9
THỨNĂM
15-10-2015
Cuocsong
Thếnào làchuyểnbiếntìnhhình?
Khái niệm “chuyểnbiến của tìnhhình”phải được xác định là yếu tố
kháchquanđốivớivụánchứkhôngphảidocơquantốtụnghoặcngười
phạm tội đặt ra.
“Chuyểnbiếncủatìnhhìnhmàhànhviphạmtộikhôngcònnguyhiểm
choxãhội nữa”đượchiểu làdochính sáchxử lývềpháp luậthình sựcó
thayđổi theohướnghànhvi sai tráiđãbị khởi tố,điều tra, truy tốkhông
cònđủyếu tốcấu thành tộiphạmhoặckhôngcònquyđịnh là tộiphạm.
Ví dụ trướcđâyhànhvi trộm cắpmà trị giá tài sản từ500.000đồng trở
lên thì đã có thể truy cứu tráchnhiệmhình sựnhưngvới quyđịnhmới
củapháp luậthìnhsựhiệnnay, trịgiátàisảnbịchiếmđoạtphải từ2triệu
đồng trở lên thìmới bị truycứu tráchnhiệmhình sự.
Nếu không có yếu tốnày thì không thể đình chỉ vụ án trộm cắp vì
chuyểnbiếncủa tìnhhình, hànhvi khôngcònnguyhiểm…
Thẩmphán
VŨPHI LONG,
PhóChánhTòaHìnhsựTANDTP.HCM
PHƯƠNGLOAN
N
gười bị oan trongvụnày là
anhTrầnHoàngMinhở ấp
BìnhPhước,xãBìnhKhánh,
Cần Giờ, TP.HCM. Anh Minh bị
khởi tố, bắt giam và quy buộc tội
trộm cắp. Sau đó,Minh được đình
chỉ điều tranhưng thayvì xácđịnh
anh vô tội, cơ quan tố tụng huyện
Cần Giờ lại viện dẫn “do chuyển
biến tình hình” để đình chỉ nhằm
né bồi thường oan.
Đimuaphụ tùngvác
theo câycạy lốp
Ngày29-9-2013,nhàôngNguyễn
VănHoàng (ấpBìnhThuận,xãBình
Khánh,CầnGiờ)bịmất trộm laptop
(trị giá 6,8 triệu đồng). Cơ quan
CSĐTCônganhuyệnCầnGiờ tiến
hànhđiều tra theođơn trìnhbáo.Cơ
quan công annghi vấn anhMinh là
nghi phạm.
Ngày2-10-2013, anhMinhbị bắt
tạmgiamkhi đang lúi húi sửaxe tại
xưởngsửachữaô tôdoanh làmchủ.
Tạicơquanđiều tra(CQĐT), lờikhai
của anhMinh liên tục thayđổi, nay
nhận, mai không, rồi lại nhận. Sau
khi thực nghiệm hiện trường xong,
Minh liên tụckêuoan(lúcnàykhông
có luật sư thamgia).Hơnhai tháng
sau,Minh được cho tại ngoại.
Cáo trạng ngày 9-12-2013 của
VKSNDhuyệnCầnGiờ (TP.HCM)
truy tố anhMinh tội trộm cắp tài
sản (nhưng không tìm thấy chiếc
laptop tang vật). Theo VKS, sáng
29-9-2013, khách đến tiệm sửa xe
ô tôcủaMinhđể sửabộphậngiảm
xóc (thay lá nhípvà các cục cao su
giảm xóc). Khoảng 9 giờ 30, sau
khi tháo xong nhíp xe, Minh nói
với khách là hết cao su giảm xóc,
phải đi mua.
Minh chở người em họ (tênĐạt,
sinhnăm1998)đi cùng.Trênđường
đi, Minh đã tranh thủ ghé vào nhà
ông Hoàng (cách chỗ sửa xe của
Minhchừnghai câysố) trộm laptop.
Minh kêuĐạt cảnh giới, cònmình
vòng ra phía sau nhà, leo qua hàng
rào, dùng thanh kim loại (dụng cụ
nạy lốpô tô)đểcạycửasổvàkhung
sắt.Lẻnđượcvàonhà,Minh lấymột
laptophiệuToshiba cùngbộ sạc bỏ
vàoba lô rồi về.
Hànhvi trộmkhông còn
nguyhiểm choxãhội (!?)
TAND huyện Cần Giờ từng đưa
vụán raxétxửvàongày18-3-2014.
Tại tòa,Minhgiữ lờikêuoanvàđưa
ra các chứng cứ ngoại phạm. Nhân
chứngxácnhận thời giangặpMinh
tại xưởng sửaxe trùngvới thời gian
màMinh bị cáo buộc trộm.
Tòa hỏi emĐạt (có người giám
hộ) về thời gian xảy ra vụ án. Đạt
khẳngđịnhbữađóđimua linhkiện,
cònMinh thì sửaxechokhách.“Vậy
saoconkhai làanhMinhchởconđi
trộm?” - tòa hỏi. “Con bị mấy chú
đánh đau quá, rồi mấy chú hướng
dẫn con khai” -Đạt trả lời.
MẹcủaemĐạt cũng trìnhbày tại
tòa rằng bà không hề hay biết con
bị công angọi đến làmviệc, không
đượcchứngkiến lấy lời khai.Đồng
thời bàcũngnộpcho tòahồ sơgiấy
tờ thểhiệnĐạt bị nhữngvết thương
ở đầu và lưng.
Tòa quyết định trả hồ sơ để điều
tra bổ sung. Đến ngày 30-12-2014
thì VKSND huyện đình chỉ vụ án
vì “xét thấy trong quá trình truy tố,
hành vi phạm tội củaMinh không
cònnguyhiểmchoxãhộinữa” (theo
khoản 1Điều 25BLHS).
Ngày 14-4-2015Minh khiếu nại
thìđượcVKSNDhuyệnCầnGiờ trả
lời làđãhết thờihiệu.Từđóđếnnay,
MinhnhiềulầnkhiếunạiđếnVKSND
Vôtộirõràngvẫnné
bồithườngoan
Khởitố,truytốnhưngkhôngbuộctộiđược,cơquantốtụngbènđìnhchỉvớilýdo“chuyểnbiếntìnhhình”đểnébồithườngoan.
AnhTrầnHoàngMinhđang trìnhbàyvớiPV.Ảnh:PHƯƠNGLOAN
(PL)-Ngày14-10, TANDhuyệnHươngKhê (HàTĩnh) đã
xử sơ thẩm, tuyên phạt LêĐứcBình (trú xómBìnhThái, xã
HươngBình, huyệnHươngKhê) 24 tháng tù treo về tội gây
rối trật tự công cộng.
Theohồ sơ, từgiữa tháng7đến tháng12-2014, Bình cùng
một số người phản đối sáp nhập Trường THCS xã Hương
Bình vào Trường THCS xã Hòa Hải và Trường THCS xã
PhúcĐồng (huyệnHươngKhê).Để thựchiệnhànhvi, nhóm
BìnhxúigiụcnhiềungườidânởxãHươngBìnhgây rối trật tự
công cộng tại khuvựcTrườngTHCSxãHươngBình (cũ) và
UBNDxãHươngBìnhvới hình thức tụ tậpđôngngười chửi
bới, hò hét. Đồng thời, nhóm đe dọa không cho phụ huynh
đưa con đến trường.
Ngoài ra,Bìnhcòn thamgia tổchức, lôi kéo, chỉ đạođưa thi
thểanhDươngQuốcHướng (bị tainạnxemáydẫnđến tửvong
trên đườngmònHồChíMinh thuộc địa phận xã PhúcĐồng,
huyệnHươngKhê)vềUBNDxãHươngBìnhvàTrườngTHCS
HươngBình (cũ) cũngđểgây rối, phảnđối sápnhập trường.
Hậu quả, từ đầu năm học 2014-2015, hơn 500 học sinh (ở
các cấp họcmầm non, tiểu học vàTHCS) ở xãHươngBình
bị buộc ởnhà hơnba tháng.
Sau khi công an vào cuộc điều tra, bắt những người đứng
đầu vụ gây rối thì Bình bỏ trốn khỏi địa phương. Ngày 8-1,
Công an huyệnHươngKhê ra quyết định truy nã toàn quốc
đối với Bìnhvề tội gây rối trật tự công cộng.Đếnngày17-6,
Công an tỉnhĐắkLắk phát hiện, bắt giữBình.
Liên quan đến vụ án gây rối trật tự công cộng, cản trở các
emhọc sinhđến trường trên, ngày23-4,TANDhuyệnHương
Khê đã xử phạt tám bị cáo khác từ 24 tháng tù treo đến 30
tháng tù.
Đ.LAM
Tối caovàVKSNDTP.HCM.
Chứng cứngoại phạm
rõ ràng
Hồsơvụán thểhiện:Các lờikhai
khôngnhận tội củaMinh thốngnhất
đến từng chi tiết ngoại phạm. Theo
đó: Từ 8 giờ sáng, Minh đã tất bật
sửa các loại xe cho khách đã gửi
trước đó hoặcmới mang đến. Quá
trìnhsửa,MinhkêuĐạtquaNhàBè
mua 12 cục cao su nhíp và sáu cục
cao su giảmxóc để thay.
Lúc đó, tại tiệm có nhiều người
gồmvợ chồngMinh, anhVõMinh
Tấnvàmột tài xếxebuýtmangxe
đến sửa. Trong khi chờ phụ tùng
về thì Minh ở nhà sửa xe cho anh
Tấn. Saukhi xong thì anhTấn cho
một người khách đang chờ sửa xe
trong tiệm quá giang đi ăn cơm
(vì xe anh này chưa sửa xong).
Sau đó có một người là thanh tra
xây dựng xã đến chơi, uống nước.
Người khách sửa xe ăn cơm xong
quay về. Rồi Đạt mang linh kiện
về. Minh gắn nhíp xe vào, cóĐạt
phụ. Từ đó đến tối Minh còn sửa
thêmnhiềuxe.Cuối ngày thì ởnhà,
không có đi đâu.
Nhân chứngVõMinhTấnvà em
Đạt đều khai sự ngoại phạm của
MinhgiốngnhưnhữnggìMinhkhai.
Trong khi đó, các lời
khai nhận tội lại liên
tục có sự khác biệt. Về
mục đích phạm tội, lúc
thì Minh khai lấy trộm
về bán để tiêu xài, lúc
thì lấy trộm về để chơi
game. Về nguyên nhân
phạm tội, lúc thì Minh
khai khi uống cà phê
gần đó có quan sát thấy
phía sau có thể đột nhập được nên
chở theo Đạt để trộm, lúc thì khai
tình cờđi ngang thấyđóng cửa nên
nảy sinh ý định…
Vật dụng dùng để nạy cửa đột
nhập thu giữ tại tiệm sửa xe của
Minh là dụng cụ dùng để nạy lốp
ô tô. Thực nghiệm hiện trường cho
thấykhông thểdùng cái nàyđểnạy
cửanhàôngHoàngđược.Ngoài ra,
thực nghiệm hiện trường cũng cho
thấyMinhkhông thể chui qua cánh
cửa sổ. Mất khoảng một tiếng mà
Minhvẫnchưadiễnhết cáchànhvi.
Chuyểnbiến làchuyển
biếncái gì?
Trongđơnkêuoan,Minhyêucầu
cơquan chức năngđiều tra các dấu
hiệudùngnhụchìnhxảyra tạiCSĐT
vàhànhvi thiếu tráchnhiệmđốivới
hai người đứngđầuCQĐTvàVKS
huyện này.Minh nêu: “Tôi bị đánh
nên buộc phải nhận tội…”.
Có lẽ không quá
khó để nhận raMinh
bị oan trong vụ này.
Nhưng vì sao Minh
không được đình chỉ
với lýdokhôngphạm
tộimàlạiviệndẫnđiều
luậtlà“dochuyểnbiến
của tìnhhình”?Trong
vụnày, chẳngcó tình
hìnhnàochuyểnbiến
cả,ngoại trừ tìnhhìnhkhông thểnào
kết tội đượcMinh, vì sự thậtMinh
không cóhành vi trộm cắp.
Ngày14-10,
PhápLuật TP.HCM
đã liênhệVKSNDTP.HCMđể làm
rõ có phải việc đình chỉ như vậy là
để né bồi thường oan hay không.
ÔngTrầnKiếnXương -ChánhVăn
phòngVKSNDTP.HCM,ngườiphát
ngôn của việnnày - chobiết sẽ yêu
cầuVKSNDhuyệnCầnGiờbáocáo,
sẽcócâu trả lời trong thời gian sớm
nhất, đảmbảoviệcxử lý, giải quyết
kháchquan, đúng pháp luật.
▲
Cảnhọcsinhđếntrườngđểphảnđốisápnhậptrường, lãnh24thángtù
Trongvụnày,chẳngcó
tìnhhìnhnàochuyển
biếncả,ngoạitrừtình
hìnhkhôngthểnàokết
tộiđượcMinh,vìsựthật
Minhkhôngcóhànhvi
trộmcắp.
LúcấyMinhđangsửaxe
chotôi
Tôinhớhômđótrời
mưalớn.Khoảng8giờ,
tôiđến lấyxegửi sửa
từ trước. Khi đó, anh
Minhđangsửaxecho
mộtngườikháchkhác.
Dogấpnêntôinhờanh
Minh ưu tiên làm xe
tôi trước.Gầnhai tiếng,anhMinhmiệt
mài sửaxecho tôi.Đếngần10giờ thì
xong, tôi lấy xe về thì anhMinhquay
lại sửa chiếc xe kia. Trời vẫn cònmưa
lớn.Tòamời tôi cũngkhai vậy.
Nhânchứng
VÕMINHTẤN
, khách sửaxe
tại thời điểmMinhbị cáobuộc trộm laptop
Tiêuđiểm
