CHỦNHẬT 15-5-2016
9
VĂNHÓA - GIẢI TRÍ
ÁNHNGỌC
J
amesBondlànhânvậthuyền
thoại của điện ảnh thế giới
nóichungvàHollywoodnói
riêng.Cácphầnphimnóivề
chàngđiệpviênhàohoanày
đượcsảnxuấtđềuđặnvàvai chính
luôn thuộcvềnhữngnam tài tửnổi
tiếngnhấtkinhđôđiệnảnhcủaMỹ.
Để lật lạivấnđề,mộtdựán truyền
thôngxãhộimớiđâyđãđược thực
hiện để trả lời câu hỏi: Tại sao
những vai chính nổi tiếng trong
phimHollywoodkhôngđượcgiao
thường xuyên cho người châuÁ?
Dựánnàycótêngọi#StarringJohnCho.
Đây làmột nỗ lực lớn của các nhà
hoạt động để kêu gọi sự đa dạng
hơn chongànhgiải trí.
JohnCho làai?
John Cho sinh ra ở Seoul, Hàn
Quốc và lớn lên ở Los Angeles,
California.Anh bắt đầu diễn xuất
khi vẫn còn đang theo học ngành
văn học ởTrườngĐHCalifornia,
Berkeley. Sau đó John Cho phát
triển sự nghiệp của mình trên cả
lĩnh vực điện ảnh và truyền hình.
Lầnđầuanhđếnvới điệnảnh là
vào năm 1999 trong bộ phim hài
nổi tiếng
American Pie
. John trở
nên gần gũi với khán giả nhờ vai
diễn Harold Lee trong loạt phim
hài
Harold&Kumar
. Vai diễn có
thểđượcxemnhư lớnnhất củaanh
là vai Hikaru Sulu trong hai phần
phim“táidựng”của loạtphimviễn
tưởng“huyền thoại”
StarTrek
.Dù
chỉđóngvaiphụnhưngJohnđãđể
lại nhiều ấn tượng và được người
xemyêumếnbởidiễnxuất trònvai
vàvẻngoài dễ thương.Tuynhiên,
JohnChovẫnkhôngphải làmộtcái
tênđìnhđámhàngđầuHollywood.
Thậm chí khó có thể đem anh ra
sánhngangvới nhữngcái tên“đốt
cháy phòng vé” nhưTomCruise,
Daniel Craig, Matt Damon. Tuy
nhiên, tình trạngkémnổi tiếngnày
khôngchỉ riêngmìnhJohnChogặp
HìnhảnhJohnCho
đượcghépvào
cácposterphimbom tấnMỹ
LiệuJohnCho
cóthểvàovai
JamesBond?
Thay vì những nam diễn viên người Mỹ điển trai như TomCruise,
Daniel Craig,Matt Damon…, chuyện gì sẽ xảy ra nếumột diễn viên
gốc châuÁ đảm nhiệm những vai chính trong các phim bom tấn
Hollywood?
phảimàgầnnhư toànbộ tài tửgốc
Á trênmàn ảnhMỹđềuphải chịu
đựng suốt thời gian qua.
LànsóngủnghộJohn
ChogianhậpHollywood
Người đứng sau làn sóng rầm rộ
này làWilliamYu. Nhà xây dựng
chiến lượckỹ thuật số25 tuổi này
đã sửa lại poster của các bộ phim
nổi tiếngđểcho thấyhìnhảnhcủa
John Cho nếu anh được thủ vai
chính.Vainamchính trongcácphim
như
TheAvengers,MeBeforeYou,
London Has Fallen
… cùng hàng
loạt bom tấn khác bỗng thuộc về
một chàngdiễnviêngốcHàn chứ
khôngphải làmột tài tử da trắng.
Trangweb của chiến dịch được
tạo ra hôm 12-5. Và ngay sau đó
hashtag#StarringJohnChođãđược
chia sẻ hàngngàn lần. Chiếndịch
đã lan rộng trênmạngTwitter tạo
nên những ý kiến khác nhau và
gây ảnh hưởng lớn. Những người
ủnghộphong tràođã tự tạonhững
tấm poster phim để đóng góp cho
chiến dịch.
Yuchobiếtý tưởngcủamìnhđã
được thúcđẩysaukhinhữngngười
Mỹ gốc Á bị phớt lờ trong chiến
dịch#OscarsSoWhite -một chiến
dịchkhác chống lại việc người da
trắngđang“độcchiếm”Hollywood.
Bên cạnh đó, quyết định của anh
cũngbắtnguồn từviệcnữdiễnviên
Scarlett Johanssonđược chọnvào
vai nàng robot MotokoKusanagi
nổi tiếng trong loạtphimhoạthình
Ghost in theShell
củaNhậtBảnvà
Tilda Swinton trở thànhmột phù
thủygốcTâyTạng trongbộphim
Dr. Strange
của hãngMarvel.
Không chỉ người gốc Á, tất cả
diễn viên “không phải da trắng”
đều chưa có chỗ đứng tại “vương
quốc”Hollywood.Họ thườngđóng
những vai như khủng bố, mafia,
xã hội đen, sát nhân hoặc những
kẻ ngớ ngẩn, lẳng lơ,… và đặc
biệt là “nhânvật hy sinh” - những
người xuất hiện chỉ để “làm nền”
cho nhân vật chính.
DùnhiềudiễnviênchâuÁcó tài
năngvànỗ lựckhôngngừng song
họ vẫn khó có thể vượt ra khỏi
ranh giới của vai phụ và mãi chỉ
là những dấu chấm nhỏ trênmàn
ảnh Hollywood. Chỉ có 1% diễn
viên gốc Á được nhận vai chính.
CácnhàsảnxuấtHollywoodkhẳng
định đây không phải vấn đề phân
biệt chủng tộc.Lýdomàdiễnviên
gốc Á không được trọng dụng là
do tên tuổi củahọkhôngđủđểkéo
khán giả ra rạp.
Tuynhiên, nhiềuýkiếnvàbằng
chứngđượcđưa ra cho rằng tất cả
chỉ làngụybiện.Một trongnhững
động lực thúcđẩyYu làcông trình
mớiđâycủacácnhànghiêncứu tại
Trung tâmRalph J. Bunche - nơi
nghiên cứu về người Mỹ gốc Phi
tại ĐH California, Los Angeles.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bộ
phimvớidàndiễnviênđadạnghơn
đem lại doanh thu cao hơn.
“Nếu điều đó là sự thật, tại sao
chúng takhông tái hiệnnó lêncác
diễn viên chính? NếuHollywood
không chọnhọvàovai chính, hãy
cho thấymọi thứ sẽ như thế nào
nếu điều đó xảy ra” -Yu cho biết.
Yucũngchiasẻ rằng:“Tôimuốn
thấy một người Mỹ gốc Á trong
bộphimbom tấn tiếp theo.Tôi hy
Ẩutảvới lơibàihat...
Hiện nay trong nhiều chương trình ca nhạc trên truyền hình, từ
trình diễn tới thi thố đủ cả, các ca sĩ trẻ hát một số ca khúcmới mà
dù cố dỏng tai lắng nghe thử xem nhưng tôi cũng không hiểu là họ
hát cái gì!Một phần vì ca từ củanhiều ca khúc“đươngđại”do các
ca sĩ tự sáng tác haymột sốnhạc sĩ trẻ viết với lời lẽ khángônghê,
buồncười, khi hát lên thêm sự sửagiọngcủaca sĩ lại càngkhónghe.
Nhất là bây giờ các ca sĩ hát thì ít, nhảy nhót thì nhiều.
Không chỉ các ca sĩ mới mà cả nhiều ca sĩ thành danh hình như
cũng coi chuyện hát là phụ, phát âm nhiều lúc ngọng nghịu buồn
cười. Thậm chí ca sĩ Lam Trường nghe đâu đã từng đi Mỹ học bổ
túc về thanh nhạc nhưng nghe anh ta hát sửa giọng cứ như người
nước ngoài hát tiếngViệt!
Một chuyệnkhácnghecũngkhákỳcục lànhiềunữca sĩ hát những
bài hát mà tác giả xưng ngôi thứ nhất là “anh” đã bị các cô đổi
thành“em”, nóhoàn toànkhôngphùhợpvới ngữcảnhcủabài hát.
Có thể nêu trường hợp nữ ca sĩ hải ngoại Ngọc Lan (đãmất) -một
giọng hát trong trẻo, nũng nịu rất dễ thương, dễ đi vào lòng người.
Khi hát
Bai không tên sô 2
của Vũ ThànhAn, cô đã đổi gần hết từ
“anh” thành“em”nghe rất buồn cười. Trongbài hát, nhạc sĩ nhắc
lại những kỷ niệm xưa và có đoạn điệp khúc to ra tráchmóc người
xưa đã đi lấy chồng: “Này em hỡi, con đường
em
đi đó đúng hay
sao em?” đã được Ngọc Lan sửa thành “...Con đường
anh
đi đó
đúnghay saoanh?”.Maymàđoạn kế tiếp“Mưabên chồng có làm
em khóc?...” khôngbị cô sửa thành“anh khóc”!
Không tính đến việc nhà sản xuất cẩu thả hay thiếu hiểu biết đã
chép sai lời hát, chuyện khá phổ biến trong các đĩa karaoke hay
in sai trong các tập nhạc do lỗi morasse, thì việc các ca sĩ - nhất
là các ca sĩ đã thành danh - hát những ca khúc bất h nhưng hát
sai lời do thiếu hiểu biết nhưng không chịu tìm hiểu. Chắc không
ít quý độc giả - nhất là những độc giả có tuổi - đã từng khó chịu,
bựcmình khi phải nghe ca sĩ hát sai lời bài hátmàmình yêu thích.
Xinnêu rađây vài trườnghợpđiểnhình liênquan tới các ca sĩ nổi
tiếng và khá nghiêm túc. Đó là trường hợp bài
Con
thuyên không
bên -
một ca khúc bất hủ của nhạc sĩ tài hoa yểumệnhĐặng Thế
Phong - có câu “... trên con sông Thương nào ai biết
nông
sâu?”
đã bị ca sĩ HồngHạnh hát thành“...nào ai biết
sông
sâu”. Tôi đã
xem và nghe kỹ ca khúc doHồngHạnh hát đư c phát trên truyền
hình mấy năm trước. Một trường hợp khác cũng khá đáng trách,
do không chịu tìm hiểu. Đó là ca sĩ QuangDũng hát ca khúc
Xóm
đêm
rất nổi tiếng củaPhạmĐìnhChương. Bài hát có câu: “...qua
phên vênh
có hai mái đầu/ Hắt hiu vàng ánh điện câu”, Quang
Dũngđãhát thành“... qua
chênhvênh
cóhaimái đầu...”. “Phên”
là tấm che được đan bằng tre, những nhà nghèo thời những năm
1950ở Sài Gòn - thời gianmà nhạc sĩ PhạmĐìnhChương viết ca
khúc
Xómđêm
-một xómnghèo trongconngõnho, nhiềuváchnhà
được che bằng tấm phên, lâu ngàymưa nắng nó bị cong vênh lên
tạo thànhmột khe hở, nhạc sĩ nhìn qua khe phên vênh ấy, thấy có
hai mái đầu chụm lại dưới ánh đèn “hắt hiu vàng ánh điện câu”.
Có lẽ nhiều bạn trẻ hôm nay cũng không hiểu ánh “điện câu” là
gì. Bởi bấygiờnhiều khi cả xóm chỉ cómột công tơđiện, chủ công
tơ ấy cho nhiều nhà câu điện nhờ, mỗi nhà chỉ có một bóng đèn
vàng vọt, hắt hiu!
Nêu lênmột vài trường hợp trên, tôi chỉ mongmuốn các bạn ca
sĩ khi diễn cảm (chứ không phải trình diễn, biểu diễn) một ca khúc
cần tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của ca khúc và tâm thế của tác giả
khi viết cakhúcấy thì sẽdễdàngđưacakhúcấyvào tâmhồnngười
nghe. Vàbạn chắc sẽ thành công.
PHẠMCHUSA
Câuchuyệnvănhóa
vọng rằng trào lưunày sẽgây ảnh
hưởng tới việc lựa chọndiễnviên
củacácnhà làmphimHollywood.”
Yu còn tiết lộ rằng anh đã nghĩ
tới việc tạo ra phiên bản nữ cho
phong trào này: “Tôimuốn tạo ra
nhữngtấmpostermàConstanceWu,
KimikoGlenn hoặc JamieChung
được đóng vai chính”.
John Cho không trực tiếp ủng
hộdự ánnàymà chỉ trả lời những
hashtag bằng biểu tượng trái tim
trênTwitter.Nhưnganhđã từngchia
sẻ với công chúng về ảnh hưởng
của sự phân biệt chủng tộc tới sự
nghiệp của mình vào năm ngoái:
“Tôi đã từng trải nghiệm sự phân
biệt chủng tộc.Và trong sựnghiệp
củamình, tôi đã (và luôn luôn) cố
gắng để diễn xuất sao cho thoát
khỏihình tượngbịđóngkhungcho
người châuÁ”.
DiễnviêngốcHànJohnCho“đượcthủvai”namchính-vốndocáctàitửdatrắng
đảmnhiệmtrongmộtdựántruyềnthôngxãhội.
Lầnđầutiênmộtdiễn
viênđượcđemra làm
biểutượngđểphávỡ
nguyênmẫucủacác
“quýông”Hollywood.
