16
THỨBA
19-4-2016
Quốc tế
•Chile:
Hai người
chết, támngườimất
tíchvà 4,5 triệudân thủ
đôSantiago thiếunước
sạch. Nguyênnhân do
mưa lũ từ cuối tuần
trước lôi theobùnđất
xuống con sông cung
cấp nguồnnước.
(AP)
• Iraq:
Ngày18-4,
Bộ trưởngQuốc phòng
MỹAshtonCarter đã
bất ngờđếnBaghdad
để thảo luận với chính
quyền Iraqvề biệnpháp
tái chiếmMosul từ tay
IS.
(AFP)
•Pháp:
Chuyếnbay
AF738 củahãnghàng
khôngAir Francebay từ
Paris đãhạ cánhxuống
Teharn lúc20giờngày
17-4.TuyếnParis-Tehran
ngừnghoạt động từnăm
2008đãđượcAir France
nối lại.
(AFP)
TNL
Biểu tìnhủnghộvàphảnđối
tổng thốngBrazil
Tổng thốngDilmaRousseff đứng trước nguy cơ
bị luận tội. Tối 17-4 (giờđịa phương), tại phiên họp
đặc biệt hết sức căng thẳng củaHạ việnBrazil, 367
nghị sĩ đã đồngý luận tội tổng thống sovới 342
phiếu cần thiết (2/3 sốnghị sĩ), 137 nghị sĩ phản đối,
bảy nghị sĩ bỏ phiếu trắng và ba nghị sĩ vắngmặt.
Pheđối lập tố cáobàDilmaRousseff cốýkhông
báo cáo thực tế các tài khoản côngnăm2014và2015
đểđược tái đắc cửvà chegiấukhủnghoảngkinh tế.
AFPđưa tin tại thủ đôBrasilia, trong khi Hạ viện
họp, khoảng53.000ngườimặc quần áomàuxanh
và vàngđã biểu tình ủnghộ luận tội tổng thống
(bên
trái ảnh)
. Trong khi đó, 26.000ngườimặc quần
áomàu đỏ cũng xuốngđườngủng hộTổng thống
DilmaRousseff
(bên phải ảnh)
.
Nhữngngười biểu tình theodõi kết quả bỏphiếu
quamànhình lớn.Một hàng rào cao2m, dài 1km
đã được dựng lên trước trụ sởHạ việnđể ngăn cách
hai bên phản đối và ủnghộbàDilmaRousseff.
Saukhi cókết quả bỏphiếuởHạ viện, ông José
Guimaraes, lãnhđạo đảngLao động của bàDilma
Rousseff, tuyênbố: “Những kẻ đảo chínhđã chiến
thắngởHạ viện nhưng thất bại tạm thời nàykhông
cónghĩa là cuộc chiến thất bại”.
Theoquy trình, từnay đếnngày 11-5, Thượng
viện sẽ tiếp tục xemxét bỏphiếubất tín nhiệmđối
với tổng thống. Phiên họpThượng viện sẽ do chánh
ánTòa ánTối cao liên bang chủ trì. 81nghị sĩ giữ
vai trò thẩmphán. Nếukhôngđạt 54/81 phiếuđồng
ý thì quy trình luận tội tổng thốngkết thúc, tổng
thống tiếp tục tại chức. NếuThượng việnđạt số
phiếu cần thiết, bàDilmaRousseff đươngnhiên bị
ngưng chức trong 180ngày chờThượngviện bỏ
phiếu cách chức. PhóTổng thốngMichel Temer sẽ
tạmgiữ chức tổng thống đến cuộc bầu cử tổng thống
vàQuốc hội vào năm2018.
PH.QUỲNH
Thế giới 24 giờ
BẢOYẾN-TNL
Đ
ộng đất mạnh 7,3 độ
Richter xảy ra ởNhật
hôm16-4chỉcáchđộng
đất mạnh 7,8 độ Richter ở
Ecuador vài giờ.
Theobáo
NewYorkTimes
ngày17-4 (giờđịaphương),
giới khoa học khẳng định
các vụ động đất ở Nhật và
ở Ecuador hoàn toàn không
liên quan.
•Khôngliênquan:
Haitrận
độngđất ởNhật vàEcuador
cáchnhauđếngần16.000km
nênkhóhìnhdungcóbất kỳ
kết nối nào.
Động đất lớn thường dẫn
đếnnhiềuđộngđấtkhácnhưng
chỉ xảy ra cùngkhuvựcdọc
theohaygầnđứtgãyđịachất
(gọi làdưchấn).Đôikhiđộng
đất lớn có liên kết với động
đất nhỏxảy ra trước đó (gọi
là tiền chấn).
ỞNhật, các nhà địa chấn
học tin rằng động đất mạnh
6độRichterhôm14-4 làdấu
hiệubáo trướcđộngđấtmạnh
7,3 độ Richter hôm 16-4 ở
cùng khu vực.
•Khôngtươngđồng:
Động
đất mạnh 7,8 độ Richter ở
Ecuador được xếp vào loại
động đất siêu mạnh. Động
đất siêumạnhxảy rabên rìa
mộtmảngkiến tạo trượtdưới
mộtmảngkiến tạokhác (gọi
là đới hút chìm).
ỞEcuador,mảngkiến tạo
đại dươngNazca lớnhơnđã
trượt dướimảngkiến tạo lục
địaNamMỹnhẹhơnvớivận
tốc 5,08 cm/năm.
Khuvựcgiữahaimảngkiến
tạo thường lớnnênđộngđất
sẽ đạt cườngđộmạnh nhất.
TạiNhật,dùđãxảyranhiều
độngđất siêumạnhnhưđộng
đấtnăm2011nhưngđộngđất
ngày 16-4 trên đảo Kyushu
không thuộc loại này.
CụcThămdòđịachấtMỹ
cho rằng động đất ởNhật là
do cácmảng kiến tạo bị đứt
gãy ngang theo hai hướng
ngược nhau ở phần trên của
mảngkiến tạoÁ-Âu.
•Khônggiatăng:
Hai trận
động đất mạnh hơn 7 độ
Richterxảy racùngmộtngày
thì cóphải độngđất gia tăng
haykhông?CụcThămdòđịa
chấtMỹphảnbácđiềunàyvì
theo phân tích, con số trung
bìnhđộngđất hằngnămđều
kháphùhợp.
Đốivớisốđộngđấtcócường
độgiữa7-7,9độRichter,một
số năm xảy ra nhiều hơn 20
vụ vàmột số năm lại ít hơn
10vụ.Consố trungbình theo
khảosát làkhoảng15vụ, tức
hơnmột vụmỗi tháng.
Trongkhiđó tạiNhậtngày
18-4,CụcKhítượngthôngbáo
đãghinhậnhơn500dưchấn.
Báo
LeMonde
ghi nhậngiới
nghiêncứuNhật longạihiện
tượngkhôngbình thườngnày
có thể là dấu hiệu của phản
ứng động đất dây chuyền.
Động đất đầu tiên xảy ra
hôm14-4ở tỉnhKumamoto.
Động đất thứ hai xảy ra hai
ngày sau tại tỉnh Oita cách
Kumamoto 100km.
Tâm chấn động đất đầu
tiênởphầnphíabắcđứt gãy
Hinagu. Phần này giáp với
đứt gãyFutagawa.
Nhà nghiên cứu Hiroshi
SatoởViệnNghiêncứuđộng
đất (ĐHTokyo) ghi nhận tại
phầnphíabắcđứtgãyHinagu
đã xảy ra hiện tượng nứt vỡ
dẫn đến nứt vỡ ở đứt gãy
Futagawa, từ đó phát sinh
động đấtmạnh ngày16-4.
Hai đứt gãy Hinagu và
Futagawaliênquanđếnđường
kiến tạogiữa củaNhật chạy
dài từ đảo Kyushu qua đảo
Shikokuđến tỉnhNagano.Do
đó, các nhà địa chất Nhật lo
ngại sắp tới hoạt động động
đất dọc đườngkiến tạogiữa
này rồi sẽ gia tăng.■
TìmkiếmngườisốngsóttrongđộngđấttạiManta(tỉnhManabicủaEcuador).
Ảnh:AFP/GETTY IMAGES
• Ecuador:
Đã có 272người chết và hơn 2.000người bị
thươngtrongđộngđất.Dựbáosốngườichếtsẽcòncaohơn.
Hơn200dưchấnđượcghi nhận. Tổng thốngRafael Correa
côngbố chi khẩn cấp 600 triệuUSD. 10.000binh sĩ, 4.600
cảnhsátvà241y,bácsĩđãđượcđiềuđộng.EU,Mỹ,Colombia,
Mexico,ChilevàTâyBanNhađãthôngbáogiúpđỡEcuador.
•Nhật:
Báo
JapanTimes
đưatinđếnngày18-4có42người
chết, chínngười mất tích và 1.100 người bị thương trong
độngđất. 104.900người còn sơ tán. Tình trạng thiếu thực
phẩm cứu trợđã xảy raở tỉnhKumamoto. QuânđộiMỹđã
điềubốn trực thăngMV-22Ospreys ở căn cứOkinawa chở
20 tấnhàngcứu trợchoNhật.Thủ tướngShinzoAbeđãchỉ
đạo tiếp tục tìmkiếmngười sống sót.
2
độngđất siêumạnh từngđo
đượclàđộngđất9,2độởAlaska
năm1964vàđộngđấtmạnh9,5
độởvenbiểnChilenăm1960.
Tiêu điểm
Phân tích vàBình luận
Vì saođộngđấtmạnh
ởNhậtvàEcuador?
CácnhànghiêncứuNhậtlongạixảyraphảnứngđộngđấtdâychuyền.
Các tổchức tìnhbáoÚcvàMỹghinhậnTrungQuốc (TQ)đãsẵn
sànghànhđộngdứtkhoátvàkhiêukhíchởbiểnĐôngtrướckhiTòa
Trọng tài thường trựcLaHayephánquyết.
Trongbài viết trên tạpchí
TheDiplomat
(Nhật)
,
chuyêngiaCarl
Thayerghinhậncóhaiđộngtháigầnđâyđángchúý.MộtlàTQtăng
cườngphòngkhông trênđảoPhúLâm thuộcquầnđảoHoàngSa
củaViệtNamvàhai làTQđãhoàn tấtkếhoạchxâyđảonhân tạo
vàquânsựhóaởbãi cạnScarboroughgầnPhilippines.
TheoôngCarlThayer, cóbacáchgiải thíchhànhđộngcủaTQ:
•
TQ phản ứng lại các hoạt động hợp tác quân sự giữaMỹ
vàPhilippines nhưHiệpđịnh Tăng cườnghợp tác quốc phòng,
Philippines côngbốnăm căn cứdành choMỹ,Mỹ vàPhilippines
bắtđầu tuần trachung trênbiểnĐông,hainước tổchứccuộc tập
trận chungBalikatan, Bộ trưởngQuốcphòngMỹAshtonCarter
thămPhilippines và tuyênbốMỹbắt đầu triển khai binh sĩ luân
phiênđếnPhilippines.
•
TQphảnứng lại thôngbáogầnđâycủaMỹvềhoạtđộng tuần
tra tựdohànghải sắp tới củaMỹ sẽdiễn ra trong thời gianngắn
sauhaiđợtởquầnđảoTrườngSahồitháng10-2015vàởquầnđảo
HoàngSahồi tháng1-2016.
•
TQmuốnđáp trảnhómG7 thôngqua tuyênbốđặcbiệt vềan
ninhhànghải cóđoạn: “Chúng tôiphảnđốimạnhmẽbấtkỳhành
độngđơnphươngnàomangtínhkhiêukhích,épbuộcvàhunghăng
nhằmthayđổinguyêntrạngvà làmgiatăngcăngthẳng,đồngthời
kêugọi cácquốcgia tránhcáchànhđộngnhưcải tạođấtquymô
lớn, xâydựng tiềnđồncũngnhưsửdụngvàomụcđíchquânsựvà
hànhđộngphùhợpluậtphápquốctếquyđịnh,baogồmcácnguyên
tắc tựdohànghảivàhàngkhông”.
Nhìnxahơn, TQ có thểâmmưu triểnkhaimáybay, tên lửavà
radarđếncácđườngbăng trênbiểnĐông.TQcũnggửi thôngđiệp
đếnMỹrằngnguycơsẽgiatăngnếuMỹtiếptụchoạtđộngdothám
trênkhôngđốivớiTQ.
BáochíÚcđưa tinTổchứcTìnhbáoquốcphòngÚcvàCơquan
ThẩmđịnhquốcgianhậnthấyTQđãsẵnsànghànhđộngdứtkhoát
vàkhiêukhíchởquầnđảoTrườngSanhưtuyênbốlậpvùngnhậndạng
phòngkhôngtrênbiểnĐôngnhưởbiểnHoaĐônghồitháng11-2013.
MộtkhiTòaTrọngtài thườngtrựccôngbốphánquyết,TQcóthể
sẽmởchiếndịchphảnbác trênquymôquốc tế.Dấuhiệubanđầu
đãdiễn raởÚckhi các lãnhđạoHoakiều tạiÚcmởdiễnđànhôm
9-4 tại SydneyđểgâysứcépvớiÚc.
Nếu triểnkhai thiếtbịquânsự trêncácđảonhân tạovàbãi cạn
Scarborough,TQsẽcócác lợi thếnhưkiểmsoátHạmđội7Mỹ,cản
trởPhillippinesởbiểnĐông,kéodài thờigian tuần tra,đáp trả tàu
chiếnvàmáybayđối phương.Quan trọng làTQ sẽđặt TòaTrọng
tài thường trực vào thếđã rồi, đồng thời làm thất bại nỗ lực của
cộngđồngquốctếkhidùngáp lựcngoạigiaođểTQtôntrọng luật
phápquốc tế.
ANHĐÀO
TrungQuốctrảđũaphánquyếtcủaTòaTrọngtàithườngtrực
