5
THỨ TƯ
29-6-2016
Nhà nước - Công dân
Tàisảnquanchức
khônggiảitrìnhđược
sẽbịtruythu,ratòa
Đó làmột trong những nội dungmới được đưa
ra tại dự thảoLuật Phòng, chống tham nhũng (sửa
đổi) đang đượcThanh traChính phủ lấy ý kiến
nhân dân.
Truy tài sản khai không trung thực
Cụ thể, dự thảo đã bỏ quy định về kê khai hằng
năm và thay vào đó là kê khai lần đầu và kê khai
bổ sung. Đồng thời đưa ra nguyên tắc người dự
kiến bầu, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, cử giữ chức vụ
thì phải công khai bản kê khai tài sản, thu nhập tại
hội nghị cử tri, cuộc họp bầu, phê chuẩn hoặc lấy
phiếu tín nhiệm khi bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, cử
giữ chức vụ.
Đáng chú ý, dự thảo đưa ra các quy định xử lý
đối với tài sản, thu nhập của cán bộ kê khai không
trung thực. Theo đó, nếu kết quả xácminh kết
luận tài sản, thu nhập thực tế của người có nghĩa
vụ kê khai lớn hơn tài sản, thu nhập đã kê khai
thì cơ quan, đơn vị kiểm soát tài sản, thu nhập có
trách nhiệm yêu cầu cơ quan quản lý thuế xem
xét, xử lý và truy thu thuế nếu người có nghĩa vụ
kê khai giải trình đượcmột cách hợp lý nguồn gốc
của phần tài sản, thu nhập chênh lệch; hoặc khởi
kiện vụ án dân sự tại tòa án cấp có thẩm quyền để
phán quyết về quyền sở hữu đối với phần tài sản,
thu nhập chênh lệch nếu không giải trình được
một cách hợp lý.
Đặc biệt, để khắc phục tính hình thức, dự thảo
lần này đã bổ sung quy định về cơ quan, đơn
vị kiểm soát tài sản, thu nhập bao gồm: Ủy ban
Kiểm tra Trung ươngĐảng; Thanh tra Chính phủ;
TANDTối cao, VKSNDTối cao, Kiểm toánNhà
nước. Thanh tra các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ
quan, đơn vị phụ trách công tác tổ chức - cán bộ
tại nơi không có cơ quan thanh tra; ủy ban kiểm
tra tỉnh ủy, thành ủy; thanh tra tỉnh (Điều 41).
Theodõi biếnđộng về tài sản, thunhập
Theo dõi biến động về tài sản, thu nhập là quy
địnhmới của dự thảo nhằm khắc phục tính hình
thức trong quy định hiện hành. Dự thảo quy định
trách nhiệm của cơ quan, đơn vị kiểm soát tài sản,
thu nhập trong việc chủ động thu thập, khai thác
thông tin, dữ liệu bản kê khai tài sản, thu nhập;
cập nhật thông tin, dữ liệu về tài sản, thu nhập
của người có nghĩa vụ kê khai. Đồng thời yêu cầu
người có nghĩa vụ kê khai và cơ quan, tổ chức có
liên quan cung cấp thông tin, dữ liệu nhằm giải
trình, làm rõ về tài sản, thu nhập tăng thêm và
quyết định việc xácminh tài sản, thu nhập khi có
căn cứ quy định (Điều 53).
Nhằm kiểm soát có hiệu quả hơn tài sản, thu
nhập của người kê khai, dự thảo đãmở rộng căn
cứ xácminh tài sản, thu nhập so với quy định hiện
hành bao gồm: Khi có căn cứ việc kê khai không
trung thực, không giải trình hợp lý; khi có tố cáo
về việc kê khai tài sản, thu nhập; quy định việc
xácminh bắt buộc đối với những người dự kiến
bầu, bổ nhiệm, phân công giữ chức vụ và hưởng
phụ cấp trách nhiệm từ 0,9 trở lên nhằm xây dựng
đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức liêm chính.
Ngoài ra, dự thảo quy định khi người đứng đầu
cơ quan, tổ chức, đơn vị xét thấy cần xácminh
tài sản, thu nhập của người được dự kiến bầu, bổ
nhiệm, cử giữ chức vụ và được hưởng phụ cấp
trách nhiệm dưới 0,9 trong cơ quan, tổ chức, đơn
vị mình.
Dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung nhấnmạnh vai
trò của cơ quan báo chí. Theo đó, nhà báo có
quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm
quyền cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến
hành vi tham nhũng. Cơ quan, tổ chức, cá nhân
được yêu cầu có trách nhiệm cung cấp thông tin,
tài liệu đó theo quy định của pháp luật; trường
hợp không cung cấp thì phải trả lời bằng văn bản
và nêu rõ lý do (Điều 105. Vai trò và trách nhiệm
của báo chí).
NGUYỄNĐỨC
ĐẶNGTRUNG
thựchiện
H
iện dự thảo sửa đổi
Luật Phòng, chống
tham nhũng (PCTN)
đangđược lấyýkiếncácbên
liênquanđểhoàn thiện.Báo
PhápLuậtTP.HCM
đãcócuộc
traođổivới
Cụctrưởng
CụcPCTN
(Thanh
tra Chính
phủ), ông
P h ạ m
TrọngĐạt
(ảnh),
liênquanđếnmột số
vấn đề của dự thảo sửa đổi
luật này.
Có cơ chếbuộc phải
minhbạch
. Phóng viên:
Thưa ông,
tinh thần làLuật PCTN sửa
đổi cónhữngđiểmmới nào
đáng chú ý?
+
Ông
PhạmTrọngĐạt:
Luật PCTN hiện hành có
nhữngvấnđề chưađược cụ
thể. Luật PCTN tới đây sẽ
quy định một cách hết sức
cụ thể, nhất là đối với các
nội dung liênquanđếnminh
bạch.Luật hiệnhànhcóhơn
20 lĩnhvựcbuộcphảiminh
bạchnhưng thực tế thì chưa
được tốt lắm. Trong khi đó
có minh bạch thì mới giải
quyết đượcnạn thamnhũng,
còn nếu cứ giấu giếm thì ai
giám sát, ai kiểm tra được.
Thứhai là vấnđề diệnkê
khai tài sản rộng hay hẹp?
Đây làmột vấnđềđượcđặt
raở luật sửađổi tới đây.Tuy
nhiên, chúng tôi cho rằng
vấn đề lớn hơn là phải làm
saođểgiám sát được tài sản
của quan chức, làm sao để
kê khai phải đảm bảo tính
trung thựcmớiđạtđượchiệu
quảphòngngừa thamnhũng.
Nói tóm lại, trêncơsở tổng
kết 10 năm việc thực hiện
Luật PCTN, luật sửađổi tới
đâysẽcụ thểhơn.Tuynhiên,
Luật PCTN cũng chỉ mang
tính nguyên tắc. Vấn đề ở
đây làcùngvới việc sửađổi
Luật PCTN thì những luật
khác liên quan cũng cần có
sự sửađổimột cáchhết sức
đồngbộcácchế tài liênquan
thìmới giải quyết đượcvấn
đề. Ví dụ nhưLuật Đầu tư,
Đấu thầu,Đấtđai…đềuphải
được sửa lại đểphùhợpvới
tình hình thực tế hiện nay.
Giám sát tài sảnbiến
độngbất thường
.
Gầnđâynhiềuýkiếnđặt
vấnđềvềviệcphải cócơchế
kiểm tra, giám sát sự biến
động tài sảnbất thườngcủa
quan chức. Luật PCTN sửa
đổi tới đây sẽđiềuchỉnhvấn
đề này thế nào?
+
Trước hết phải quản lý,
giám sát được tài sản biến
động của quan chức.Muốn
thế phải có cơ chế đảm bảo
sự trung thực của việc kê
khai tài sản đối với mỗi
quan chức. Sau đó phải có
cơ chế giải quyết việc biến
động tài sản giàumột cách
bất thường. Trong trường
hợpngười có tài sảngiàubất
thườngnhưngkhôngchứng
minh được nguồn gốc thì
phải tiến hành thu hồi theo
các quy định của pháp luật.
Rõrànghiệnnaymìnhchưa
có quy định cụ thể về việc
xử lý tài sản biến động bất
thường, vì thế việc thu hồi
tài sảnbất thườngđócòngặp
nhiềukhókhăn.Quan trọng
nhấtởđây làkhipháthiện rồi
thì phải đượcgiám sát, quản
lýcụ thể thìmới xử lýđược.
Nếu là tài sản tham nhũng
thì phải tiến hành kê biên,
tịch thu và đảm bảo tính cụ
thể,minhbạch, kháchquan.
Những nội dung này sẽ
được quy định trong Luật
PCTN sửa đổi tới đây.
Khắc phục tình trạng
phát hiệnnhiều,
xử lý kém
.
Dư luận lâunaykhábức
xúc trước tình trạng xử lý
các vụ án tham nhũng theo
kiểuđầuvoiđuôichuột.Tình
trạngnàyđượckhắcphụcở
dự thảoLuật PCTN sửađổi
như thế nào?
+
Một trong những yếu
tốphòngngừa thamnhũng,
PCTN phải được phát hiện
sớm các vụ việc, hành vi
tham nhũng, kịp thời xử lý.
Đặcbiệt việcphát hiện tham
nhũngởmứcđộnào thì phải
được xử lý ở mức đó theo
pháp luật, kiểuphát hiện rất
nhiều mà xử lý rất kém thì
không thể được.
Trong Luật PCTN tới
đây phải được đưa vào quy
định phát hiện kịp thời và
xử lý nghiêmminh các vụ
án tham nhũng. Và đối với
nhữngngười đứngđầubuộc
phải thực hiện được điều
này theo cácquyđịnh trong
LuậtPCTNđểnângcaohiệu
quảPCTN.Tráchnhiệmcủa
người đứng đầu là phải có
biệnphápphòngngừa, phát
hiện, xử lýnghiêmminhvà
khôngcóchuyệnxử lý trách
nhiệmchungchungdẫnđến
hiệuquảkhôngđếnđâunhư
thời gian qua.
.
Vậy trong luật sửa đổi
tớiđây, trườnghợpcấpdưới
lợi dụngchứcvụ, quyềnhạn
để thực hiện hành vi tham
nhũng thì trách nhiệm của
người đứng đầu sẽ được xử
lý ra sao?
+
Thứnhất làngười đứng
đầu phải gươngmẫu, quyết
liệt vàcónhiềugiải phápđể
thực hiện việc PCTN tại cơ
quan, đơn vị. Trong trường
hợp người ta thực hiện hết
cácquyđịnh rồinhưng tham
nhũng vẫn xảy ra thì phải
xét một cách cụ thể ởmức
độ nào.
LuậtPCTNsửađổi tớiđây
sẽquyđịnhmột cách cụ thể
các trách nhiệm liên quan
củangườiđứngđầu.Nếusai
phạmđểxảy ra thamnhũng
ở cơ quan, đơn vị củamình
thì phải được xử lý nghiêm
minh.■
Minhbạchvàgiámsátđượctàisảncủaquanchứcthìmớigiảiquyếtđượcnạnthamnhũng.
Ảnhminhhọa:HTD
Sẽcócơchế“xử”quan
chứcgiàubất thường
“Chốngthamnhũngmàcứgiấugiếm,khôngminhbạchthìlàmsaophòng,
chốngđược”-CụctrưởngCụcPhòng,chốngthamnhũngPhạmTrọngĐạt.
Giấugiếmdân
thì saomà chống
tham nhũng
Một khi luật đã sửađổi giải
quyếtđượcnhữngbấtcậpphát
sinh trong thực tế rồi thì phải
triển khaimột cáchquyết liệt
vàđồngbộđể tất cảđiều luật
đượcsửađổiphảiđivàothựctế.
Quan trọng nhất theo tôi
là cácnội dung liênquanđến
minh bạch phải được minh
bạch tối đa, thực sự. Ởbất kỳ
quốcgianàotrênthếgiới,nếu
thiếusựminhbạch,giấugiếm
thìcôngtácPCTNđềukhóđạt
hiệuquảhạnchế.
Chúngtaphảiminhbạchthì
dânbiết,dân làm,dânkiểmtra.
Giờmà cứ giấu giếm, không
cho dân biết thì làm saomà
PCTN tốtđược.
Cục trưởngCụcPhòng, chống
thamnhũng
PHẠMTRỌNGĐẠT
Tiêu điểm
“Trongtrườnghợpngười
cótàisảngiàubấtthường
nhưngkhôngchứngminh
đượcnguồngốcthìphải
tiếnhànhthuhồitheocác
quyđịnhcủapháp luật.”
