3
THỨBẢY
2-1-2016
Thoi su
CHÂNLUẬN
thựchiện
N
ăm2015có lẽ l năm
sôiđộngvớigiới luật
sư trongsứmệnhbảo
vệ quyền conngười, bảovệ
công lý,bảovệphápchế.Trao
đổi với
PhápLuậtTP.HCM
,
Phó Chủ tịch Thường trực
Liênđo n
Luật sư
(LĐLS)
ViệtNam
ĐỗNgọc
Th ị n h
(ảnh)
nói:
“Các bộ
luật vừa được Quốc hội
thôngqua,đặcbiệt l BLHS,
BLTTHS, BLTTDS… l
bước tiến bộ trong việc tạo
môi trường h nh nghề cho
LS cũng như các hoạt động
tố tụngđượcminhbạchhơn.
Chỉ riêngviệcBLTTHSquy
địnhnhững tộidanhcókhung
hình phạt từ 20 năm trở lên
phải có LS tham gia từ đầu
đã l một bước tiếnđángkể.
Điều n y l nhiệm vụ nặng
nề, l thách thứckhôngnhỏ
đối với giới LS cả nước.
Nhưng đồng thời việc bảo
vệ công lý, bảovệquyềnv
lợi íchhợppháp của bị can,
bị cáo… sẽ được thực hiện
tốt hơn”.
Ngăn chặn,
giảm thiểuoan, sai
.
Phóng viên
:
Thưa ông,
việc tạo điều kiện cho LS
thamgiangay từđầu vụán
sẽ góp phần rất lớn để hạn
chế nhiều vụ oan án như
thời gian qua?
+ Ông
Đỗ Ngọc Thịnh
:
Nhữngvụánoan, saiđã từng
xảy ra, haynhữngvụcódấu
hiệu oan khác như vụ năm
côngdânởTuyênQuangbị
bắt vì lá đơn nặc danh đều
có đặc điểm chung l các
LS không được tham gia
từ đầu vụ án. Điều n y dẫn
đến việc các bị can, bị cáo
không biết được quyền v
lợi ích hợp pháp củamình,
cũng như không được bảo
vệ ngay từ đầu.
Hai vụ án oan kinh điển
trong lịchsử tố tụngViệtNam
l vụ Nguyễn Thanh Chấn
v HuỳnhVănNéncho thấy
vai trò không thể thiếu của
LS trong việc ngăn chặn v
giảm thiểu án oan, sai. Đối
với những vụ án n y, cũng
như cácvụ ánhình sựkhác,
nếu cóLS thamgia ngay từ
đầu, những chứng cứkhách
quan, bản chất của vụ án sẽ
được l m rõ, đảm bảo yếu
tố khách quan, đúng người,
đúng tội.Việcbảovệquyền
v lợi íchhợpphápcủacông
dâncũngvì thếm đượcđảm
bảo tốt hơn. Điều n y cũng
tạo lập được niềm tin cho
người dân v o quá trình tố
tụngcủacảhệ thống tưpháp.
.LĐLSViệtNam từngkiến
nghị rằngđối với những vụ
ánmà bị can có thể bị truy
tố những tội danh từ có
khung hình phạt từ 15 năm
trở lênđềuphải cóLS tham
gia từ đầu?
+ Trong quá trình góp ý
chodự thảoBLTTHS,LĐLS
ViệtNamđãkiếnnghị:Đối
với các tội danh có khung
hìnhphạt từ15năm trở lên
phải có LS ngay từ đầu để
đảm bảo quyền v lợi ích
hợp pháp cho công dân.
Điều n y theo chúng tôi
sẽ giúp LS tham gia rộng
rãi hơn v o quá trình nâng
cao chất lượng của nền tư
pháp, theo hướng dân chủ
hơn,minhbạchhơn, bảovệ
quyền con người tốt hơn.
Kiến nghị n y cũng được
tiếp thumột phần.
Tuy nhiên, chúng tôi cho
rằng mục tiêu lâu d i cần
phải đạt được l tất cảvụán
hình sựđềuphải cóLSngay
từ đầu. Điều n y nếu được
thựchiện sẽgiảmđượcoan,
sai cũng như đảm bảo quy
trình tố tụng được tuân thủ
nghiêmminh,đúngpháp luật.
Bảovệ công lývà
phápchế
. BLTTHS đã không quy
định về giấy chứng nhận
người bào chữamà chuyển
thành giấy đăng ký người
bào chữa. Sự thay đổi này
theo ông sẽmở cửa tới đâu
choviệchànhnghềcủaLS?
+Tôicho rằngviệcchuyển
từ giấy chứng nhận người
b o chữa sanggiấyđăngký
l một bước tiến lớn trong
việc đảm bảo quyền h nh
nghề củaLS cũngnhư thực
thi pháp luật về tố tụng.Tuy
nhiên, cũng cónhiều engại
rằnggiấyđăngkýngườib o
chữa cũng có thể trở th nh
một cái cớ để các cơ quan
tố tụng cản trở quyền h nh
nghề của LS như chúng ta
đã từng thấy. Về bản chất,
việcLS tham gia các vụ án
hình sựkhông chỉ xuất phát
PHÓCHỦTỊCHLIÊNĐOÀNLUẬTSƯVIỆTNAM
ĐỖNGỌCTHỊNH
:
“Bảovệquyềnconngười,
cônglýlàsứmệnh”
Mụctiêulâudàicầnphảiđạtđượclàtấtcảvụánhìnhsựđềuphảicóluậtsưngaytừđầuđểgiảmoansaivà
đảmbảoquytrìnhtốtụngđượctuânthủđúngphápluật.
Luậtsưcùngđấtnước
vàdoanhnghiệp
hộinhập
Trongnămqua,ViệtNamđã
kýkếtnhiềuhiệpđịnhthương
mại tựdo (FTA)thếhệmới,đặc
biệt làkếtthúcđàmphánHiệp
địnhđối táckinhtếxuyênThái
BìnhDươngTPP.
Những FTAnày cómức độ
camkết rấtcao.Chúngtôicho
rằng với những FTAnày, nhu
cầupháp lýcủadoanhnghiệp
vàxãhội, kểcảcủaChínhphủ
cũng sẽ tăng rấtnhanh.
Vì thế để đápứngnhu cầu
pháp lýkhiđấtnướchộinhập,
LĐLSViệt Nam, theo chỉ đạo
củaThủ tướngChínhphủ, đã
thành lậpCLB LS thươngmại
quốc tế. CLB sẽchú trọngđào
tạo,bồidưỡngkiếnthứcpháp
lý về tranh chấp thươngmại
quốc tế và cung cấp các dịch
vụpháp lý trong thờibuổihội
nhập,đồngthờiđónggópvào
nhữngnhiệmvụchínhtrị-pháp
lýkháccủađấtnước.
LS
ĐỖNGỌCTHỊNH
,
PhóChủ tịchLĐLSViệtNam
Tiêuđiểm
từquyềnh nhnghềcủaLS,
m trên hết nó xuất phát từ
quyền v lợi ích hợp pháp
của côngdân, củabị can, bị
cáo trong các vụ án.
Tôi kỳ vọng các thủ tục
nhưgiấyđăngkýngười b o
chữa trong tương lai sẽđược
bãi bỏ. Khi đó, LS v các
cơ quan tố tụng chỉ cómột
nhiệm vụ l tuân thủ pháp
luật về tố tụng.V mụcđích
caonhấtcầnhướng tới l bảo
vệquyền conngười, bảovệ
công lý, bảo vệ pháp chế.
.Mộtvấnđềgâykhánhiều
tranh cãi là chỗ ngồi của
LS so với vị trí của cơquan
công tố. LĐLSViệt Nam và
giới LS cũng liên tục kiến
nghị về điều này. Điều này
mang lại những giá trị gì
cho vị thế của LS khi tham
gia tranh tụng tại tòa?
+Hiến pháp đã đảm bảo
nguyên tắc tranh tụng.Quan
điểm n y cũng đã được cụ
thể hóa trong các bộ luật
khác. Để đảm bảo nguyên
tắc tranh tụng thìLSv kiểm
sátviêngiữquyềncông tố tại
tòa nên ngồi bình đẳng với
nhauđểđảmbảo sựphùhợp
giữa nội dung v hình thức
của nguyên tắc tranh tụng.
Vừaqua, tạimột hội nghị
về mô hình phiên xét xử
do TANDTối cao tổ chức,
vấn đề n y cũng được đem
ra b n luận khá nhiều. Còn
thực tế,TANDTPĐ Nẵng
đã thực hiện việc sắp xếp
chỗngồi củaLSv kiểm sát
viênngangnhau trongphiên
tòa.Tôi cho rằngnhữngmô
hình thểhiện sự tiếnbộ của
tư pháp nói trên cần phải
đượcnhân rộngv phát huy.
. Xin cám ơn ông.
▲
Luậtsưđang tranh tụng tạimộtphiên tòa.Ảnh:HTD
.
Phóngviên
:
Thưaông, vấnđềđầu tiên trong
bảovệcông lýcó lẽđóchính làviệcbảovệquyền
hànhnghềcủaLS.Năm2015điềunàyđãđược
thựchiện thếnào?
+Ông
ĐỗNgọcThịnh
:Việcbảovệquyền
hànhnghềcủaLSkhi họbị cản trở làmột trong
nhữngnhiệmvụchínhcủaLĐLSViệtNam.Mỗi
khi LSbị ngăncảnhànhnghề thì họđềuyêucầu
LĐLSViệtNamphải lên tiếngbảovệquyềnhành
nghềcủamìnhvàLĐLSViệtNamđềunêuquan
điểm rõ ràngđối với cáccơquan tố tụng. Chẳng
hạnnhưviệcxử lývụhai LSbị đánhởChương
Mỹ,HàNội, cơquanđiều traCônganTPHàNội
đã raquyếtđịnhkhởi tốvụán, khởi tốbị can.
Tuynhiên, việcbảovệnàycòn thểhiệnởcả
khíacạnh: Khi cóLSvi phạmpháp luật thì LĐLS
ViệtNamcũng thểhiện tinh thần thẳng thắn,
cầu thị trongviệckiênquyết xử lýkỷ luậtnhững
LSđó tùy theomứcđộvi phạmcủahọ.
. Bản thânôngcóbị cản trởquyềnhànhnghề
không?
+
Cáchđâygầnmộtnăm, tôi đãbị ngăncản
quyềnhànhnghề trongvụán tạiHàNội.Tôi
khôngđượccấpgiấychứngnhậnngười bào
chữanênkhông thể saochụphồ sơđểnghiên
cứu, bảovệchobị cáo.Tôi cũngkhôngđượcgiải
thích rõ ràngvề lýdo từchối cấpgiấychứng
nhậnngười bàochữa.NhiềuLSkháccũngbị
ngăncản trongquá trìnhbảovệquyềnvà lợi
íchhợpphápchokháchhàng, đúnghơn làcho
côngdân.
.Chođếnnay tình trạngLSbịngăncảnquyền
hànhnghềcógiảmđi không, thưaông?
+Đánhgiáđiềunày thì cầnphải cónhiềudữ
kiện toàndiện.Theo tôi, hiệnvẫncònmộtbộ
phậncánbộ trongcáccơquan tố tụngchưa
nhận thức rõnhữngquyđịnh liênquanđến
quyềnhànhnghềcủaLS. Tình trạngnàynếu
khôngđượccải thiện trong thời gian tới thì có lẽ
quyềnhànhnghềcủaLSvẫnbị cản trở.
Tuynhiên, xét vềbìnhdiệnchung, chúng tôi
nhận thấyý thứccủađội ngũLS trongviệcphối
hợpvới cáccơquan tố tụngđểbảovệcông lý,
bảovệquyềnvà lợi íchhợpphápcủacôngdân,
bảovệphápchếđãđượcnâng lên rõ rệt.
Chúng tôi cho rằngcảhai bên, LSvàcáccơ
quan tố tụngđềuphải ý thứcvềviệcphải tôn
trọngpháp luật tố tụngvà tạo ramôi trường
hànhnghề tốthơnchoLSnhằmbảovệquyền
conngười nhưđãđượcquyđịnh trongHiến
pháp2013.
Bảovệquyềnhànhnghềcủa luậtsư
