông báo sẽ đệ đơn
lênTòaánhìnhsựquốc tếkiệnđíchdanhThủ tướngBenjamin
Netanyahu,Bộ trưởngQuốcphòngMoshéYaalonvàquânđội
IsraelvềsửdụngbạolựctráiphápluậtđốivớingườidânPalestine.
Từ đầu tháng 10, xung đột giữa người Palestine với các
binh sĩ và cảnh sát Israel hay người Do Thái định cư đã
bùngnổởbờTây và khuĐông Jerusalem.Các vụ tấn công
bằngdaogia tăng.Đếnngày9-10,bạo lực lanđếndảiGaza.
Hai ngày sau, lần đầu tiên người Palestine đánh bom tự
sát ởbờTây.Ngày13-10xảy ravụ tấncôngbằng súngđầu
tiênở khuĐông Jerusalem.
Tínhđếnngày13-10đãcó27ngườiPalestine thiệtmạngvà
hơn1.400ngườiPalestinebịthương.VềphíaIsraelcó10người
chết.Thủ lĩnhphong tràoHamasởdảiGazađãkêugọimởmàn
cuộcchiếnđácuội lần thứbacủangườiPalestine (Intifada).
ChuyêngiaDannyRubinstein,người Israelnhậnđịnhcác
nhàchính trị vàgiới truyền thôngđềuxácđịnh Intifada lần
thứbađãbùngnổở khuĐông Jerusalem vàbờTây và lần
này gọi là“Intifada của dânđịnh cư”.
Intifada lần thứnhất (năm1987-1990)đượcgọi là“Intifada
sạch” (ít bạo lực) donỗ lực củaPLO từTunis (Tunisia).Chủ
yếucácviênchứcPalestine làmviệcchoIsraelbỏviệc, tổngbãi
côngxảyra, trườnghọcđóngcửa.TrongcuộcchiếnIntifadalần
thứhai (năm2000-2005),bạo lựcbùngnổvớicácvụ tấncông
tựsátnhắmvàoxebuýt,quáncàphê,nơiđôngngườiở Israel.
Bối cảnh của Intifada lần thứ ba khác với trước đây. Số
dânđịnh cưDoThái ởbờTây và khuĐông Jerusalemnay
đã gia tăng. Diện tích Palestine kiểm soát ngày càng thu
hẹp lại. Về chính trị, cánh hữu trong chính trường Israel
ngày càng gia tăng các sáng kiếnmang tính chất dân tộc
chủ nghĩa. Số bộ trưởng, đại biểu Quốc hội và viên chức
Israel sống trong các khu định cưDo Thái ở bờ Tây ngày
càng đông và đương nhiên họ ưu ái dân định cưDo Thái
hơn. Về phía Palestine, hố sâu ngăn cách giữa Hội đồng
tự trị Palestine ở bờTây và phong tràoHamas ở dải Gaza
ngày càngmở rộng.
Mọi yếu tốđểkhởi phát cuộcchiến Intifada lần thứbađã
hội đủ. Từnămngoái, ngàynào cũng xảy ra sự cố va chạm
giữa dân định cưDo Thái và người Palestine (đánh nhau,
pháhủy tài sản, némđá, đốt nhà, nổ súng, giết người).Hai
bên Israel vàPalestineđổ lỗi chonhau.Vàcứ thếcuộcchiến
Intifada ngày càng lan rộng.
TNL
Reuters đưa tinquânđội Syria cùng các binh sĩ Iran
và các tay súngphong tràoHezbollah (Lebanon) đang
chuẩnbịphốihợpmởcuộcphảncông lớn trênbộở tỉnh
Aleppo (Syria)vớikhôngquânNgayểmtrợ.Theobáochí
phươngTây,hàngngànbinhsĩ IranđãcómặttạiSyriađể
giúpđỡquânđội Syria.
Quoc te
3
triệueurođãđượckhủngbốMặt
trậnAl Nusra treogiá cái chết
củaTổngthốngBasharal-Assad.
Mạng sốngHassanNasrallah,
người đứngđầuHezbollahở
Lebanon,cũngđượcchúngtreo
giá2 triệueuro.
Chúngtôiđãnóivớihọ:Cho
chúngtôimụctiêumàcácông
đánhgiá100% làquânkhủng
bố. Không có câu trả lời nào
hết.Chúng tôi lạihỏi:Vậyphải
némbomởđâu?Cũngkhông
ai trả lời.
(Tổng thốngNga
Putin
chỉ tríchMỹ
thiếuhợp tácchốngkhủngbốởSyria)
Tiêuđiểm
Máybay trực thăngNga tại sânbayởSyria.Ảnh:SPUTNIK
Cuộcchiếnđácuộilầnthứbađãbùngnổ
Phântích&
Bình luận
